'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

˗KA ˗YA KA ˈˈYAAN!

˗Duëëmɛn ˗nu: Mɛn ˈˈmliɲɔn ꞊va ˗wa ꞊duë ˗wa ˈgo Üklɛnö

˗Duëëmɛn ˗nu: Mɛn ˈˈmliɲɔn ꞊va ˗wa ꞊duë ˗wa ˈgo Üklɛnö

 Rusi ˗bha ˈˈsɔdha ˗nu ˗wo ˗sɔ Üklɛnö ˗dhɛ ˗ta ˗kwɛ 2022 Fevlie ˈˈsu 24 ˈka. Sɔ ˈö ˈwo˗ wo ˗an ˗ta bhë ˗ya ˗kë ˈö mɛn ˈˈmliɲɔn ꞊va ˗bha ˗tosɛta ˗yö dɔ ˈya˗. ˗A mɛn ˈˈmliɲɔn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗wo ˈgo ˗ni ˈgü Üklɛnö ˈˈvaanvandhö. a

 «Buuga ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗kun pʋ̈ʋ̈ˈˈ ˗ni ˈgü ˗dhɛ ꞊gban ˈgü. ˗Kɔ ˈö maan˗ ˈgü ˈˈpʋ ˗a ˈka ˈmaan˗ dɔ ˈyö ˗tɔ ˗yö ˗kun ˈˈsuʋ̈sü. ˗Dhɛ ˈyi˗ man ꞊dhɛ ˗wo ˗kun mɛn ˗nu ˈsü ˗ni ˈgü ꞊trɛɛn ˈgü kö ˗wo ˈdho ˗an ˈka bhë, ˈyö yi ꞊dee ˈyi˗ pö yi ˗dho ʒiö. ꞊Kwɛɛ˗ kpö ˈˈtɩtɩ ˈnën mɛn ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈö˗ sü. Yi ˗bha ˈsëëdhɛ ˗wɔn ˈˈgbɩɩsü ˗nu, ˈˈdhüga, ˈˈyi waa ˗bhöpë ˈsɛnsɛn˗ ˗nu ꞊nën ˈyi ˗an sü. ꞊Kwɛɛ˗ ˈˈpɛpɛ ˗dhɛ ˈö ˈwo to, yi ˗an ˗to ˈö ˈyi ʒiö ˗bia ˈka ˈyi dho ꞊trɛɛn ˈsü ˗dhɛ ˈgü kö buuga ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wo pʋ̈ʋ̈ˈˈ ˗ni ˈgü ˗dhɛ ꞊gban ˈgü.»—Natalia, ˗yö ˗go Kaakivö, Üklɛnö.

 «ˈYaa kun yi ˈgü ꞊dhɛ ˗gblü ꞊dede ˗dho wlüüˈˈ. A buuga ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wo ˗man ˗dhɛ ˈbha ˗nu ˈgü, ˈö vitrö ˗nu ˗wo ˗ya ꞊zii ˗sü ˗bha. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈyö ˈa˗ pö ˈa dho ꞊duë. ꞊Kwɛɛ˗ ˈˈtɩtɩ ˈö n ˗bhawɔn ˈdhö kun ˗a ˗bha ꞊nën ˈa˗ sü. A go ˈkɔɔ dhiapiʋ̈ ˈˈlɛlɛ 8 ˈka ˈyö ˈa ꞊trɛɛn sü ˈa dho Lvivö. ˗Dhɛ ˈa ˗wo mü ˈyö ˈa gɔ ˈsü ˈzü ˈa ˈdho Polɔɲö.»—Nadia, ˗yö ˗go Kaakivö, Üklɛnö.

ˈWɔn ˗gɔ yö ˗a ˈgü

 ˈMën ˗kë ˈö mɛn ˗nu ˗wo ꞊duë ˈwo ˈdho ˈˈsɛ ˈˈwɛɛ ˈgü?

