مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

سە‌گە‌ك تۇ‌رۇ‌ڭلار!‏

مۇ‌ساپىرلار كرىزىسى _ مىليونلىغان ئىنسانلار ئۇ‌كرائىنادىن قېچىپ كە‌تتى

مۇ‌ساپىرلار كرىزىسى _ مىليونلىغان ئىنسانلار ئۇ‌كرائىنادىن قېچىپ كە‌تتى

 2022-‏يىلى 24-‏فېۋرالدا روسىيە ئۇ‌كرائىناغا تاجاۋۇ‌ز قىلىشنى باشلىدى.‏ بۇ خە‌تە‌رلىك ۋە‌زىيە‌تتە مىليونلىغان ئادە‌ملە‌ر ئۆي-‏ماكانلىرىنى تاشلاپ قېچىپ كېتىشكە مە‌جبۇ‌ر بولغاچ،‏ ئېغىر مۇ‌ساپىرلار كرىزىسى پە‌يدا بولدى a‏.‏

 ‏«بومبىلار ۋە پارتىلاشلار.‏ ھە‌قىقە‌تە‌ن سۆز بىلە‌ن تە‌سۋىرلىگۈسىز ھالە‌تتە قورقۇ‌نچلۇ‌ق.‏ پۇ‌قرالارنى قۇ‌تقۇ‌زۇ‌پ ئېلىپ چىقىشقا ئورۇ‌نلاشتۇ‌رۇ‌لغان پويىزلارنىڭ بارلىقىنى بىلگە‌ندىن كېيىن،‏ بىز ئۆي-‏بىساتلىرىمىزنى تاشلاپ قېچىپ كېتىشنى قارار قىلدۇ‌ق.‏ ھە‌ربىر ئادە‌م پە‌قە‌ت بىرلا كىچىك سۇ‌مكىنى ئېلىشقا بولغاچقا،‏ بىز ھە‌ممىنى تاشلاپ كە‌تتۇ‌ق.‏ بىز پە‌قە‌ت ھۆججە‌تلە‌ر،‏ دورىلار،‏ سۇ ۋە ئۇ‌ششاق-‏چۈششە‌ك يېمە‌كلىكلە‌رنى ئالالىدۇ‌ق.‏ بىز ھە‌ممە نە‌رسىلە‌رنى تاشلاپ،‏ پويىز ئىسىتانسىسىغا باردۇ‌ق،‏ ئە‌تراپتا بومبىلار پارتىلاۋاتاتتى».‏ ناتالىيا (‏ئۇ‌كرائىنا،‏ خاركوۋ)‏.‏

 ‏«شۇ ئاخىرقى پە‌يت يېتىپ كە‌لگىچە،‏ بىز ئۇ‌رۇ‌ش بولمايدۇ دە‌پ ئويلىغان ئىدۇ‌ق.‏ شە‌ھە‌رنىڭ بە‌زى جايلىرىدىن كە‌لگە‌ن پارتىلاش ئاۋازلىرىنى ئاڭلىدىم،‏ دېرىزىلە‌ر تىترە‌يتتى.‏ مە‌ن پە‌قە‌ت مۇ‌ھىم نە‌رسىلە‌رنى ئېلىپ كېتىشنى قارار قىلدىم.‏ ئە‌تىگە‌ن سائە‌ت سە‌ككىزدە ئۆيدىن چىقىپ،‏ پويىزغا ئولتۇ‌رۇ‌پ لۋىۋغا،‏ ئاندىن ئاپتوبۇ‌سقا ئولتۇ‌رۇ‌پ پولشاغا باردىم».‏ نادىيە (‏ئۇ‌كرائىنا،‏ خاركوۋ)‏.‏

بۇ ماقالىدە

 بۇ مۇ‌ساپىرلار كرىزىسىنىڭ ھە‌قىقىي سە‌ۋە‌بلىرى نېمە؟‏

 روسىيە‌نىڭ ھە‌ربىي تاجاۋۇ‌زى سە‌ۋە‌بلىك،‏ ئۇ‌كرائىنادىكى مۇ‌ساپىرلار كرىزىسى باشلاندى.‏ بىراق،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب بارلىق مۇ‌ساپىرلار كرىزىسىنىڭ تېخىمۇ چوڭقۇ‌ر،‏ يوشۇ‌رۇ‌ن سە‌ۋە‌بلىرىنى ئاشكارىلايدۇ:‏

