Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

Oreera Murima, Mukhalelo Onooniheriwa ni Moolumo ni Miteko

Oreera Murima, Mukhalelo Onooniheriwa ni Moolumo ni Miteko

VAAVO atthu akina annireerela aya murima, ninnihakalala vanceene. Nave, eyo enninimaaliha, okhala wira atthu awo anninthokorerya saana. Tthiri ninnixukhurela vanceene akhala wira ninnireereliwa murima, nto ninrowa okhala sai atthu ooreera murima?

Mutthu ooreera murima, onnaathokorerya atthu akina ni moolumo ni miteko sawe. Owo khahiyo onaathokorerya mwa nttittimiho paahi, masi onnaareerela murima okhala wira onnaaphenta ni onnisuwela moonelo aya. Etthu yootepa otthuneya, okhala wira oreera murima oniirela mpantta yoowiima ya munepa wootteela wa Muluku. (aGalasia 5:22, 23) Yehova oniphavela wira nikhaleke atthu ooreera murima, nto nrowe niwehe moota Yehova ni Yesu ari aya ooreera murima ni moota nikhanle ahu oowaatakiha.

YEHOVA ONNAAREERELA MURIMA ATTHU OTHEENE

Yehova onnaareerela murima atthu otheene, hata “ale ahinimuxukhuru n’ale òtakhala murima”. (Luka 6:35) Mwa ntakiheryo, Yehova onnaakumiherya “nsuwa atthu òtakhala murima vamosá n’ale òrera murima”. (Matheyo 5:45) Hata atthu awo ahikupaliki wira Yehova ti Mpattuxa, awo annittottela mureerelo oreera murima wa Yehova ni annihakalala.

Ntakiheryo nuulupale nnooniherya wira Yehova tooreera murima, ti ele aapakenle awe Adamu ni Eva. Moohipisa nuumala ottheka, awo “yahitthavasa matakhuru a murale, khwitthukelasaka muyununi”. Masi Yehova aahisuwela wira nuumala owoomola ojardim ya wEdeni, awo yahaana okhalana ikuwo sooloka wira saakhapeleleke, mwaha woowi etthaya yaahitakhalihiwa ni yahisareya “miwa n’ikhukwa”. Tivonto, mooreera murima Yehova aahaapakela “malaya èsapala”.​—Maphattuwelo 3:7, 17, 18, 21.

Nnaamwi Yehova aareerelaka murima “atthu òtakhala murima vamosá n’ale òrera murima”, owo onnitepa waareerela murima arumeyi awe oororomeleya. Mwa ntakiheryo, okathi Zakariya aari awe profeta, nlaikha na Yehova naahixanka mwaha woowi aIsarayeli yaahihiya oteka etemplo oYerusalemu. Yehova aahiwiriyana ele nlaikha naahimya aya, khwaakhula ni “molumo òrera ni òlipiha murima”. (Zakariya 1:12, 13) Nave profeta Eliya aahireereliwa murima ni Yehova. Owo waari okathi yoole Eliya aahaareere awe oriipiwa murima onaphavela okhwa. Yehova aahooniherya wira aanisuwela moonelo wa Eliya, nto aahiruma nlaikha orowa omulipiha. Nlaikha nne naahimuleela profeta ole wira khaakhanle mekhawe. Oreera murima wa Yehova waahimulipiha Eliya ovikaniha ovara muteko aathanleliwe awe. (1 Mamwene 19:1-18) Eriyari ya arumeyi a Yehova, tani munimoona anyu wira aahitakiha moomalela oreera murima wa Yehova?

YESU AARI OOREERA MURIMA

Okathi Yesu aari awe valaponi, atthu yaaniweha wira aari ooreera murima. Yesu khahiyo aari ootakhala murima ni khaakhanyererya akina opaka ele aaphavela awe. Owo aanaakhapelela atthu, tivonto aahimmye awe wira: “Nyuwo otheene mukhulumunwe, mulemeliwene muritti mulupale, mukirwele miyo: komumuliheni. . . . Tthirí, muritti onoreyakani ti woveya”. (Matheyo 11:28-30) Okhala wira Yesu aari ooreera murima, atthu yaanimutthara khula opuro aarowa awe. Owoonelaka othunku, Yesu aanavaha yoolya, waapenuxa ni anaaleela “itthu sinjene” voohimya sa Tiithi awe.​—Marko 6:34; Matheyo 14:14; 15:32-38.

