RUNAKUNAQA kusisqa kaytam munanchik. Ichaqa tukupay tiempokunaqa ‘sasallañam’ kachkan (2 Tim. 3:1). Tukuy imawanmi runakunaqa ñakarinchik, unquykunawan, mana llamkay kasqanwan utaq wañuywanpas. Diosta yupaychaqkunapas llakipi tarikusqankuraykum manaña kusisqachu kanmanku. Chayna tarikuspaqa, ¿imaynatam kaqmanta kusisqa kachwan?

Chaymanta yachanapaqmi, puntata yachasun imaynataq kusisqa kayqa, hinaspa imaynatataq wakin runakunaqa sasachakuykuna kaptinpas hinalla kusisqa karqaku. Chaymantapas yachasunmi hinalla kusisqa kanapaq ima ruwanamanta hinaspa imaynata astawan kusisqa kanamantapas.

Kusisqa kayqa manam asiyllachu. Pipas sinkaruspanqa ichapas llumpayta asikunman, ichaqa mallaqyaruspanmi musyakun sasachakuyninqa hinalla kasqanta. Chaynaqa, kusisqa kasqanqa manam unaychu, chayqa manam chiqap kusikuychu (Prov. 14:13).

Kusisqaqa kasunmi imatapas allin kaqta suyaspanchik utaq chaskispanchik. Chaymantapas kusisqa kayqa imapas allin utaq mana allin kaptinpas hinalla kusisqa kaymi (1 Tes. 1:6). Chaynam karqa apostolkunawan, Jesusmanta willakusqankuraykum maqapasqa karqaku, ichaqa “judiokunapa hatun cortenmantam kusisqallaña pasakurqaku Jesuspa sutinrayku pinqaypi churasqa kasqankumanta” (Hech. 5:41). Kusisqaqa karqaku manam maqapasqa kasqankuraykuchu, aswanqa Diosman sunqu kasqankuraykum.

Sunqumanta kusisqaqa kanchik Diospa chuya espiritun chaynata kawsachiwasqanchikraykum. Chaymantapas Diospa espiritunmi yanapawanchik musuq runaña kananchikpaq, chaymi kusisqa kanchik (Efes. 4:24; Gal. 5:22). Sunqumantapuni kusisqa kaspaqa manam chayllaqa sasachakuykunawanqa atipachikusunchu.

Jehova Dios kay allpa pachata unanchaspanqa, munarqam llapa ima allin kananta, manam kunan qawasqanchik hinatachu. Runakuna mana allinta ruwaptinkupas manam llakisqallachu tarikun. Bibliam nin: “Santuarionpas atiywan kusikuywan huntarisqam kachkan”, nispa (1 Cron. 16:27). Chaymantapas sunqunmi kusikun yupaychaqninkuna allinkunata ruwaptinku (Prov. 27:11).

¿Imaynatam Jehova Diosta qatipakuchwan? Imapas munasqanchikman hina mana ruwakuptinqa manam llumpaytaqa llakikunanchikchu. Llakikunamantaqa yuyarisunyá imapas allinkuna kasqanpi hinaspa hawkallayá suyasun imapas allichakunanta. *

Bibliaqa willakunmi Diosta yupaychaqkuna sasachakuypi kaspankupas hinalla kusisqa kasqankumanta.  Huk kaqninmi karqa Abrahan. Paytaqa achka kutipim runakuna sasacharqaku, chayraykum wakinpi wañuypa patanpi tarikurqa (Gen. 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9). Chayna kaptinpas manam llakisqallachu tarikurqa. ¿Imanasqa? Payqa manam iskayrayarqachu Diospa munaychakuyninpi kusisqa wiñaypaq musuq pachapi kawsakunanmanta (Gen. 22:15-18; Heb. 11:10). Chaymi Jesus nirqa: “Qamkunapa taytaykichik Abrahanqa anchatam kusikurqa ñuqapa punchawniyta qawaykuyta suyaspan”, nispa (Juan 8:56). Ñuqanchikpas Abrahan hinam kusisqa yuyaymanachwan hamuq punchawkunapi tukuy ima chaskinanchikpi (Rom. 8:21).

Abrahan hinam apostol Pablo hinaspa Silaspas hamuq punchawkunapi imapas chaskinankupi yuyaymanarqaku. Iñiyninkupi allinta takyasqankuraykum imapas sasachakuykuna kaptin kusisqa atiparqaku. Huk kutipim iskayninkuta maqaparuspanku presocharqaku. Bibliam nin: “Pablowan Silasmi ichaqa yaqa chawpi tutata Diosta mañakuchkarqaku hinaspa takispanku hatunchachkarqaku”, nispa (Hech. 16:23-25). Kusisqam karqaku Jesusrayku ñakarichisqa kaspankupas. Paykuna hinam ñuqanchikpas sapa kuti yuyarinanchik ruwasqanchikkuna imakunapi yanapakusqanmanta (Filip. 1:12-14).

Achka iñiqmasinchikkunam sasachakuypi kaspankupas kusisqa karqaku, chayna kasqankuqa qatipakunapaq hinam. 2013 watapa noviembre killanpim, Haiyan sutiyuq nisqaku manchakuypaq wayra-para karurqa Filipinas nacionpi. Chaymi waranqa masnin iñiqmasinchikkunapa wasinta purmarachirqa. Tacloban llaqtapi kaq Jorge iñiqmasinchikmi willakun: “Tukuy imaña kaptinpas, iñiqmasinchikkunaqa kusisqam kachkanku. Manam ima niytapas atinichu mayna kusisqa kasqaykumanta”, nispa. Jehova Diospa tukuy ima ñuqanchikpaq ruwasqanpi yuyaymanaspaqa, ima sasachakuyña kaptinpas kusisqam atipasunchik. ¿Imataraqtaq Jehova Dios quwarqanchik kusisqa kanapaq?

