OMANU valua va yongola oku kuata esanju komuenyo. Pole, koloneke vilo via sulako, omanu vosi va kasi oku liyaka ‘lohali yalua.’ (2 Timoteo 3:1) Omo liaco, esanju lietu li pondola oku tepuluka omo liekambo liesunga, ekambo liuhayele, ekambo liupange, olofa viomunu umue tu sole kuenda asakalalo. Ndaño muẽle afendeli va Yehova va pondolavo oku liyaka lesumuo loku pumba esanju. Nda ci kasi oku lipita love, o tumbulula ndati esanju liove?

Oco tu tambulule epulilo eli, tete tu sukila oku kũlĩha eci ci lomboloka esanju liocili kuenda ndomo vamue va amamako lesanju ndaño lovitangi. Noke tu lilongisa ovina tu sukila oku linga oco tu amameko oku kuata esanju.

Oku kuata esanju liocili ka ci lomboloka oku yola otembo yosi. Ndeci, Oholua yi yola ovina viosi yi mola. Pole, eci uholua u pita ka yoli vali omo liovitangi a kasi oku liyaka lavio. Esanju a kuata omo liuholua ka liakaile esanju liocili.—Olosapo 14:13.

Handi vali, esanju liocili li tunda vutima. Esanju liaco olio tu kuata eci tu linga cimue ciwa, ale ceci tu lavoka cimue ciwa. Ocituwa caco ci tu vetiya oku amamako lesanju ndaño lovitangi. (1 Va Tesalonike 1:6) Onjanja yimue ovapostolo va tipuiwa omo lioku kunda. Ndaño locitangi caco, ovo “va tunda Vekanga lonjolela, momo va tendiwile okuti va sesamẽla oku sepuiwa omo lionduko yaye.” (Ovilinga 5:41) Ocili okuti ovo ka va sanjukile omo lioku tipuiwa. Pole, va sanjuka omo lioku kolela ku Yehova.

Esanju liocili ka liya ocipikipiki. Momo lie? Momo esanju ocituwa cimue cepako liespiritu. Omo liaco, tu sukila espiritu lia Yehova oco tu amameko oku kuata esanju liocili liatiamẽla ‘komunu wokaliye.’ (Va Efeso 4:24; Va Galatia 5:22) Eci tu kuata esanju ci leluka oku liyaka lovitangi komuenyo wetu.

Eci Yehova a lulika ongongo, wa yonguile okuti oyo yi kala ocitumãlo cimue ca lipua oco omanu va tungemo. Pole, koloneke vilo, vongongo mue yuka ovina vialua via vĩha kuenda omanu olondingaĩvi. Ndaño lovina viaco, Yehova o kasi oku amamako oku lekisa esanju. Embimbiliya lipopia hati: ‘Vonembele yaye muli upami lesanju.’ (1 Asapulo 16:27) Handi vali, Yehova o sanjuka calua poku mola ovina viosi afendeli vaye va linga palo posi koloneke vilo.—Olosapo 27:11.

Tu pondola oku setukula Yehova eci ovina ka vi tundi ndomo tu yongola. Omo liaco, ka tu ka eceleli okuti esanju lietu li tepuluka, pole, tu sokololi kovina viwa  tu kuete cilo loku kevelela lepandi oluali luokaliye. *—Tala etosi pombuelo yemẽla.

Embimbiliya li tukula ovolandu omanu valua okuti ndaño loku liyaka lovitangi esanju liavo ka lia tepulikile. Ndeci, Avirahama wa liyaka lovitangi vialua. (Efetikilo 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Ndaño lovitangi viaco Avirahama wa amamako oku kuata esanju. Nye co kuatisa? Olonjanja viosi wa sokolola kohumiyo yoku kala voluali luokaliye lu ka vialiwa la Yesu. (Efetikilo 22:15-18; Va Heveru 11:10) Yesu wa popia hati: “Avirahama isiene wa sanjukile calua omo lielavoko lioku mola eteke liange.” (Yoano 8:56) Tu pondola oku setukula Avirahama poku sokolola kesanju tu ka kuata kovaso yoloneke.—Va Roma 8:21.

Paulu la Sila va endavo oku sokolola kolohumiyo via Yehova vio kovaso yoloneke. Ekolelo va kuatela kolohumiyo viaco lia pamele calua kuenda lia va kuatisa oku amamako lesanju ndaño lovitangi. Onjanja yimue va tipuiwa calua kuenje va kapiwa vokayike. Osimbu va kala vokayike, “vokati kuteke Paulu la Sila va kala oku likutilila loku sivaya Suku lovisungo.” (Ovilinga 16:23-25) Ocili okuti elavoko liavo lia va ĩha ongusu. Pole, va kuatavo esanju omo lioku teyuila onduko ya Yesu. Ndeci Paulu la Sila va linga, tu sukilavo oku sokolola kasumũlũho a tunda koku kolela Yehova.—Va Filipoi 1:12-14.

Koloneke vilo, vamanji valua va kasi oku amamako lesanju ndaño loku liyaka lovitangi. Kosãi ya Kuvala yunyamo wo 2013, Andunde Ovava Kumue Lehunguhungu liofela kofeka yo Filipina a nyõla eci ci pitahãla 1.000 kolonjo Violombangi Via Yehova. Onjo ya manji George volupale luo Tacloban ya nyõliwa yosi. Eye hati: “Ndaño lovitangi viaco vamanji va amamako oku kuata esanju. Ka tu tẽla oku lombolola esanju tu yevite.” Eci ci lekisa okuti ndaño tu kasi oku liyaka lovitangi tu pondola oku amamako lesanju. Nye ci tu kuatisa? Poku sokolola kovina Yehova a tu lingila ale. Anga hẽ kuli asunga akuavo a tu kuatisa oku amamako lesanju?

