Te Manako o te Pipiria

“Au Tipoti Kino”—Ka Tau Ainei Noou?

“TEIA TUATAU TE MAATA UA ATURA TE ARONGA KARE E AKARAKARA UA MARI RA TEI RERE KI VAO I TE PAIRERE, TE EKE VIVIKI I TE MAUNGA NA TE TAURA, TE OE VAKA NA RUNGA I TE VAI MARERE E TE KAU I ROTO I TE MOANA MA TE AU MANGO.”​—NUTIPEPA WILLOW GLEN RESIDENT.

TE AKATAKA ra teia eaa te tupu maata ra i roto i te angaanga tipoti i teianei ao. Te maata ua atura te aronga e rave ra i te tarekareka mei te rere ki vao i te pairere, te piki ki runga i te ngai toka anuanu, te tapeka anga ia ratou ki nga peau roangarere e te rere aere, e te rere mei runga i tetai ngai teitei tei kapikiia e BASE jumping. * Te akaata ra teia i tetai ao tei mareka ua i te tuku i to ratou oraanga ki roto i te kino. Kua taangaanga katoaia te apinga tupaorooro aiti, te patikara takatakai maunga, te skateboard, e te tamaka e au uira to raro ei opara i te tangata ki vao i to ratou kotinga e kia tamata i te rere mei runga i te maunga teitei, te au mato maatamaata e kia mamao atu ta ratou rere anga. Taiku te makatini Time, i te mea e maata atura te aronga e rave ra i te “au tipoti kino”​—te au tipoti ka tuku i te oraanga o te tangata ki roto i te tumatetenga​—te akaari maira i te inangaro maata o te mirioni ua atu tangata kia “taeria to ratou kotinga, te kaʼiro i te turanga tumatetenga, te tu karape e te mataku o te aronga tarekareka openga epetoma e te aronga tipoti tukatau ei upokotu i te au araianga.”

Noatu te rongonui o teia au tipoti, e manganui katoa kua rokoia e te tumatetenga. E maata katoa tei pakia no te au tipoti meitaki ua, kareka ra kua raveia ma te tu tau kore e te mako kore. I te mataiti 1997 i Marike, kua kake te numero o te aronga tei apainaia ki te aremaki no te pakia i runga i te skateboard e 33 patene, te tupaorooro aiti e 31 patene, e te piki maunga e 20 patene. Tetai au tipoti ke, kua tupu te tumatetenga e e maata te numero o te aronga tei mate no te rave i teia au tipoti kino. Kua mārama ua te aronga e piri ra ki roto i teia au tipoti i te kino te ka tupu kia ratou. Karanga tetai vaine tupaorooro aiti: “Ka akamanako ua rai au i te mate.” Teia ta tetai tangata tukatau i te tupaorooro aiti i tuatua i te na ko anga “me kare koe e pakia, kare koe e tauta ana.”

Me akamanako tatou i teia, eaa te manako o tetai Kerititiano no teia au angaanga tarekareka? Akapeea te Pipiria me tauturu ia tatou kia iki me ka rave i te tipoti kino e me kare? Ka tauturuia tatou kia pau i teia nga uianga me akamanako tatou i to te Atua manako no te tu tapu o te oraanga.

To te Atua Manako no te Ora

Akakite te Pipiria kia tatou e ko Iehova “te tumu o te ora.” (Salamo 36:9) Kare te Atua i anga i te tangata kia ora ua mari ra, kua akapapu aia e kia mataora e kia rekareka to tatou oraanga. (Salamo 139:14; Angaanga 14:16, 17; 17:24-28) No reira, e mea tau kia irinaki e te tapapa ra aia kia akono tatou i te au apinga aroa manea tana i oronga mai no tatou. Ka mārama tatou i teia me akamanako i te au ture e te kaveinga tei orongaia ki te ngati Iseraela.