 ˗Dhɛ ˈö Rusi ˗bha ˈˈsɔdha ˗nu ˗wo sɔ Üklɛnö ˗dhɛ ˗ta ˈyö mɛn ˗nu ˗wo ˗ya ꞊duë ˗sü ˗bha. ˈˈKɛɛ Biblö ˗yö pë ˈˈwɛɛ ˈbhaa ˗nu ˈö ˗an ˗wɔn ˈgü mɛn ˗nu ꞊duë ˈwo go wo ˗bha ˈˈsɛ ˈgü, ˗an ˗blɛɛ:

  •   ˈˈSɛkɔɔnmɛn ˗nu ˈwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö pë ˈö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bhawɔn ˈdhö˗ ˗bha, ˗wa nu ˗an ˗dhɛ. ꞊Ya kë ꞊shiöŋ, ˈˈsɛkɔɔnmɛn ˗nu bɔ wo ˗bha ˈˈgbɩɩdhɛ ˗ta ˈwo mɛn ˗nu ˈˈklʋʋbhɔ.—Ecclésiaste 4:1; 8:9.

  •   Sɔtraan Dügɔmɛn ˈö «ˈˈkpʋng ꞊taa ˗gblüdë ˈka» bhë ˗yö ˈwɔn yaa ˗da ˈˈkpɔnŋtaamɛn ˗nu ˗gɔ ˈgü. ˗A ˗wɔn ˈgü Biblö ˗ya ˗pö: «ˈˈkpʋngtaadhɛ ˗todhʋ̈sü ꞊gban ˗yö Sɔtraan ꞊në˗ ˗bha ˗gɔ ˈgü.»—Zan 14:30; 1 Zan 5:19.

  •   ꞊Ya go ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈwo˗ ˈgü ˈö ˗ya ˗kwɛ këŋ ꞊va kë ꞊dɛɛ yö bhë ˗an ˈgü, kwa ˗da ˈˈtʋ̈ŋ ˈö Biblö ˗ya to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ ꞊blɛɛ bhë, ˗a ˗gü. ˗Ya ˗pö: ‹ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗dho kë ˈˈkpʋngtaadhɛ yën ˈˈtʋ̈ng ˈgü.› (2 Timote 3:1) ˗Ya ˗pö ˈzü ˗gblü ˗nu ˗dho ˗da, ˈö ˈˈsɛ ˗yö ꞊zii, ˈö ˈˈvʋ̈ʋ̈ ˗yö ˗da ˈö ˈˈyua yaya ˗nu ˗wo sɔ ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ɲën ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü. ˈWɔn ˈˈpɛpɛ ˈwo bhë ˗wa ˗kë ˈö mɛn ˗nu ˗wo ꞊duë ˈwo go wo ˗gɔ ˈˈsɛ ˈgü.—Dhukö 21:10, 11.

 ꞊Duëëmɛn ˗nu ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo wo ˗zoyö ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˗së ˗dhɛ ˗ee?

