1, 2. a) ¿Ima ninkun wakin cristianokuna Diospa espiritunwan pusachikuymanta? b) ¿Ima tapuykunamantan kaypi yachasun?

CANADÁ nacionmanta juj hermanan nin: “Diospa espiritunwan pusachikusqaymi yanapawan kusisqa kausanaypaq, sasachakuykunata aguantanaypaqpas”, nispa. Brasilmanta juj casado hermanon nillantaq: “Noqaykuqa Diospa espiritunwan pusachikusqaykuraykun 23 wataña casarasqa kashayku”, nispa. Chaymantapas Filipinas nacionmanta juj hermanon nillantaq: “Diospa espiritunwan pusachikusqayraykun sonqoy thaj kashan; hermanokunawanpas allintan apanakuni”, nispa.

² Chay hermanokunaq nisqan jina, Diospa espiritunwan pusachikuyqa allinpunin. Chaymi llapanchis chay espirituwan pusachikunanchis. Yaqapaschá tapukushanki: “¿Imatataq ruwanay chay espirituwan pusachikunaypaqri?”, nispa. Chaymantan kaypi yachasun. Ichaqa, ¿ima ninmi Biblia Diospa espiritunwan pusachikuymanta? Chaytapas  kaypin yachasun, chaypaqmi kay kinsa tapuykunamanta yachasun. Chay tapuykunan nin: “¿Iman Diospa espiritunwan pusachikuy? ¿Ima ejemplokunan yanapawasunman Diospa espiritunwan pusachikunanchispaq? ¿Imaynatan ‘Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kay’ yanapawasunman Diospa espiritunwan pusachikunanchispaq?”, nispa.

3. ¿Imaynan kanku Diospa espiritunwan pusachikuq runakuna? ¿Imaynataqmi kanku aychaq munayninman jina kausaq runakuna?

³ Apóstol Pablon rimaran imaynas kanku “Diospa espiritunwan pusachikuq” runakuna, imaynataqsi kanku “aychaq munayninman jina kausaq” runakuna chaymanta (leey 1 Corintios 2:14-16). Pabloq nisqan jina ‘aychaq munayninman jina kausaq runakunaqa manan chaskinkumanchu Diospa espiritunmanta kaqkunata, paykunapaqqa mana valeqmi chaykunaqa’. “Diospa espiritunwan pusachikuq” runakunan ichaqa tukuy imatapas allinta t’aqwinku ‘Cristoq yuyaynin yuyayniyoqtaqmi kankupas’. Chaymi noqanchisqa Pabloq consejonta kasukuspa “Diospa espiritunwan pusachikunanchis”. ¿Imakunapiwanmi jujniray kanku chay iskaynin clase runakuna?

4, 5. ¿Imaynan kanku aychaq munayninman jina kausaq runakuna?

⁴ Aschatawan yachasun imaynas kanku aychaq munayninman jina kausaq runakuna chayta. Chay runakunaqa gustollankupin piensanku, kay pachaq munasqanman jinataqmi kausankupas. Kay pachaq munasqanman jina kausaq runakunaqa “mana kasukuqkunata kallpachaq espirituq” apasqanmi kashanku (Efes. 2:2). Chay espiritun lliu runakunata apashan mana allin ruwaykunaman. Chaymi chay runakunaqa munasqankuman jina imatapas ruwanku manataqmi Diostaqa kasukunkuchu. Chaymantapas, chay runakunaqa imayna qhawarisqachus kashanku, jayk’atachus gananku, derechonku respetasqachus kashan icha manachus chayllapin masta piensanku.

⁵ Chaymantapas aychaq munayninman jina kausaq runakunaqa, ‘aychankuq munaynillantan ruwanku’ (Gál. 5:19-21). Pablo Corinto llaqtapi cristianokunaman ñaupaq carta apachisqanpin astawan willashan chay runakunamanta. Chaypi nisqan jina, chay runakunaqa envidianakuspa, phiñachinakuspa, runakunata t’aqanachispa, jujkunata mana kasukuspa iman kausanku. Chaymantapas quejakunallapin purinku, manataqmi autoridadkunatapas respetankuchu. Mijuypi tomaypi imallan piensankupas. Chaymantapas, chay runakunaqa comunllatan ima trampamanpas jaykunku (Prov. 7:21, 22). Discípulo Judaspa nisqan jina, chay runakunaqa manan “Diospa espiritunwanqa pusachikunkuchu” (Jud. 18, 19).