  •   ئىنسانىي ھۆكۈمە‌تلە‌ر ئىنسانىيە‌تنىڭ مۇ‌ھتاجلىقلىرىنى تە‌مىنلە‌پ بېرىلمە‌ي كېلىۋاتىدۇ.‏ ھۆكۈمە‌تلە‌ر دائىم ھوقۇ‌قلىرىنى باشقىلارنى تىزگىنلە‌ش ياكى ئۇ‌لارغا زۇ‌لۇ‌م قىلىش ئۈچۈن ئىشلىتىدۇ.‏_‏ۋە‌ز 4:‏1؛‏ 8:‏9‏.‏

  •   شە‌يتان ئىبلىس «بۇ دۇ‌نيانىڭ ھۆكۈمدارى».‏ ئۇ ئىنسانىيە‌تكە ئىنتايىن يامان تە‌سىر قىلىپ كە‌لمە‌كتە.‏ شۇ‌ڭا،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب بۇ‌نى ئاشكارىلاپ مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «پۈتۈن دۇ‌نيا بولسا ئۇ رە‌زىلنىڭ ئىلكىدىدۇ‌ر».‏_‏يۇ‌ھاننا 14:‏30؛‏ 1-‏يۇ‌ھاننا 5:‏19،‏ ‏[كالام تە‌رجىمىسى]‏‏.‏

  •   ئىنسانىيە‌ت ئە‌سىرلە‌ردىن بۇ‌يان تۈرلۈك ئېغىر قىيىنچىلىقلارنى باشتىن كە‌چۈرۈپ كە‌لدى.‏ بىز ھازىر ياشاۋاتقان دە‌ۋىر توغرىسىدا مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا مۇ‌نداق پە‌يغە‌مبە‌رلىك سۆزلىرى يېزىلغان:‏ «‏ئاخىر زاماندا ئېغىر كۈنلە‌ر بولىدۇ» (‏تىموتىيغا 2-‏خە‌ت 3:‏1‏)‏.‏ بۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ ئۇ‌رۇ‌شلار،‏ تە‌بىئىي ئاپە‌تلە‌ر،‏ ئاچارچىلىق ۋە يۇ‌قۇ‌ملۇ‌ق كېسە‌للىكلە‌ر ئېغىر كۈنلە‌رنى باشتىن كە‌چۈرۈۋاتقانلىقىمىزنى ئېنىق كۆرسىتىپ بېرىدۇ.‏ بۇ‌لارنىڭ ھە‌ممىسى ئىنسانلارنى يۇ‌رت-‏ماكانلىرىنى تاشلاپ كېتىشىگە سە‌ۋە‌بچى بولۇ‌ۋاتىدۇ.‏_‏لۇ‌قا 21:‏10،‏ 11‏.‏

