Yi nɛmbëlɛnë ghë

Yi nɛmbëlɛ bunë eba ewunë ghë

ÉRƐ PUƆ!

Aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë jɔ: Ngiki ngbudukɛ fannga nhɛn enɛ obu epieji Ikrɛnë oonë ghë

Aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë jɔ: Ngiki ngbudukɛ fannga nhɛn enɛ obu epieji Ikrɛnë oonë ghë

 Agbʋʋn 2022 Avɛ-aɲʋn ëë mici 24 ghë, Risi sonjaghɩnë kë shí bɔ́ Ikrɛnë oonë. Bu ntɔnë lɛ́ rɔ ka bá ngiki fannga nhɛn ngbeɲi. N’yonë, kë eka enɛ obu epieji oonë ghë mɛnsɩghë. a

 “Bɔnbë edamë enɛ nhɛn. Elë gha mʋn mbë nkpɔnë ebë ebɔ egbagba n’ye bu ntɔnë bá yó lahuɔnnë shi joʋn esë. N’ye ebá cé kɔ ghóló nʋ́nnʋnghë ë ecʋcʋ ngiki eyinë, elë esë eka vívi n’ye ebë eyi. Ebë eɲa bunë eɔ́në powu shi eyi, noo owu-nkpɔ ɔɔ shigbë n’ye bë ebɔ bu je ele tandaghajɛ nkpɔ cece ghë eyi. Bunë ebë ebɔnë esëkpɔ ëë lɛ́: Elë nakwa lɛ, kpe lɛ, miji lɛ, bu jɛelë jɛelë ebë edi esë lɛ. Eɲá bu powu shi, ë ebɔ́ shigbë yí ghóló garë gbo. Ese, n’ye enë eba eyinë, bɔnbë enɛ esëkpɔ.”—Natalia, píe Karkivë, Ikrɛnë oonë nkpɔ.

 Elë gha dí akɔnda n’ye kë bá eghʋ aghʋ mɩɩ shú cibɩ ntɛnɩ aghʋghʋnë óo-órònë. Më ece bɔnbë enɛ oonë oku jɔghɔ ghë, fenɛtrënelë ekɔ nhɛn. N’yonë, më vívi n’ye më eka enɛ obu eyi, më bɔ́ bu jenë bayɛ n’ye më ébɔnë esëkpɔ. Ecinngbae cibɩ 8 ghë, më bɔ́ ghóló yí Lvivë, eji ee ghë më kpa bɔ́ bisë ë më shú Polɔɲë.”—Nadia, píe Karkivë, Ikrɛnë oonë nkpɔ.

Bunë kë bá ehɛ ëë jɔ, jɔ ntɛnɩ ghë

 ?Bu tete nfre nfre nkpɔca ghëwu ngiki ntɔnelë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyi é?

 Obunë Ikrɛnë-aghɩnë kë enɛ eɲa kelë oonë shi eyinë, óo-órò n’ye Risi sonjaghɩnë kë bá shí bɔ́ Ikrɛnë oonë. Ese, Biblënë eya bu tete nfre nfrenë ghëwu bu ntɔnë eshu:

  •   Ngiki gufrëmɔndɔnnelë gha ɔɔsɛ gha lɔ́ bunë emian ngiki, maɛnnë powu ghë. Eki fannga nhɛn, gufrëmɔndɔn ntɔnelë eghʋ̀ banë kë ebashinë ghënë eshi ngiki ahɛlɛ.—Ecclésiaste 4:1; 8:9.

  •   Ghɩnë kë elɛlɛ ëë Satan alɛ Kpala lɛnë, “ghɩnë emimi maɛnnë aɛnnë,” edamë eshu maɛn ngikinë rupu álɛ kebë elɛ bu apʋpʋ. Ëë ghëwu ëë Biblënë ehɛ jɔ ntɛnɩ: “Abɛlɛghonë ëë bá maɛnnë powu shi.”—Jean 14:30; 1 Jean 5:19.