6. ¿Imaynan kanku Diospa espiritunwan pusachikuq runakuna?

⁶ Kunanqa Diospa espiritunwan pusachikuq runakunamanta yachasun. Chay runakunaqa Dioswan allinpi kausaytan munanku, pay jina kaytataqmi munankupas (Efes. 5:1). Chaymi chay runakunaqa kallpachakunku Dios jina piensanankupaq, pay jina imatapas qhawarinankupaqwan. Chay runakunapaqqa cheqaqmi Diosqa, kasukunkutaqmi simintapas (Sal. 119:33; 143:10).  Chaymantapas aychaq munayninman jina purinankutaqa, santo espirituq rurunta ruruchinankupaqmi kallpachakunku (Gál. 5:22, 23). Chayta allinta entiendenapaq kaypi piensasun. Pipas musicaman qokuq runataqa “musican kay runamanqa gustan” ninkun ¿riki? Chhaynatan Diospa munayninta ruwayman qokuq runatapas “Dios sonqo runan kayqa” ninku.

7. ¿Ima ninmi Biblia Diospa espiritunwan pusachikuq runakunamanta?

⁷ Jesuspa nisqan jina, Diospa espiritunwan pusachikuq runakunaqa kusisqan kausanku. Mateo 5:3 textopin nishan: “Kusisqa kachunku Diosta necesitasqankuta reparakuqkunaqa, paykunaqmi janaq pacha gobiernoqa”, nispa. Romanos 8:6 textopin nishallantaq: “Aychaq munayninman yuyayta churayqa wañuymanmi apan, espirituq munayninman yuyayta churaymi ichaqa kausayman thaj kayman ima apan”, nispa. Diospa munayninman jina kausasun chayqa, Dioswanmi allinpi kasun, kusisqataqmi kausasunpas. Jamuq tiempopitaq wiñay kausayta chaskisun.

8. ¿Imaraykun kallpachakushanallanchis Diospa espiritunwan pusachikunanchispaq?

⁸ Kay mundo runakunaqa manataq Diospa munayninman jinachu kausanku chayqa sasapaschá noqanchispaq kanqa Dios jina piensay. Manachus kallpachakusun chayqa kay pacha runakunaq piensayninpaschá umanchisman jaykunman, paykuna jinataq imatapas ruwasunman. ¿Imatan ruwasunman ama chay pasawananchispaq? ¿Imatan ruwasunman astawanraq Diospa espiritunwan pusachikunanchispaqpas?

9. a) ¿Iman yanapawasunman Dios sonqo runa kananchispaq? b) ¿Pikunaq ejemplonmantan kaypi yachasun?

⁹ Imaynan wawakunaqa tayta-mamankuq allin ejemplonta qatikunku, chhaynatan noqanchispas Dios sonqo runakunaq ejemplonta  qatikunanchis. Ichaqa manan jayk’aqpas qatikunanchischu aychaq munayninman jina kausaqkunataqa (1 Cor. 3:1-4). Bibliaqa allin runakunaq ejemplonmanta mana allin runakunaq ejemplonmanta iman willashan. Kunanmi yachasun Jacobpa, Jesuspa, Mariaq ejemplonkumanta. Chaymi yanapawasun Diospa espiritunwan pusachikunanchispaq.

10. ¿Imaynatan Jacob rikuchiran Diospa espiritunwan pusachikusqanta?

