Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

MUŴENGE MASO!

Ŵanthu Ŵanandi Ŵachimbira ku Ukraine

Ŵanthu Ŵanandi Ŵachimbira ku Ukraine

 Boma la Russia likawukira charu cha Ukraine pa February 24, 2022, ivyo vikambiska masuzgo ghanandi ndipo ŵanthu ŵanandi ŵakachimbira. a

 “Kukaphulikanga mabomba. Vikaŵa vyakofya chomene, mwakuti ntchakusuzga kulongosora. Tikati tamanya kuti kuli sitima za pamtunda izo zikovwira ŵanthu kuchimbira, nase tikasankha kusama. Ŵakazomerezganga waka kachikwama kachoko ka kumsana. Tikatora waka vikalata, munkhwala, maji, na tuvyakurya tupusu. Tikaleka chilichose na kuluta ku malo ghakukwelera sitima ya pamtunda uku mabomba ghakuphulika.”—Nataliia, wa ku Kharkiv, Ukraine.

 “Tikagomezganga yayi kuti kungawuka nkhondo m’paka apo yikambira. Nkhapulikanga mabomba ghakuphulika mu vigaŵa vinyake mu msumba, ndipo mawindo ghakasunkhunyikanga. Nkhaghanaghana vya kusama, ndipo nkhatora vinthu vyakukhumbikwa pera. Nkhafuma pa nyumba 8 koloko mulenji na kukwera sitima ya pamtunda yakuluta ku Lviv, kufuma apo nkhakwera basi yakuluta ku Poland.”—Nadija, wa ku Kharkiv, Ukraine.

Mu nkhani iyi

 Kasi ntchivichi chikupangiska ŵanthu ŵanandi kuchimbira kwawo?

 Ŵanthu ŵanandi ŵakamba kuchimbira ku Ukraine chifukwa cha kuwukira kwa boma la Russia. Ndipouli, Baibolo likuvumbura chinthu chikuru icho chikupangiska ŵanthu kuchimbira kukwawo:

  •   Maboma gha ŵanthu pa charu chose ghatondeka kuwusa makora ŵanthu. Kanandi awo ŵali na nkhongono ŵakugwiliskira ntchito nkhongono zawo pakukandilizga ŵanyawo.—Mupharazgi 4:1; 8:9.

  •   Satana Dyabulosi, uyo ni “fumu ya charu,” ndiyo wakupangiska kuti ŵanthu ŵachitenge nthena, lekani Baibolo likuti: “Charu chose chikugona mu nkhongono za muheni.”—Yohane 14:30; 1 Yohane 5:19.

  •   Padera pa masuzgo agho ŵanthu ŵasangana nagho kwa vyaka vinandi, pasono tikukhala mu nyengo iyo Baibolo likayowoyerathu kuti: “Mu mazuŵa ghaumaliro kuzamuŵa nyengo zinonono na zakusuzga.” (2 Timote 3:1) Nakuti mazuŵa agha, ghakumanyikwa kuti kuzamuŵa nkhondo, masoka ghachilengiwa, kusoŵa kwa chakurya, na miliri. Vinthu ivi ni vimoza mwa ivyo vikupangiska ŵanthu kuchimbira kwawo.—Luka 21:10, 11.

 Kasi ŵanthu ŵakuchimbira kwawo ŵangachisanga nkhu chigomezgo?

 Baibolo likuyowoya kuti Mlengi withu Yehova, b ni Chiuta uyo wakulongora chitemwa na lusungu ku ŵanthu awo ŵachimbira kwawo na awo ŵakusoŵa pakukhala. (Dotoronome 10:18) Iyo wakulayizga kuti wazamumazga masuzgo agho ŵanthu awo ŵakuchimbira kwawo ŵakusangana nagho kwizira mu boma lake lakuchanya, ilo likumanyikwa kuti Ufumu wa Chiuta. Boma ili lizamunjira m’malo mwa maboma ghose gha ŵanthu. (Daniyeli 2:44; Mateyu 6:10) Yehova wazamugwiliskira ntchito Ufumu wake kuwuskapo Satana Dyabulosi. (Ŵaroma 16:20) Ufumu wake uzamuŵa boma la pa charu chose, ilo lizamuwuskapo kupambana maghanoghano uko kukwiza chifukwa cha kulimbirana mphaka za charu. Ŵanthu pa charu chose ŵazamuŵa mbumba yimoza. Kuzamuŵavya uyo wazamuchimbira chikaya chake chifukwa Baibolo likulayizga kuti: “Waliyose wazamukhala musi mwa khuni lake la mpheska na musi mwa khuni lake la mkuyu, ndipo palije na yumoza uyo wazamuŵawofya, pakuti mulomo wa Yehova wa mawumba wayowoya.”—Mika 4:4.

