ṬHALAITE ZAWHNA
Engtin Nge Ka Lan?
Engvângin nge i silhfên inbel i ngaih pawimawh ang? A chhan chu silhfên hian thil tam tak a sawi vâng a ni. I silhfênin eng thu nge i thawn chhuah ve?
Incheina chungchânga tihsual lian tak pathum leh chûngte pumpelh dân
Tihsual #1: I lan dân chungchânga media inthununtîr.
“A châng chuan thawmhnaw fakna ka hmuh tam êm avângin chûngte chu ka ha châk ṭhîn,” tiin tleirâwl Theresa-i chuan a sawi. “I ngaihtuahna chu mite’n thawmhnaw chi khat an ha lai lem hlîra a khah chuan chutianga tih ve loh chu a har hle thei.”
Hmeichhe naupangte chauh hi faknain a nghawng an ni lo. The Everything Guide to Raising Adolescent Boys tih lehkhabu chuan “mipa naupangte hi incheina chhuak thar ngaina tak an ni,” tiin a sawi. “Naupangtê an nih lai aṭangin sumdâwngte chuan thunun an tum tawh a ni.”
Pumpelh dân: Bible chuan: “Mi mâwl chuan thu tin a ring a, mi remhria erawh chuan a kalna a en ṭha ṭhîn,” tiin a sawi. (Thufingte 14:15) He thu bul nêna inmil hian faknaa i thil hmuhte chu ring nghâl mai lovin, endik ṭhîn ang che. Entîr nân, thawmhnaw fakna “taksa lan tamtîr thei,” a nih loh leh “îtawm taka lan theihna” ang chî i hmuh hunah, heti hian inzâwt ang che:
‘He thawmhnaw hi lei ta ila tuin nge hlâwkpui ang?’
‘Ha ta ila, eng angin nge min lantîr ang?’
‘Chu chuan ka nihna dik tak leh ka thurin a târ lang ang em?’
Incheina thurûk: Kâr khat chhûng thawmhnaw fakna leh incheina thlûr bingtu media-te chu ngun takin en la. Eng ang nun dân nge an chawi lâr? Chutiang tih dân chu i zui ve a ngai nia lantîrtu thu a tel em? Tleirâwl pakhat Karen-i chuan, “mawi ber nih duhna, inchei nalh ber nih duhna, leh taksa nalh lantîr tûra nêksâwrna a nasa hle,” tiin a sawi. “Chutiang thil hretu fakna tichhuaktute chuan ṭhalaite chu tum bîkah an nei ṭhîn.”
Tihsual #2: Mi dangte anga awm ve duhna.
Râwlthar Manuel-a chuan, “thawmhnaw eng emaw bîk hi style a rawn nih hian, chu thawmhnaw chu mi zawng zawngin an ha ang. I ha ve lo a nih chuan mi dangin an sawisêl ang che,” tiin a sawi. Tleirâwl Anna-i chuan, “incheina ai mahin mi dangte ang nih ve duhna a ni zâwk mah,” tiin a pawmpuizia a sawi a ni.
Pumpelh dân: Bible chuan: “He khawvêl dân ang hian awm suh ula,” tiin a sawi. (Rom 12:2) He thurâwn hi zâwmin i thawmhnaw bâwm en la, heti hian inzâwt ang che:
‘Ka thawmhnaw thlana min thununtu lian ber chu eng nge ni?’
‘Company lârte thawmhnaw siam neih chu ka ngai pawimawh viau em?’
‘Ka thawmhnaw hmanga mi dangte hîp ka tum em?’
Inchei dân thurûk: Thawmhnaw chhuak thar nge, a chhuak hlui tih ngaihtuah suh. Hei hi ha ta ila, inrintâwkna ka neiin, him nia inhriatna ka nei ang em tih ngaihtuah zâwk rawh. Mahni inrintâwkna i neih zawh poh leh mi dangte pawm hlawh loh hlauhna i nei tlêm ang.
Tihsual #3: ‘A îtawm a piang a ṭha,’ tih ngaihtuahna.
“Zêp lohvah chuan hâk atâna mawi lo chhîng tak, tâwt tak, a nih loh leh taksa lang tam thei ang chî hâk châkna ka nei ṭhîn,” tiin hmeichhe tleirâwl Jennifer-i chuan a sawi.
Pumpelh dân: Bible chuan: “In incheina chu pâwn lam incheina . . . ni lovin, thinlunga mihring thurûk,” ni zâwk rawh se tiin a sawi a. (1 Petera 3:3, 4) He thurâwn nêna inmil hian, pâwn lam mawina nge ni a, chhûng lam mawinain mi hîp zâwk tih ngaihtuah ang che.
Inchei dân thurûk: I ‘incheina’ ṭha ber chu thuam inchawih hi a ni. He thu mal hi tûn laiah a lâr lo hle. Mahse, heti zâwng hian ngaihtuah teh:
Englai pawha mahni chanchin hlîr sawi ṭhîn tuemaw i be ngai em? Lungchhiatthlâk tak chu, chutiang mi chuan a hnawt kiang che tih a inhre lo!
Inbiakna ang bawkin, kan inthuam dân chuan ‘mahni chauh indah pawimawhtu’ min nihtîr thei a, kan bula awmte chu a hnawt kiang thei
Inchawih takin i inthuam lo a nih chuan, chutiang mi chu i ni ang. I incheina chuan ‘min en teh’ tih thu a thawn chhuak a, chu chuan him lo tak leh mahni chauh inngaihtuah mi angin a lantîr thei che. Chu bâkah, a ṭha lo zâwnga ngaihvenna pawh telin, ngaihvenna zawng zawng hlawh duh angin a lantîr thei bawk che.
I hralh loh tûr thil fak vak aiin inchawih taka inthuam tum chhin rawh. Tleirâwl Monica-i chuan, “Inchawih tih chu i pi inthuam anga i inthuam a ngai tihna a ni lo,” tiin a sawi. “Chu chu nangmah leh i bula awmte i zahna zâwk a ni.”