  •   Pie lahɔ mɩɩ shu amɛn, maɛnnë ewu pɛ bu nfre nfre fannga nhɛn. Ese, da bu ntɔnelë ghë, amɛn elë ekpa ehʋn-oo cibɩ nkpɔ ghë, óó Biblënë hɛ́ ëë jɔ báshi. Hɛ́ kɔ: “Mici fɛjinelë ghë, oohʋn bá ekpɛkpɛ hʋn-ghë” (2 Timothée 3:1). Ntɛnɩ kpa nʋnghënë ëë lɛ́ n’ye, mici fɛjinelë ghënë, elë ewu bu ntɛnɩelë: Aghʋghʋ lɛ, aviɛlɛ ologbɔ nfre nfre lɛ, mpʋnë ngiki ghe wu ghe di wunë lɛ, orogbanë ecɔ lɛ, bu fuɔnë elɛ ngiki enɛ obu eɲa kelë aʋn shi eyinë lɛ bɔ́bɔ́.—Luc 21:10, 11.

 ?Yadʋwa aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë kebë eɔsɛ ewu bunë kebë eji ntɩ é?

 Aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë aʋn lɛ kelë oonë lɛ shi eyinë, Biblënë eya n’ye Ʒoova, b Ghɩnë óó elënë, kolo kelë, ekpa ekoko kelë (Deutéronome 10:18). Në hɛ́ báshi kɔ ná ebaba bunë efɩ kelënë eyɛ. Ná eghʋ̀ ëë oforu gufrëmɔndɔnnë ghë elɛ bu ntɔnë. Kë elɛlɛ gufrëmɔndɔn ntɔnë Ofo Shiba. Shiba ntɔnë bá eghɔ ngiki gufrëmɔndɔnnelë enɩ ebɔ kelë oku (Daniel 2:44; Matthieu 6:10). Ʒoova bá eghʋ̀ ëë Shibanë ghë eghɔ ghɩnë kë elɛlɛ ëë Satan alɛ Kpala lɛnë enɩ (Romains 16:20). Shiba ntɔnë bá elɛ gufrëmɔndɔn nkpɔ cecenë bë eba maɛnnë powu shi, bá eghɔ oo nfre nfre tɛvɛnë elɛ ngiki ewuwughënë enɩ. Maɛnnë kwapowu bá ekaci shikwa nkpɔ. Ghɩʋn ghe kpa ghe eɲa ëë aʋn shi ghe enɛ obu ghe eyi n’ye, noo Biblënë hɛ́ báshi kɔ: “Owu-nkpɔ bá eso ëë rɛzɛn tishinë lɛ ëë figë tishinë lɛ oghoshi, ghɩʋn ghe elɔ lahuɔn ghe eyo kelë, noo Ʒoovanë lɛ́ sonjaghɩ Kpashinë omu eyimbunë ëë hɛ́ jɔ ntɔnë.”—Michée 4:4.

 Aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë jɔnë, Ofo Shibanë esëkpɔ cece ëë bë eɔsɛ ebaba ëë eyɛ. Ʒoova bá eghʋ̀ ëë Shibanë ghë eghɔ jɔ nfre nfrenë elɛ ngiki enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë enɩ. Fɛ bu ntɛnɩelë mɩnɛn:

 ?Biblënë bë eɔsɛ eboka aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë amɛn wú?

 Ao. Aghɩnë kë enɛ obu eɲa kelë oonë shi eyinë, da ngbeɲi gbo bu yɔghɔnë Biblënë elɔ kelë kë eji ntɩnë, Biblënë ekpa eboka kelë álɛ kebë emʋn n’ye kebë eba elɛ jɔnë efɩ kelë amɛnnë ngbeɲi.

 Biblë mbratishi: “Kɛkëghonë ebɔ jɔnë kë ehɛnë powu ewu nahɔnrɛ, ese ghɩnë aɛn ji ëë shinë ele fùnë në etanë powu aɛn ghë.”—Proverbes 14:15.

 Jɔ ntɔnë eshi: Bu kwanë bë eɔsɛ efɩ fë, alɛ n’ye fë éba elɛ ebidi fë esë shi bu ntɔnë ngbeɲi lɛnë, boepi di bu ntɔnelë akɔnda. Mʋn yɛsɛ n’ye, ɔɔ akɔloghoghɩnë kë bá eviɛ n’ye kebë elɛ aghɩnë kë nɛ́ obu ɲá kelë oonë shi yí oo fuɔ ghënë bu kwa, noo aghɩnë kë nɛ́ obu yínë, lahuɔn eyo kelë, opu eji kelë, kë gha kpa gha mʋn n’ye kë yínë gha yɛsɛ.