 Ni Ufumu wa Chiuta pera uwo ungamazga suzgo la ŵanthu ŵakuchimbira kwawo. Yehova wazamugwiliskira ntchito Ufumu wake kuti wawuskepo masuzgo agho ghakupangiska ŵanthu kuchimbira kwawo. Wonani viyelezgero vinyake ivi:

  Kasi Baibolo lingaŵawovwira ŵanthu ŵakuchimbira kwawo?

  Enya. Padera pakuŵapa ŵanthu ŵakuchimbira kwawo chigomezgo cha munthazi, Baibolo lingaŵawovwiraso pa masuzgo agho ŵakusangana nagho pasono.

 Fundo ya mu Baibolo: “Munthu muzeleza wakugomezga mazgu ghalighose, kweni wakuchenjera wakulanguruka pa mendero ghake ghose.”—Zintharika 14:15.

 Ng’anamuro lake: Ghanaghanirani masuzgo agho mungasangana nagho kweniso umo mungajivikililira. Chenjerani na ŵanthu awo ŵali na chilato cha kulyera masuku pa mutu ŵanthu awo ŵachimbira kwawo.

 Fundo ya mu Baibolo: “Pakuŵa na vyakurya, vyakuvwara na nyumba, tikhorwenge na vinthu ivi.”—1 Timote 6:8.

 Ng’anamuro lake: Lekani kuŵika maghanoghano ghinu ghose pa vinthu vyakuthupi. Para ndimwe ŵakukhorwa na vyakukhumbikwa ivyo muli navyo, muŵenge ŵakukondwa.

 Fundo ya mu Baibolo: “Ntheura, vinthu vyose ivyo mukukhumba kuti ŵanthu ŵamuchitiraninge, ndivyo namwe muŵachitirenge.”—Mateyu 7:12.

 Ng’anamuro lake: Ŵani ŵakuzikira na ŵalusungu. Makhaliro agha ghamovwiraninge kuti ŵanthu ŵamuchindikaninge kweniso kuti mukoleranenge na ŵanthu ŵa mu chigaŵa chinu.

 Fundo ya mu Baibolo: “Kuwezgera munthu uheni pa uheni yayi.”—Ŵaroma 12:17.

 Ng’anamuro lake: Mungazomerezganga yayi kuti ukali umupangiskani kuti muwezgere para ŵamuchitirani vyambura urunji. Para mungachita nthena, vinthu ndipo vingahenipirathu.

 Fundo ya mu Baibolo: “Mu vinthu vyose, nkhusanga nkhongono mwa uyo wakunipa nkhongono.”—Ŵafilipi 4:13.

 Ng’anamuro lake: Muwonenge kuti Chiuta ngwakuzirwa chomene pa umoyo winu ndipo mulombenge kwa iyo. Wangamukhozgani kuti muzizipizge.

 Fundo ya mu Baibolo: “Lekani kwenjerwa na chinthu chilichose, kweni mu vinthu vyose, mu lurombo na maŵeyelero pamoza na kuwonga, madandawuro ghinu ghamanyikwe kwa Chiuta. Ndipo mtende wa Chiuta uwo ukuluska maghanoghano ghose, uvikilirenge mitima yinu na maghanoghano ghinu.”—Ŵafilipi 4:6, 7.

 Ng’anamuro lake: Lombani Chiuta kuti wamupani mtende wa mu mtima na maghanoghano mulimose umo vinthu vingaŵira kwa imwe. Wonani nkhani yakuti, “Ŵafilipi 4:6, 7—‘Mureke Kwenjerwa . . . mu Vyose Ivyo Mukukavuka.’”

a Pati pajumpha zuŵa limoza kufuma apo boma la Russia likawukira charu cha Ukraine, wupu wa United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) ukati chiŵelengero cha ŵanthu ŵakuchimbira kwawo chakwera chomene. Mu mazuŵa 12 pera, ŵanthu ŵakujumpha 2 miliyoni ŵakachimbira ku Ukraine na kuluta mu vyaru vinyake vyakufupi, apo ŵanyake 1 miliyoni ŵakusoŵa pakukhala mu charu chenechichi.

b Yehova ni zina leneko la Chiuta. (Salimo 83:18) Wonani nkhani yakuti, “Kasi Yehova Ni Njani?