Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Limish “Antu Abombakeshay Kal Nzamb”

Limish “Antu Abombakeshay Kal Nzamb”

“Muntu kafanyidinap kwauril antu abombakeshay kal Nzamb.”​—MARKO 10:9.

MIMINY: 131, 132

1, 2. Mukand wa Hebereu 13:4 utubachikin kusal chom ik?

ETU awonsu tukweting kuswir kwa kumulimish Yehova. Uwanyidin kalimish ketu, niyend ukanin anch ukutulimish. (1 Samwel 2:30; Jinswir 3:9; Kujingunik 4:11) Ukatin kand anch tuyilimisha antu akwau mudi anyikel a mangand. (Rom 12:10; 13:7) Pakwez kudi chom chimwing tufanyidina pakampwil kulimish. Chom chinech chidi uruw.

2 Kambuy Paul wafunda anch: ‘Chifanyidin uruw aulimish kudi antu awonsu, ulal wa ambay a uruw wikala wishitwila.’ (Hebereu 13:4) Paul kadingap kisambidina piur pa yom yawonsu piur pa uruw. Wading uyilejin in Kristu anch afanyidin kulimish uruw, charumburik anch kuukwat nich usey. Ov, wawiy mutapu umena uruw, pakampwil uruw wey anch waten kal ap wachikin kal?

3. Chiyul ik cha usey chapanay Yesu piur pa uruw? (Tal chipich cha kwinsambishil.)

3 Anch ukwatin uruw nich usey nakash, wimburijin chilakej chiwamp. Yesu amwinend walimisha uruw. Pamwipulau kudi Afaris piur pa kujip uruw, wisambina yom yalonday Nzamb piur pa uruw wa kusambish anch: “Pa chinech ikundj ukez kudiokal kudi tatukwend ni makwend, ni kulamat kudi mukajend, chad awiy aad akwikal mujimbu umwing.” Yesu walonda kand anch: “Muntu kafanyidinap kwauril antu abombakeshay kal Nzamb.”​—Tang Marko 10:2-12; Disambishil 2:24.

4. Chisu chading chitongijok cha Nzamb mulong wa uruw?

4 Yesu witiyija anch Nzamb ndiy watanga uruw, ni uruw ufanyidin kwikal wa rawonsu. Patangay Nzamb uruw wa kusambish, kamulejap Adam ni Ev anch akutwish kujip uruw. Pakwez, chitongijok chend chading mulong wa “awiy aad” kushakam mu umwing mu uruw chikupu.

YOM YASWIMPA URUW MU CHISU CHIKEMP

5. Rufu rikwet usu ik pa uruw?

5 Chawiy, ijik anch chisu chasalay Adam chitil, yom yivud yaswimpa. Kuswimp kumwing kudi anch antu asambisha kufa, kuswimp kwinoku kwikala ni yibudikin pa uruw. Kambuy Paul wayirumburila in Kristu anch rufu rawiy rikata kupwish uruw ni anch mbay wa uruw ukushala ukutwish kwatan ap kwachik.​—Rom 7:1-3.

Chijil cha Moses chitufundishin anch Nzamb ukwatin uruw nich usey nakash

6. Chijil cha Moses chitufundishin ik piur pa chitongijok cha Nzamb mulong wa uruw?

6 Chijil chapanay Nzamb kudi in Isarel charumburila yom yivud piur pa uruw. Chilakej, ikundj mwin Isarel amwitiyijang kwat amband avud. Chishankur chinech chikalaku kurutu Nzamb apana Chijil. Chawiy, Chijil chading chikangeshin kuyimesh amband nau an mar. Chilakej, anch mwin Isarel wamwat kabindj ni kupwa wat kand mband wa kaad, wading ukwet chisend cha kudandamen kuwanyish maswir ma mukajend mudi mwasalangay pakur. Nzamb wamwitang ikundj kudandamen kumuking ni kumulam mband winou. (Kubudik 21:9, 10) Nlel tulondwilap Chijil cha Moses. Pakwez chitufundishin anch Nzamb ukwatin uruw nich usey nakash. Chinech chitukwashin kamu kulimish uruw.

7, 8. (a) Yom ik yalonda Chijil piur pa kujip uruw kukwatijan ni Kuvurik Yijil 24:1? (b) Mutapu ik umeningay Yehova kujip uruw?

