Skip to content

Skip to table of contents

Halfpoint Images/Moment via Getty Images

TUALELENUHO KU VINGILA!

Vakuluntu va Tala via Cihindu va na Lisosomua Cikuma na Vakuendze na Vahumbe ku Tuala ha Cifua ci vali na ku Pangeselamo Internete—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

Vakuluntu va Tala via Cihindu va na Lisosomua Cikuma na Vakuendze na Vahumbe ku Tuala ha Cifua ci vali na ku Pangeselamo Internete—Vika Mbimbiliya ya Handekaho?

 Lia 23 ya Maio , 2023, umo ua vakuluntu ua pangela ku seketa ya tala via cihindu ku Estados Unidos, ua mamuine mbunga ngecize internete ili na ku vihisa vakuendze na vahumbe vavengi.

  •   Redes Sociais e Saúde Mental dos Jovens: Comunicado do Cirurgião-Geral dos EUA, 2023, ya handekele nguayo: “Vutuhu internete i hasa ku kuasa vamo vanike, vakuendze na vahumbe, vunoni ci hasa ku va kokela naua vitanga via mu visinganieka na mu muvila.”

 Ou muzimbu uaco, ua muesele omo lia vika viuma viaco vili na ku soloka.

  •   “Tu nkavala va miaka 12 ku tuala ha 15, vaze ve ku pangesa internete mi viola vi tuvakana 3 mu litangua, va hasa ku kala na vitanga via cihindu ca mu visinganieka na ku uuma mua kama mutima.”

  •   Cimo ku tondesesa ci va lingile ku tuala ha umo kankavala ua miaka 14, “va nongonuene ngecize ku pangesa internete mu ntsimbu ya kama, ye ku koka visoti via kama ngeci mua ku hona ku kosa tulo tua ku puamo, ntsindiye ya mu internete, ku hona ku viukilila na cifua ca muvila uetu, ku livua vungoco na ku lisosomua mua kama, cikuma-kuma ku vampuevo ku hiana vamala.”

 Vati visemi va hasa ku niunga vana vavo ku vusonde vuaco? Mu Mbimbiliya mua kala vimamuna ku tuala hali evi.

Vi va hasa ku linga visemi

 Lingenuko mutamba uenu. Visemi va na pande ku singanieka vua lumo ha vusonde vua kala ha ku pangesa internete na ku mona nga citava vana va pangese internete ni kuahi.

  •   Citume ca Mbimbiliya: “Longesa kanike njila ize ya na pande ku endela”—Visimo 22:6, litota.

  •   Linga mu tantekeye vikuavo, tandenu cimpande “Filhos e redes sociais

 Nga mu tavesa munenu ku pangesa internete, mua pande ntsimbu yose ku mona vusonde vue kuizaho na vati ue ku i pangesa. Vati mu hasa ku mu kuasa?

 Niungenu muanenu ku viuma vi hasa ku mu linga mua ku vihia. Mu longesenu ku nongonona na ku tina ku viose ovio vi hasa ku mu linga mua ku vihia.

 Hakenu vinginga. Ca ku muenako, tumbikenu lisiko ku tuala ha ntsimbu ika na ingahi muanenu na pande ku pangesa internete.

  •   Citume ca Mbimbiliya: “Talenu ngecize mu ende na ku zangama. . . Lilandelienu ntsimbu, muomu matangua ano a api.”—Efeso 5:15, 16.

  •   Pangesenu video ya ku toka Zangamenu Omo mu Pangesa Internete linga mu kuase muanenu evuisise omo lia vika mua tumbika vinginga viaco