Imarisai

Biibili ilisimatusarnikkut paasisanut naapertuuppa?

Biibili ilisimatusarnikkut paasisanut naapertuuppa?

Akissut Biibilimeersoq

 Aap, Biibili ilisimatusar­nermut ilin­niutaan­ngik­kaluar­toq ilisimatusar­nermut tun­ngasut tas­sani eq­qaaneqar­tut eq­qor­tumik al­laatigineqarsimap­put. Biibilip ilisimatusar­nermut naaper­tuun­neranut as­sersuutit ataan­niit­tut eq­qarsaatigeriak­kit. Aam­ma as­sersuutit taak­ku Biibilip al­lan­neqar­nerata nalaani inup­pas­suit takorluugaan­nit qanoq al­laanerutigisut maluginiak­kit.

  •   Silarsuaq aal­lar­tif­feqar­poq. (1 Mosesi 1:1) Tamatumali akerlianik oqalut­tuarsiar­pas­suar­ni silarsuaq pin­ngor­tin­neqarsimasutut oqalut­tuarineqarani pioreersunit torin­ngitsunit pilersimasutut oqalut­tuarineqar­tar­poq. Babyloniamiut up­peraat guutit silarsuarmik pin­ngor­titsisut imar­pin­nit marluneersuusut. Oqalut­tuarsiat al­lat naaper­torlugit silarsuaq man­nerujus­suarmit pilerfeqar­poq.

  •   Silarsuaq pin­ngor­titap inatsisaanit aqun­neqar­poq, “guutit” isumaan­nit al­lan­ngoriataarsin­naasar­tunit pin­nani. (Jobi 38:33; Jeremia 33:25) Nunarsuaq tamak­kerlugu oqalut­tuarsiarineqar­tar­poq guutit peq­qar­niitsumik siumul­lu eq­qoriar­neqarsin­naan­ngitsumik pis­susilersor­tar­neri inuit soriarsin­naaneq ajoraat.

  •   Nunarsuaq avataarsuani qangatavoq. (Jobi 26:7) Itsarsuaq inuit up­peraat nunarsuaq toq­qis­suin­naasoq uumasorujum­mit, soorlu saanilum­mit angisuumit, qatigam­miorineqar­toq.

  •   Imarsuup al­lal­lu aalar­nerat nunamut sialut­tut, aputitut nataq­qor­natul­luun­niit nak­karaangat kuuit ermil­lu im­mersor­neqar­tar­put. (Jobi 36:27, 28; Oqaluus­sisar­tup oqaasii 1:7; Esaja 55:10; Amosi 9:6) Itsaq grækerit up­peraat kuuit nunap iluani imarsuar­niit aal­laaveqar­tut, taman­nalu al­laat 1700-kkut tungaan­nut up­perineqarsimavoq.

  •   Qaq­qat por­tulisarlutil­lu puk­kilisar­put, qaq­qal­lu ul­lumik­kut piusut itsaq imarsuup naq­qaniis­simap­put. (Tus­siaat 104:6, 8) Tamatuma akerlianik oqalut­tuarsiat arlal­lit naaper­torlugit qaq­qat maan­nak­kut ilusaat­tut ilusilersorlugit guutinit pin­ngor­tin­neqarsimap­put.

  •   Eq­qiluisaar­neq peq­qis­sutsimut il­lersuutaavoq. Inatsisit Israelik­kun­nut tun­niun­neqar­tut ilagaat toqungasumik at­tuisimasup error­tor­tar­nis­saa, tuniluut­tumik nap­paatil­lip mat­tusimaneqar­tar­nis­saa aam­ma inuit anaasa isuman­naatsumik as­saan­neqar­tar­nis­saat. (3 Mosesi 11:28; 13:1-5; 5 Mosesi 23:14) Akerlianik Egyptenimiut nakorsaataasa ilaat ikinut tar­nutis­sat inuit anaan­nik akoqar­tar­put.

Ilisimatusarnermut naapertuutinngitsunik Biibilimi allassimasoqarpa?