Kusisqam kananchik Jehova Dioswan kuyachikusqanchikrayku. Riqsinchikmi tukuy imata unanchaq Diosta. Paymi taytanchik, Diosninchik, hinaspa amistadninchik (Sal. 71:17, 18).

Kusisqataqmi kananchik hinalla kawsasqanchikrayku hinaspa tukuy imata ruwayta atisqanchikrayku (Ecl. 3:12, 13). Chaymantapas, Jehova Dios payman asuykachiwasqanchikraykum yachanchikña ñuqanchikpaq imata ruwananmanta hinaspa imata mañawasqanchiktapas, chaymi yachanchikña imayna kawsakuyta (Col. 1:9, 10). Diosta mana riqsiq runakunam ichaqa kaykunamantaqa mana yachankuchu, chaymi Pablo qillqarqa: “‘Manam ñawipas rikurqachu, manam rinripas uyarirqachu manataqmi runapa sunqunpas musyayta atirqachu kuyaqninkunapaq Diospa churasqantaqa’, nispa. Ñuqanchikmanmi chaykunata Diosqa espiritunwan riqsiykachiwanchik”, nispa (1 Cor. 2:9, 10). Diospa munaynin ima kasqanta hinaspa runakunapaq imakuna ruwananmanta yachaypas anchatam kusichiwanchik.

Chaymantapas Jehova Diosqa churintam kachamurqa huchanchikkunamanta pampachasqa kananchikpaq (1 Juan 2:12). Llakipayawaspanchiktaqmi niwanchik manapas unaymanta wiñay kawsayta chaskinanchikmanta (Rom. 12:12). Hinaspapas achka iñiqmasinchikkunawanmi huk ayllu hina Diosta yupaychanchik (Sal. 133:1). Bibliaqa nintaqmi satanasmantawan demoniokunamanta Jehova Dios harkawasqanchikta (Sal. 91:11). Tukuy kaykunapi yuyaymanaspaqa aswan kusisqam tarikusunchik (Filip. 4:4).

¿Aswan kusisqa kayta atichwanchu? Jesusmi nirqa: “Tukuy kaykunatam nirqaykichik ñuqapa kusikusqayman hina kusikunaykichikpaq hinaspa ancha kusisqa kanaykichikpaq”, nispa (Juan 15:11). Jesuspa kayna nisqanmi kallpanchawanchik aswan kusisqa kanapaq. Kay kusikuytaqa  ninawanmi tupachichwan. Astawan ratananpaqqa yantatam yapananchik. Chaynataqmi kusikuyninchik astawan kananpaqqa Diospa chuya espiritunta mañakunanchik hinaspa yuyaymanananchik bibliapa nisqanpipas (Sal. 1:1, 2; Luc. 11:13).

Chaymantapas Diospa munasqanta ruwaymi yanapawasun aswan kusisqa kananchikpaq (Sal. 35:27; 112:1). ¿Imanasqataq chayta ninchik? Diosmi unanchawarqanchik munasqanta ruwananchikpaq. Bibliam niwanchik: “Diosta manchakuspa kamachikuyninkunata kasukuy, chayllam runapa ruwayninqa”, nispa (Ecl. 12:13). Chaynaqa, Diosta yupaychaspaqa kusisqam kanchik. *

Kusisqa kaspaqa allinmi tarikusunchik. Chaymantapas sasachakuykuna kaptinpas kusisqallaña Diosta yupaychaspaqa paytam kusichinchik (Deut. 16:15; 1 Tes. 5:16-18). Sunqumantapuni kusisqa kayqa yanapawanchikmi qullqi sunqu mana kananchikpaq hinaspa munasqallanchikta ruwananchikmantaqa Diospa munayninta puntata ruwananchikpaq (Mat. 13:44). Kaykunata ruwaymi aswan kusisqa kananchikpaq yanapawanchik, kikinchikwanpas allinmi tarikusunchik hinaspapas hukkunatam kusichisunchik (Hech. 20:35; Filip. 1:3-5).

Chaymantas aswan kusisqa kaspaqa manam unqusunchu. Bibliam nin: ‘Kusisqa sunquqa allin hampim’, nispa (Prov. 17:22). Runakunata imaynata hampinapaq estudiaq huk runam nirqa: “Kunan imapas ruwasqaykiwan kusisqa kaspaykiqa, qipa punchawkunataqa manam unqunkichu”, nispa. Nisqanqa bibliapa nisqanwanmi tupan.

Chaynaqa, sasallaña tiempokunapi kawsaspanchikpas sunqumanta kusisqa kaytaqa atichwanmi. Chaypaqqa Diospa chuya espiritunta chaskinanchikpaqmi payta mañakunanchik, bibliata ñawinchananchik hinaspa yachasqanchikpi yuyaymanananchik. Chaymantapas aswan kusisqa kananchikpaqqa Diosmanta chaskisqanchik kaqkunapim yuyaymanananchik, ñawpaq tiempopi hinaspa kay tiempopi Diosta yupaychaq runakuta qatipakunanchik, hinaspa Diospa munayninta ruwananchikpaqmi kallpanchakunanchik. Chayta ruwaspaqa Salmo 64:10 nisqanpi hinam tarikusunchik, chaypim nin: ‘Allin ruwaq runaqa tayta Diospim kusikunqa, payllapim hapipakunqa’, nispa.