Me lóóm sia lúkú ena ren minne a mak lón Ipru 12:16. A mak lón ena wokisin pwe Esau a “sufölingau ngeni Kot” me a amémé ngeni Jakop “wisan wisen mwänichi ren eu chök mongö.” Ina minne, sia ekieki pwe atun Jakop a angei “wisan wisen mwänichi,” a pwal pachelong ewe feiéch an epwe wisen semelapen ewe Messaia.​—Mat. 1:2, 16; Luk. 3:23, 34.

Iwe nge, ren ach káéfichi pwal ekkóch pwóróus lón Paipel, a pwáraatá pwe ese pwal lamot án emén epwe mwánichi ren an epwe semelapen ewe Messaia. Sipwe káé ekkóch me lein ekkena pwóróus.

Rupen, i néún Jakop mwánichi me wóón pwúlúwan we Lea. Nge Josef, néún Jakop mwánichi me wóón Rahel. Lupwen Rupen a féri féfférún lisowumwáál, a péút seni an kewe pwúúng are wisan wisen mwánichi, iwe an kana pwúúng ra ló ngeni Josef. (Ken. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Kron. 5:1, 2) Nge ewe Messaia ese feito seni Rupen are Josef. Ewe Messaia a feito seni Juta, néún Jakop we me Lea aféménún át.​—Ken. 49:10.

Lukas 3:32 a eiteitaatiw pwal nimmén semelapen ewe Messaia, nge usun iir mwánichi meinisin. Áwewe chék, Poas semen Opet, nge Opet semen Jesi.​—Rut 4:17, 20-22; 1 Kron. 2:10-12.

Néún Jesi we itan Tafit esap i emén mwánichi. I setupwuturun me lein néún Jesi kewe walimén át. Iwe nge, ewe Messaia a chúen feito seni Tafit. (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6) Pwal ina chék usun ren Salomon, inaamwo ika esap i néún Tafit  mwánichi, nge ewe Messaia a feito seni.​—2 Sam. 3:2-5.

Nge esap weween pwe ese wor lamoten án emén epwe mwánichi. Emén mwánichi a kan angei ekkóch feiéch pwiin kewe rese pwal angei. Fán chómmóng, a wiliti mékúren ewe famili, me a angei fán ruu inetin álemwirian.​—Ken. 43:33; Tut. 21:17; Jos. 17:1.

Nge wisen emén mwánichi a tongeni ló ngeni pwal emén át lón ena famili. Lupwen Apraham a tinaló Ismael, an kewe pwúúngún mwánichi ra ló ngeni Isaak. (Ken. 21:14-21; 22:2) Pwal eú, usun met sia fen pwóróusfengen wóón, án Rupen kewe pwúúng are wisan wisen mwánichi ra ló ngeni Josef.

Iwe, ifa ewe pwóróus aposel Paulus a mochen menlapei lón Ipru 12:16? A erá: “Esap pwal wor eman epwe föri föförün lisowu ika sufölingau ngeni Kot usun chök Esau, pun a amömöla wisan wisen mwänichi ren eu chök mongö.”

Lón ena wokisin, Paulus ese fós usun semelapen ewe Messaia. Nge a fós usun eú kapasen éúréúr fán iten ekkewe Chón Kraist. A ereniir: “Oupwe awenechara ekewe al oupwe fetal won,” pwe “esap wor eman leimi epwe kul seni än Kot ümöümöch.” A elichippúng pwe a tongeni fis ena ika ra féri ewe féfférún lisowumwáál. (Ipru 12:12-16) Iwe, ika a fis ena, repwe usun chék Esau, ewe a “sufölingau ngeni Kot” me mochen chék apwénúetá pwisin mochenin.

Me ren eérenien ena fansoun, neman fán ekkóch Esau a wisen eáni asor ngeni Jiowa. (Ken. 8:20, 21; 12:7, 8; Hiop 1:4, 5) Nge a kon ekilapei pwisin mochenin pwe iwe a fangóló wisan we wisen mwánichi fán iten chék eú mwéngé. Neman Esau ese mochen kúna ewe riáfféú Jiowa a oesini pwe epwe tori mwirimwirin Apraham kewe (Ken. 15:13) A pwal pwáraatá pwe ese aúcheani mettóch mi pin lupwen a pwúlúweni rúúemén fefin esap iir chón fel ngeni Kot, eú mettóch mi fókkun eletipechowu seman kewe me inan. (Ken. 26:34, 35) A sókko seni Jakop, a fókkun túmúnú an epwe chék pwúlúweni emén chón fel ngeni Kot!​—Ken. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Met ekkena pwóróus lón Paipel ra áiti ngenikich usun semelapen ewe Messaia? Ekkóch me leir, iir mwánichi nge ekkóch rese. Ina ewe mettóch ekkewe chón Jus ra fen weweiti me etiwa. Pwata sia silei ena? Pokiten ra affata pwe Kraist i epwe semelapen Tafit, néún Jesi we setupwutur.​—Mat. 22:42.