 Biblë mbratishi: “Àlɛ́ elë awu mpʋ lɛ talɛ lɛnë, elë édisʋ ebɔ bu ntɔnelë.”—1 Timothée 6:8.

 Jɔ ntɔnë eshi: Gha ébɔ aɛn gha éba babunë fë éɔnë ghë. Ese, àlɛ́ fë adisʋ abɔ bu jenë fë ébɔ ehʋn-oonë, bu ntɔnë bá elɛ fá enʋn sɛyɛyɛ ghë.

 Biblë mbratishi: “Bu ntɔnë ghëwu, bunë eɲë evivi n’ye ngiki bë elɛ elɔ eɲënë powu, eɲë esë, élɛ ëë elɔ kelë.”—Matthieu 7:12.

 Jɔ ntɔnë eshi: Fu opu shi, kpa yɛ opu. Àlɛ́ fë alɛ bu ntɔnelë, bá emɛn elɔ ngiki n’ye kebë ewu fë ghɩ, kebë ekpa edisʋ ebɔ fë, aʋnku puɔpuɔnë fë nʋnnë ghë.

 Biblë mbratishi: “Eɲë gha élɛ yiki lakwa gha bá ëë oku.”—Romains 12:17.

 Jɔ ntɔnë eshi: Gha éɲa opujiji shi bë elɛ fë ékaka lakwanë kë lɛ́ fënë eba oku. Àlɛ́ fë akaka lakwa aba okunë, bu ntɔnë bá eyi apʋpʋ ghë esëkpɔ.

 Biblë mbratishi: “Noo bu powu ghë, më ɔɔ mɛnsɩ, ghɩnë elɔ më mɛnsɩnë ghëwu.”—Philippiens 4:13.

 Jɔ ntɔnë eshi: Bɔ Ofo boepi fë oohʋn ghë, kpa sɛrɛ ëë yi. Bë eɔsɛ elɔ fë mɛnsɩnë bë eboka fë álɛ fë émʋn n’ye fë éba elɛ bu ntɔnë ghë.

 Biblë mbratishi: “Eɲë gha élɔ bʋʋn gha éji eɲë opu, ese bu powu ghë, éghʋ̀ ofosɛrɛ ghë ebɔ eɲë jɔrɛrɛnë powu éka edi Ofo, ékʋtʋ ëë ngbeni, éda ëë nasɩ ayɔghɔ nhɛn, álɛ Ofo bɛtɛɛnë dɔ́omu she bunë ebë eɔsɛ edi akɔndanë powunë bë [...] ebidi eɲë oghorumɔnnë lɛ eɲë akɔndanë lɛ shi.”—Philippiens 4:6, 7.

 Jɔ ntɔnë eshi: Jɔnë afɩ fënë powu ghë, sɛrɛ Ofo n’ye bë elɔ fë oghorumɔn bɛtɛɛ. Ka jɔ ntɛnɩ: « Philippiens 4:6, 7 : “Ne vous inquiétez de rien” ».

a Micinë Risi sonjaghɩnë kë shí bɔ́ Ikrɛnë oonë, ci bë erinë, l’Agence des Nations Unies pour les réfugiés (UNHCR) hɛ́ kɔ obunë Ikrɛnë-aghɩnë kë enɛ epieji kelë oonë ghënë, lɛ́ bu gbɔ ntɛnɩ gha boepi gha shu se oo nkpɔ ghë. Mici 12 sɛsɛ ghë, ngikinë kë dɔ́ she ngbudukɛ aɲʋn nɛ́ obu píeji Ikrɛnë oonë ghë, kë yí oo nfre nfrenë jighe Ikrɛnë oonë ghë. Ngiki ngbudukɛ fuɔ esë nɛ́ obu píeji kelë aʋn ghë yí oku fuɔ Ikrɛnë oonë nɛmbëlɛ.

b Ʒoova, ëë lɛ́ Ofo omu eyi-tenë (Psaume 83:18). Ka jɔ ntɛnɩ: « Qui est Jéhovah ? »