Ir al contenido

Jmeni xi tso je Biblia a mangóson kao jmeni xi tso je chjota científico

Jmeni xi tso je Biblia a mangóson kao jmeni xi tso je chjota científico

Jmeni xi tso Biblia

 Jaon. Ninga tsín librole ciencia je Biblia, tonga mangóson kao jmeni xi tso je chjota científico. Kataʼyala jmeni xi bakóya Biblia. Jchañá nga mangóson jmeni xi sʼa tjíobe je chjota científico kʼoa nga tsín koanngóson josʼin kisikjaʼaitsjen chjota xi kʼia tsakatio nga kichji Biblia.

  •   Tjín xi kisinda ngʼajmi kao Sonʼnde (Génesis 1:1). Nkjín chjota xi kʼoakitso nga tsín ʼya xi kisinda jmeni xi tjín, nga totjín xi kitsinnga kʼoa nga kʼoasʼin tsʼatsenni ngayeje jmeni xi tjín. Je chjota Babilonio kʼoasʼin koankjainle nga jao ndáchikon kitjojinni je niná xi kisinda ngʼajmi kao Sonʼnde. Kʼoa tjín chjota xi kʼoatso nga jo chjao kji xi koanxkoa̱ nga tsʼatsen je Sonʼnde kao ngʼajmi.

  •   Je Sonʼnde kao ngʼajmi kʼoati tjínle kjoatéxoma xi fitjenngi (Job 38:33; Jeremías 33:25). Tjínkʼa je chjota xi kʼoatso nga tsín ñá kʼoakoa̱nná kʼoéchjoalee jme kjoa xi faʼainená nga̱ jé niná xi chʼao kjoan xotjíosʼín jmeni xi ma.

  •   To tíjnajinsén je Sonʼnde (Job 26:7). Tjínkʼa chjota xi kʼoasʼin kitsoya nga to son kji Sonʼnde, nga jngo chjota sénngi, tsa maije̱ jngo búfalo kʼoa tsa jngo tortuga sénngi.

  •   Kuinga tjínni xo̱ngá kao jña tjo nandá nga jtsí bʼa, nga tjon nyʼán kʼoa nga bʼa jtsílao̱ yaa nroani nga mingʼa je ndʼaile ndáchikon kao jña tjín nandá (Job 36:27, 28; Eclesiastés 1:7; Isaías 55:10; Amós 9:6). Je chjota griego kʼoasʼin koankjainle nga faʼatongiʼnde je ndáchikon kʼoa nga kui tjínni xo̱ngá. Kʼoasʼin koankjainle chjota saʼnda nga tífitsʼia nó 1700.

  •   Je nindo skaan koantsen kʼoa tjínkʼa xi kicha. Je nindo xi tjín ndʼai kʼiaa koantsen kʼianga kixíya je nandá xi kisʼejnason Sonʼnde (Salmo 104:6, 8). Tonga tjínkʼa chjota xi kʼoatso nga je kisinda nindo je niná xi tjín kʼoa nga kʼoakisikjoan jokjoan saʼnda ndʼai.

  •   Nga tsje nʼia alikui nanda tjochʼinná. Je Kjoatéxomale Niná kʼoatso nga tjínnele tsakangoya je chjota israelita kʼiatsa kʼien kisikao, nga kinikatíoʼya je xi chʼinʼbi kisʼele kʼoa nga tjínnele tsakʼéʼnde je yʼele (Levítico 11:28; 13:1-5; Deuteronomio 23:13). Tonga je chjota egipcio xi kʼia tsakatio, yʼele chjota kisichjén nga tsakʼénda je xki xi kitsjonjon jñani kitile.

Jotso chjota xi tʼatsʼe Biblia

 Tjínkʼa chjota científico xi kʼoatso nga sakʼoa tsín kʼoatjín jmeni xi tso Biblia. Tonga nga nda chotʼayajiaan jmeni xi tso ʼyañá nga ñaki kʼoatjín jmeni xi faʼaitʼa. Kataʼyala jmeni xi tso kʼa chjota científico xi tʼatsʼe Biblia.

 Jotso chjota: Ya Biblia kʼoatso nga jaon nichxin koanndani je Sonʼnde kao ngʼajmi, nichxin xi kanño hora tjínle.

 Jokjoantjínni: Ya Biblia kʼoatso nga je Niná kisinda ngʼajmi kao Sonʼnde nichxin kjoatse (Génesis 1:1). Xi ijngosani, alikui kʼoatso jokji tínchja̱ni je nichxin xi síkʼaxki̱ ya Génesis capítulo 1 nga kisinda Niná jmeni xi tjín. Ya Génesis 2:4 “nichxin” tsole jokjitse “nga kisinda Niná Jeobá je ngʼajmi kao sonʼnde”.

 Jotso chjota: Ya Biblia kʼoatso nga kui títjon koannda je jñá tikʼoajinni je Tsʼuí. Tonga tsa tsín Tsʼuí alikuijin koa̱nngʼa jñá (Génesis 1:11, 16).

 Jokjoantjínni: Ya Biblia kʼoatso kʼianga kjesa mandajin je jñá, je “Niná kisinda ngʼajmi”, xi tsonile ngayeje xi ya tjín, jolani je niño kao Tsʼuí (Génesis 1:1). “Nichxin” xi títjon, xi tsonile, jokjitse koanndani jmeni xi tjín, je Sonʼnde koansjene tonga tochoa koansje. Kʼoa nga koanjanni “nichxin” nga koannda jmeni xi tjín, kisʼejna tsje tsje je ntjao̱ xi kijna ngʼá. Nga kʼoakoan, nda koansje i̱ Sonʼnde kʼoa kʼiaa koanngʼa jñá (Génesis 1:3-5, 12, 13). Xijekoan, kʼoati koantsen je Tsʼuí i̱ Sonʼnde (Génesis 1:16).

 Jotso chjota: Ya Biblia kʼoatso nga je Tsʼuí tíbʼétjindaile Sonʼnde.

 Jokjoantjínni: Eclesiastés 1:5 itso: “Je tsʼuí bitjo kʼoa je tsʼuí kantjai; xijema bichó ijngokʼani jñani bitjoni”. Nga kʼoatso Biblia kui xotsole jmeni xi to i̱ tjen ʼyañá xkoaan i̱ Sonʼnde nga kʼoasʼin matsen nga je Tsʼuí xi tíbʼétji. Ngatsʼi je chjota kʼoatso nga “je Tsʼuí bitjo” kʼoa “kantjai” ninga jeni Sonʼnde xi tíbʼétjindaile je Tsʼuí.

 Jotso chjota: Ya Biblia kʼoatso nga to son kji Sonʼnde.

 Jokjoantjínni: Kʼianga “nga ño xi̱ngi̱le Sonʼnde” tso Biblia, kʼoa “jña saʼnda nga fetʼa sonʼnde” tso, kui xotsole jngo tjíjtsa Sonʼnde. Kʼoa ali tsa kuijin xi tsonile nga to son kji kʼoa nga tjín jñani bichókjetʼa (Hechos 1:8). Kʼianga nga ño xi̱ngi̱le Sonʼnde bixoán kui nokjoañá jngo tjíjtsa Sonʼnde. Kʼoa kʼianga i̱ bixoán: “yajña tjoni tsʼuí”, “ya jña kantjaini tsʼuí”, “ngakixi, kʼoa ngʼaskónle sonʼnde” kʼoati kui xoʼmilee jngo tjíjtsa Sonʼnde (Isaías 11:12; Lucas 13:29).