Okenọ Dong-hyuk Shin ọ jọ ọmaha evaọ South Korea, ọ riẹ nọ ẹdẹjọ a ti sei kẹ iruo isoja. Nọ a sei kẹ iruo na ọ tẹ nya, o ru iruo isoja na re evaọ 2005 kẹsena a te siobọnoi. A tẹ nwani kere odẹ riẹ fihọ usu isoja nọ wuhrẹ fihotọ no nọ a rẹ hai se koke koke evaọ ikpe eree rọkẹ ewuhrẹ isoja.

Nọ a siobọno Shin no, u kri hi o te mu uwuhrẹ Ebaibol họ. Ovuẹ udhedhẹ nọ o rrọ Ebaibol u duobọte obruoziẹ-iroro riẹ te epanọ ọ rọ ta nọ o gbe ti ru iruo isoja ha. Nọ a sei kẹ ewuhrẹ ọfa evaọ Asa 2006 wọhọ omọvo isoja nọ a wuhrẹ fihotọ no vẹre, ọ tẹ vuẹ enọ i wuzou isoja na nọ ọ te sai kuomagbe ewuhrẹ na ha keme o rọwokugbe obruoziẹ-iroro riẹ hẹ.

Egọmeti South Korea ọ rehọ e riẹ nọ ohwo o wo udu nọ ọ rẹ rọ siọ iruo isoja ha. Obọnana egọmeti o se Isẹri Jihova nọ i bu vi udhuvẹ no re a wuhrẹ ai iruo isoja fihotọ, rekọ Isẹri Jihova na a ta nọ obruoziẹ-iroro rai o sae kẹ ae uvẹ ru onana ha.

Enọ i wuzou isoja na a daezọ ẹme Shin na ha, a kere ebe uzizie sei isia ọgba soso rọkẹ iruo isoja evaọ ukpe 2006. A ruabọhọ je zizie Shin kẹ ewuhrẹ na evaọ ikpe ihrẹ nọ i lele i rie. A te kele unuẹse nọ a zizie i rie kpobi no Asa 2006 rite Akpegbivẹ 2013, a se rie isia ẹgba ọvo gbe ikpegberee (118) kẹ ewuhrẹ isoja na. * Fikinọ Shin ọ rọwo nya ẹdẹvo ho, a fi ẹme riẹ họ okọto je dhesẹ nọ o ruthọ isia udhuvẹ-gbizii, unuẹse nọ o kpohọ okọto te edhọ nọ a wariẹ tu u te udhosa-gbizii, yọ utu ibruoziẹ okọto a bru iziẹ ọgbagbisoi kpahe iẹe.

Ekọto a vro ho inọ Shin o bi siomano eware nana fiki obruoziẹ-iroro riẹ. Okọto ubrotọ Ulsan o jọ oziẹ nọ o bru evaọ edẹ ihrẹ Akpe 2014 ta nọ: “Ma riẹ nọ [Dong-hyuk Shin] ọ rẹ sai ru ere, keme nọ o zihe ruọ omọvo Isẹri Jihova no na, u wo oware ofa nọ ọ rẹ sai ru hu viọ uzi na nọ ọ rẹ thọ, keme ọ ruẹ nọ iruo isoja na e rọwokugbe obruoziẹ-iroro riẹ gbe eware nọ ọ rọwo evaọ egagọ riẹ hẹ.”

Dede nọ okọto ubrotọ na o vuhu oware nọ o be kẹ Shin uye na mu, ekọto South Korea a be rehọ uzi iruo isoja gba ahwo kpobi. A ho Shin 16 million won (enwenọ ₦4,800,000) yọ isia ezeza a bruoziẹ uwou-odi kpei, nọ u kpotọ vi emera ezeza ha, rekọ a tẹ rehọ eghẹrẹ uye-oruẹ efa nwene ai. Evaọ ojọ, okọto na o gba riẹ họ inọ o ru iruo ẹwho evaọ euwa egba ivẹ (200).