 Biblö ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ Zoova b ˈö ˗kë kwa ˗Damɛn ˈka bhë, ˗yö ˗dhɔkë mɛn ˈˈpɛpɛ ˗wo ꞊duë ˈwo ˈdho ˈˈsɛ ˈˈwɛɛ ˈgü ˗an ˈka. ˈGo mü ˈzü ˗an ˗wëë ˗yö ˗a ˗kë. (Deutéronome 10:18) ˗Ya ˗pö ö ˗dho ˗bɔ ö ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈö dhaŋ˗ ˈgü, ˈö ˈwo˗ ˗dhɛ ˗Zlan ˗bha ˗Gblüdëdhɛ bhë ˗a ˗ta ˈö ˈwɔn ˈö ˗gban ꞊duëëmɛn ˗nu ˗bha ˗an ˈˈɲanbhɔ. ˗A ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗dho yö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha ꞊ʒiaandhö. (Daniel 2:44; Matiö 6:10) Zoova ˗dho bɔ ö ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˗ta ˈö Sɔtraan Dügɔmɛn ˈgü ˗shiö. (Wlɔmö 16:20) ˗Gblüdëdhɛ dosɛnŋ ˈö bhë ꞊nën ˗dho ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗todhüsü ꞊kɔɔn, ˈö ˈˈsɛ ˗naan ˈyaa kë ˈzü. ˈˈKpɔnŋtaamɛn ˗nu ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗dho kë mɛn do ˈka. Mɛn ˈbha ˗bha ˈyi ˈdho ꞊duë ˈzü kö ˗yö ˈdho ˈˈsɛ ˈˈwɛɛ ˈgü, ˈyö ˗tɔ Biblö ˗ya ˗pö: «Mɛn ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗dho ˗ya ö ˗bha ꞊drɔɔn ˗dhü waa ö ˗bha figö ˗dhü ꞊wlöö, ˈyö mɛn ˈbha ˈyi ˈdho ˈˈsuʋ̈ ˗da ˗an ˈgü, ˈyö ˗tɔ ˗wo ˈö bhë ˗yö ˗go ˗Zlan ˗Gblüdë Zoova ꞊nën˗ ˈˈdhi.»—Michée 4:4.

 ˗Zlan ˗bha ˗Gblüdë dosɛnŋ ˈnën ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊duë ˗sü ˈö kwa ˈˈɲan ˈdhö ˗a ˗bha ꞊dɛɛ yö bhë, ˗a ˈˈɲanbhɔ. Zoova ˗dho bɔ ö ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˗ta ˈö ˈwɔn ˗nu ˈwo mɛn ˈˈflɔsɩ bho ꞊duë ˗sü ˗bha ˗an bho ˈˈshia˗. ˗A ˈwɔnzuan ˈbhaa ˗nu ꞊nɛɛn:

  •   ˗Gblü. «[Zoova] ˗ya ˗gblü ɲën ˈˈsɛ ˗todhʋ̈sü ˗ta.» (Psaume 46:9) ˗Kɔ ˈö ˗Zlan ˗dho ˗gblü ˗nu ɲën ˗a ˈka ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ dɔ, ˗bhö ˈwɔn ˗gɔ « La paix dans le monde : comment sera-t-elle établie ? » ˗wo pö.

  •   ˈˈKlʋʋbhɔdhe waa ˈˈvaanvandhɛ. «[Zoova] ˗dho ˗an dha ˈˈklʋʋbhɔdhe waa ˈˈvaanvandhɛ ˗an ˗gɔ.» (Psaume 72:14) ˗Kɔ ˈö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ˗kan ˗a ˈka ˈˈtakɔ yaa ˗nu ˗bha, ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ dɔ, ˗bhö ˈˈwɔn ˗gɔ ˗bhüöö ˈö˗ ˗gɔ ˗kë « Briser le cercle de la haine » ˈka bhë, ˗a ˗wo pö.

  •   ˈˈFlɛɛdhɛ. ‹[Zoova] ˗dho nu ˈˈflɛɛmɛn ˈö ˗takundhe ˗dhɛ ˗ni ˈgü ˈˈgbʋ ˈka [...] ˗a dha.› (Psaume 72:12) ˗Kɔ ˈö ˗Zlan ˗dho pë ˈö mɛn ˗da ˈˈflɛɛdhɛ ˈgü ˗a bho ˈˈshia˗ ˈka ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ dɔ, ˗bhö ˈwɔn ˗gɔ « Peut-on espérer un système économique plus juste ? » ˗wo pö.

  •   ˗Bhöpë ˗wɔn. «˗Bhöpë ga ˗nu ˗dho kë ꞊va ˗dhɛ ꞊gban ˈgü ˈˈkpɔnŋ ꞊taa.» (Psaume 72:16) ˗Kɔ ˈö ˗Zlan ˗dho ˗a kë ˗a ˈka kö din ˈya ˈdho mɛn ˈbha kë ˈzü ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ dɔ, ˗bhö ˈwɔn ˗gɔ « Plus jamais la faim dans le monde ? » ˗wo pö.

