Ku laza, mukemuo vene mu tua kele na ku singanieka. Muomu mukanda ua vaHevelu 12:16 ua lombolola ngecize Esau ‘ka hakele seho ku viuma via ku lela’ kaha “ua landesele vundala vueni na ndoho imo ya ku-lia” kuli Yakomba. Ngeci tua singaniekele nguetu Yakomba omo ua tambuile “vundala,” na civezikiso ca ku pua nkaka ya Mesiya ca ile kuli ikeye.—Mateo 1:2, 16; Luka 3:23, 34.

Vunoni, ku lilongesa na civando mizimbu ya mu Mbimbiliya ca muesa ngecize ka ca tondekele yala ku pua muana ua ndala linga a pue nkaka ya Mesiya houe. Tu ci talenu imo mizimbu yaco:

Muzimbu ua katete ua Yakomba na vampuevo veni vavali. Muana ua ndala ua semene Yakomba kuli Lea ua puile Luvene, kaha kuli Lakele ua puile Yosefe. Luvene omo lia ku linga vupangala, ua zimbalesele mpoko ya ku pua muana ua ndala, kaha mpoko yaco ya ile kuli Yosefe. (Njenisisi 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Mizimbu 5:1, 2) Vutuhu ngoco, Mesiya ka semukilile ku cikota ca Luvene ambe ca Yosefe, houe. Vunoni ua ka semukilile ku cikota ca Yunda, uze ua puile muana ua mu ciuana ua Yakomba na Lea.—Njenisisi 49:10.

Ku Luka 3:32 va tumbulako vankaka vakuavo vatanu va Mesiya, kaha ci moneka ngue vankaka vaco muntu ku muntu ua puile ndala. Ca ku muenako, Mboaze ua puile ise ya Ovende, kaha Ovende ua puile ise ya Njese.—Lute 4:17, 20-22; 1 Mizimbu 2:10-12.

Muana Njese, Ndaviti ka puile ndala. Vunoni ua puile kasulantsongo ku vana vatanu na vatatu. Vutuhu ngoco, Mesiya ua ka semukilile ku cikota ca Ndaviti. (1 Samuele 16:10, 11; 17:12; Mateo 1:5, 6) Cikuavo naua, ku tunda hali Ndaviti nkaka ya Mesiya ua hateleko ua puile Solomone, vunoni Solomone ka puile muana ua ku livanga ua Ndaviti.—2 Samuele 3:2-5.

 Eci ka ca lombolokele ngecize ku pua muana ua ndala ka ca puile ca seho. Muomu mu Isaleli, vana va ndala va tambuile vivezikiso via vingi vintsa ka va tambuile vana vakuavo. Vintsimbu via vingi, vakevo va kele na ku sintsa ha cihela ca vaise ca ku pua mutue ua ndzivo, kaha va tambuile mitamba ivali ku vusuana via sile iseavo.—Njenisisi 43:33; Ndeutelonomi 21:17; Yehosua 17:1.

Vunoni mpoko ya ku pua ndala ca tavele ku i hana kuli muana mukuavo. Ca ku muenako, omo Avilahama ua sekuile Ismaele, vundala vueni Isake ikeye ua vu hingile. (Njenisisi 21:14-21; 22:2) Kaha, ngue mu tua handeka helu, vundala vua Luvene va vu hingile kuli Yosefe.

Amba vika honi a lomboloka mezi a Paulu ku vaHevelu 12:16? Va sonekako nguavo: “Zangamenu linga ha kati kenu kati ha kale na umo uahi mukua ku linga vupangala, cipue umo ka hakele seho ku viuma via ku lela, ngeci mua Esau, uze ua landesele mpoko yeni ya ku pua muana ua ndala linga a tambule lilonga limo lika lia via-ku-lia.”—NW.

Ku cinimbu eci, Paulu ka kele na ku handeka via vankaka va Mesiya houe. Vunoni, ua kele na ku lungula Vakua Kilistu. Mu ku va leka ngueni: “Sungamesenu zinjila zia viliato vienu,” “ku tina umosi a ka simina ku kavumbi ka Njambi.” (VaHevelu 12:12-16) Muomu ku lingamo, nga ce ku va puisile ngue Esau, uze “ka hakele seho ku viuma via ku lela” vunoni ua tondele lika ku kutisa vizango vieni ivene.

Ku liya na cisemua ca ku matangua aze, halumo Esau ua kele na civezikiso ca ku kombeleya vikombelo kuli Yehova mu ku pua muana ndala. (Njenisisi 8:20, 21; 12:7, 8; Yombi 1:4, 5) Vunoni Esau ua tualele cikuma mana ku vizango vieni ngeci ua mbilile kuti ku vezika ca kele naco ca ku pua ntuatua ni nguetu ndala mu ku tolakana na lilonga lia musozi ua makunde. Kaha naua halumo ua tondele ku lihenga ku tuyando tua tumbuile Yehova ngueni tu ka solokela vakua mbuto ya Avilahama. (Njenisisi 15:13) Cikuavo ca muesele ngecize Esau ka hakele seho ku viuma via ku lela, ca puile ku ambata vampuevo vavali va ku miyati yeka. Cihangula caco ca vavalesele cikuma ku mitima ya visemi veni. (Njenisisi 26:34, 35) Mua vusunga ha kati ka Esau na Yakomba ha kele ku liseza ca kama, muomu Yakomba ua lingile cose mu ku ka ambata mpuevo mukua ku lemesa Njambi ua vusunga!—Njenisisi 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Vika eyi mizimbu ya mu Mbimbiliya i tu longesa ku tuala ha vankaka va ku cikota ca Mesiya? Vamo vavo va puile vandala, kaha vakuavo co kuahi. VaYundeya va tantekeyele muzimbu uaco, kaha ka va keleho na citanga. Vati tua tantekeyamo? Muomu va tavele ngecize Kilistu ue ku puile ua ku cikota ca Ndaviti, uze ua puile kasulantsongo ka Njese.—Mateo 22:42.