Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

¿Jaypʼejl i cʼabaʼ Dios?

¿Jaypʼejl i cʼabaʼ Dios?

Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia

 Dios jumpʼejl jach i cʼabaʼ. Ti hebreo miʼ tsʼijbuntel bajcheʼ ili יהוה, i ti español miʼ chaʼlentel ti traducir bajcheʼ «Jehová». a Dios tsiʼ yʌlʌ tiʼ tojlel jiñi xʼaltʼan Isaías: «Joñon Jehová. Jiñʌch j cʼabaʼ» (Isaías 42:8, Traducción del Nuevo Mundo). Yaʼ ti ñoxix tac bʌ tsʼijbujel, cheʼ bʌ 7 mil miʼ tilel jiñi i cʼabaʼ Dios, ñumento bajcheʼ yan tac bʌ cʼabaʼʌl o bajcheʼ yan tac bʌ miʼ subentel jiñi Dios. b

¿Am ba yambʌ i cʼabaʼ Jehová?

 Anquese jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jumpʼejl jach i cʼabaʼ Dios, an tacʌch yambʌ bajcheʼ miʼ subentel. Ila mi caj a taj jumpʼejl lista chaʼan bajcheʼ tac yambʌ miʼ subentel jiñi Jehová. Wen qʼuele chaʼan ti jujumpʼejl miʼ pʌs bajcheʼ yilal Jehová.

Título o bajcheʼ miʼ subentel

¿Baqui miʼ tilel yaʼ ti Biblia?

Yom bʌ i yʌl

Alá

(Maʼañic miʼ tilel)

Jiñi tʼan Alá tilem ti árabe. Mach jumpʼejlic cʼabaʼʌl, jumpʼejl jach título yom bʌ i yʌl «Dios». Ti jiñi Biblia tac am bʌ ti árabe yicʼot ti yambʌ chaʼpʼej uxpʼejl tʼan tac, Alá yom i yʌl Dios.

Alfa yicʼot Omega

Apocalipsis 1:8; 21:6; 22:13

Alfa jiñʌch jiñi ñaxam bʌ letra ti jiñi alfabeto griego, i omega jiñi cojix bʌ letra. Yom i yʌl chaʼan Jehová jiñʌch jiñi «ñaxam bʌ yicʼot jiñi cojix bʌ» o «jiñi i Tejchibal yicʼot i Yujtibal», chaʼan cʼʌlʌl tiʼ tejchibal maʼañic yambʌ dios ñumen pʼʌtʌl bʌ bajcheʼ Jehová, i maʼañic baʼ ora miʼ cajel yambʌ dios (Isaías 43:10).

Am bʌ cabʌl i jabilel

Daniel 7:9, 13, 22

Yom i yʌl chaʼan maʼañic i tejchibal, chaʼan an jach cʼʌlʌl tiʼ pejtelel ora, cheʼ bʌ maxto añic chuqui an (Salmo 90:2).

Cʼax ñuc bʌ

Salmo 47:2

Yom i yʌl chaʼan maʼañic yambʌ ñumen ñuc bʌ bajcheʼ Jehová.

Dios

Génesis 1:1

Miʼ taj ti tʼan chuqui jach muʼ bʌ i chʼujutesʌntel yicʼot juntiquil pʼʌtʌl bʌ. Jiñi tʼan ʼElohím am bʌ ti hebreo an ti plural i miʼ taj ti tʼan jiñi i yutsʼatlel yicʼot i ñuclel Jehová.

Dios bendito

1 Timoteo 1:11, Reina-Valera

Chaʼan Jehová tiʼ pejtelel ora tijicña (Salmo 104:31). Cheʼ jaʼel, miʼ mejlel i chaʼlentel ti traducir bajcheʼ «jiñi tijicña bʌ Dios» (Traducción del Nuevo Mundo).

I Dios jiñi diosob

Deuteronomio 10:17

Chaʼan jiñʌch jiñi ñumen ñuc bʌ Dios, mach lajalic bajcheʼ jiñi «diosteʼ tac» mach bʌ añic i cʼʌjñibal (Isaías 2:8).

La caj cʌntesa

Isaías 30:20, 21

Jiñʌch muʼ bʌ i pʌsbeñonla jiñi wem bʌ bij yicʼot miʼ cʌntesañonla chaʼan lac wenlel (Isaías 48:17, 18). Miʼ mejlel i chaʼlentel ti traducir jaʼel bajcheʼ: «Wen ñuc bʌ xcʌntesa» (Traducción del Nuevo Mundo [con referencias]).

Pʼʌtʌl bʌ Dios

Génesis 17:1

Chaʼan maʼañic majqui miʼ mejlel i tajben i pʼʌtʌlel. Jiñi tʼan am bʌ ti hebreo ʼEl Schaddái, yom bʌ i yʌl «Dios mach bʌ añic i pʼisol i pʼʌtʌlel», miʼ tilel siete veces yaʼ ti Biblia.

Rey am bʌ tiʼ pejtelel ora

Apocalipsis 15:3

Chaʼan cʼʌlʌl ti wajali jiñʌch jiñi ñumen ñuc bʌ i yeʼtel, i cheʼʌch miʼ cajel tiʼ pejtelel ora.