 Biblö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊duëëmɛn ˗nu ˗takun ˗ee?

 ꞊Ii. Biblö ˗yö ˗zoyö ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˗së ˗dhɛ ˗sü ˗nu mɛn ˗nu ˈwo ꞊duë ˈwo ˈdho ˈˈsɛ ˈˈwɛɛ ˈgü ˗an ˗dhɛ. ˈˈKɛɛ ˗yö ˗kɔ ˈö ˈwo dho bɔ ˗a ˈka ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈwo ˗an ˈgü ꞊dɛɛ ˗an ˈgü, ˗a ˗zɔn ˗an ˗dhɛ.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «Mɛn ˈö ˗tamansü ˗yö ˈdhaŋ˗ ˗bho ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈwo˗ ꞊blɛɛ ˗a ˈˈdhiʋ̈, ˈˈkɛɛ mɛn ˈö ˈwɔn ˗nu ˗kë ö ˈsuan˗ ˈka, ˗yö ö ˗gɛn yödhɛ ˗ga ˗së ˈka.»—Proverbes 14:15.

 ˗A ˗gɛn: ˗Bhö ü ˗zota ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ü ꞊slɔɔ waa pë ˈü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü˗ ˗kë kö ˗wo ˈkpɔ ü ˈka ˗an ˈgü. ˗Bhö ˗a ˈˈslö mɛɛnˈˈ kö mɛn ˗nu ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˗wo ꞊duëëmɛn ˗nu ˗ta bhö ɛɛnˈˈ ˗wo ˈwɔn yaa kë ˗an ˈka ˈyö ˗tɔ ˗an ˗bhaa ˈgü mɛn ˈbha ˈyaa ˗an ˗gɔ ɛɛnˈˈ ˈwaa pë ˈbhaa dɔ bhë, ˈü ˗an dɔ.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü bha˗ ˈgü, ˗a ˗dhɛa ˗bha ꞊dhɛ ˈkwa kwa ˗bhöpë waa˗ kwa ˗dasɔ ˗zë ꞊slɔɔ, ˗yö kwa ˗zü ˈkun.»—1 Timote 6:8.

 ˗A ˗gɛn: Ü ˗bha ˈwɔn ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈya ˈdho kë ꞊nɔɔn ꞊kwɛɛ˗ ˗nu mɛɛnˈˈ ˗sü ˈka. ˈPë ˈsɛnsɛn˗ ˗nu ˈwo mɛn ˗gɔ, ˗wa mɛn ˗zokun mɛn zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗yö ˗dhi.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «꞊Ya ˈgo mü pë ˈˈpɛpɛ ˈka˗ ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ mɛ ˗nu ˗wa kë ka ˗dhɛ bha, ˗kaa kë˗ ˗nu ˗dhɛ ˈpö.»—Matiö 7:12.

 ˗A ˗gɛn: Ü zuʋ̈ˈˈ kë ˗saa ˈü ˈwɔn ˗së kë. ˈˈKlʋʋsë ˗nu ˈwo bhë ˗wo ˗dho ˗a kë ˈö ü ˈˈdhia ˗yö mën mɛn ˗nu ˗wo wo ˗kɔ kpɔ ü ꞊dhɛŋ ˗gɔ bhë, ˗an ˈgü.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «ˈKa ˈdho ˈwɔn yaa ˈˈyɔɔ bho mɛ ˈbha ˗gɔ ˈwɔn yaa ˈka.»—Wlɔmö 12:17.

 ˗A ˗gɛn: Mɛn ˗nu ˈwo ü ˈˈklʋʋbhɔ ˗ni ˈgü, ˈbha ˈdho ˗ pö ˈü˗ ˈˈyɔɔ bho ˗an ˗gɔ. ˈBha˗ kë ˈˈdhʋ̈ ü ˗dho ˗bha saanˈˈ ˗da ˈˈdhiʋ̈.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «N ˗kɔ ˗yö ˗mɔɔ ˈwɔn ˗nu bha˗ ꞊gban kë ˗sü ˗bha ˈˈdhʋ̈ n Dëmɛ ꞊në˗ ˈsaa˗ ˈgü, ˗a ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ yö ꞊në n gba˗ ˗faan ˈka.»—Fidhipö 4:13.

