رۋحاني ادام بولۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟
«قۇداي بارىڭە ٴماسىح يسانىڭ وي قالپىن سىيلاسىن!» (ريمدىكتەرگە 15:5).
اندەر: 84، 5
1، 2. ا) كوپ باۋىرلاستار رۋحاني ادام بولۋ جايلى نە ويلايدى؟ ٵ) وسى ماقالادا قانداي ٷش ماڭىزدى سۇراقتىڭ جاۋابىن بىلەمىز؟
كاناداداعى ٴبىر ايەل باۋىرلاسىمىز رۋحاني ادام بولعانى ٶزىن الدەقايدا باقىتتى سەزىنۋگە جانە قيىندىقتارىمەن كۇرەسۋگە كومەكتەسكەنىن ايتادى. ال وتاۋ قۇرعانىنا 23 جىل بولعان برازيلياداعى ٴبىر ەر باۋىرلاس رۋحاني ادام بولعانىنىڭ ارقاسىندا جۇبايى ەكەۋىنىڭ نەكەلەرى باياندى ەكەنىن اتاپ ٶتتى. فيليپپيندە تۇراتىن ەر باۋىرلاسىمىز بولسا رۋحاني كوزقاراس تانىتقانى جانتىنىشتىعىنا يە بولۋعا جانە ٴتۇرلى ورتادان شىققان باۋىرلاستارمەن اراقاتىناسىن جاقسارتۋعا كومەكتەسكەنىن ايتادى.
2 بايقاعانىمىزداي، رۋحاني تۇرعىدان ويلانعانىمىزدىڭ پايداسى كول-كوسىر. رۋحاني ٶسۋ ٷشىن جانە سونىڭ پايداسىن كورۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟ ەڭ الدىمەن، رۋحاني ادام جايلى، ياعني قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جۇرەتىن جانە ەحوبانىڭ وي قالپىن تانىتاتىن ادام جايلى، كيەلى كىتاپتا نە جازىلعانىن جاقسىلاپ ٴتۇسىنىپ الۋىمىز كەرەك. وسى ماقالادا ٴبىز كەلەسى ٷش ماڭىزدى سۇراقتىڭ جاۋابىن بىلەمىز: 1) رۋحاني ادام بولۋ دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟ 2) كىمدەردىڭ مىسالى رۋحاني وسۋىمىزگە كومەكتەسەدى؟ 3) «ٴماسىحتىڭ وي-ساناسىنا» يە بولۋعا كۇش سالعانىمىز رۋحاني ادام بولۋىمىزعا قالاي سەپتىگىن تيگىزەدى؟
رۋحاني ادام قانداي بولادى؟
3. كيەلى كىتاپتا تاندىك ادام مەن رۋحاني ادامنىڭ ايىرماشىلىعى قالاي سۋرەتتەلەدى؟
3 ەلشى پاۋىل «قۇداي رۋحىنىڭ جەتەلەۋىمەن جۇرەتىن ادام» مەن «تاندىك كوزقاراستاعى ادامنىڭ» ايىرماشىلىعىن كورۋگە كومەكتەسەدى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 2:14—16 وقىڭىز). تاندىك كوزقاراستاعى ادام «قۇداي رۋحى اشقان نارسەلەردى قابىلدامايدى، سەبەبى اقىماقتىق دەپ ەسەپتەيدى، تانىپ-بىلە دە المايدى». ال رۋحاني ادام، كەرىسىنشە، «بارلىعىنا باعا بەرە الادى» جانە «ٴماسىحتىڭ وي-ساناسىن» تانىتادى، ياعني ٴماسىح سياقتى ويلاۋعا تىرىسادى. پاۋىل ٴبىزدى رۋحاني ادام بولۋعا شاقىرادى. تاندىك ادامنىڭ رۋحاني ادامنان تاعى قانداي ايىرماشىلىقتارى بار؟
4، 5. تاندىك ادامدى قالاي انىقتاۋعا بولادى؟
4 تاندىك ادامنىڭ وي قالپى قانداي؟ ول ٶزىمشىل قالاۋلاردى قاناعاتتاندىرۋعا باعىتتالعان وسى دۇنيەلىك كوزقاراستى ۇستانادى. پاۋىل مۇنداي كوزقاراستى «ٴتىلازار ادامدارعا اسەر ەتىپ جاتقان رۋح» دەپ سيپاتتاعان (ەفەستىكتەرگە 2:2). مۇنداي كوزقاراس ادامداردىڭ باسىم بولىگىن جۇرت نە ىستەسە، سونى ىستەۋگە يتەرمەلەيدى. ولار قۇداي تالاپتارىن ەش ەلەمەي، ٶزدەرى دۇرىس دەپ ەسەپتەيتىندى عانا ىستەيدى. تاندىك ادام كوبىنە تاندىك نارسەلەر جايلى ويلايدى، سونداي-اق ٶز دارەجەسىن، اقشانى نە ٶز قۇقىقتارىن بارىنەن دە ماڭىزدى سانايدى.