7 Yom ik yikwau yalonda Chijil piur pa kujip uruw? Ap anch Yehova kakatap anch ikundj ni mband ajipa uruw, Chijil chading chitiyijin anch ikundj mwin Isarel ajip uruw ni mukajend anch “[waman] chom cha usany kudi ndiy.” (Tang Kuvurik Yijil 24:1.) Chijil chadingap chilejena patok mulong ukutwishau kuman mudi “chom cha usany.” Pakwez, chafanyina kwikal chom cha usany ap mulong ujim nakash ni kadiap kwau kurumbuk kukemp bwat. (Kuvurik Yijil 23:14) Cha ushon, pa chirung cha Yesu, in Yuda ajipang uruw nau akajau ‘mulong wa diyingishin din diawonsu.’ (Mateu 19:3) Tukatinap kwikal ni chitongijok mudi chinech.

8 Pa chirung cha muprofet Malakiy, amakundj ading ni chaku cha kujip uruw ni mband wa kusambish, pamwing ap mulong wa kwatijan ni mband uchidia changadim wakad kumusadin Yehova. Pakwez Nzamb wamekesha patok mutapu umeningay kujip uruw. Walonda anch: “Am nikisin kujip uruw.” (Malakiy 2:14-16) Chitongijok cha Nzamb piur pa uruw chaswimpap kudiokal kwinsambishil, palonday anch ikundj ukez “kulamat kudi mukajend, chad awiy aad akwikal mujimbu umwing.” (Disambishil 2:24) Ni Yesu wakasikesha chitongijok cha Tatukwend piur pa uruw palonday anch: “Muntu kafanyidinap kwauril antu abombakeshay Nzamb.”​—Mateu 19:6.

DIYINGISHIN DIMWING DIA KUJIP URUW

9. Mazu ma Yesu madia mu Marko 10:11, 12 marumburikin ik?

9 Antu amwing akutwish kwiyipul anch, ‘Ov, kwikil diyingishin ap dimwing difanyidinay mwin Kristu kujip uruw ni kwatan ap kwachik kand?’ Shinshikin yom yalonday Yesu anch: “Ikundj mwawonsu ukujipa uruw ni mukajend, chad wat mband mukwau, ikundj winou [wasal kal chitil cha kusotan]. Chawiy chimwing kand, niyend mband ukujipa uruw ni nfumwend, chad akamwat kudi ikundj mukwau, mband winou [wasal kal chitil cha kusochik].” (Marko 10:11, 12; Luka 16:18) Chakin kamu Yesu wading ulimishin uruw ni wakata anch antu akwau niyau asal mwamu. Anch ikundj wajip uruw ni mukajend ushinshamena ni watiril mband mukwau, wasal kal chitil cha kusotan. Chidi kand mwamu anch mband wajip uruw ni nfumwend ushinshamena. Chidi mwamu mulong kujip uruw pakad mulong kukupwishangap uruw. Nzamb udandamedin kuyiman ambay a uruw anch achidi “mujimbu umwing.” Yesu walonda kand anch, ang ikundj wajip uruw ni mukajend pakad mulong, wamutek kal mband winou mu ubaj wa kusal chitil cha kusochik. Yikutwish kushiken mutapu ik? Chakin kamu, mband ukutwish kwiyov anch ufanyidin kwachik kand mulong wa kumuwanyishin maswir ma nfalang. Uruw mudi winou udi mudi kusochik.

10. Diyingishin ik dimwing dikutwishay mwin Kristu kujip uruw, ni kwachik ap kwatan kand?

10 Yesu wafundisha diyingishin dimwing dikutwishay muntu kujip uruw. Walonda anch: “Nakulejany anch: ‘Ikundj mwawonsu ukumulika mukajend wakad chitil cha kusochik, chad wat mband windj, wasal kal chitil cha kusotan.’” (Mateu 19:9) Walonda kand yom yiney mu Mafundish mend ma usey ma ku Mukandu. (Mateu 5:31, 32) Tupamp twinetu twaad, Yesu walonda piur pa “masandj.” Mu masandj mudi yitil mudi kusotan ap kusochik, windumb, kulalijan kwa ikundj ni mband akad kwatijan, utun, ap kulalijan kwa muntu ni nnam. Chilakej, anch ikundj watena kal wasal chitil cha masandj, mukajend ukutwish kukwat mupak wa kujip uruw ap bwat. Anch wakwat mupak wa kujip uruw, Nzamb kakudandamenap kuyiman mudi atijadin.

11. Mulong wak mwin Kristu ukutwish kukwat mupak wa kulik kujip uruw ap anch mbay nend wa uruw wasalang chitil cha masandj?