Yesu aanisuwela moonelo wa atthu, aanaareerela murima ni aanaalavuliwa mwa nttittimiho. Hata okathi yoole Yesu aatteliwa awe miteko, mooreerela murima aanimukhaliherya khula mutthu. (Luka 9:10, 11) Nkahaya muupuwele ele yaamwiiranenle muthiyana aayiiheya ephome. Ophavelaka openuxiwa, aahivara nlaya na Yesu. Moovarihana ni Nlamulo na Moise, owo khaareerela ovara nlaya na Yesu, okhala wira aari ni mwiikho. (Onamukuttho 15:25-28) Yesu oonenle sai? Owo khaananariwe. Nave aahoona wira muthiyana ole aanoova, nto aahimoonela othunku okhala wira aahiviriha iyaakha 12 owereiwaka. Yesu aamulenle so: “Mwan’aka, wamini wanyu wowopolani. Muroke ni murettele: mukhaleke mukumi!” (Marko 5:25-34) Tthiri Yesu aari ooreera murima!

MUTTHU OOREERA MURIMA ONNAAKHALIHERYA AKINA

Matakiheryo nithokorenrye ahu, nihoona wira oreera murima onnimwiiriha mutthu waakhaliherya atthu akina. Yesu aahittittimiherya otthuneya waya opaka eyo vaavo aalavunle awe nlikanyiho na muSamariya ooreera murima. MuYuda mmosa aahimaniwa, wiiyeriwa, ni ohiiwa mphironi ohalaka okhwa. MuSamariya aavinre ephiro ele, aahimoonela othunku nnaamwi aSamariya ni aYuda yaanyokhana. Oreera murima waahimwiiriha omukhaliherya mulopwana ole aatupheliwe. Owo aahirapiha makhwatta a mulopwana ole ni omuroiha empa yaamaka aya aletto. Nave, muSamariya ole aahimuliva mwaneene empa wira omukhapeleleke muYuda ole ni aahileiherya oliva itthu sotheene saarowa opakiwa.​—Luka 10:29-37.

Oreera murima onooniiriha owuupuwela ni waalipiha atthu akina ni moolumo ni miteko sahu. Miruku 12:25, onihimya so: “Ovelavela onnimuripiha murima mutthu: nulumo nowepesa ninnimuhihimuxa”. Nakhala atthu ooreera murima ni ooloka, nnoolavulaka itthu sinaalipiha ni waahakalaliha atthu akina. * (Nwehe enoota.) Nto moolumo ahu, animooniherya wira ninnaakhapelela, nto eyo enoowiiriha ovilela mixankiho saya.​—Miruku 16:24.

MOOTA WOOKHALA MUTTHU OOREERA MURIMA

Otheene ahu nnoowerya okhala atthu oreera murima, maana Muluku onipattunxe iilikanyihaka mmensawe. (Maphattuwelo 1:27) Mwa ntakiheryo, Julio, mukhulupale aanakhotto ooRoma, aahirummwa omuroiha murummwa Paulo oRoma, nto “amurerela murima Paulo, ahimuhiya orowa waxekurya apatthani awe, wira avahiwe saphavelawe” epooma ya oSidoni. (Miteko 27:3) Okathi yaasamme aya ekalawa awenle awe Paulo ni atthu akina, ale yaakhala oMalta ‘yahiwakhela sana’ ni yaahipattiha mooro wira yooreke. (Miteko 28:1, 2) Tthiri atthu ale a oMalta yaahipaka etthu yooloka. Masi wira mutthu omuhakalaliheke Yehova, owo ohaana okhala ooreera murima okathi wotheene.

Nave, Yehova oniphavela wira oreera murima wiireleke mpantta omutthu ni okumi ahu. Tivonto onnileela awe wira ‘nikuxe’ murima wooreera. (aKolosi 3:12) Masi khahiyo vookhweya oreera murima okathi wotheene. Nthowa xeeni? Woonasa wene khinnaareerela murima atthu akina mwaha woowuuliwa muru, woovelela ni ohaathokorerya atthu. Nave vannivila waareerela murima atthu yaale anithokorenrye voohiloka. Akhala wira nnoovekela munepa wootteela ni weererya omutakiha Yehova, owo onoonikhaliherya okhala atthu ooreera murima.​—1 aKorinto 2:12.

