Aso Nkɔnhyɛ A Ɔfa Messiah Ho No Da No Edzi Dɛ Nna Jesus Nye Messiah No?
Mbuae a Bible no dze ma
Nyew. Aber a nna Jesus wɔ asaase do no, ɔmaa nkɔnhyɛ pii a ɔfa Messiah, “ɔhen a wɔasera no,” nyia ɔbɛyɛ “wiadze Agyenkwa” no ho no nyaa mbamu wɔ no do. (Daniel 9:25; 1 John 4:14) Na mpo wɔ Jesus no wu ekyir no, ɔmaa nkɔnhyɛ pii a ɔfa Messiah ho no nyaa mbamu wɔ no do.—Ndwom 110:1; Asomafo Ndwuma 2:34-36.
Wɔka “Messiah” a, ɔkyerɛ dɛn?
Hebrew kasafua Ma·shiʹach (Messiah) nye Greek kasafua Khri·stos (Christ) yɛ adze kor, na dza ɔkyerɛ nye “Nyia Wɔasera No.” Dɛm ntsi, “Jesus Christ” kyerɛ dɛ, “Jesus, Nyia Wɔasera No,” anaadɛ, “Jesus, Messiah No.”
Bible mber mu no, sɛ wɔsera obi a mpɛn pii no, nna wɔdze ngo gu ne tsir do. Sɛ wɔsera obi a, nna wɔma no dzibea soronko bi. (Leviticus 8:12; 1 Samuel 16:13) Nyankopɔn na ɔseraa Jesus ma ɔbɛyɛɛ Messiah—dzibea a nna ɔbɛma oenya tum kɛse. (Asomafo Ndwuma 2:36) Naaso Nyankopɔn ammfa ngo annsera Jesus, na mbom sunsum krɔnkrɔn.—Matthew 3:16.
Ana nyimpa beenu anaa no mboree botum ama nkɔnhyɛ a ɔfa Messiah ho no aaba mu?
Oho. Sɛ obi dze ne nsa tsim krataa do, na sɛ edze nyimpa afofor hɔndze toto ho a, ibohu dɛ ɔnnyɛ pɛr. Dɛmara so na Bible mu nkɔnhyɛ twe adwen si Messiah anaa Christ kor pɛ do dɛ ɔno na ɔbɛma nkɔnhyɛ no aba mu. Naaso, Bible no bɔ hɛn kɔkɔ dɛ, “Christ-atorfo nye nkɔnhyɛfo atorfo bɔsoɛr na wɔakyerɛ asɛnkyerɛdze kɛse nye anwanwadze, ma sɛ ɔbɛyɛ a mpamufo no mpo wɔaadaadaa hɔn.”—Matthew 24:24.
Ana Messiah no botum epue daakye?
Oho. Bible no kaa dɛ Messiah no bɛyɛ Ɔhen David a ofi Israel no n’asenyi. (Ndwom 89:3, 4) Naaso Jewfo no hɔn ebusuasantsen ho kyerɛwtohɔ a okesi David do no ayew. Na ɔbɛyɛ dɛ aber a Romefo no sɛɛ Jerusalem wɔ afe 70 H.B. a na ɔyewee. Na ofitsi dɛm aber no reba no, obiara nnyi hɔ a oetum akyerɛ dɛ ofi David adehye ebusua no mu. Naaso aber a nna Jesus wɔ asaase do no, nna dɛm kyerɛwtohɔ yi wɔ hɔ, na n’atamfo mpo gyee too mu dɛ ɔyɛ David n’asenyi.—Matthew 22:41-46.
Nkɔnhyɛ dodow ahen na ɔwɔ Bible no mu a ɔfa Messiah no ho?
Ɔbɛyɛ dzen papaapa dɛ obi botum akan nkɔnhyɛ dodow a ɔfa Messiah no ho. Nhwɛdo bi nye yi: Bible no ne fa bi botum aka nkɔnhyɛ dodow bi ho asɛm a ɔda edzi kofee dɛ ɔfa Messiah no ho. Naaso wɔ ɔno mu mpo no, bi a nnyɛ obiara na sɛ ɔkenkan a, obohu dɛm nkɔnhyɛ dodow no nyinara. Nkɔnhyɛ a ɔwɔ Isaiah 53:2-7 no, ɔka dza ɔbɔto Messiah no ho nsɛm pii. Binom fa no dɛ ne nyina yɛ nkɔnhyɛ kor, naaso afofor so ka dɛ ɔnnyɛ nkɔnhyɛ kor.