Kuli hẽ esunga lia velapo lioku kuata esanju okuti oku kala ekamba lia Yehova ci sule? Sokolola ndoco: Etu tua kũlĩha omunu wa velapo voluali luosi. Eye Suku, haeye Isietu kuenda ekamba lietu!—Osamo 71:17, 18.

Tu kuetevo esanju omo liomuenyo Yehova a tu ĩha. (Ukundi 3:12, 13) Handi vali, eci Yehova a tu nõla oco tu kale afendeli vaye wa tu lomboluila ocipango caye catiamẽla kokuetu. (Va Kolosai 1:9, 10) Eci ci tu kuatisa oku kuata elomboloko, locimãho komuenyo wetu. Omunu una ka kũlĩhĩle Yehova ka tẽla oku kuata elomboloko liocimãho comuenyo. Paulu wa lombolola ondaka yaco poku popia hati: “‘Iso ka li moli, etũi ka li yevi, ndaño utima womunu ka u kuata elomboloko liovina Suku angiliyila vana vo sole.’ Ovina viaco Suku wa tu vi situluila omo liespiritu liaye.” (1 Va Korindo 2:9, 10) Oku kũlĩha ocipango ca Yehova ci tu nenela esanju lialua.

Sokololavo kovina viosi Yehova a lingila afendeli vaye. Eye wa eca omuenyo womõlaye oco akandu etu a ecelue. (1 Yoano 2:12) Yehova wa tu ihãvo elavoko lioku kala Voluali luokaliye. (Va Roma 12:12) Koloneke vilo, tu likuete omunga la vamanjetu. (Osamo 133:1) Handi vali, Embimbiliya li tu sapuila okuti Yehova o tu teyuila ku Satana kuenda kolondele. (Osamo 91:11) Nda tua sokolola kasumũlũho osi Yehova a siata oku tu ĩha, esanju lietu li livokiya.—Va Filipoi 4:4.

Anga hẽ tu pondola oku vokiya esanju lietu okuti eli tu kuete li sule? Yesu wa popia hati: “Ndo sapuili ovina evi, oco esanju liange li kale vokuene kuenje esanju liene li livokiya.” (Yoano 15:11) Olondaka evi vi lekisa okuti, tu pondola oku vokiya esanju lietu. Tu ci linga ndati? Sokolola kocindekaise eci: Nda o yongola okuti ondalu ya amamako  oku taima nye o linga? Siti o vokiyako olohũi? Cimuamue haico, oco tu kuate esanju lialua tu sukila oku kula konepa yespiritu. Tu ivaluki okuti esanju, li panga onepa kepako liespiritu. Omo liaco, oku pinga espiritu sandu lia Yehova, oku likutilila, loku lilongisa Embimbiliya kuenda oku sokolola kovina tua tanga, ci vokiya esanju lietu.—Osamo 1:1, 2; Luka 11:13.

Tu vokiyavo esanju lietu poku li tumbika kupange wa Yehova. (Osamo 35:27; 112:1) Momo lie? Embimbiliya li popia okuti tua lulikiwa oco tu ‘sumbile Suku, loku pokola kovihandeleko viaye omo oco ocikele comanu vosi.’ (Ukundi 12:13) Tua lulikiwa oco tu linge ocipango ca Suku. Omo liaco, eci tu vumba Yehova tu kuata esanju komuenyo. *—Tala etosi pombuelo yemẽla.

Nda tu kuete esanju liocili, tu kuata asumũlũho alua. Eci tu vumba Yehova lesanju ndaño lovitangi tu kuata esilivilo kokuaye. (Esinumuĩlo 16:15; 1 Va Tesalonike 5:16-18) Handi vali, nda tu kuete esanju liocili, ka tu ka velisapo ovokuasi. Pole, tu li kolisilako oku pitisa kovaso Usoma wa Suku. (Mateo 13:44) Poku mola onima yi tunda koku vokiya upange tu lingila Yehova, esanju lietu li livokiya. Tu limbukavo okuti, tua tẽlisa ocikele cetu kuenda tu kuatisavo vakuetu oku kuata esanju.—Ovilinga 20:35; Va Filipoi 1:3-5.

Onoño yimue yo ko Nebraska ko Estados Unidos noke yoku konomuisa ovina vialua viatiamẽla kuhayele, ya soneha ndoco: “Nda cilo o kuete esanju komuenyo, citava okuti o ka kuata uhayele kovaso yoloneke.” Olondaka viaco vi likuata leci Embimbiliya li popia okuti: “Utima wa sanjuka ovihemba viwa.” (Olosapo 17:22) Oku kala omunu umue wa sanjuka ci kuatisa oku kuata uhayele.

Ocili okuti ndaño lovitangi tu pondola oku kuata esanju liocili. Pole, tu sukila ekuatiso liespiritu sandu. Tu tambula ekuatiso liaco poku likutilila, poku lilongisa Embimbiliya loku sokolola kovina tua tanga. Tu pondolavo oku vokiya esanju lietu poku sokolola kasumũlũho Yehova a siata oku tu ĩha koloneke vilo, oku setukula ekolelo lia vakuetu kuenda oku likolisilako oku linga ocipango ca Yehova. Nda tua linga ovina viaco, tu kuata ovisimĩlo ndevi viukualosamo wa popia hati: “Ondingesunga yi sanjukila Yehova kuenje yi wunda kokuaye.”—Osamo 64:10.