Munrowa osuwela sai wira mwa mutthu ooreera murima? Mwiikoheke so: ‘Kiireke kinnaawiriyana atthu akina ni osuwela moonelo aya? Kiireke kinnaakhaliherya atthu akina? Okathi xeeni kaamureerenle aka murima mutthu ohikhanle mmusi aahiiso mpatthani aka?’ Nuumala-vo, mwiimananiheke waasuwela atthu anceene otepexa wene ale a muloko anyu. Mwiira siiso, munoosuwela itthu sinaaxankiha ni sinaathowa. Moottharelana, mweererye waareerela murima atthu awo ntoko muniphavela anyu oreereliwa murima. (Matheyo 7:12) Nave, munvekeleke Yehova wira ookhaliheryeni ni oreeliha wiimananiha wanyu okhala mutthu ooreera murima.​—Luka 11:13.

OREERA MURIMA ONNAAKHALIHERYA ATTHU

Vaavo murummwa Paulo aahimmye awe itthu saamwiiriha okhala namalaleerya ooloka, owo aahihimya oreera murima. (2 aKorinto 6:3-6) Atthu anceene yaanisiveliwa ni murummwa Paulo okhala wira itthu aalavula awe ni opaka saanooniherya oreera wawe murima, nto atthu ale yaanisuwela wira aanaathokorerya saana. (Miteko 28:30, 31) Moolikanasa, akhala wira natthu ooreera murima, nnimwaakhaliherya atthu akina wiixutta ekeekhai. Waareerela murima atthu otheene waahela muhina ale annithokorerya moohixariya, eyo pooti owiiriha oturuka muupuwelo aya. (aRoma 12:20) Pooti wira nuuvira okathi anoophavela omusoma Biibiliya.

MParayiisu, atthu otheene anrowa okhala ooreera murima. Ale anrowa ohihimuxiwa anooreereliwa murima, akina a yaawo khiyaatonko oreereliwa murima. Nto eyo enoowiiriha waareerela murima atthu akina. Tthiri atthu otheene ootakhala murima ni ahiniphavela waakhaliherya atthu akina, khanrowa okela Momweneni mwa Muluku. Masi atthu oophenta ni ooreera murima anrowa okhalaka mahiku otheene mParayiisu. (Esalimo 37:9-11) Tthiri okathi owo, olumwenku wotheene onookhala murettele woomalela! Nlipelelaka ophiya okathi owo, nnoowerya okhala atthu ooreera murima. Moota xeeni?

MAREELIHO ANIKHUMELELA MWAHA WOOREERA MURIMA

Biibiliya onihimya so: “Mutthu a nlema” onniphwanya mireerelo. (Miruku 11:17) Ole onaareerela murima atthu akina, onooreereliwa murima. Yesu aahimmye wira: “Mweryo onrowanyu waphimela akhw’inyu, Muluku onrowa wophimelani yowo”. (Luka 6:38) Tthiri mutthu oreera murima, vannikhweya waaphwanya apatthani.

Paulo aahaaleela anna a muloko wEefeso wira akhaleke atthu “orerelana murima n’umorelana ikharari mukina ni mukhw’awe” ni alevelelaneke. (aÉfeso 4:32) Vaavo anna otheene a mmulokoni anreerelana aya murima ni omorelana ikharari, muloko onnilipa ni wiiraana. Tthiri khuuvo omphavela okhala namavaanyiha mmulokoni, owaapa aahiiso olavula itthu sinrowa waawereiha murima anna. Nto okathi wotheene nilavuleke itthu sinaakhaliherya ni waalipiha. (Miruku 12:18) Niira siiso, otheene ahu mmulokoni ninrowa omurumeelaka Yehova moohakalala.

Ntoko niwenhe ahu, oreera murima mukhalelo onooniheriwa ni moolumo ni miteko. Nto vaavo nnaareerela ahu murima atthu, ninnimutakiha Yehova, Muluku ahu oophenta ni oovaha. (aÉfeso 5:1) Eyo ennilipiha muloko ni owiiriha atthu akina omurumeela Yehova. Tivonto, otheene ahu nipake sotheene ninwerya ahu wira niwooniherye atthu akina wira Anamoona a Yehova atthu ooreera murima!

^ etti. 13 Muhoolo nnoolavula sa oloka, mpantta ola ninthokorerya ahu yoowiima ya munepa wootteela wa Muluku.