ÍNAUÃẼ!

Nitchietchigü i taãẽ ya ingetüꞌügüe — Taꞌacü nüü̃ niutchiga i Tupanaarü Ore?

NAPAÜ

Yüüarü wüi ya 13 fewereruarü ya 2023gu, ngẽma Centro de Controle e Prevenção de Doenças (CDC) Estados Unidoswa nüü̃ niu natchiga nhuãcü niĩ i naãẽ i estaduuníducüãꞌ i ngetüꞌücügü rü paü̃gü. Norü poperawa marü nanaweꞌ na 40%arü yeera i norü ngúeü̃gü i ensino médiowa rü guü̃guma nangetchaü̃ rüeꞌna natauma i taãẽ.

Ngĩma dutúru ya Kathleen Ethier i pscicologiatchiga ya namaã icuáü̃ i Divisão de Saúde Escolar e do Adolescente i norü CDC, rü ngĩgürügü: “Woo 10 taunecü nitchietchigü i ngẽma naãẽ i nangetüꞌügüarü. Notürü nhuꞌma tchieütchiü̃ i naãẽ rü yeeraãcü nügü nimaꞌtchaü̃gü i ngẽma paü̃gü rü ngetüꞌücügü.”

Nüü̃ cudau i nhure natchigaü̃ i norü popera:

Wüiearü yeera i 10 paü̃gütanüü̃wa (14%) marü ngĩmaã namaü̃ẽẽ. Ngĩma dutúru ya Kathleen rü ngĩgürügü: “Ngẽma rü nüü̃ ioegaãẽẽ . . . Erü 10 paü̃gütanüü̃wa na marü nüü̃ cucuaꞌü̃, wüie rüeꞌna wüiearü yeera rü marü ngẽaꞌü̃ iyaumareü̃.”
Wigutaaꞌ wüie ya 3 paü̃gütanüü̃wa (30%) rü marü poraãcü nagu irüĩnüe i nügü nimaꞌtchaü̃ü̃.
Wigutaaꞌ wüie ya 5 paü̃gütanüü̃wa (57%) guü̃guma poraãcü ingetchaü̃gü rüeꞌna natauma i taãẽ.

Ngẽma natchigagü rü tüü̃ nangetchaü̃ẽẽ! Name niĩtchire poraãcü nataãẽgü i ngẽma paü̃gü rü ngetüꞌücügü. Taꞌacü tá nüü̃ rüngü̃ẽẽ i ngẽma paü̃gü rü ngetüꞌücügü ngeguma gutchaü̃wa nangemagu i nhuꞌma? Taꞌacü nüü̃ niutchiga i Tupanaarü Ore?

Tupanaarü Ore nüü̃ narüngü̃ẽẽ i ngẽma nangetüꞌü̃gü

Tupanaarü Ore nüü̃ nacuaꞌama na nagutchaütchi i nhuꞌma i nguneü̃. Nawa nüü̃ niu na “rü tá nangẽxma i ãũcümaxü̃gü rü guxchaxü̃gü naxca̱x i duü̃xü̃gü”. (2 Timúteu 3:1-5) Notürü Tupanaarü Ore rü ta nüna naãü̃ i ucuꞌẽgü na marü nüü̃ narüngü̃ẽẽ i muü̃tchiü̃ma i paü̃gü rü ngetüꞌücügü i guü̃ i naanewa na nüü̃ icuaꞌü̃caꞌ na nhuãcü nüü̃ narüporamae i ngẽma gutchaü̃gü. Nhaa natchigagü i Tupanaarü Orewa ne iĩü̃ rü tá cuü̃ rüngü̃ẽẽ:

Nacaꞌ tüü̃ rüngüẽẽ ya tügü imaꞌtchaü̃güe i ingetüꞌü̃güü̃

Nacaꞌ tüü̃ rüngüẽẽ ya poraãcü ingetchaü̃güe rü tchieü̃gu irüĩnüe i ingetüꞌügüü̃

Como posso lutar contra a depressão?
Como evitar ser pessimista?
Como controlar a ansiedade?
Como controlar meus sentimentos?
Deixe a Tristeza de Lado (cómüwa natchicünaꞌãü̃)

Nacaꞌ tüü̃ rüngüẽẽ ya iyaugüe i bullying rü cyberbullying

O que fazer se estou sofrendo bullying?
Estou sofrendo cyberbullying. E agora?
Nhuãcü tá Cuma Nüü̃ Curüporamae i Bullying (cómüwa natchicünaꞌãü̃)

Nacaꞌ tüü̃ rüngüẽẽ ya ngúü̃ tinge namaã i assédio rüeꞌna abuso sexual i ingetüꞌügüü̃

Tupanaarü Ore nüü̃ narüngü̃ẽẽ i papagü rü mamagü

Tupanaarü Ore rü ta nüna naãü̃ i meü̃ ucuꞌẽgü na papagü rü mamagü nüü̃ rüngü̃ẽẽü̃caꞌ i naacügü na nüü̃ narüporamaeü̃caꞌ i norü gutchaü̃gü. Nüü̃ cudau i nhaa natchigaü̃gü i Tupanaarü Orewa ne iĩü̃:

Tocaꞌ cuü̃ name i ngẽma

TEÉ TIGÜ

Nacaꞌ ínaca na cuü̃tawa naũü̃caꞌ

Nüü̃ yeera cucuaꞌü̃ i Tupanaarü Oretchiga rüeꞌna i Yeuwaarü Orearü Uruü̃gütchiga.

ÍNAUÃẼ!