5 تاندىك ادام كيەلى كىتاپتا ايتىلىپ كەتكەن «ٴتاننىڭ ىستەرىمەن» اينالىسادى (عالاتتىقتارعا 5:19—21). پاۋىل قورىنتتاعى ٴماسىحشىلەرگە جازعان ٴبىرىنشى حاتىندا تاندىك ادامداردىڭ جاسايتىن باسقا دا ىستەرىن اتاپ وتكەن. ونداي ادامدار اراعا ىرىتكى سالادى، الاۋىزدىق تۋدىرادى، باسقالاردى بۇلىككە يتەرمەلەيدى، ٴبىر-ٴبىرىن سوتقا اپارادى، باسشىلىقتى قولعا العانداردى قۇرمەتتەمەيدى ارى ٸشىپ-جەۋگە تىم كوپ ٴمان بەرەدى. سونداي-اق تاندىك ادام جاماندىق ىستەۋگە ازعىرىلعاندا، سوعان ەلىگىپ كەتەدى (ناقىل سوزدەر 7:21، 22). ياھۋدا تاندىك ادامنىڭ ٴتىپتى قۇداي رۋحىنان ايىرىلىپ قالۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتقان (ياھۋدا 18، 19).
6. رۋحاني ادامدى قالاي انىقتاۋعا بولادى؟
6 تاندىك ادامنان ايىرماشىلىعى، رۋحاني ادام ەحوبامەن قارىم-قاتىناسىنا قاتتى ٴمان بەرەدى. ول كيەلى رۋحتىڭ ٶزىن جەتەلەۋىنە جول بەرەدى ارى ەحوباعا ەلىكتەۋگە تىرىسادى (ەفەستىكتەرگە 5:1). ەحوبانىڭ وي قالپىن بىلۋگە جانە بارلىق ماسەلەگە ول سياقتى قاراۋعا كۇش سالادى. ول ٷشىن قۇداي — ٴتىرى تۇلعا. تاندىك ادامعا قاراعاندا، رۋحاني ادام ٶمىرىنىڭ ٵر سالاسىندا ەحوبانىڭ تالاپتارىن ەلەپ-ەسكەرەدى (ٴزابۇر 119:33؛ 143:10). ول «ٴتاننىڭ ىستەرىمەن» اينالىسپايدى، قايتا، «كيەلى رۋحتىڭ جەمىسىن» دامىتۋعا كۇش سالادى (عالاتتىقتارعا 5:22، 23). رۋحاني ادام دەگەن نەنى بىلدىرەتىنىن انىعىراق تۇسىنۋگە مىنانداي مىسال كومەكتەسەدى: قانداي دا ٴبىر ساۋدانى شىبەر جۇرگىزەتىن ادامدى ساۋدانىڭ ادامى دەيمىز. سول سياقتى رۋحاني ىستەرگە بار ىقىلاسىن اۋداراتىن ادامدى رۋحاني ادام دەۋگە بولادى.