Tat

Mateo 6:9

Chaʼan jiñʌch muʼ bʌ i yʌqʼueñonla laj cuxtʌlel.

Tsaʼ bʌ i mele chuqui tac an

Isaías 40:28

Jehová tsiʼ mele pejtelel chuqui an ti panchan yicʼot wʌʼ ti Pañimil.

Tsaʼ bʌ i mʌñʌyonla

Isaías 41:14

Muʼ bʌ i coltan o miʼ mʌn loqʼuel jiñi wiñicob xʼixicob ti jiñi mulil yicʼot chʌmel. Ili miʼ mel yicʼot jiñi i cuxtʌlel tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ Jesús (Juan 3:16).

Xcoltaya

Isaías 45:21

Jiñʌch muʼ bʌ i coltañonla loqʼuel ti wocol, ti chʌmel o chaʼan maʼañic mi lac jisʌntel.

Xcʌnta tiñʌmeʼ

Salmo 23:1

Miʼ cʌntan jiñi muʼ bʌ i chʼujutesañob.

Xmel pʼejt

Isaías 64:8

Lajal bajcheʼ juntiquil xmel pʼejt an tiʼ cʼʌb jiñi ocʼol chaʼan miʼ mel chuqui yom, Jehová miʼ mejlel i mel chuqui yom jaʼel tiʼ tojlel jiñi wiñicob xʼixicob yicʼot jiñi tejclum tac (Romanos 9:20, 21).

Xucʼul bʌ xajlel

Salmo 18:2, 46

Chaʼan jiñʌch lac putsʼib tiʼ yorajlel wocol yicʼot baqui mi lac taj laj coltʌntel.

Yum

Salmo 135:5

Jiñʌch i Yum pejtelel chuqui an. Ti hebreo jiñʌch ʼAdhóhn yicʼot ʼAdhoním.

Yambʌ cʼabaʼʌl tac muʼ bʌ i tilel yaʼ ti Tsʼijbujel Hebreo

 Yaʼ ti Biblia miʼ tilel yambʌ cʼabaʼʌl tac bajcheʼ i cʼabaʼ jumpʼejl tejclum o jumpʼejl ajñibʌl baqui miʼ cʼʌjñel i cʼabaʼ Dios jaʼel, pero jiñi mach i cʼabaʼ taquic Dios.

Cʼabaʼ

¿Baqui miʼ tilel yaʼ ti Biblia?

Yom bʌ i yʌl

Jehová Salom

Jueces 6:23, 24

«Lac Yum miʼ ñʌchʼtesañonla».

¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal cheʼ mi laj cʌn yicʼot mi laj cʼʌn i cʼabaʼ Dios?

  •  Mi la cʌl chaʼan Dios wen ñucʌch i cʼʌjñibal miʼ qʼuel i cʼabaʼ, Jehová, come cheʼ bʌ siete mil tsiʼ yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel yaʼ ti Biblia (Malaquías 1:11).

  •  Jesucristo, jiñi i Yalobil Dios, tsiʼ wen acʼʌ ti cʌñol chaʼan ñucʌch i cʼʌjñibal i cʼabaʼ Dios. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ bʌ tsiʼ pejca Jehová ti oración, tiʼ sube: «Laʼ sʌqʼuesʌntic a cʼabaʼ» (Mateo 6:9; Juan 17:6).

  •  Jiñi muʼ bʌ i cʌmbeñob i cʼabaʼ Dios yicʼot miʼ techob i cʼʌn woliʼ tech i lʌcʼtesañob i bʌ ti Jehová (Salmo 9:10; Malaquías 3:16). Cheʼ bajcheʼ jiñi, miʼ mejlel ti tsʼʌctiyel tiʼ tojlelob ili albil bʌ i chaʼan Dios: «Mi caj j coltan loqʼuel ti wocol jini ochem bʌ tic wenta come cʼux miʼ yubiñon. Mi caj j cʌntan come miʼ cʌñon. Miʼ pejcañon tij cʼabaʼ» (Salmo 91:14).

  •  Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Poj cabʌl diosob ti panchan yicʼot ti pañimil, cheʼ bajcheʼ cabʌl ‹diosob› yicʼot cabʌl ‹yumʌlob›» (1 Corintios 8:5, 6). Pero jiñi cʼabaʼʌl Jehová miʼ yʌcʼ ti cʌñol majqui jiñi i sujm bʌ Dios (Salmo 83:18).

a An wen yujiloʼ bʌ hebreo muʼ bʌ i chaʼleñob ti traducir bajcheʼ «Yahweh» o «Yahvé».

b Jiñi i cʼabaʼ Dios miʼ chaʼlentel ti abreviar jaʼel bajcheʼ Jah, i cheʼ bʌ cincuenta miʼ tilel yaʼ ti Biblia. Jumpʼejl ejemplo, jiñi tʼan Aleluya, yom i yʌl: «Aqʼuenla i ñuclel Jah» (Apocalipsis 19:1; Reina-Valera).