¹⁰ Jacobmanta yachasun. Payqa imaymana sasachakuykunapin tarikuran. Wayqen Esaumi wañuchiyta munaran, suegronpas imaymanapin engañaran. Chhaynapiña tarikuspapas manapunin payqa Diosmanta kacharikuranchu, confiashallaranmi abuelon Abrahanman prometesqanpipas. Jacobqa allintan yacharan paypa familianwan chay promesa junt’akunanta; chaypin payqa yuyayninta churaran (Gén. 28:10-15). Muyuriqninpi runakunaña aychaq munayninman jina kausaqku chaypas, manapunin payqa qonqaranchu Diospa promesankunata. Wayqenta manchakushaspapas Diospa yanapaynintan maskharan, niranmi: “Qanmi niwaranki: ‘Noqan allinyachisayki, mirayniykitaq lamar-qocha pata aqo jina kanqa, mana yupay atiy askha kasqanrayku’”, nispa (Gén. 32:6-12). Jacobqa imaynachus kausasqanwanmi rikuchiran Diospa promesankunapi confiasqanta.

11. ¿Imaraykun ninchis “Mariaqa Dios sonqo warmin karan” nispa?

¹¹ Kunanqa Mariamanta yachasun. ¿Imaraykun Dios payta ajllanman karan Jesuspa mamitan kananpaq? Dios sonqo warmi kasqanraykun. Arí Dios sonqon payqa karan, chaytan rikukun Zacariasta Elisabet-tawan visitaspa sumaq simikunawan Jehová Diosta alabasqanpi (leey Lucas 1:46-55). Chay nisqanmi rikuchin Diosta tukuy sonqo munakusqanta Diospa simintapas allinta yachasqantawan (Gén. 30:13;  1 Sam. 2:1-10; Mal. 3:12). Josewan casarakushaspapas onqokapunankaman mana Josewanqa karanchu. Chaywanmi iskayninku rikuchiranku aychankuq munaynin ruwanankumantaqa Diosta respetasqankuta (Mat. 1:25). Wawan Jesuspa imakunachus rimasqanta ruwasqantapas ‘sonqonpin allinta jap’ikuq’ (Luc. 2:51). Mariaqa piensallaqpunin Diospa prometesqan Mesiaspipas. Pay jinan noqanchisqa Diospa munayninta kamachikuyninkunatawan ñaupaqman churananchis.

12. a) ¿Imakunapin Jesús papan jina karan? b) ¿Imaynatan Jesuspa ejemplonta qatikusunman? (16 paginapi fotokunata qhaway.)

¹² Kunanqa Jesusmantañataq yachasun. Jesusqa llapa runakunamantapas astawanmi Diosta munakuq. Dios jinan piensaq, pay jinan imatapas ruwaq. Chaymantapas, payqa Diospa kamachikuyninkunata, munaynin ruwayta iman ñaupaqman churaq (Juan 8:29; 14:9; 15:10). Runakunatapas Jehová Dios jinan khuyapayaq, chaytan willashan Marcos libropi (leey Isaías 63:9; Marcos 6:34). Chaymi sapankanchis tapukunanchis: “¿Jesús jinachu khuyapayakuq kani? ¿Yanapanichu necesitaqkunata? ¿Jesús jinachu Diospa munayninta ñaupaqman churani?”, nispa (Luc. 4:43). Jesús jina kasun chayqa Diospa espiritunwan pusachikusqanchistan rikuchisun.

13, 14. a) ¿Imaynan kanku Jesuspa ejemplonta qatikuqkuna? b) Juj experienciata willay.

¹³ Kay tiempopipas askha iñiqmasinchiskunan Jesuspa ejemplonta qatikushanku. Chaymi paykunaqa tukuy kallpankuwan predicashanku. Chaymantapas paykunaqa qoykukuq, khuyapayakuq, sumaq sonqo iman kanku. Ichaqa noqanchis jinan kallpachakushanku mana allinkunata saqespa Dios sonqo runa kanankupaq. Chaymi pasaran Brasil nacionpi tiyaq Rachel iñiqmasinchiswanpas. Paymi nin: “Ñaupaqqa kay pachaq piensasqanman jinan p’achakuq kani. Diosta reqsisqaymantapachan ichaqa kallpachakushani Diospa munayninman jina p’achakunaypaq. Chaywanmi kusisqa kausani”, nispa.

