Ena yabaki 2022 sa ika100 ni yabaki ni nodra vunau tiko na tacida ena yanuyanu o Saipurusi ena Mediterranean. E sikova na yanuyanu qori na yapositolo o Paula ena imatai ni nona ilakolako vakadaukaulotu kei Panapasa na kai Saipurusi. Ena gauna qo, e kena irairai ni a kacivaki na itukutuku vinaka ena yanuyanu qori ena 1922. Qori na nona ciqoma e dua na italatala na tikidua e kena ulutaga vakavalagi, Does the Soul Die?

Oti e rua na yabaki, e lesu i Saipurusi o Cyrus Charalambous e dua na Gonevuli iVolatabu a tu mai Merika. E gugumatua ena vunau, qai vakauta ina tauni kei na koro kece e Saipurusi na tikidua e kena ulutaga, Where Are the Dead? (E Vei o Ira na Mate?)

E taura e dua na tikidua o Antonis Spetsiotes. E vakadeitaka ni dina na ka e wilika kina, e wasea sara vei Andreas Christou e rau tiko veitikivi. Oti rau lai wasea tale ga vei ira eso tale na ka rau sa vulica.

Rau tusaqati vei ira na lotu Greek Orthodox, rau vakacegui tale ga mai ena lotu qori. Ia rau gumatua tiko ga na vunau. Na nodrau gugumatua e tauyavu kina ena veiyabaki ni 1930, na imatai ni ivavakoso ena koro o Xylophagou.

Ena 1947, a lesi e Saipurusi o Antonios Karandinos na imatai ni daukaulotu e vuli mai Kiliati. E vukei ira vakalevu na tacida ena cakacaka vakavunau. Ena 1948, sa 50 na dautukutuku gugumatua, e tauyavutaki tale ga na valenivolavola ni tabana. Ena 1960, e vakalawataki na noda cakacaka e kea. Oti e rua na yabaki e tara na imatai ni Vale ni Soqoni e Nicosia na koroturaga kei Saipurusi. E tubu tiko ga na kedra iwiliwili na tacida, mani tara e dua na Peceli levu qai vakatabui ena 1969.

Dua na ka na tubu e laurai, ia era sotava tale ga na tacida na veitusaqati. Ena 1965, e sega ni via curu ena mataivalu e dua na tacida cauravou mani bala e valeniveivesu. Eso tale na tacida era vakasaurarataki me rawa nira soro.

Ena 1947, a yaco na ivalu ena yanuyanu qori qai rauta ni 300 na tacida era isenivalu. Era tokitaki tale ga na tacida e Peceli. Era vakauta na tacida mai na so tale na vanua na ka ni veivuke vei ira na tacida e Saipurusi. Eso na mataveitacini era vakaicilitaki ira na tacida era dro mai Saipurusi.

E vuavuaivinaka tiko ga nodra cakacaka vakavunau na tacida. Ena 2006, a vakayacori tale ga kina na Soqo ni Veiwasewase ena siti o Limassol. E kena ulutaga “Voleka Noda Vakabulai.” Qori na imatai ni gauna mera soqoni vata kina na tacida e Saipurusi ni oti e vica vata na yabaki.

Gauna qo, era veiqaravi tiko e Saipurusi e 2,866 na dautukutuku ena 41 na ivavakoso kei na 17 na iwasewase lalai ena 14 na vosa. Ena 2021, era tiko ena iVakananumi ni Mate i Jisu e le 5,588.

Eda marau kei ira na tacida mai Saipurusi nida kila ni o Jiova ena vukei ira mera toso tiko ga i liu ena ivakarau ga era sa cakava tiko mai.—Filipai 3:16.