 مۇ‌ساپىرلار قە‌يە‌ردىن ئۈمىدكە ئېرىشە‌لە‌يدۇ؟‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ياراتقۇ‌چىمىز يە‌ھۋانىڭ b مۇ‌ساپىرلار ۋە ئۆي-‏ماكانلىرىدىن ئايرىلغان كىشىلە‌رگە غە‌مخورلۇ‌ق قىلىپ،‏ ئۇ‌لارغا مېھىر-‏مۇ‌ھە‌ببە‌ت كۆرسىتىدىغان مېھرىبان خۇ‌دا ئىكە‌نلىكىنى ئاشكارىلايدۇ (‏تە‌كرار قانۇ‌ن 10:‏18‏)‏.‏ ئۇ بارچە ئىنسانىي ھۆكۈمە‌تلە‌رنىڭ ئورنىنى ئالىدىغان خۇ‌دا پادىشاھلىقى دە‌پ ئاتىلىدىغان ئاسماندىكى ھۆكۈمە‌ت ئارقىلىق مۇ‌ساپىرلار مە‌سىلىسىنى ھە‌ل قىلىدىغانلىقىنى ۋە‌دە قىلىدۇ (‏دانىيال 2:‏44؛‏ مە‌تتا 6:‏10‏)‏.‏ يە‌ھۋا خۇ‌دا ئۆز پادىشاھلىقى ئارقىلىق ئىبلىس شە‌يتاننى يوق قىلىدۇ (‏رىملىقلارغا 16:‏20‏)‏.‏ بۇ پادىشاھلىق پۈتكۈل يە‌ر يۈزى ئۈستىدىن ھۆكۈمرانلىق قىلىپ،‏ دۆلە‌تلە‌ر ئارىسىدىكى چېگرا سە‌ۋە‌بلىك كېلىپ چىققان بۆلۈنۈشلە‌رنى يوقىتىدۇ.‏ يە‌ر يۈزىدە بارچە ئىنسانلار بىر ئائىلە كىشلىرى بولۇ‌پ ئىناق ياشايدۇ.‏ ھېچكىم يە‌نە ئۆز ئۆي-‏ماكانلىرىنى تاشلاپ قاچمايدۇ.‏ چۈنكى،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتا شۇ‌نداق ۋە‌دىلە‌ر يېزىلغان:‏ «ئۇ‌لارنىڭ ھە‌ر بىرى ئۆز ئۈزۈم تېلى ۋە ئۆز ئە‌نجۈر دە‌رىخى ئاستىدا ئولتۇ‌رىدۇ،‏ ۋە ھېچ كىم ئۇ‌لارنى قورقاتمايدۇ.‏ چۈنكى،‏ ساماۋى قوشۇ‌نلارنىڭ سە‌ردارى بولغان پە‌رۋە‌ردىگار ئۆز ئاغزى بىلە‌ن شۇ‌نداق ئېيتتى».‏_ مىكاھ 4:‏4،‏ ‏[كالام تە‌رجىمسى].‏

 بۈگۈن بىز ئۇ‌چراتقان مۇ‌ساپىرلار كرىزىسىنى پە‌قە‌ت خۇ‌دا پادىشاھلىقىلا ھە‌ل قىلالايدۇ.‏ ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋا ئۆز پادىشاھلىقى ئارقىلىق كىشىلە‌رنى مۇ‌ساپىر بولۇ‌شقا مە‌جبۇ‌رلايدىغان بارلىق مە‌سىلىلە‌رنى يوق قىلىدۇ.‏ بە‌زى مىساللارنى كۆرۈپ باقايلى:‏

  •   ئۇ‌رۇ‌ش.‏ «توختاتقۇ‌چىدۇ‌ر ئۇ [يە‌ھۋا] ھە‌ممە ئۇ‌رۇ‌شلارنى» (‏زە‌بۇ‌ر 46:‏9‏)‏.‏ ياراتقۇ‌چىمىزنىڭ ئۇ‌رۇ‌شلارنى پۈتۈنلە‌ي يوق قىلىدىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈن،‏ «‏يە‌ر يۈزىدە تىنچلىق بولامدۇ؟‏‏» ناملىق ماقالىنى ئوقۇ‌ڭ.‏

  •   زۇ‌لۇ‌م ۋە زوراۋانلىق.‏ «ئۇ [يە‌ھۋا] خالاس قىلار زۇ‌لۇ‌م ۋە زوراۋانلىقتىن ئۇ‌لارنى» (‏زە‌بۇ‌ر 72:‏14‏)‏.‏ كىشىلە‌ر قە‌لبىدە چوڭقۇ‌ر يىلتىز تارتقان كۆزقاراشنى قانداق ئۆزگە‌رتە‌لە‌يدىغانلىقىنى چۈشىنىش ئۈچۈن،‏ «‏ئۆچمە‌نلىكتىن پۈتۈنلە‌ي ئازاد بولۇ‌ش‏» ناملىق بىر قاتار ماقالىلە‌رنى ئوقۇ‌ڭ.‏

