Ir al contenido

¿Bibliaba jara ɓʉra idjaɓa ẽjũã bio cawabadarãba jarabada jãʉ̃ra aɓari quĩrãca ɓʉda?

¿Bibliaba jara ɓʉra idjaɓa ẽjũã bio cawabadarãba jarabada jãʉ̃ra aɓari quĩrãca ɓʉda?

Bibliaba panu ɓʉda

 Mãẽ. Bibliara carta ẽjũã bio cawa ɓeaẽ́mĩna, jũma jara ɓʉra ẽjũãnebemada wãrã arada ɓʉda. Ara naʉ̃da cawaɗida Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉra idjaɓa cawaɗida ẽberã ẽjũã bio cawabadarãba jara panʉra, jãʉ̃gʉba acʉbi ɓʉda jãʉ̃ra aɓari quĩrãca ɓʉda.

  •   Naãrãeɗa Ãcõrẽba ne jũmada osia (Genesi 1:1). Nẽbʉrʉɗaɗebemada jarabadjiɗada ne jũmarã iduɓa zesida, ni aɓaʉba oɗaẽ́ basida naʉ̃ ẽjũãra. Babilonianebemaba quĩchabadjiɗada ãcõrẽ sewaida ɓeara zebadjiɗada pusa uméneba ãdjirãba osiɗada ẽjũãra. Idjaɓa dewararãba jarabadjiɗada naʉ̃ ẽjũãra bajã siɗa ne ʉ̃mʉ̃ animarã waiɓʉaɗebema.

  •   Ãcõrẽba osida ʉ̃mãdauda jeɗeco siɗa naʉ̃ ẽjũãra ewariza aɓari quĩrãca ɓamãrẽã (Job 38:33; Jeremías 33:25). Baribʉrʉ nẽbʉrʉbadarãba dewara puruɗebemaba quĩcha panʉda ãcõrẽrã sewaida ɓeara ne cadjirua o panʉda ẽberãrãa carea.

  •   Naʉ̃ ẽjũãra jira ɓʉda ne neẽ́ne (Job 26:7). Ʉ̃cʉrʉba quĩchabadada naʉ̃ ẽjũãra jeweɗa ɓasida. Idjaɓa quĩchabadjiɗada naʉ̃ ẽjũãra animarã búfalo ẽcarra ʉ̃rʉ̃ ɓʉda wa chiɓigui ẽcarra ʉ̃rʉ̃ ɓʉda.

  •   Naʉ̃ ẽjũãne ɓʉda dora cueɗeba idjaɓa jʉ̃rãrã cue zebari bẽrã. Beseaba jʉ̃wʉ̃rʉ̃ãbibarida baidora idjaɓa jãʉ̃ baidora cũrãsapeɗa wãya ɓaebarida ẽjũãnaa cue quĩrãca (Job 36:27, 28; Eclesiastés 1:7; Isaías 55:10; Amós 9:6). Baribʉrʉ Griegoɗebemaba quĩchabadjiɗada dora ẽjũã ericaba zebʉrʉda, jãʉ̃gʉ quĩchara ɓesida naãrãbema poagaɗeba ʉ̃ta 1700ɗe.

  •   Pĩãca pĩãca eya ʉya wãsida, eyara pusa erica ɓaɗa bẽrã (Salmo 104:6, 8). Baribʉrʉ nẽbʉrʉbadarãba jarabadada ãcõrẽrã sewaida ɓeara eyara osiɗada naʉ̃ ewariɗe unu panʉ quĩrãca.

  •   Bia sʉgʉ eropanʉra mãwãra bia pananida. Maʉ̃ carea Ãcõrẽ ɓʉcãrĩ ɓasida dji leyda, jidaɗibʉrʉ beuɗada ara maʉ̃da sʉgʉibaraida jʉwara. Ẽberãda enfermeda cadjiruaba jida ɓʉbʉrʉ wagaibara, jidaɗa amaaba dewararã. Idjaɓa drua ãibʉrʉ ara jãwã ameẽ́da maʉ̃ cãyãbara jouida (Levitico 11:28; 13:1-5; Deuteronomio 23:13). Baribʉrʉ Egiptoɗebemarãba obadjiɗada ãba chiratui nẽãrã quĩrãca chãda ɓʉmae animãrẽã.

