Li stestigotak Jeovae yakal tsvaʼanik jun achʼ Betel ti nopol xil li tsʼantsʼan voʼ ta Sterling Forest (Blue Lake), ti te xkom ta teʼtikaltik yuʼun Nueva York (Estados Unidos). Taje jaʼ te chkom li smeʼ nail abtelal yuʼunike. ¿Kʼusi tspasik sventa chchabiik li chonbolometike, li teʼtike xchiʼuk li yan kʼusitik ta Warwicke?

Li stestigotak Jeovae, la smakik lek ta sjoylejal yoʼ bu ch-abtejik sventa mu x-och tal chonbolometik, jech kʼuchaʼal li crótalo ti jaʼ jtos kiletel chon ta teʼtike, li tortuga de caja de las Carolinas xchiʼuk li galápago ti ta teʼtik chchʼie. Li kʼusi oy ta yoʼontonike jaʼ ti akʼo mu teuk bajal xkom li chonbolometik ti bu ch-abtejike xchiʼuk ti syayijesike. Jaʼ yuʼun nopoltik noʼox tskʼelik li mok spasojike. Kʼalal mi tsuts xaʼox yuʼunik li abtelale xchiʼuk mi la slokʼesik li moke, mi oy bu chnopaj tal jkotuk kiletel chone ta slokʼesik batel li buchʼutik jaʼ yabtelik ta skʼelel chonbolometike.

Sventa mu stijbeik stas li uni yaxal mutetik ti kʼonkʼontik snukʼe (o venturas azulillos), ta invierno to la slomesik li teʼetike. Kʼalal mi tsuts xaʼox yuʼunik abtel li stestigotak Jeovae, ta spasbeik yuni na yoʼ sutik tal li uni mutetik taje.

Jaʼ noʼox ta yuilal oktuvre kʼalal ta marso ta xichʼ chʼubael xchiʼuk chichʼ pasel ta parejo li jlomantik osiletike, taje jaʼ sventa xuʼ xvokʼ tal xchiʼuk x-epaj li jtos tsʼiʼlel ti Scutellaria integrifolia sbie, yuʼun chchʼay xa stsʼunbal. Akʼo mi leʼ xa tal ta 2007 ti muʼyuk tabil jpetsuk li tsʼiʼlel ta yosilal ti bu chichʼ vaʼanel li Betele, jaʼ noʼox ta yuilal oktuvre kʼalal ta marso chichʼ chʼubael li osile.

Li osil taje nopol oy li ta tsʼantsʼan voʼ ta Sterling Forest, ti snainoj ep ta tos mutetike xchiʼuk oy ep ta tos choyetik, jech kʼuchaʼal truchas, lobinas, lucios xchiʼuk percas. Sventa mu xichʼ ikʼubtasel li voʼ taje, oy kʼusitik chichʼ akʼbel li naetik ti chichʼ vaʼanele. Ta stsʼunik epal tsʼiʼlel ta jol na sventa xuchʼ ochel xchiʼuk xchij li voʼe, vaʼun jutuk xa chbein batel li balakʼvoʼe. Jech xtok, yichʼoj lek kʼelel xchiʼuk chabiel li tsʼiʼleletik ti te xa onoʼox chʼiemik li ta stiʼiltak tsʼantsʼan voʼe.

Jun stestigo Jeova ti jaʼtik yabtel ta skʼelel li kʼusitik kuxajtike, xi laj yale: «Akʼo mi yichʼoj ep kʼakʼal xchiʼuk abtel li xchabiel chonbolometik, teʼtik xchiʼuk li yan kʼusitik ta Warwicke, jnaʼojkutik ti jaʼ oy ta jbakutike xchiʼuk oy ta koʼontonkutik ta spasel».