¹⁴ Reylene hermananchismanta yachasun, payqa Filipinas nacionmantan. Payqa Testigo kashaspapas universidadpi estudiaymansi masta qokusqa. “Allinchá kasaq” nispas payqa allin llank’anaman jaykusqa, chayllamanñas tiemponta qosqa. Paymi nin: “Diospa munayninta ñaupaqman churanaytaqa llank’anaymanmi tiempoyta qosharani. Ichaqa manan contentochu kasharani; imapas faltawashanman jinan kasharani. Chaymi wajmanta tukuy tiempoywan Diosta serviyta qallarirani, chayraqmi sonqoyqa thaj karan”, nispa. Chaymantapachan Reylene hermanaqa Mateo 6:33, 34 textoq nisqanman jina kausashan. Payqa tukuy sonqon Diospi confian. Yaqapaschá iñiq t’aqaykipipas chhayna iñiqmasikunata reqsinki. Chhayna iñiqmasikunata rikuspaqa, paykuna jinan kayta munanchis ¿riki? (1 Cor. 11:1; 2 Tes. 3:7.)

15, 16. a) ¿Imatan ruwasunman Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kananchispaq? b) ¿Imatan ruwananchis Jesús jina imatapas qhawarinanchispaq?

¹⁵ ¿Imatan ruwasunman Cristo jina kananchispaq? Chaypaqqa ‘Cristoq yuyaynin yuyayniyoqmi kananchis’ (1 Cor. 2:16; Rom. 15:5). ¿Ima ninantaq chayri? Jesús jinan  piensananchis pay jinataqmi imatapas ruwananchis. Chaypaqmi ichaqa payta allinta reqsinanchis. Jesusqa tukuy atisqantan kallpachakuq Dioswan allinpi kananpaq. Noqanchispas Jesús jina kasun chayqa Dioswanmi allinpi kasunchis. Chaymi kallpachakunanchis Jesús jina kananchispaq.

¹⁶ ¿Iman yanapawasunman Jesús jina imatapas qhawarinanchispaq? Chaypaqqa apostolkuna jinan payta allinta reqsinanchis. Apostolkunaqa paykuna kikinkun rikuranku Jesuspa tukuy ima ruwasqanta, imayna kasqanta, jujkunata imayna qhawarisqantapas. Chaymi niranku: “Noqaykun testigo kayku [...] imaymana ruwasqanmanta”, nispa (Hech. 10:39). Noqanchisqa manapaschá rikusunchu Jesusta, ichaqa Mateo, Marcos, Lucas, Juan librokunapin willashan tukuy ima ruwasqanmanta imayna kasqanmantawan. Chay librokunata leesunchis chaypitaq piensasunpas chayqa, pay jinan imatapas qhawarisun. ‘Chhaynapin tukuy yuyaywan yupinta qatikusun’ preparasqataqmi kasun ‘pay jina piensananchispaq’ (1 Ped. 2:21; 4:1).

17. ¿Imaraykun Jesús jina piensananchis?

¹⁷ ¿Iman kanqa Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kaqtinchis? Imaynan allin mijunaqa cuerpota allinta jap’in, chhaynan kanqa Cristoq piensayninkunata yuyayninchisman churaqtinchispas. Pay jinan piensasun pay jinataqmi imatapas qhawarisun, chhaynapin allin yuyaywan imatapas ruwasun. Allin yuyaywan imatapas ruwasun chayqa conciencianchismi thaj kanqa kusichisuntaqmi Diostapas. Chaymi kallpachakushanallanchis ‘Señor Jesucristowan p’achawan jina churakunanchispaq’ (Rom. 13:14).

18. ¿Imakunamantan kay estudiopi yacharanchis?

¹⁸ Kaypin yacharanchis Diospa espiritunwan pusachikuq runakunamanta, ñaupa tiempo runakunaq ejemplonmanta, Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kaymanta ima. Chaykunan yanapawasun Diospa munayninman jina imatapas ruwananchispaq. Ichaqa manan chayllachu, imaymanakunaraqmi yachananchis kashan. ¿Imaynatan yachasunman Diospa espiritunwanchus pusachikushanchis icha manachus chayta? ¿Imatan ruwasunman Dios serviypi fuerte kananchispaq? ¿Imaynatan vidanchispi yanapawasunman Diospa espiritunwan pusachikuy? Chaykunamantan qatimuq estudiopi yachasun.