Wẹwẹ ọvo usun rẹ iduduru rẹ ihwo ri rhiẹromrẹ aruọke ri muoshọ jovwo re? Oghwọrọ aruọke ri muoshọ sua sa vwomaphia vwẹ idjerhe sansan. Ọke buebun yen ogiribo vẹ odju ọgangan vwo so oghwọrọ kerẹ oghwe vẹ efa. Ọkiọvo, osio ọgangan sa so ọkẹre ekpẹn vẹ egbọdọ, ogiribo me rha nẹrhẹ enu nyavwaro rọ sua erhanre rode. Ota ọyaya, aruọke rọ rhorha vẹ ogiribo rẹ imicho je sa so oghwọrọ ọgangan.

 Aruọke ri muoshọ re so oghwọrọ fobọ vwomaphia vrẹ obo ri jovwo vwẹ ekogho sansan vwẹ akpọ na, oghwọrọ rẹ ayen sua ji bun vrẹ obo ri jovwo. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies tare nẹ, “Kidie nẹ oghwe, ogiribo kugbe otọ ọyaya buẹnphiyọ kẹdẹ kẹdẹ, ọnana kọ nẹrhẹ ihwo rẹ oghwọrọ ri kpregede te oma kpenu phiyọ kukpe kukpe, ọ me so ughwu vẹ uweren ọgangan kẹ ihwo buebun je nẹrhẹ uwevwin rẹ iduduru rẹ ihwo rhe va ayen abọ.”

 Erọnvwọn nana da phia, ọ so omaẹwan vẹ ofudjevwe vwọ kẹ ihwo buebun. Ẹwẹn rayen sa yanghan ku kidie ekuakua rayen vẹ uwevwin rayen va ayen abọ, ihwo rẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen ji ghwu va ayen abọ.

 Ọ da dianẹ wo rhiẹromrẹ oghwọrọ rẹ aruọke ri muosho soro jovwo, Baibol na sa chọn wẹ uko vwo yerin ghene. Baibol na kẹ ohwo onẹrhẹvwe, iphiẹrophiyọ vẹ uchebro ra guọnọre re chọn ihwo buebun uko vwo yerin ghene oghwọrọ aruọke ri muoshọ soro. (Rom 15:⁠4) Ọ je kpahenphiyọ onọ ọghanghanre ro kpokpo ihwo buebun ẹwẹn, rọ dia, Diesorọ Ọghẹnẹ vwọ vwẹ uphẹn kẹ nẹ ọ phia​—⁠o gboja kẹ vwẹ?

 Baibol na yonori nẹ ọ dia Ọghẹnẹ yen so ojaẹriọ rẹ ihwo rhiẹromrẹ-ẹ. O jẹ avwanre riẹn nẹ a sa “vwẹ umwemwu davwẹ Ọghẹnẹ nẹ-ẹ yẹ okpuyovwi rọye davwe ohwo ọvuọvo nẹ-ẹ.” (Jems 1:13) Kọyen ọ dia Ọghẹnẹ yehẹ obuko rẹ aruọke ri muoshọ re phia nonẹna-a.

 Baibol na ta ota kpahen ẹdia evo rẹ Ọghẹnẹ vwọ reyọ erọnvwọn rọ mare vwo gboja kẹ irumwemwu rẹ ihwo. Ẹkẹvuọvo, ọnana fẹnẹ aruọke ri muoshọ re vwomaphia kpregede nonẹna, ri djobọte erharhe rẹ ihwo vẹ ihwo ri yoma. Vwọ fẹnẹ ọyena, ikuegbe ri Baibol na djerephia nẹ Ọghẹnẹ sẹro rẹ ihwo esiri, ọ je vwẹ orhọ-esio vwọphia, je vuẹ ihwo obo ri muro vwo ru oborẹ o ruru. Kerẹ udje, Ọghẹnẹ vuẹ avwanre oboresorọ ọ vwọ vwẹ oghwe rode vwọ ghwọrọ akpọ na vwẹ ọke ri Noa, ọ vwẹ orhọ-esio vwọphia tavwen o ki ruo, ọ je sẹro ri Noa vẹ orua rọyen.​—⁠Jẹnẹsis 6:13; 2 Pita 2:⁠5.

 Wọ da guọnọ riẹn emu efa ri djerephia nẹ ọ dia Ọghẹnẹ reyọ aruọke ri muoshọ vwo gboja kẹ avwanre-e, ni uyovwinrota na, “What Does the Bible Say About Natural Disasters?”

 Baibol na vuẹ avwanre nẹ Jihova a Ọghẹnẹ ọyen ohwo vẹ erorokẹ ro vwo ọdavwẹ rẹ ihwo. Roro kpahen ẹkpo ri Baibol nana ri bru ihwo uche.

•   Aizaya 63:9: “Vwẹ evun rẹ ukpokpogho rayen ejobi [Ọghẹnẹ] ọye e kpokpori.”

   Obo ro mudiaphiyọ: Ọ da Jihova mamọ siẹrẹ ọ da mrẹ ihwo re rioja.

•   1 Pita 5:7: “Ọye re vwẹ ẹro te we.”

   Obo ro mudiaphiyọ:

 Jihova guọnọ riẹn obo re phia vwẹ akpeyeren wẹn, erorokẹ vẹ ọdavwẹ ro vwori yin muo vwo ruiruo. Ọ womarẹ Baibol na vwo bru avwanre uche je kẹ avwanre iphiẹrophiyọ nẹ e rhe che rhiẹromrẹ aruọke ri muoshọ vwẹ obaro na-a.​—⁠2 Kọrẹnt 1:​3, 4.