 Biibilimik un­neq­qaril­luni misis­suinik­kut erser­poq taamaat­toqan­ngitsoq. Biibilip ilisimatusar­nermut tun­ngatil­lugu eq­qun­ngitsuuneranik isum­mat kuk­kusut ilaat ataani sam­mineqar­put:

 Kukkusoq: Biibilimi al­las­simavoq silarsuaq ul­luni arfinilin­ni nalunaaqut­tap-akun­nerinik 24-nik sivisus­susilin­ni pin­ngor­tin­neqarsimasoq.

 Eqqortoq: Biibili naaper­torlugu Guutip itsaaniil­li silarsuaq pin­ngor­tis­simavaa. (1 Mosesi 1:1) Ul­lut pin­ngor­titsif­fiusut Mosesimik al­lak­kat siul­liit kapitali 1-imi eq­qaaneqar­tut sivisoorujus­suusin­naap­put, qanorlu sivisutigineri eq­qaaneqan­ngil­lat. Al­laat pif­fis­saq nunamik qilam­mil­lu pin­ngor­titsif­fiusoq ‘ul­lormik’ taaneqar­poq. – 1 Mosesi 2:4NW.

 Kukkusoq: Biibilimi al­las­simavoq seqineq pin­ngor­tin­neqan­ngik­kal­larmat naasut pioreersimasut silaan­narmik pilersitsisin­naasut. – 1 Mosesi 1:11, 16.

 Eqqortoq: Biibili naaper­torlugu seqineq, ‘qilaap’ ilaa, naasunit siul­liul­lugu pin­ngor­tin­neqarsimasoq. (1 Mosesi 1:1) ‘Ul­lut’ pin­ngor­titsif­fiusut siul­lian­ni seqer­ngup qaamanerata iseriat­tup nuna qin­ngor­paa. ‘Ul­lut’ pingajus­saan­ni qaamaneq iseriak­kun­naarmat silaan­naqalersitsiar­tuler­poq. (1 Mosesi 1:3-5, 12, 13) Aatsaat kingusin­nerusuk­kut seqineq nunarsuarmiit takuneqarluarsin­naaler­poq. – 1 Mosesi 1:16.

 Kukkusoq: Biibili naaper­torlugu seqer­ngup nunarsuaq kaavip­paa.

 Eqqortoq: Oqaluus­sisar­tup oqaasii 1:5-imi al­las­simavoq: “Seqineq nuisar­poq tarrit­tarlunilu, angerlamut utipal­lat­tar­poq tas­sanilu nueq­qit­tarluni.” Uanili seqer­ngup nunarsuarmiit isigalugu ingerlaar­pasin­nera al­laatigineqaan­nar­poq. Aam­ma ul­lumik­kut oqar­tar­pugut seqineq ‘tarrit­toq’ aam­ma ‘nuisoq’ uf­fa nunarsuup seqineq kaavik­kaa.

 Kukkusoq: Biibili naaper­torlugu nunarsuaq toq­qis­suuvoq.

 Eqqortoq: Biibilimi oqariar­taaseq ‘nunarsuup isua’ ator­neqarmat isumaqan­ngilaq nunarsuaq toq­qis­suusoq imaluun­niit manis­suin­naasoq naaf­filik, isumaqar­porli ungasis­sorsuusoq. (Apustilit Suliaat 1:8) Oqaatsit ‘nunarsuup sam­mivii sisamat’ isumaqar­put nunarsuup qaava tamak­kerlugu. Pujorsium­mi sam­miviit sisamat aam­ma as­sersuutitut ‘silarsuup teqeq­quinik sisamanik’ taaneqar­tar­put. – Esaja 11:12; Lukasi 13:29.

 Kukkusoq: Biibilimi al­las­simavoq am­malor­tup kaajal­lan­nera diameterimiit pingasoriaam­mik anginerusoq, eq­qor­torli tas­saavoq pi (π), imaluun­niit 3,1416.

 Eqqortoq: Kun­nginik al­lak­kat siul­liit 7:23 aam­ma Nalunaarsuutit aap­paat 4:2 naaper­torlugit “eq­qiarfik Imaq” diameterimut aleninik qulinik angis­suseqar­poq, taan­nalu kaajal­lal­lugu aleninik 30-nik angis­suseqar­poq. Taak­kuali angis­susii mis­singersuutaan­naap­put. Aam­ma kaajal­lan­nera diameterialu tas­saasin­naap­put iluata silataatalu angis­susii as­sigiin­ngitsut.