  •   نامراتلىق.‏ «ئۇ [يە‌ھۋا] قۇ‌تقۇ‌زار نالە قىلغانلارنى،‏ .‏.‏.‏ مە‌دە‌تكارى يوق يوقسۇ‌للارنى» (‏زە‌بۇ‌ر 72:‏12‏)‏.‏ ياراتقۇ‌چى ئاللانىڭ يوقسۇ‌للۇ‌ق ياكى نامراتلىقنى كە‌لتۈرۈپ چىقىرىدىغان بارچە مە‌سىلىلە‌رنى تۈپ يىلتىزىدىن قانداق ھە‌ل قىلىدىغانلىقىنى كۆرۈش ئۈچۈن «‏ئادىل بىر ئىقتىسادىي تۈزۈم ئورنىتىش مۇ‌مكىنمۇ؟‏‏» ناملىق ماقالىنى ئوقۇ‌ڭ.‏

  •   ئاچارچىلىق.‏ «ئېتىزلاردا زىرائە‌تلە‌ر مول بولغاي» (‏زە‌بۇ‌ر 72:‏16‏)‏.‏ مېھرىبان خۇ‌دانىڭ ھېچكىمنىڭ ئاچ قالماسلىقىغا قانداق كاپالە‌تلىك قىلىدىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈن «‏ئاچارچىلىق بولمىغان دۇ‌نيا‏» ناملىق ماقالىنى ئوقۇ‌ڭ.‏

 بۈگۈنكى كۈندە مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب مۇ‌ساپىرلارغا ياردە‌م بېرە‌لە‌مدۇ؟‏

 ھە-‏ئە.‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب مۇ‌ساپىرلارنى كە‌لگۈسى ئۈمىدكە ئېرىشتۈرۈپلا قالماي،‏ يە‌نە ئۇ‌لارنىڭ ھازىر دۇ‌چ كېلىۋاتقان قىيىنچىلىقلارغا تاقابىل تۇ‌رۇ‌شىغا ياردە‌م بېرە‌لە‌يدۇ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «ساددىلار ھە‌ممە گە‌پكە ئىشىنىپ كېتە‌ر.‏ لېكىن پە‌م-‏پاراسە‌تلىك كىشى ھە‌ر بىر قە‌دە‌منى ئاۋايلاپ باسار» (‏پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 14:‏15‏)‏.‏

 مە‌نىسى:‏ سىز دۇ‌چ كېلىشىڭىز مۇ‌مكىن بولغان خە‌ۋپ-‏خە‌تە‌رلە‌ر ۋە ئۆزىڭىزنى قانداق قوغداش ھە‌ققىدە ئويلىنىڭ.‏ جىنايە‌تچىلە‌ردىن ئېھتىيات قىلىڭ،‏ چۈنكى ئۇ‌لار مۇ‌ساپىرلار قېچىپ بارغان يېڭى جايلاردا ئۆزلىرىنى بېخە‌تە‌ر ھېس قىلمايدىغانلىقىنى ۋە تە‌جرىبىسىز ئىكە‌نلىكىنى بىلىدۇ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «يېمە‌ك-‏ئىچمە‌ك ۋە كىيىم-‏كېچىكىمىز تولۇ‌ق بولسىلا،‏ رازى بولۇ‌شىمىز كېرە‌ك».‏_‏تىموتىيغا 1-‏خە‌ت 6:‏8‏.‏

 مە‌نىسى:‏ دىققىتىڭىزنى مال-‏دۇ‌نياغا قارىتىشتىن ساقلىنىڭ.‏ زۆرۈر نە‌رسە-‏كېرە‌كلىرىڭىز بولسا،‏ شۇ‌نىڭغا رازى بولسىڭىز،‏ تېخىمۇ خۇ‌شال بولىسىز.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «كىشىلە‌رنىڭ سىلە‌رگە قانداق مۇ‌ئامىلە قىلىشىنى خالىساڭلار،‏ سىلە‌رمۇ ئۇ‌لارغا شۇ‌نداق مۇ‌ئامىلە قىلىڭلار».‏_‏مە‌تتا 7:‏12‏.‏

 مە‌نىسى:‏ سە‌ۋرچان ۋە ئاق كۆڭۈل بولۇ‌ڭ.‏ سىز كۆچۈپ بارغان يېڭى جايلاردا،‏ كىشىلە‌رنىڭ سىزنى ھۆرمە‌تلىشى ۋە قوبۇ‌ل قىلىشىغا ئېرىشىشىڭىزگە بۇ پە‌زىلە‌تلە‌ر ياردە‌م بېرىدۇ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «ھېچكىمنىڭ يامانلىقىغا يامانلىق قايتۇ‌رماڭلار».‏_‏رىملىقلارغا 12:‏17‏.‏