I raro i te Ture a Mose, kua umuumuia te tangata kia rave i te au takainga ei paruru i te oraanga o tetai ke. Me kare aia e akapera e kua mate tetai tangata, i te mea nona te apa no te kore e rave i te reira, kua apa aia no te akamaringi toto. Ei akaraanga, me patu tetai tangata i tona are, kua akaueia aia kia maani i tetai patu akaaka me kore paruru takapini i te tauu paraaraa o tona are. Me kare aia e anga i te reira, ka apa aia no te akamaringi toto me topa ake tetai tangata mei runga i tona are e kua mate. (Deuteronomi 22:8) Me kō poitirere ua tetai puakatoro i te tangata e kua mate, kare te tangata nana te puakatoro e akautungaia. Kareka ra, me kua mātau te puakatoro i te kō tangata e kua akamatakiteia te tangata nana te reira manu e kare ra aia i tapeka i te reira, me kō te puakatoro i tetai tangata kia mate, ka akaapaia te tangata nana te manu no te akamaringi toto e ka tau kia tamateia. (Exodo 21:28, 29) I te mea e tapu te oraanga kia Iehova, kua akaata tana Ture i tona akangateitei maata no te akono e te paruru i te oraanga.

Kua mārama te au tavini tiratiratu o te Atua e me aru ratou i teia au kaveinga, kare ratou e tuku atu i te oraanga ki roto i te kino. I roto i tetai tua Pipiria, kua akakite a Davida i tona kaki “i tetai manga vai i te ruavai i Betelehema.” I tera tuatau, te akaaere ra te au Philiseti i te oire o Betelehema. Te rongo anga ratou i te patianga a Davida, e toru ana vaeau tei tamaki atu i te nuku vaeau Philiseti i te uuti vai no roto i te ruavai i Betelehema, e kua apai i te reira kia Davida. Eaa ta Davida i rave? Kare aia i inu i te vai mari ra, kua riringi i te reira ki runga i te one. Karanga aia: “Auraka rava au, e taku Atua, kia akapera; ka inu ainei oki au i te toto o eianei puke tangata, ko tei akaruru ua i to ratou mate? Kua akaruru oki ratou i to ratou mate, i te apai anga mai i teianei vai.” (1 Paraleipomeno 11:17-19) Kua tamanako a Davida auraka rava aia e tuku i te oraanga o tetai ke ki roto i te tumatetenga ei akamerengo i tona kaki.

Kua manako akapera a Iesu te timata anga te Tiaporo iaia, penei na roto i tetai orama, kia rere mei runga i te iero ei akara me ka paruru te au angera iaia kia kore aia e pakia. Pau atu a Iesu: “Auraka koe e timata atu i toou Atua ra ia Iehova.” (Mataio 4:5-7) Ae, kua mārama a Davida raua ko Iesu e mea tarevake i mua i te Atua kia tuku i te oraanga ki roto i te kino.

Me akamanako i teia nga akaraanga, penei ka ui tatou, ‘Akapeea tatou e kite ei eaa ua ai te au tipoti kino ka ō atu te tangata ki roto i te tumatetenga? I te mea kare tetai tipoti me kore tarekareka i te mea kino, penei no te tu e rave ra tetai tangata i te reira kua riro ïa ei mea kino, akapeea tatou e kite ei me ka tau te reira?’

Ka Pauna Ainei te Taime?

Me akamanako e me akara tikai i to tatou tu no tetai ua atu angaanga tarekareka ta tatou ka inangaro i te rave, ka tauturu ia tatou kia kite i te pauanga. Ei akaraanga, penei ka ui tatou, ‘Ka putuputu ainei te pakia me rave i teia tarekareka? Kua tereniia ainei au me kore e apinga paruru ainei taku ka aao kia kore e pakia? Me tarevake ana au, penei me inga, me tarevake te rere anga me kore me kino te apinga paruru, eaa te ka tupu? Ka tupu ainei tetai manga pakia ua, me ka tupu ainei te tumatetenga me kore te mate?’

Me rave tetai Kerititiano i te ikianga tau kore no te angaanga tarekareka e ka ō atu ki roto i te kino, ka takinokinoia tona pirianga akaperepere kia Iehova e kare aia e tau no te au tikaanga ngateitei i roto i te putuputuanga. (1 Timoteo 3:​2, 8-​10; 4:​12; Tito 2:​6-8) Taka meitaki ua, me rave te au Kerititiano i te angaanga tarekareka, e mea tau kia akamanako ratou i to te Atua manako no te tu tapu o te oraanga.

[Tataanga Rikiriki i Raro]