 Baibol na tare nẹ Jihova veri nẹ ọ cha vwẹ “ọke rọ cha vẹ iphiẹrphọ” vwọ kẹ avwanre. (Jerimaya 29:11) Ọhọre rọyen ọyen ihwo vwọ riavwerhen rẹ iparadaisi vwẹ otọrakpọ na, ọ dia ayen vwọ dia vẹ oshọ nẹ aruọke ri muoshọ cha so oja vwọ kẹ aye-en.​—⁠Jẹnẹsis 1:28; 2:15; Aizaya 32:⁠18.

 Ọghẹnẹ cha womarẹ Uvie rọyen vwọ nẹrhẹ e yeren omamọ rẹ akpọ vwẹ obaro na, ọnana usuon rẹ obodjuvwu ri Jesu de che sun kerẹ Ovie. (Matiu 6:10) Jesu vwo ẹgba vẹ aghwanre rọ sa vwọ dobọ rẹ oghwọrọ rẹ aruọke ri muoshọ sua. Jesu djerephia nẹ o vwo ẹgba ro se vwo sun aruọke na ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na. (Mak 4:​37-41) Ọ cha vwẹ aghwanre vẹ ẹruọ vwo sun, ro vwo yono ihworakpọ oborẹ ayen cha vwẹrote akpọ na wan, vwẹ idjerhe ayen de jẹ oghwọrọ ẹsuọ kẹ obo ra mare vwẹ otọrakpọ na. (Aizaya 11:⁠2) Vwẹ otọ rẹ usuon ri Jesu, aruọke ri muoshọ gbe cha so omaẹwan vwọ kẹ ihwo-o.

 Wo se roro, ‘Ọke vọ yen Jesu cha vwọ vwẹ ẹgba rọyen vwo sun aruọkẹ na?’ A vwọ mrẹ ẹkpahọnphiyọ rẹ onọ yena, ni uyovwinrota na, “Ọke vọ Yen Uvie rẹ Ọghẹnẹ Che Vwo Sun Akpọ Na?”

 Uchebro ri Baibol na sa chọn wẹ uko tavwen aruọke ri muoshọ ke vwomaphia, ọke rọ vwọ phia vẹ ọke rọ da phia nure.

•  Yavwen ọ ke phia: Muegbe wọ vwọ jowọ kpakpata.

   Obo ri Baibol na tare: “Ọvwiroro da mrẹ ukpokpogho rọ cha ko sioma rọye reyọ; ẹkẹvuọvo ẹkpa da họrhọ ruọ, kọ re oja.”​—⁠Isẹ 22:⁠3.

   Obo ro mudiaphiyọ: Riẹn oka rẹ oghwọrọ rọ sa vwomaphia vwẹ ekogho rẹ wọ dia, rere wọ sa vwọ jowọ kpakpata sivwin orua wẹn.

   Obo re rhiẹromrẹ: “Avwanre muegbe phiyotọ jovwo re, ọtiọyena erhanre na vwọ tonphiyọ, kẹ avwanre sa djẹ vabọ. Avwanre vwo ekpu ra sa rhuẹrẹ erọnvwọn evo phiyọ fikirẹ emu ri kpregede re sa phia. Avwanre vwo ihuvwun. Avwanre vwo iwun. Oshọ vọn oma rẹ ihwo buebun re riariẹ avwanre phiyọ, ayen rhe se roro emu te-e. Ẹkẹvuọvo, avwanre kpẹvwẹ Ọghẹnẹ nẹ avwanre vwo ẹrọnvwọn eje avwanre guọnọre!”​—⁠Tamara, California, U.S.A.

•  Ọke rọ vwọ phia: Tẹnrovi obo re ma ghanre.

   Obo ri Baibol na tare: “Ọ dia efe buebu rẹ ohwo vwori ọye urhuarhọ rọye epha-a.”​—⁠Luk 12:⁠15.

   Obo ro mudiaphiyọ: Arhọ ghanre vrẹ ekuakua rẹ akpeyeren.

   Obo re rhiẹromrẹ: “Ọke rẹ odju ọgangan re se Typhoon Lawin b vwọ guọghọ uwevwin rẹ avwanre, ẹwẹn mẹ de tighi, me gbe riẹn oborẹ mi ru-u. Ẹkẹvuọvo, orọnvwọn ọvo ri mi ruru yen me vwọ nẹrhovwo gangan vwo rhe Jihova Ọghẹnẹ. Me da rhe mrẹvughe nẹ ekuakua rẹ akpeyeren ọvo yen ghwru va avwanre abọ, ọ dia arhọ avwanre-e.”​—⁠Leslie, Philippines.

•  Ọke ro da phia nure: Wọ ro ẹnwan kpahen odẹ rọ cha-a.

   Obo ri Baibol na tare: “Ovwan gbe ro ẹnwan kpahe odẹ-ẹ, kidie odẹ re ro ẹnwan rẹ oma rọye.”​—⁠Matiu 6:⁠34.

   Obo ro mudiaphiyọ: Wọ ro ẹnwan gan nọ kpahen obo re sa phia vwẹ obaro na-a.

   Obo re rhiẹromrẹ: “Ọke ogiribo re se Hurricane Irma vwọ nẹrhẹ oghwe ku uwevwin mẹ, ofu de dje vwe hwe kidie o vwo orhiẹn buebun ri mi che bru. Me da davwẹngba vwo nene uchebro ri Baibol rọ tare nẹ a ro ẹnwan kpahen odẹ rọ cha na-a. Me rhe mrẹvughe nẹ womarẹ ukẹcha ri Jihova, mi se chirakon rẹ ebẹnbẹn vrẹ oborẹ me vwẹ ẹwẹn roro.”​—⁠Sally, Florida, U.S.A.

 Vwọ kẹ iroroẹjẹ efa, ni uyovwinrota na, “When Disaster Strikes​—⁠Steps That Can Save Lives.”