Messiah ho nkɔnhyɛ bi a onyaa mbamu wɔ Jesus do
Nkɔnhyɛ |
Ibohu no wɔ |
Ne mbamu |
---|---|---|
Abraham n’asenyi |
Genesis 22:17, 18 |
|
Abraham ne ba Isaac n’asenyi |
Genesis 17:19 |
|
Wɔwoo no wɔ Israel ebusuakuw bi a wɔfrɛ no Judah mu |
Genesis 49:10 |
|
Ofi Ɔhen David adehye ebusua mu |
Isaiah 9:7 |
|
Ɔbaabun na ɔwoo no |
Isaiah 7:14 |
|
Wɔwoo no wɔ Bethlehem |
Micah 5:2 |
|
Wɔbɛfrɛ no Immanuel b |
Isaiah 7:14 |
|
N’ahyɛse yɛ ketseaba bi |
Isaiah 53:2 |
Luke 2:7 |
Wokunkum mbofra wɔ n’awo ekyir |
Jeremiah 31:15 |
|
Wɔfrɛɛ no fii Egypt |
Hosea 11:1 |
|
Wɔbɛfrɛ no Nazarethnyi c |
Isaiah 11:1 |
|
Ɔbɔfo bi bedzi n’enyim |
Malachi 3:1 |
|
Wɔseraa no dɛ Messiah wɔ afe 29 H.B. d |
Daniel 9:25 |
|
Nyankopɔn frɛɛ no dɛ Ne Ba |
Ndwom 2:7 |
Asomafo Ndwuma 13:33, 34 |
Ɔbɔ Nyankopɔn ne fie ho mbɔdzen |
Ndwom 69:9 |
John 2:13-17 |
Ɔbɛka asɛmpa |
Isaiah 61:1 |
Luke 4:16-21 |
Asɛnka edwuma a ɔbɛyɛ wɔ Galilee no dze kan kɛse bɛba |
Isaiah 9:1, 2 |
|
Ɔbɛyɛ anwanwadze tse dɛ Moses |
Deuteronomy 18:15 |
Asomafo Ndwuma 2:22 |
Ɔkaa Nyankopɔn n’asɛm tse dɛ Moses |
Deuteronomy 18:18, 19 |
John 12:49 |
Ɔsaa nyimpa pii yarba |
Isaiah 53:4 |
|
Ɔanntwe adwen ammba no do |
Isaiah 42:2 |
|
Ɔdaa tsema edzi kyerɛɛ hɔn a wɔahaw |
Isaiah 42:3 |
|
Ɔdaa Nyankopɔn ne pɛrpɛryɛ edzi |
Isaiah 42:1, 4 |
|
Ɔpamfo Nwanwanyi |
Isaiah 9:6, 7 |
John 6:68 |
Ɔdaa Jehovah ne dzin edzi |
Ndwom 22:22 |
John 17:6 |
Ɔdze abɛbu anaa mfatoho kasae |
Ndwom 78:2 |
|
Ɔkwankyerɛfo |
Daniel 9:25 |
|
Nyimpa pii anngye no enndzi |
Isaiah 53:1 |
John 12:37, 38 |
Fintsiw bo |
Isaiah 8:14, 15 |
|
Nyimpa poow no |
Ndwom 118:22, 23 |
Asomafo Ndwuma 4:10, 11 |
Wɔtaan no kwa |
Ndwom 69:4 |
John 15:24, 25 |
Ɔtsenaa asoaso do kɔr Jerusalem |
Zechariah 9:9 |
|
Mbofra kamfoo no |
Ndwom 8:2 |
|
Ɔbae wɔ Jehovah ne dzin mu |
Ndwom 118:26 |
John 12:12, 13 |
Ne nyɛnko berɛbo yii no mae |
Ndwom 41:9 |
John 13:18 |
Woyii no mae dze gyee ndwetɛbona 30 e |
Zechariah 11:12, 13 |
|
N’anyɛnkofo gyaa no hɔ |
Zechariah 13:7 |
|
Adasekrumfo dzii dase tsiaa no |
Ndwom 35:11 |
|
Oemmbue n’ano aber a wɔbɔɔ no sombo no |
Isaiah 53:7 |
|
Wohinaa no ntafi |
Isaiah 50:6 |
|
Wɔdze adze hwee ne tsir mu |
Micah 5:1 |
|
Wɔhwee no |
Isaiah 50:6 |