7. كيەلى كىتاپتا رۋحاني ادام جايلى نە دەلىنگەن؟
7 يسا رۋحاني ادامنىڭ باقىتتى ەكەنىن ايتىپ بىلاي دەگەن: «رۋحاني مۇقتاجدىعىن مويىندايتىندار باقىتتى، ويتكەنى كوك پاتشالىعى سولارعا تيەسىلى» (ماتاي 5:3، سىلتەمە). ريمدىكتەرگە 8:6 دا ەحوبانىكىندەي وي قالىپ تانىتۋدىڭ ٶمىرلىك ماڭىزى بار ەكەنى جازىلعان. وندا: «ٴتان جونىندە ويلاۋ ولىمگە ۇشىراتادى، ال رۋح جونىندە ويلاۋ ٶمىر مەن تاتۋلىققا جەتكىزەدى»،— دەلىنگەن. دەمەك، رۋحاني ادام بولساق، قۇدايمەن تاتۋ بولامىز، جانتىنىشتىعىنا كەنەلەمىز جانە ماڭگىلىك ٶمىر ٴسۇرۋ ۇمىتىنە يە بولامىز.
8. رۋحاني ادام بولۋ جانە رۋحاني كۇيىمىزدى ساقتاپ قالۋ نەگە قيىن بولۋى مۇمكىن؟
8 دەسە دە ٴبىز قاۋىپ-قاتەرگە تولى دۇنيەدە ٶمىر ٴسۇرىپ جاتىرمىز. اينالامىزداعى ادامدار قۇدايدىڭ وي قالپىن تانىتپايتىندىقتان، ويىمىزدى قورعاۋ ٷشىن بارىمىزدى سالۋىمىز قاجەت. سانامىزدى ەحوبانىڭ ويلارىمەن تولتىرمايتىن بولساق، وسى دۇنيە ونى تاندىك كوزقاراس پەن تاندىك ويلارعا تولتىرادى. بۇنىڭ الدىن الۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟ قالاي رۋحاني وسە الامىز؟
ۇلگى تۇتارلىق تۇلعالاردان ۇيرەنەيىك
9. ا) رۋحاني ادام بولۋدى قالاي ۇيرەنە الامىز؟ ٵ) كىمدەردىڭ جاقسى ۇلگىلەرىن قاراستىرامىز؟
9 بالاسى اتا-اناسىنان ٴتالىم-تاربيە الىپ، ولاردىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەيتىنى سياقتى، ٴبىز دە ەحوبامەن قارىم-قاتىناسى تىعىز ادامداردان ۇيرەنىپ، ولارعا ەلىكتەۋىمىز قاجەت. وسىلايشا رۋحاني ادام بولۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن بىلە الامىز. بۇدان بولەك، تاندىك ادامدارعا قاراپ ٴبىز نەنى ىستەمەۋ كەرەكتىگىنە قاتىستى ساباق الامىز (قورىنتتىقتارعا 1-حات 3:1—4). كيەلى كىتاپتا ادامداردىڭ جامان دا، جاقسى دا مىسالدارى بار. جاقسى ۇلگى قالدىرعان جاقىپ، ٴماريام جانە يسادان نەگە ۇيرەنە الاتىنىمىزدى كورەلىك.
جاقىپتىڭ ۇلگىسىنەن نەگە ۇيرەنەمىز؟ (10-ابزاستى قاراڭىز)
10. جاقىپ رۋحاني ادام بولعانىن قالاي كورسەتتى؟
10 كوبىمىز سەكىلدى، جاقىپ تا ٶمىردىڭ كوپ تاۋقىمەتىن كوردى. تۋعان باۋىرى ەساۋ ونى ولتىرگىسى كەلدى. ال قايىن اتاسى ونى قايتا-قايتا الداۋعا تىرىسىپ باقتى. سوندا دا جاقىپتىڭ ەحوبانىڭ ىبىرايىمعا بەرگەن ۋادەسىنە دەگەن سەنىمى بەرىك قالپىنان اينىمادى. ٶز وتباسىنىڭ وسى كەرەمەت ۋادەنىڭ ورىندالۋىنا ۇلەس قوساتىنىن بىلگەندىكتەن، ولارعا قامقور بولدى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 28:10—15). ول اينالاسىنداعى ادامداردىڭ تاندىك كوزقاراسى ٶزىنە اسەر ەتىپ، ەحوبانىڭ ۋادەلەرىن ۇمىتتىرىپ جىبەرۋىنە جول بەرمەدى. ماسەلەن، باۋىرىنان قاۋىپ ٴتونىپ تۇرعانداي كورىنگەندە، ول ەحوباعا قۇتقارۋىن سۇراپ جالبارىندى. ول: «ٶزىڭ ماعان:—ساعان باتامدى بەرىپ، ۇرپاعىڭدى تەڭىز جاعاسىنداعى قۇم قيىرشىقتارىنداي سانسىز كوپ ەتەمىن،— دەپ ەدىڭ عوي»،— دەپ دۇعا ەتتى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 32:6—12). ٴيا، جاقىپ ەحوبانىڭ ۋادەلەرىنە نىق سەندى جانە مۇنى ٶمىر سالتىمەن دالەلدەدى.