Biẽ́ jarabadada Bibliaɗebemara

 Ʉ̃cʉrʉ ẽberãrãba wãrã ara quĩrãca jarabadada Ãcõrẽ Beɗeara sewada jara ɓʉda. Baribʉrʉ bio cawa panʉbʉrʉ Ãcõrẽ Beɗeaɗe jara ɓʉra poya ĩjãnida wãrã arada. Acʉɗida ʉ̃cʉrʉ ne cadjirua jara panʉ Bibliaɗebemada:

 Sewa jarabada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda jũma ẽjũãda bajã siɗa Ãcõrẽba osida ewari 6ɗe 24 horaɗe.

 Wãrã arada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda naẽnaena ewari aɓaʉɗe Ãcõrẽba ne jũmada osia (Genesi 1:1). Baribʉrʉ Ãcõrẽ Beɗeaba jaraẽ́ ɓʉda jũmasãwã droasida ewariɗe, Genesi dji waiɓʉa 1 jara ɓʉ quĩrãca. Ãcõrẽba osida ewari aɓaʉɗe, baribʉrʉ jãʉ̃ra ewari aɓaʉɗeẽ́ basida, maʉ̃ cãyãbara dãrãbʉrʉ ɓasida (Genesi 2:4).

 Sewa jarabada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda Ãcõrẽba chiruara osida naẽna ʉ̃mãdau cãyãbara. Baribʉrʉ beseada neẽ́ ɓaibʉrʉ chiruara poya wariẽ́da (Genesi 1:11, 16).

 Wãrã arada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda Ãcõrẽba chirua oi naẽna “bajãda” osia, maʉ̃ne ɓasida ʉ̃mãdaura (Genesi 1:1). Naãrã “ewariɗe” ɓasida beseara. Baribʉrʉ ʉ̃na ɓaẽ́ basida “ewari” ũbeaɗe mãsa ʉ̃naara ɓasida, besea ɓʉɗeba chiruara warisiɗada, jãʉ̃gʉ beɗea jara quĩrĩã ɓʉda potosintesi (Genesi 1:3-5, 12, 13). Mãwãnacarea beseara unu panesiɗada naʉ̃ ẽjũãne (Genesi 1:16).

 Sewa jarabada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda ʉ̃mãdaura ɓʉrabari ɓʉda ẽjũã auɗu.

 Wãrã arada: Eclesiastés 1:5 jara ɓʉ: “Ʉ̃mãdaura ʉyabarida idjaɓa ʉ̃mãdaura ɓaebarida. Maʉ̃ba wãya jĩrũãbera eteba wãbarida ʉ̃mãdaura idji ʉyabarimae”. Ãcõrẽ Beɗeaba jãma jara ɓʉda jãʉ̃ unu panʉra naʉ̃ ẽjũãnebemada, dadjirãmaarã ʉ̃mãdaudrʉ ɓʉrabari wãbarida. Maʉ̃ bʉrʉ jũmarãba jara panʉda ʉ̃mãdaura ʉyabarida idjaɓa ʉ̃mãdaura ɓaebarida. Baribʉrʉ cawa panʉda ẽjũãdrʉ ɓʉrabari ɓʉda ʉ̃mãdau auɗu.

 Sewada jarabada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda ẽjũãra jeweɗada.

 Wãrã arada: Ãcõrẽ Beɗeaba jarabʉrʉɗe “eɗu ɓʉ”, jãʉ̃ra jãwã jara quĩrĩã ɓʉda “drua tʉmʉ ɓea”, jãʉ̃ra jãwã jara ɓʉẽ́da ẽjũãra jeweɗaẽ́da (Hecho1:8; beɗea eɗaare). Maʉ̃ bʉrʉ Ãcõrẽ Beɗeaba jarabʉrʉɗe “ʉ̃mãdau odjabariareba, ʉ̃mãdau ɓaebariareba, jʉwa acʉareba, jʉwa araɗeba biɗa”, jãʉ̃ra jãwã jara quĩrĩã ɓʉda ẽjũã enterobemada (Isaías 11:12; Luca 13:29).

 Sewa jarabada: Ãcõrẽ Beɗeaba jara ɓʉda maʉ̃ borococua ɓʉ za panʉra ũbeabema jouɓʉa quĩrãca ɓʉda, baribʉrʉ jãʉ̃gʉba eababibarida pi (π) carea, jãʉ̃ra jãwã jara quĩrĩã ɓʉda quĩrã caita 3,1416.

 Wãrã arada: 1 Reye 7:23 idjaɓa 2 Cronica 4:2 jãma jara ɓʉda “ne sʉgʉbada epeɗeco waiɓʉada” zabada bicaca 10 jouɓʉaɗa. Maʉ̃ careabʉrʉ necesita ɓasida “jʉ̃carada bicaca 30 jũrãjuni carea”. Idjaɓa zabadjiɗada epeɗeco ita jãwã.