11 Ijik anch Yesu kalondap anch ang ngachik ap ngatan wasal masandj, mbay wa uruw wakad mulong ufanyidin ching kujip uruw. Chilakej, mband ukutwish kukwat mupak wa kushakam ni nfumwend ap anch wasalang chitil cha masandj. Mulong wak? Ukutwish kudandamen kumukat nfumwend ni kumulikishin kwa kwikatin ni kusal usu wa kuwapish uruw wau. Chikwau, anch wakwat mupak wa kujip uruw ni walik kwachik kand, ukutwish kwikal ni milong yimwing. Chilakej, chikwikal nchik piur pa maswir mend ma ku mujimbu ni ma kulalijan? Ov, ukutwish kushakam amwinend? Kujip uruw kukwikal ni yibudikin ik padiau anend? Ov, chikutwish kukasikan nakash kuyilidin an mu uyakin? (1 Korint 7:14) Chakin, mbay wa uruw wakad mulong ukukwata mupak wa kujip uruw ukutwish kwikal ni milong yikash.

12, 13. (a) Yom ik yashikena mu uruw wa Ozey? (b) Mulong wak Ozey wamuchirisha Gomer, ni yom ik tukutwisha kwilejin ku uruw wau?

12 Yom yamushikena muprofet Ozey yitufundishin yom yivud piur pa mutapu umeningay Yehova uruw. Nzamb wamuleja Ozey kumwat Gomer, wafanyina kwikal “mband wimikina dis” ni wafanyina kuval ‘an a masandj.’ Gomer ni Ozey avala mwan ikundj. (Ozey 1:2, 3) Kupwa, Gomer wavala mwan mband ni mwan ikundj mukwau, pamwing ap wayivala ni ikundj mukwau. Ap anch Gomer wasochika tupamp tuvud, Ozey wadandamena kushakam nend mu uruw. Kupwa, mband winou wamusha Ozey ni wikala kabindj. Pakwez, Ozey wamuchirisha kand. (Ozey 3:1, 2) Yehova wamusadina Ozey mulong wa kumekesh mutapu wayilikishinay in Isarel tupamp tuvud chisu chikala muchid winou wakad kushinshaman kudi Ndiy ni kwifukwil anzamb akwau. Yom ik tukutwisha kwilejin ku uruw wa Ozey?

13 Anch mbay wa uruw mwin Kristu wasal masandj, mbay mwin Kristu wakad mulong ufanyidin kukwat mupak. Yesu walonda anch mbay wakad mulong ukwet diyingishin diakin dia kujip uruw ni kwatan ap kwachik kand. Pakwez, chiyipinap kwau anch mbay wakad mulong wakwat mupak wa kumulikishin mbay nend wa uruw. Ozey wamuchirisha Gomer. Pachirikay Gomer kudi Ozey, Ozey wamuleja anch kafanyidinap kand kulalijan ni ikundj mukwau. Ozey ‘kalalijanap’ ni Gomer mu chisu kanang. (Hosea 3:3) Pakwez mu kusut kwa chisu, Ozey wafanyina chad kulalijan kand ni mukajend. Chinech chimekeshin mutapu wayitiyau kand in Isarel kudi Nzamb ni kudandamen kand urund wau ni ndiy. (Ozey 1:11; 3:3-5) Nlel, yom yiney yitufundishin ik piur pa uruw? Anch mbay wa uruw wakad mulong wasambish kand kulalijan ni mbay wasalang chitil, chinech chikumekesh anch wamulikishin kal mbay warumbukang. (1 Korint 7:3, 5) Kupwa kukwikalap kand diyingishin diakin dia kujip uruw. Kupwa kwa kusal mwamu, ikundj ni mband afanyidin kushakam pamwing ni kukwashijan kuman uruw mudi muumenay Nzamb.

LIMISH URUW AP ANCH MUDI MILONG YIKASH

14. Kukwatijan ni 1 Korint 7:10, 11, yom ik yikutwisha kushiken mu uruw?

14 In Kristu awonsu afanyidin kulimish uruw mudi Yehova ni Yesu. Pakwez, yisu yimwing antu amwing kakatap kulimish uruw, mulong etu awonsu tudi antu akad kuwanyin. (Rom 7:18-23) Chawiy chikutwishap kutusal nayimp anch twijik anch in Kristu akusambish amwing ading ni milong yikash mu uruw wau. Paul wafunda anch “ikundj kafanyidinap [kwaurik] nend mukajend.” Pakwez, yisu yimwing ambay a uruw amwing aurikang.​—Tang 1 Korint 7:10, 11.

Mutapu ik ukutwishau ambay a uruw kuchidij uruw wau? (Tal paragraf wa 15)

15, 16. (a) Chitongijok ik chifanyidinau kwikal nich ambay a uruw anch arishin ni milong mu uruw wau, ni mulong wak? (b) Mutapu ik ukutwishau kusadin mbil jinej anch mbay wa uruw umwing kamusadidinap Yehova?