ٴماريامنىڭ ۇلگىسىنەن نەگە ۇيرەنەمىز؟ (11-ابزاستى قاراڭىز)
11. ٴماريامنىڭ رۋحاني ادام بولعانىن قايدان بىلەمىز؟
11 ەندى ٴماريامدى الايىق. رۋحاني ادام بولعاندىقتان، ەحوبا ونى يسانىڭ اناسى بولادى دەپ شىشتى. ونىڭ زاكاريا مەن ەلىزابەت ەسىمدى تۋىستارىنا بارعانداعى ايتقان ٴسوزدەرىن وقىپ كورىڭىزشى (لۇقا 1:46—55 وقىڭىز). ٴماريامنىڭ قۇداي ٴسوزىن جاقسى كورگەنى جانە ەۆرەي جازبالارىن جەتىك بىلگەنى بايقالادى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 30:13؛ سامۋيلدىڭ 1-جازباسى 2:1—10؛ مالاحي 3:12). سونداي-اق ٴجۇسىپ پەن ٴماريام ۇيلەنسە دە، يسا تۋىلعانعا دەيىن جىنىستىق قاتىناستا بولماعان. قۇدايدىڭ تاپسىرماسى ولار ٷشىن ٶز قالاۋلارىنان ماڭىزدىراق بولدى (ماتاي 1:25). بۇعان قوسا، ٴماريام يسا ەر جەتكەنگە دەيىن ورىن العان ٵربىر جايتتى مۇقيات باقىلادى جانە ونىڭ ۇيرەتكەن تالىمدەرىن تىڭداپ ٴجۇردى. ول «بۇل ٴسوزدەردىڭ ٴبارىن كوڭىلىنە ساقتادى» (لۇقا 2:51). ونىڭ ٴماسىحكە قاتىستى قۇداي ۋادەلەرىنە زور قىزىعۋشىلىق تانىتقانى ايقىن كورىنەدى. ٴماريامعا ەلىكتەپ، ٵردايىم قۇدايدىڭ ەركىنە ساي ارەكەت ەتۋگە تىرىسامىز با؟
12. ا) يسا اكەسىنە قالاي ەلىكتەگەن؟ ٵ) ٴبىز يساعا قالاي ەلىكتەي الامىز؟ (ماقالانىڭ باسىنداعى سۋرەتتى قاراڭىز.)
12 جەر بەتىندە ٶمىر سۇرگەن بۇكىل ادامداردىڭ ىشىندە يسا ەڭ ۇلگىلى رۋحاني ادام بولعان. جەردەگى ٶمىرى مەن قىزمەتى كەزىندە ول اكەسىنە ەلىكتەگىسى كەلەتىنىن پاش ەتتى. ول ەحوبا سياقتى ويلاندى، سەزىندى جانە ارەكەت ەتتى. سونىمەن قاتار قۇداي ەركىن ورىندادى جانە ونىڭ تالاپتارىن قۇرمەتتەدى (جوحان 8:29؛ 14:9؛ 15:10). مىسالى، ەحوبانىڭ جاناشىرلىعىن سيپاتتاعان يشايانىڭ ٴسوزدەرىن جانە يسانىڭ سەزىمدەرىن سيپاتتاعان مارقانىڭ ٴسوزدەرىن سالىستىرىپ كورسەك بولادى (يشايا 63:9؛ مارقا 6:34 وقىڭىز). ٴبىز يساعا ەلىكتەپ، كومەككە مۇقتاج ادامدارعا جاناشىرلىق تانىتۋعا ٵرقاشان دايىن تۇرامىز با؟ ول سياقتى، ىزگى حاباردى ۋاعىزداۋ مەن ٴتالىم بەرۋ ىسىنە بار نازارىمىزدى اۋدارامىز با؟ (لۇقا 4:43). رۋحاني ادامدار جاناشىر بولىپ، وزگەلەرگە قول ۇشىن بەرۋگە تىرىسادى.