Shin ọ ta nọ: “O wha idhọvẹ gbe awaọruọ se omẹ gaga. O wọhọ nọ uye na u ti kuhọ họ. O jẹ kẹ ahwo uwou mai uye gaga inọ a bi se omẹ kpohọ okọto kẹse kẹse. Epanọ o kẹ omẹ uye evaọ ikpe izii yena ere o kẹ oni mẹ uye re, idhọvẹ na e wha ẹyao sei. Ọkora ologbo o jọ omẹ oma nọ mẹ ruẹ epanọ ẹbẹbẹ mẹ na o kẹ riẹ uye te. O tẹ jẹ wha ẹbẹbẹ ugho se omẹ re. Fiki epanọ a je se omẹ kpohọ okọto kpekpekpe, me nwene iruo nọ mẹ jọ isia ihrẹ keme o gba omẹ họ nọ mẹ rẹ siọ iruo ba kpohọ okọto isia buobu.”

Shin ọ wariẹ tu ẹdhọ kpobi nọ a jọ ta nọ o ruthọ na kpohọ ekọto efa nọ e rrọ South Korea, rekọ ọvuọvo ọ wha ufuoma sei hi, okọto nọ ọ mai kpehru na dede o siọ ẹdhọ riẹ te isiane. Nọ okọto South Korea ọvuọvo ọ sai fiobọhọ kẹe he, Shin ọ tẹ wọ ẹme na kpohọ ogbẹgwae nọ a re se UN Human Rights Committee evaọ Azeza 2016. Ọ ta nọ fikinọ a je dhei esese kpohọ okọto, be rehọ iẹe gu ẹdhọ, jẹ ta nọ o ruthọ, orẹwho South Korea ọ raha ọvo akpọ soso keme ọ rehọ adhẹẹ kẹ International Covenant on Civil and Political Rights vievie he. Eware esa nọ e lẹliẹ e riẹ ta ere họ:

• Uzizie nọ a bi zizie ahwo nọ obruoziẹ-iroro rai o kẹ uvẹ hẹ kẹ iruo isoja jẹ be kẹ ae uye ẹkẹkẹ na o wọso uzi akpọ soso kpahe oghẹrẹ nọ u fo nọ a re guẹdhọ.

• Ewuhrẹ isoja nọ a bi se ahwo kpobi nya kẹse kẹse na gbe ẹdhọ nọ a be rehọ enọ e rọwo ho gu wọhọ enọ e thọ uzi na u dhesẹ nọ egọmeti orẹwho na o be gba ahwo họ ru iruo isoja. Ẹdhọ nọ a bi se Shin kiti kiti ẹsikpobi na o be raha uzuazọ riẹ, yọ udu nọ o re ro ru oware nọ u kiehọ obruoziẹ-iroro riẹ gbe egagọ riẹ nọ a be whaha iẹe na yọ okienyẹ ologbo.

• Fikinọ ẹjiroro nọ Shin ọ be rọ siọ iruo isoja họ eware nọ ọ rọwo evaọ egagọ riẹ, ọ ta nọ a be wọso udu nọ ọ rẹ rọ rehọ obruoziẹ-iroro riẹ salọ oware nọ o re ru gbe egagọ riẹ.

Shin o bi rẹro nọ ẹruore ọ riẹ keme ogbẹgwae nọ ọ wọ ẹme na se na a ta kẹ orẹwho South Korea unuẹse buobu no inọ a kẹ ahwo nọ obruoziẹ-iroro rai o kẹ rai uvẹ ru iruo isoja ha uvẹ keme ohwo kpobi o wo udu yena. * O bi rẹro emamọ oziẹ nọ a ti bru evaọ ẹme isoja nọ a bi wuhrẹ fihotọ na. Shin ọ ta nọ: “Mẹ be vioja vievie he inọ me dikihẹ kẹ oware nọ mẹ rọwo evaọ egagọ mẹ gbe obruoziẹ-iroro mẹ, rekọ oghẹrẹ nọ a ru omẹ o were omẹ hẹ. Me bi rẹro nọ egọmeti South Korea o ti vuhumu ẹdẹjọ inọ ohwo o wo udu nọ ọ rẹ rọ siọ iruo orẹwho otẹrọnọ e wọso obruoziẹ-iroro riẹ.” Irẹro ọvona Isẹri Jihova nọ e rrọ South Korea gbe akpọ na soso a wo.