Ir al contenido

Ir al índice

Halfpoint Images/Moment via Getty Images

¡AMAQʼEL CHIXKʼASKʼATOQ!

Ri director re Salud Pública pa Estados Unidos xuya ubʼixik ri kʼax che kuya ri redes sociales chke ri alabʼom alitomabʼ | ¿Jas kubʼij ri Biblia chrij wariʼ?

Ri director re Salud Pública pa Estados Unidos xuya ubʼixik ri kʼax che kuya ri redes sociales chke ri alabʼom alitomabʼ | ¿Jas kubʼij ri Biblia chrij wariʼ?

 Pa ri 23 re mayo 2023, ri director re salud pa Estados Unidos xuya ubʼixik ri kʼax che tajin kubʼan ri redes sociales pa ri kikʼaslemal ri alabʼom y alitomabʼ.

  •   «Qastzij che ri redes sociales kʼo ktobʼan wi chke ri akʼalabʼ y ri alaj taq alabʼom alitomabʼ, are kʼu kʼo kʼi kkʼutuwik che kubʼan kʼax che ri kichomanik y ri kisalud» (Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory [Ri redes sociales y ri kisalud mental ri alabʼom y alitomabʼ: Ri xuya ubʼixik ri director re Salud Pública pa Estados Unidos], 2023).

 Ri xyaʼ ubʼixik kukʼutu che ri alabʼom y alitomabʼ más tajin chi kkiriq kʼax rumal ri redes sociales kimik.

  •   Xilik che ri alaj taq alabʼom y alitomabʼ che kʼateʼ kʼo 12 a 15 kijunabʼ «che ronojel taq qʼij kekʼojiʼ más che oxibʼ horas pa ri redes sociales kkiriq más yabʼil junam rukʼ ri depreción o ri ansiedad».

  •   Xilik che ri alaj taq alabʼom y alitomabʼ che weneʼ 14 kijunabʼ, «che kkikoj más ri redes sociales kubʼano che kok ta chi kiwaram, utz ta chi kkil ri kicuerpo, sibʼalaj kebʼisonik y kbʼan kʼax chke kumal nikʼaj chik pa internet, más na chke ri alaj taq alitomabʼ».

 ¿Jas kekunik kkibʼan ri e tat nan che kichajixik ri kalkʼwal chuwach ri kʼax riʼ? Ri Biblia kuya utz taq pixabʼ chke.

Ri kuya kkibʼan ri tat nan

 Chatok il che. Chatchoman chrij ri kʼax che kuya che ri awalkʼwal we kukoj ri redes sociales, tekʼuriʼ chachomaj we kaya bʼe che che kukojo.

 Chachajij ri awalkʼwal chuwach ri kʼax che weneʼ kukʼulmaj are chiʼ kukoj ri redes sociales y chawilaʼ ri kubʼan pa ri internet, we kaya bʼe che che kukojo ¿Jas kabʼan che uchajixik?

 Chachajij ri awalkʼwal chuwach ri kriqitaj pa internet. Chabʼij che rajawaxik kuchajij ribʼ chuwach ri kril pa internet rech kkunik kuxutuj ri utz taj.

  •   Texto re ri Biblia che katutoʼo: «Mibʼan kʼut makunik kukʼ ixoqibʼ achijabʼ, mibʼan tzʼilalaj taq jastaq, mirayij kʼiʼalaj jastaq [...]. Mibʼij kʼixbʼalalaj taq tzij, mawi konalaj taq tzij. Miwetzʼbʼej kiwach nikʼaj winaq chik» (Efesios 5:3, 4).

  •   Kariq utz taq pixabʼ pa ri kʼutunem «Enséñele a su hijo adolescente a usar con seguridad las redes sociales».

 Chabʼij che ri kubʼano. Jun kʼutbʼal, chabʼij che ri awalkʼwal jampaʼ kuya kukoj ri redes sociales y jampaʼ tiempo kaya bʼe che che kukojo.

  •   Texto re ri Biblia che katutoʼo: «Qas chiwilaʼ na jas ri kibʼano. Mibʼan iwe jas ri man kʼo ta kinoʼj, xaneʼ chibʼanaʼ iwe jas ri kʼo kinoʼj. Chiwechbʼej taq ri qʼij che ubʼanik ri utz, rumal rech chi itzel taq qʼij uj kʼolik» (Efesios 5:15, 16).

  •   Chawilaʼ rukʼ ri awalkʼwal ri video re «Ri pizarra animada» We kakoj ri redes kaxim ta awib rech kuchʼobʼo jasche rajawaxik kuchajij ribʼ are chiʼ kukoj ri redes sociales.