A chhûng thu-ah lût rawh

Science leh Bible A Inrem Em?

Science leh Bible A Inrem Em?

Bible Chhânna

 Inrem e, Bible hi science lam zirna lehkhabu ni lo mah se, science lam thil a sawite chu a dik a ni. Science leh Bible a inrem tih târ langtu entîrna ṭhenkhat leh Bible ziah a nih laia mi tam takte rin dân nêna inpersan tak science lama thu dik Bible-a chuangte chu kan ngaihtuah ang.

  •   Lei leh vân hian awm ṭan hun a nei. (Genesis 1:1) Chumi nêna inkalh takin, hmân lai thawnthute chuan lei leh vân hi siam ni lovin, thil buai nuai nuai aṭanga lo awm ṭan angin an sawi a ni. Babulon mite chuan lei leh vân hi tuifinriat pahnih aṭanga rawn kal pathiante hrin a nih an ring a. Thawnthu dangte chuan lei leh vân hi thil tui lian tak aṭanga rawn keu niin an sawi bawk.

  •   Lei leh vân hi chûng pathiante duh ang anga thununa awm ni lovin, leilung dânte thununa awm a ni zâwk. (Joba 38:33; Jeremia 33:25) Khawvêl hmun hrang hranga thawnthute chuan mihringte hi duh duha pathiante thununna hnuaiah leh a châng chuan an nghaisakna hnuaiah tih theih engmah nei lova awm niin a zirtîr a ni.

  •   Lei hi engmahlovah khai kân a ni. (Joba 26:7) Hmân lai mite chuan lei hi a phêk duai a, mi hrawl tak emaw, ramsa lawi a nih loh leh, satel lian tak emaw chunga innghat niin an ngai.

  •   Tuifinriat leh hmun dang aṭanga tuite chu tuihu-ah changin, ruah, vûr, leh rial angin leiah a rawn sûr leh a. Chûng tuite chu lui leh lui têahte an luang lût leh a ni. (Joba 36:27, 28; Thuhriltu 1:7; Isaia 55:10; Amosa 9:6) Hmân lai Grik mite chuan lui tuite chu lei hnuai tuifinriat aṭanga lo chhuak niin an ngai a, he ngaih dân hi kum zabi 18-na thleng khân pawm a ni reng a ni.

  •   Tlângte chu a sângin a hniam leh a, tûn laia tlângte hi tûn hmain tuifinriat hnuaiah a lo awm tawh ṭhîn. (Sâm 104:6, 8) Chumi nêna inkalhin, thawnthu tam tak chuan tlângte chu tûna an pianzia anga pathiante siam niin a sawi a ni.

  •   Thianghlimna chuan hrisêlna a vênghim. Israel hnamte chu mitthi ruang an khawih hnua insil fai tûr te, natna inkaichhâwn theih neite khung hrang tûr te, leh zun ram thiarte chhilh tûrtein Dân pêk an ni a. (Leviticus 11:28; 13:1-5; Deuteronomy 23:13) Inkalh takin, chu dân pêk a nih lai chuan, Aigupta mite pem thar hnawih chi pakhatah mihring êk leh thil dang inchawhpawlh a tel a ni.

Bible-ah science nêna inmil lo thil a awm em?

 A âwmtâwka Bible bih chianna chuan inmil lo a awm lo tih a târ lang. Tah hian science lam aṭanga thlîra Bible a dik lo nia hriat sual fo thil ṭhenkhat a awm e:

 Hriat sual: Bible chuan lei leh vân hi dârkâr 24 nei ni ruk chhûnga siam a ni, tiin a sawi.

 Thu dik: Bible chuan Pathianin lei leh vân a siam ṭan hun chiah chu a târ lang lo. (Genesis 1:1) Chu bâkah, Genesis bung 1-a târ lan thil siam nîte hi a rei zâwng sawi lan a ni lo. A nihna takah chuan, lei leh vân siam hun chhûng zawng pawh hi “ni” khat anga sawi a ni.—Genesis 2:4.

 Hriat sual: Hnah hringin chaw a siam theih nân ni êng a mamawh a; mahse, Bible chuan nî siam a nih hmain thlaite chu siam a ni tih a sawi.—Genesis 1:11, 16.

 Thu dik: Bible chuan “vân” arsite zînga pakhat, nî khi thlaite siam a nih hmain siam a ni tih a târ lang. (Genesis 1:1) Thil siam ni “khatna” chhûng chuan ni êng chu leiah a rawn thleng deuh ruai tawh a. Thil siam ni ‘thumnaah’ chuan boruak a lo thian tawh avângin, hnah hringin êng zung ringa chaw a siam theihna tûr khawpin êng chu a lo chak tawh a ni. (Genesis 1:3-5, 12, 13) Chumi hnuah chauh lei aṭangin ni êng chu fiah takin a hmuh theih ta a ni.—Genesis 1:16.

 Hriat sual: Bible chuan nî khian lei a hêl niin a sawi.

 Thu dik: Thuhriltu 1:5 chuan: “Nî pawh chu a lo chhuak a, tin, a tla leh a, a chhuahna tûr lam panin a hmanhmawh ṭhîn,” tiin a sawi a. Mahse, he thu hi lei aṭanga thlîrtuin ni kal dân a hmuh dân târ lanna mai a ni. Tûn lai hunah pawh, mi chuan leiin nî a hêl zâwk tih hre tho mah se, “ni chhuak” leh “ni tla” tih ṭawngkam hi a la hmang thei tho a ni.

 Hriat sual: Bible chuan lei hi a phêk niin a sawi.

 Thu dik: Bible chuan “lei tâwp” tih ṭawngkam a hmang a; hei hian lei hi a phêk emaw, tâwp a nei emaw a tihna a ni lo. (Jeremia 25:33) Chutiang bawkin, “kâwlkil li” tia a sawi hian lei hian kil li a nei a tihna ni lovin, khawvêl pumpui a sawina zâwk a ni.—Isaia 11:12; Luka 13:29.

 Hriat sual: Bible chuan thil bial teh kual sei zâwng hi a lai hawlh tlang sei zâwng lêt thum chiah niin a sawi a; mahse, a dik zâwk chu pai tia koh (π) emaw, 3.1416 vêl emaw a ni.

 Thu dik: Bible-a 1 Lalte 7:23 leh 2 Chronicles 4:2 chuan “dâr tuizêm” a lai hawlh tlang, a nih loh leh “a tlâng leh a tlâng inkâra tawng sâwm tla” a nih thu leh “a tlâng chu tawng sawmthum bial vêl” a nih thu a târ lang a. “Vêl” tih ṭawngkam hian hêng tehnate hi a hnai ber anga lâk a ni thei ang. Tuizêm tlâng kual chu a chhûng lam aṭanga teh leh a hawlh tlang chu a pâwn lam aṭanga teh a ni thei bawk ang.