13، 14. ا) بۇگىندەگى رۋحاني ادامداردان نە نارسەگە ۇيرەنە الامىز؟ ٵ) مىسال كەلتىرىڭىز.
13 بۇگىندە يساعا ەلىكتەۋگە تىرىساتىن رۋحاني باۋىرلاستار كوپتەپ تابىلادى. ولار قىزمەتتەرىن قۇلشىنىسپەن اتقاراتىنىن، قوناقجاي ارى جاناشىر ەكەنىن بايقايتىن بولارسىز. ارينە، ولار كەمەلدى ەمەس. دەسە دە ولار ىزگى قاسيەتتەردى دامىتۋ ٷشىن جانە ەحوبا قالايتىنداي ارەكەت ەتۋ ٷشىن كوپ تەر توگەدى. برازيليادا تۇراتىن رەيچەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى: «مەن وسى دۇنيەنىڭ ٴسانىن قۋۋعا قۇمار ەدىم. سوندىقتان قاراپايىم كيىنە بەرمەيتىنمىن. ٴبىراق شىندىقتى بىلگەنىم مەنى قاجەتتى ٶزگەرىستەر جاساپ، رۋحاني ادام بولۋعا تالپىندىردى. بۇل وڭاي بولعان جوق، ٴبىراق ٶزىمدى بۇرىنعىدان باقىتتىراق سەزىندىم ارى ٶمىرىمنىڭ ٴمانى كىردى».
14 ال رەيلين ەسىمدى فيليپپيندىك ايەل باۋىرلاستىڭ باسقا ٴبىر قيىندىعى بولدى. شىندىقتا بولسا دا، ونىڭ بار ويى جوعارى ٴبىلىم الۋ مەن جاقسى جۇمىسقا تۇرۋ بولدى. ۋاقىت وتە كەلە رۋحاني ماقساتتارى ول ٷشىن بۇرىنعىداي ماڭىزدى بولماي قالدى. ول بىلاي دەيدى: «بىرتە-بىرتە مەن ٶمىرىمدە ٴبىر نارسەنىڭ جەتىسپەيتىنىن تۇسىنە باستادىم. ول جۇمىسىمنان الدەقايدا ماڭىزدى نارسە ەدى». رەيلين وي قالپىن ٶزگەرتىپ، ەحوباعا دەگەن قىزمەتىن ەڭ ماڭىزدى ورىنعا قويۋدى شىشتى. قازىر ول ماتاي 6:33، 34 تەگى ەحوبانىڭ ۋادەسىنە سەنىم ارتادى. «ەحوبا مەنى قامقورلايتىنىنا كامىل سەنەمىن!»— دەيدى ول. ٴسىز دە قاۋىمىڭىزدا وسىنداي كوزقاراس تانىتىپ جۇرگەن باۋىرلاستاردى تانيتىن شىعارسىز. ٴماسىحكە ادالدىقپەن ەلىكتەپ جۇرگەندەرىن كورگەندە، ولاردى ۇلگى تۇتقىمىز كەلەدى ەمەس پە؟! (قورىنتتىقتارعا 1-حات 11:1؛ سالونيكالىقتارعا 2-حات 3:7).
«ٴماسىحتىڭ وي-ساناسىنا» يە بولىڭىز
15، 16. ا) يسا سياقتى بولۋ ٷشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟ ٵ) «ٴماسىحتىڭ وي-ساناسى» بىزگە اسەر ەتۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟
15 يساعا قالاي ەلىكتەسەك بولادى؟ قورىنتتىقتارعا 1-حات 2:16 دا بىزدە «ٴماسىحتىڭ وي-ساناسى» بولۋ كەرەكتىگى ايتىلعان. ال ريمدىكتەرگە 15:5 تە ٴبىز «ٴماسىح يسانىڭ وي قالپىن» دامىتۋعا شاقىرىلامىز. ٴماسىحكە ۇقساۋ ٷشىن ونىڭ قالاي ويلاعانىن، نە سەزىنگەنىن جانە قالاي ارەكەت ەتكەنىن ٴبىلۋىمىز كەرەك. ول بارىنەن بۇرىن قۇدايمەن قارىم-قاتىناسىن ويلاعان. دەمەك، يساعا ەلىكتەسەك، ٴبىز ەحوباعا جاقىنداي تۇسەمىز. سوندىقتان دا يسا سياقتى ويلانۋدى ۇيرەنگەنىمىز وتە ماڭىزدى.