John 19:1 |
Ɔannye hɔn a wɔbobɔɔ no no annko |
Isaiah 50:6 |
John 18:22, 23 |
Etumfo bɔɔ pɔw tsiaa no |
Ndwom 2:2 |
Luke 23:10-12 |
Wɔdze mprɛgow bobɔɔ ne nsa na n’anan mu faam dua ho |
Ndwom 22:16 |
Matthew 27:35; John 20:25 |
Wɔtwee tonto kyɛɛ n’atar |
Ndwom 22:18 |
John 19:23, 24 |
Wɔkaan no foraa ndzebɔnyɛfo |
Isaiah 53:12 |
|
Wosii no atwetwe, wɔyaaw no |
Ndwom 22:7, 8 |
|
Ohun amandze maa ndzebɔnyɛfo |
Isaiah 53:5, 6 |
1 Peter 2:23-25 |
Ɔyɛɛ dɛ mbrɛ Nyankopɔn apa no |
Ndwom 22:1 |
|
Wɔdze nsa yerɛyerɛw na bɔwema maa no dɛ ɔnnom |
Ndwom 69:21 |
|
Orubowu no nna nsukɔm dze no |
Ndwom 22:15 |
John 19:28, 29 |
Ɔdze no sunsum hyɛɛ Nyankopɔn nsa |
Ndwom 31:5 |
Luke 23:46 |
Ɔdze no nkwa mae |
Isaiah 53:12 |
|
Otuaa werdam dze yii bɔn fii hɔ |
Isaiah 53:12 |
|
Woemmbu ne mbiew mu |
Ndwom 34:20 |
John 19:31-33, 36 |
Wɔdze peaa wɔɔ no |
Zechariah 12:10 |
John 19:33-35, 37 |
Wosiee no wɔ ahonyafo nkyɛn |
Isaiah 53:9 |
|
Wonyaan no fii ewufo mu |
Ndwom 16:10 |
Asomafo Ndwuma 2:29-31 |
Wɔdze obi hyɛɛ nyia oyii no mae no ananmu |
Ndwom 109:8 |
Asomafo Ndwuma 1:15-20 |
Ɔtse Nyankopɔn n’abanyimfa |
Ndwom 110:1 |
Asomafo Ndwuma 2:34-36 |
a Nwoma bi ka dɛ: “Ekyingye biara nnyi ho dɛ Jewfo no hɔn ebusuasantsen ho kyerɛwtohɔ no annsɛɛ ansaana wɔresɛɛ Jerusalem, na mbom ɔsɛɛe wɔ Jerusalem sɛɛ no mu.” (McClintock and Strong’s Cyclopedia)
b Immanuel yɛ Hebrew dzin, na dza ɔkyerɛ nye dɛ ‘Nyankopɔn Nye Hɛn Wɔ Hɔ.’ Iyi kyerɛ dwuma a Jesus bedzi dɛ Messiah no. Ba a Jesus baa asaase do nye no ndwuma a ɔyɛe no daa no edzi dɛ Nyankopɔn nye n’asomfo wɔ hɔ.—Luke 2:27-32; 7:12-16.
c Ɔbɛyɛ dɛ wonyaa dzin “Nazarethnyi” fii Hebrew kasafua neʹtser mu, na dza ɔkyerɛ nye “odubaa.”
d Sɛ epɛ Bible mberbu ho nkyerɛkyerɛmu a ɔma yehu dɛ Messiah no puei wɔ afe 29 H.B. a, hwɛ asɛm a wɔato dzin “Nkɔnhyɛ A Ɔfa Adapɛn 70 No Ho” no.
e Dɛm nkɔnhyɛ yi wɔ Zechariah nwoma no mu, naaso Bible kyerɛwfo Matthew kaa dɛ wɔnam “nkɔnhyɛnyi Jeremiah” do kae. (Matthew 27:9) Sɛ nna wɔreka kyerɛwnsɛm ne fa a wɔfrɛ no “Nkɔnhyɛfo no” ho asɛm a, nna wɔtaa dze Jeremiah dzi kan. (Luke 24:44) Ntsi obotum aba dɛ Matthew dze “Jeremiah” gyinaa hɔ maa nkɔnhyɛ nwoma ahorow no nyina a Zechariah nwoma no so ka ho.