15 Paul karumburilap mulong ukutwisha kwauril ambay a uruw. Pakwez, twij anch mulong wisambinay wadingap mudi anch ikundj wasalang masandj. Ku mutambu ukwau, mband wafanyina kwikal ni diyingishin dia kujip uruw ni kwachik kand. Paul wafunda anch mband ukwaurika ni nfumwend ‘kangal kand wachik, ap ufanyidin kuchakul ni nfumwend.’ Chawiy Nzamb udandamedin kuyiman ambay a uruw anch atijadin. Paul walonda anch chikalap nchik milong ap yakamish yikutwishau ambay a uruw kwikal nich, anch kwikil mbay wasalang masandj, afanyidin kwikal ni chitongijok cha kuchakul, charumburik anch kupwish mulong ni kushakam pamwing. Akutwish kuyit amakurump a chikumangen chakwel ayikwash. Amakurump kafanyidinap kwikal ku mutambu wa mbay wa uruw umwing, pakwez afanyidin kupan yiyul ya kusadin yidia mu Bibil.

16 Chawiy chikwikal nchik anch mwin Kristu watijadin ni muntu wakad kumusadin Yehova? Anch kudi milong mu uruw wau, ov, ayitiyijin kwaurik? Mudi mwalejanangau kwiur oku, Bibil ulondin anch chitil cha masandj diawiy diyingishin diakin dia kujip uruw. Pakwez Bibil kalejenap mayingishin makutwisha kusal anch ambay a uruw aurika. Paul wafunda anch: “Anch mwanamakwetu mwin Kristu ukwet nfumwend wakad kal kumwitiyij Kristu, chad ikundj winou witiy kudandamen kushakam nend, kangal mband wamulik, bwat.” (1 Korint 7:12, 13) Chidi kand chilik chimwing nlel.

17, 18. Mulong wak in Kristu amwing ashakama mu uruw ap anch ading ni milong yikash?

17 Pakwez, kukutwish kwikal yom yimwing yikutwishay kusal ‘ikundj wakad kal kwitiyij’ yikumekesha anch kawanyidinap “kudandamen kushakam” ni mukajend. Chilakej, ukutwish kusambish kumubulang mu mutapu uyimp, mu chilik cha kwiyov anch ukash wend wa mujimbu ap mwom wend udi mu ubaj. Ukutwish kulik kuwanyish maswir ma ku mujimbu ma mband ni ma dijuku, ap kumukangesh mband kumusadin Nzamb. Mu milong mudi yiney mband mwin Kristu ukutwish amwinend kukwat mupak, chikalap nchik yom yikutwishay kulond ikundj, ikundj winou kawanyidinap “kudandamen kushakam” nend ni chinech chitin anch kwikal kwaurik. Pakwez in Kristu akwau ading ni milong mudi yiney akwata mupak wa kushakam ni ambay nau. Ajijamana ni asala usu wa kuwapish uruw wau. Mulong wak akwata mupak wa kusal mwamu?

18 Anch ambay a uruw akweta milong mudi yiney aurik, akudandamen kwikal atijadina ni akutwish kurish ni milong twisambina kal kwiur oku. Kambuy Paul wapana kand diyingishin dikwau disadina anch ambay a uruw ashakam pamwing. Wafunda anch: “Mulong ikundj wakad kwitiyij wishitwidil kal kudi mukajend, ni mband wakad kwitiyij wishitwidil kal kudi nfumwend; chamwamu anend kakwikalap atumbila, pakwez katat atumbil.” (1 Korint 7:14, TMK) In Kristu avud akwata mupak wa kushakam ni ambay nau a uruw akad kumusadin Yehova ap anch milong yading yikash nakash. Ading ni musangar nakash wa kwipan kusal mwamu mulong mu kusut kwa machuku ambay nau ikala Atuman a Yehova.​—Tang 1 Korint 7:16; 1 Pita 3:1, 2.

19. Mulong wak kudi ma uruw mavud matwishina mu Chikumangen cha win Kristu?

19 Yesu wapana chiyul piur pa kujip uruw, ni kambuy Paul wapana chiyul piur pa kwaurik. Awonsu aad ading akatin anch atushalapol a Nzamb alimisha uruw. Nlel pa mangand mawonsu, pizwil too ma uruw matwishina mu Chikumangen cha win Kristu. Ukutwish pamwing ap kuman ambay a uruw avud akweta musangar mu chikumangen chen, amakundj ashinshamena ayikatina akajau ni amband akweta rukat ayilimishina anfumwau. Ambay a uruw inay awonsu akat kumekesh anch uruw afanyidin kuulimish. Ni tukutwish kwikal ni musangar anch mamiliyon ma angatan nau angachik makat kumekesh anch mazu ma Nzamb malondinay mu verse winou madi makin, malondina anch: ‘Chawiy ikundj ukez kudiokal kudi tatukwend ni makwend, ni kulamat kudi mukajend, chad awiy aad akwikal mujimbu umwing.’​—Efes 5:31, 33.