16 يسا سياقتى ويلانۋدى قالاي ۇيرەنسەك بولادى؟ شاكىرتتەرى يسانىڭ جاساعان كەرەمەتتەرىن كوردى، قالىڭ جۇرتقا بەرگەن ٴتالىمىن تىڭدادى، ٵرتۇرلى ادامدارعا قاتىستى قالاي ارەكەت ەتكەنىنە جانە قالاي ەحوبانىڭ وي قالپىن ەسكەرىپ ٶمىر سۇرگەنىنە كۋا بولدى. ولار: «ٴبىز ونىڭ... جاساعان بارلىق ىستەرىنە كۋامىز»،— دەگەن (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 10:39). بۇگىندە ٴبىز يسانى كورە المايمىز، ارينە. ٴبىراق قولىمىزدا بار ىنجىلدەگى وقيعالار ارقىلى ٴبىز ونى وتە جاقسى تاني الامىز. ماتاي، مارقا، لۇقا جانە جوحان كىتاپتارىن وقىپ، وي جۇگىرتكەندە، يسانىڭ قالاي وي تۇزگەنى جايلى كوبىرەك بىلە الامىز. بۇل بىزگە «ونىڭ ىزىمەن تۋرا جۇرۋگە» كومەكتەسەدى. وسىلايشا ٴبىز دە يسانىكىندەي «وي قالىپ تانىتا» الامىز (پەتىردىڭ 1-حاتى 2:21؛ 4:1).
17. يسا سياقتى ويلانعانىمىزدىڭ قانداي پايداسى بار؟
17 يسا سياقتى ويلانعانىمىزدىڭ قانداي پايداسى بار؟ پايدالى تاعام جەگەندە بويىمىزدا كۇش پايدا بولاتىنىنداي، سانامىزدى يسانىڭ ويلارىمەن تولتىرعاندا رۋحاني كۇشتى بولامىز. ٴسۇيتىپ، ول ٵربىر جاعدايدا قالاي ارەكەت ەتەر ەدى، سونى بىرتە-بىرتە بىلە تۇسەمىز. سوسىن قۇدايعا ۇنامدى جانە تازا ار-ۇجدان سىيلايتىن دانا شىشىمدەر قابىلداي الاتىن بولامىز. بۇل «يسا ٴماسىحتىڭ قاسيەتتەرىنە ەلىكتەۋگە» كەلەلى سەبەپتەر ەمەس پە؟ (ريمدىكتەرگە 13:14).
18. رۋحاني ادام بولۋعا قاتىستى نە ٴبىلدىڭىز؟
18 وسى ماقالا رۋحاني ادام بولۋدىڭ نەنى بىلدىرەتىنىن تۇسىنۋگە كومەكتەستى. كيەلى رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جۇرگەن جانداردىڭ ۇلگىسىنەن ٴبىراز نارسەگە ۇيرەندىك. سونداي-اق «ٴماسىحتىڭ وي-ساناسىنا» يە بولعانىمىز بىزگە ەحوبا سياقتى ويلانۋعا جانە ونىمەن تىعىز قارىم-قاتىناستا بولۋعا كومەكتەسەتىنىن بىلدىك. ٴبىراق ۇيرەنىپ-بىلەتىنىمىز بۇل عانا ەمەس. رۋحاني كۇيىمىز مىقتى ما، جوق پا — سونى قالاي بىلە الامىز؟ رۋحاني كۇيىمىزدى نىعايتا ٴتۇسۋ ٷشىن نە ىستەي الامىز؟ رۋحاني ادام بولعانىمىز ٶمىرىمىزگە قالاي اسەر ەتەدى؟ كەلەسى ماقالادا وسى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بىلەمىز.