 مە‌نىسى:‏ ناچار مۇ‌ئامىلىگە ئۇ‌چرىغاندا،‏ ئاچچىقلىنىپ ئۆچ ئېلىشتىن ساقلىنىڭ.‏ ئۇ‌نداق قىلىش ۋە‌زىيە‌تنى تېخىمۇ يامانلاشتۇ‌رىۋېتىدۇ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «ماڭا قۇ‌درە‌ت بە‌رگۈچىگە تايىنىپ ھە‌ممە ئىشنى قىلالايدىغان بولدۇ‌م».‏_‏فىلىپىلىكلە‌ر 4:‏13،‏ ‏[‏كالام تە‌رجىمىسى]‏‏.‏

 مە‌نىسى:‏ ھاياتىڭىزدا خۇ‌دانى مۇ‌ھىم ئورۇ‌نغا قويۇ‌ڭ ۋە ئۇ‌نىڭغا دۇ‌ئا قىلىڭ.‏ ئۇ سىز مۇ‌ھتاج بولغان كۈچ-‏قۇ‌ۋۋە‌تنى سىزگە بېرىدۇ.‏

 مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب پرىنسىپى:‏ «ھېچ نە‌رسىدىن غە‌م قىلماڭلار.‏ ئە‌كسىچە ھە‌ر قانداق تە‌لىپىڭلار بولسا،‏ دۇ‌ئا-‏تىلاۋە‌ت ئارقىلىق خۇ‌دادىن تىلە‌ڭلار ۋە شۈكۈر ئېيتىڭلار.‏ شۇ‌نداق قىلساڭلار،‏ خۇ‌دانىڭ كىشىلە‌رنىڭ ئويلىغىنىدىنمۇ ئېشىپ چۈشىدىغان تىنچلىقى سىلە‌رنىڭ قە‌لبىڭلارنى ۋە ئوي-‏پىكىرىڭلارنى ئە‌يسا مە‌سىھ ئارقىلىق تىنچلاندۇ‌رىدۇ» (‏فىلىپىلىكلە‌ر 4:‏6،‏ 7‏)‏.‏

 مە‌نىسى:‏ مە‌يلى قانداق ۋە‌زىيە‌تتە بولسۇ‌ن،‏ خۇ‌دادىن كۆڭلىڭىزگە تىنچ-‏خاتىرجە‌ملىك بېرىشنى تىلە‌ڭ.‏ «‏فىلىپىلىكلە‌ر 4:‏6،‏ 7 _ ھېچ نە‌رسىدىن غە‌م قىلماڭلار‏» ناملىق ماقالىنى كۆرۈڭ.‏

a تاجاۋۇ‌ز باشلىنىپ بىر كۈندىن كېيىن،‏ بىرلە‌شكە‌ن دۆلە‌تلە‌ر تە‌شكىلاتى مۇ‌ساپىرلار ئىشلىرى ئالىي كومىسسارى (‏UNHCR‏)‏ سۆز قىلىپ،‏ بۇ كرىزىس ئە‌ڭ جىددىي ئە‌ھۋال دە‌پ ئېلان قىلدى.‏ قىسقىغىنە 12 كۈن ئىچىدە ئىككى مىليوندىن ئارتۇ‌ق مۇ‌ساپىر ئۇ‌كرائىنادىن قېچىپ،‏ قوشنا دۆلە‌تلە‌رگە كە‌تكە‌ن،‏ يە‌نە بىر مىليون كىشى دۆلە‌ت ئىچىدە سە‌رگە‌ردان بولۇ‌پ يۈرمە‌كتە ئىكە‌ن.‏

b يە‌ھۋا بۇ خۇ‌دانىڭ خاس ئىسمى (‏زە‌بۇ‌ر 83:‏18‏)‏.‏ «‏يە‌ھۋا،‏ ئۇ كىم؟‏‏» ناملىق ماقالىنى ئوقۇ‌ڭ.‏