E, Baibol na dia ọbe ri isayẹnsi-i, Dedena, ọ pha gbagba ọke rọ da ta ota kpahen isayẹnsi. Roro kpahen idje evo ri djerephia nẹ isayẹnsi vẹ Baibol na rhọvwenphiyọ ohwohwo, ọ je vọn vẹ uyota ri shekpahen isayẹnsi re fẹnẹ oborẹ ihwo buebun ri yerin vwẹ ọke re vwo sio vwo imuẹro kpahen.

•   Idjuvwu vẹ akpọ na vwo ọtonphiyọ. (Jẹnẹsis 1:1) Vwọ fẹnẹ ọnana, ihwo buebun ri gbe ikuegbe rẹ esia vwẹ ọke awanre djere nẹ a ma akpọ na-a, ẹkẹvuọvo, akpọ na vwomaphia vwo nẹ obo re ghwe vwo ẹruọ rọye-en. Ihwo ri Babilọn vwo esegbuyota nẹ ọghẹnẹ ro vwiẹ odjuvwu vẹ akpọ na nẹ evunrẹ abadi ivẹ rhe. Ihwo efa tare nẹ ukọhọ rode yen odjuvwu vẹ akpọ na nurhe.

•   Irhi re vwo mu yen suẹn idjuvwu vẹ akpọ na kẹdẹ kẹdẹ, ọ dia oborẹ eghẹnẹ tare-e. (Job 38:33; Jerimaya 33:25) Ihwo ri gbe ikuegbe rẹ esia vwẹ akpọ na yonori nẹ ihworakpọ che se ru emu vuọvo kpahen ekuakua re rhẹrọ rọye-en, rẹ eghẹnẹ re sianro na vwọphia.

•   A vwẹ akpọ na vwọ ya enu rẹ emu vuọvo-o. (Job 26:7) Ihwo rẹ awanre buebun vwo imuẹro nẹ akpọ na pha pẹpẹghẹ, e de rhe muo kpahen arhuaran yẹrẹ eranvwe ọvo, ọ sa dia eranvwe re se buffalo yẹrẹ ogbehin.

•   Uvo na se ame rọhẹ abadi vẹ otọrakpọ na rhivwin kpo obenu ọ me rha rhọ ku akpọ na kerẹ osio yẹrẹ imicho, ọnana yen nẹrhẹ urhie na vwo ame. (Job 36:27, 28; Aghwoghwo 1:7; Aizaya 55:10; Emọs 9:6) Ihwo ri Grik rẹ awanre yonori nẹ ame ro nẹ otọ rhe yen nẹrhẹ urhie na vwo ame, ihwo de rhi vwo imuẹro kpahen ọnana ra ro omarẹ ikpe 300 re wanre.

•   Igbenu na kpenu ji shekpotọ, nonẹna buebun rẹ igbenu ra mrẹ ka dia obotọ rẹ abadi na. (Une Rẹ Ejiro 104:6, 8) Vwọ fẹnẹ ọyena, ihwo ri gbe ikuegbe rẹ esia buebun tare nẹ eghẹnẹ yen ma igbenu na kerẹ oborẹ ayen hepha.

•   Omaẹfuọn nẹrhẹ e vwo omakpokpọ. Urhi ra vwọ kẹ ihwo rẹ Izrẹl tare nẹ ayen fọnrhọn emwa rayen siẹrẹ ayen de djobọte ohwo ro ghwuru nu, ayen mu ihwo re họvwọn ọga ro pho mu ohwo phiyọ asan romobọ rayen, ayen je nabọ rhurhu isọn rẹ ihwo neri. (Livitikọs 11:28; 13:1-5; Urhi Rivẹ 23:13) Vwọ fẹnẹ ọyena, ihwo rẹ Ijipt reyọ isọn vwọba ihuvwun rẹ ayen vwo sivwẹn ohwo ro vwo ora.

 A da nabọ fuẹrẹn Baibol na, a cha mrẹ nẹ ẹkpahọnphiyọ na ẹjo. Ena yen ororochọ evo kpahen oborẹ Baibol na gba te ọke ra da ta ota kpahen isayẹnsi:

 Ororochọ: Baibol na tare nẹ a ma idjuvwu vẹ akpọ na inọke 24 rẹ ẹdẹ ọvuọvo.

 Uyota: Baibol na ghwa ta ota kpahen uchọke rọ reyọ Ọghẹnẹ vwọ ma idjuvwu vẹ akpọ na-a. (Jẹnẹsis 1:1) Vwọba, ẹdẹ rẹ emama ra ta ota kpahen vwẹ Jẹnẹsis uyovwin 1 na shephiyọ uvwre ọke sansan, a ta ota kpahen uchọke rọ reyọre-e. A tobọ djẹ ẹdẹ ra vwọ ma akpọ vẹ odjuvwu phiyọ “ẹdẹ” ọvo.—Jẹnẹsis 2:4.

 Ororochọ: Baibol na tare nẹ a ma ekankọn tavwen ọnre na rọ nẹrhẹ ekankọn yovwẹn ke vwomaphia.—Jẹnẹsis 1:11, 16.

 Uyota: Baibol na tare nẹ a ma ọnre na, rọ dia ọvo usun rẹ isio rehẹ “odjuvwu” na tavwen a ke ma ekankọn. (Jẹnẹsis 1:1) Urhukpẹ ro nẹ ọnre na rhe lo mu otọrakpọ na vwẹ “ẹdẹ” rẹsosuọ yẹrẹ uvwre rẹ ẹdẹ rẹsosuọ na. Ophephe na vwo fiotọ re, vwẹ “ẹdẹ” erha rẹ emama, urhukpẹ na de rhi lo phia rọ nẹrhẹ ekankọn yovwinphiyọ. (Jẹnẹsis 1:3-5, 12, 13) Ọke evo wanre tavwen a ke sa mrẹ ọnre na vwo nẹ otọrakpọ na.—Jẹnẹsis 1:16.

 Ororochọ: Baibol na tare nẹ ọnre na kiẹn riariẹ akpọ na.

 Uyota: Aghwoghwo 1:5 da ta: “Ọnre na vacha ọnre na ji she kpotọ, o mi rhe broma kpasan rọ va nẹcha.” Ota nana dje oborẹ ọnre na kiẹn wan siẹrẹ e de no vwo nẹ akpọ na. Nonẹna, ohwo sa reyọ ota na “ọnre na vacha ọnre na ji she kpotọ” vwo ruiruo, dede nẹ ọ riẹnre nẹ akpọ na yen kiẹn riariẹ ọnre na.

 Ororochọ: Baibol na tare nẹ akpọ na pha pẹpẹghẹ.

 Uyota: Baibol na reyọ ota nana “oba rẹ akpọ na” vwo dje oborẹ akpọ na hẹre te, ọ dia ọnana mudiaphiyọ nẹ akpọ na pha pẹpẹghẹ yẹrẹ o vwo oba-a. (Iruo Rẹ Iyinkọn Na 1:8) Ọtiọyen a je reyọ ota na “igogo ẹnẹ rẹ akpọ na” vwo dje akpọneje, nọnẹna ohwo sa reyọ ẹbẹre ẹne rẹ ikọmpasi vwo ru udje.—Aizaya 11:12; Luk 13:29.