Ba tɛnɛ mɛ ka ya ni

Gwe ka abɛli tɛnɛ

E+/taseffski/via Getty Images (Stock photo. Posed by model.)

DU NA KPENGBA LƐ!

Ngã ti li ndo gbɔ̃ ndɛ ayangambi gba—Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ nɛ?

Ngã ti li ndo gbɔ̃ ndɛ ayangambi gba—Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ nɛ?

 Na bi kwa kɔi bi nzɛ ti 13/02/2023 azi ti Centre américain d’épidémiologie (CDC), asi mbalasi na rapɔrt kɔi mɛ aba sãte tɛ ayangambi na omɛ aba ngã ti li ka États-Unis. Rapɔrt niko tɛnɛ ya, ayangambi 40% mɛ ndo li kalasi ka sɛgɔndɛrɛ ndo du na vundu, wa ala ndo zanga nga nzɔ̃ dangɔ bɛ na pɛ ngoi gba.

 “Abɛse na ya abulu 10 mɛ alo ti ɔngɔ apalanga gba ndo gã ngã ti bingangɔ li ko, nɔmbrɛ tɛ ayangagmbi ti wali mɛ ndo gã nga niko, wa ala nga na dangɔ bɛ ti hongɔ tɛrɛ la ati gba nvɛ̃ni aɔ ti uzu.”—Tɛnɛ tɛ Dɔktɛrɛ Kathleen Ethier, gbia ti linɔ ti CDC mɛ ndo ba kpale ti kalasi nga na ayangambi.

 Rapɔrt ni tɛnɛ ya:

  •   Se e mu apalanga 10 mɛ abombi tɛrɛ la na kɔli, ka popo ni ko, ɔngɔ kɔi (bere 14%) tɛ la alini na ndo ngunu abɛse ta ala na gwɛ̃ ni ma. Dɔktɛrɛ Ethier tɛnɛ ya, “Ni ndo hɛ̃ nvɛ̃ni mbɛtɔ ta sanga ma, se mɔ hĩnga ayangambi ti wali 10 ko, ngoi mɛndɛ̃ agbɛ̃ kɔi bere gba ka popo tɛ ala na ndo ngunu na omɛ aba bombingɔ tɛrɛ.”

  •   Se mɔ mu apalanga ti wali 3 ko, gwɛ̃ na 1 ka popo tɛ la (bere 30%) ndo du na gwɛ ti hongɔ tɛrɛ la.

  •   Se mɔ mu apalanga ti wali 5 ko, 3 (bere 57%) ka popo tɛrɛ la ndo zanga dengɔ bɛ bere ala ndo hũ ya, ta tina tɛ ani da ma.

 Ni du nvɛ̃ni raprɔt mɛ ndo hɛ̃ songɔ bɛ. Ta kitɛ da ma ya, ale ngoi mɛ zo palanga ko, lo du na dengɔ bɛ wa lo ma nga ya tɛrɛ lo nzɔ̃ni. Ye mɛ lengbi ti zangɔ apalanga ya, ala nwɔ akpale ti pɛnɔ mɛ ala ndo tengbi na ni nɛ? Tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ nɛ?

Ngbangɔ hɛ̃ awangɔ ti nzɔ̃ni

 Ngbangɔ kambisa yangondo akpale mɛ na lingɔ tɛrɛ lo na ngoi ti siɔni mɛ ndɛ e da. Ngbangɔ ili ngoi ni ya, ‘ngoi ti siɔni nga ti pɛnɔ nvɛ̃ni.’ (2 Timɔte 3:1-5) Abɛse ngaso ko, Ngbangɔ na awangɔ ti nzɔ̃ni mɛ alengbi ti zangɔ apalanga ya, ala nwɔ akpale ti pɛnɔ mɛ ndɛ ala ndo tengbi na ni. Ba ambanga abɛli tɛnɛ mɛ alo kaya Ngbangɔ.

 Awangɔ mɛ alengbi ti zangɔ mɔ na ngoi mɛ mɔ ti na dangɔ bɛ ti hongɔ tɛrɛ mɔ

 Awangɔ mɛ alengbi ti zangɔ mɔ na ngoi mɛ mɔ ti na dangɔ bɛ ti siɔni, mɔ ndo ma vundu bere songɔ bɛ

 Wangɔ mɛ alengbi ti zangɔ apalanga na ngoi mɛ ando gi ala na tɛnɛ ka kalasi bere ka internet

 Wangɔ na lo tɛ apalanga mɛ ando gi lége ti bombingɔ tɛrɛ na ala na ndo ngunu bere omɛ abombindó tɛrɛ na la na ndo ngunu

Wangɔ na lo tɛ awa dũngɔ ayangambi

 Ngbangɔ hɛ̃ nga awa dungɔ ayangambi awangɔ ti nzɔ̃ni na ndenge mɛ ala lengbi ti zangɔ ayati la ya, ala nwɔ akpengba kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́. Zia e ba ambanga awangɔ ni.