 ˗A ˗gɛn: ˗Zlan ˗wɔn ˗yö kë ˈˈgbɩɩ˗ ü ˗bha ˗tosɛta ˈgü. ˗Bhö bhɛɛˈˈ ˗a ˗dhɛ. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊faan ˈö ü ˗bhawɔn ˈdhö˗ ˗bha ˗a nu ü ˗dhɛ.

 Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ: «ˈKa ˈdho ˗ya pë ˈˈʋʋ pë ˈbha ˗wɔn zuën ˗ta, ˈˈkɛɛ pë ˈˈʋʋ pë ˈö ka ˗mawɔn ˗yö zun˗ ˗bha, ˗kaa ˗gba ˗dhɛ ˗Zlan ˗gɔ, ˗bhɛa ˗dhɛ ˗sü waa˗ ˗gbɛʋʋ kë ˗sü, waa˗ nuɛˈˈ bho ˗sü ˈka. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈka˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö ˗dho ka zuëˈˈ ˈwaanu ˈö ˗ziö mɛbhɩɩdhe ˗zʋgɔngüwɔn ˗zë ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈˈdhiʋ̈todhɛ ˗ta. Ka zuëˈˈ ˈö dho˗ ˈwaanu ˈˈdhʋ̈ bha ꞊në dho kë ka ˗zʋ ˗gban ˗gɛn ˈka.»—Fidhipö 4:6, 7.

 ˗A ˗gɛn: Ü ˗kë ˈwɔn suu ˈˈʋʋ ˗su ˈgü, ˗bhö bhɛɛˈˈ ˗Zlan ˗dhɛ kö ˗yö ü ˗gba zuʋ̈waannusü ˈka. Kpɔɔˈˈ ˈwɔn ˗gɔ « Philippiens 4:6, 7 : ‹ Ne vous inquiétez de rien ›» ˗bha.

a ˗Dhɛ ˈö ˈˈsɔdha ˗nu ˗wo sɔ Üklɛnö ˗dhɛ ˗ta ˈö ˗ta ˗dhɛ ˗yö ꞊kpɔɔ, ˈˈkpɔnŋtaamɛn ˗nu ˗bha ˗kɔlokota ˈkpii˗ ˈˈpian ˗dhɛ ˈö ˗bha yö ˗yö ˗gban ꞊duëëmɛn ˗nu ˗bha bhë (UNHCR), ˗ya ˗pö ꞊dhɛ mɛn ˗takunsü ˈkpii˗ do ꞊dede ˗mü ˈyö ˗tɔ ˗a ˈwɔn ˗kun ˈˈgbɩɩ˗. ˗Dhɛkpaɔyi 12 ˈˈkpaan ꞊zinŋ ˈgü, mɛn ˗nu ˈwo ˗ʒiö mɛn ˈˈmliɲɔn ꞊plɛ ˗ta ꞊nën ˗wa ꞊duë ˗wa ˈgo Üklɛnö ˈö ˗wa ˈdho ˈˈsɛ ˗nu ˈwo ˗an ˗züzü ˗an ˈgü. ˗A mɛn ˈˈmliɲɔn do ˈˈwɛɛ ˈbha ˗nu ˈwo Üklɛnö mü, ˗wa ꞊duë ˗wa ˈdho ˗dhɛ ˈˈwɛɛ ˈgü.

b ˗Zlan ˈtɔ ꞊dede ˈnën ˗tɔ Zoova. (Psaume 83:18) Kpɔɔˈˈ ˈwɔn ˗gɔ « Qui est Jéhovah ? » ˗bha.