Go dayrɛkt to di men tin

A Gri wit di We Aw Gɔd De Si Blɔd

A Gri wit di We Aw Gɔd De Si Blɔd

A Gri wit di We Aw Gɔd De Si Blɔd

Wan Dɔktɔ Tɛl Wi In Stori

A BIN de na di ɔspitul lɛkchɔ rum, de tɔk bɔt wan posmotin rizɔlt to sɔm dɔktɔ dɛn. Di peshɛnt we day bin gɛt kansa, ɛn a tɔk se: “Wi go se di men rizin we mek dis peshɛnt day na bikɔs in rɛd blɔd sɛl dɛn bin dɔn day ɛn in kidni stɔp fɔ wok bikɔs dɛn gi am bɔku bɔku blɔd.”

Wan profɛsɔ grap tinap ɛn ala in vɛks wan se: “Yu want fɔ se wi gi am di rɔng tayp blɔd?” A ansa am se: “Nɔto dat a min.” A sho sɔm pikchɔ dɛn na di skrin we de sho sɔm pat dɛn na di peshɛnt in kidni, dɔn a tɔk se: “Wi kin si se bɔku pan in rɛd blɔd sɛl dɛn na in kidni dɔn day ɛn na dat mek wi go tɔk se na dis mek in kidni stɔp fɔ wok.” * Ɔlman na di lɛkchɔ rum bin tɛns, ɛn mi mɔt bin dray. Pan ɔl we mi na bin yɔŋ dɔktɔ ɛn in na profɛsɔ, a bin tink se a nɔ go chenj wetin a dɔn tɔk.

Akɔdin to di tɛksbuk we gɛt di taytul Modern Blood Banking and Transfusion Practices we Dr. Denise M. Harmening rayt, dɛn tɔk se “di day we di rɛd blɔd sɛl de day de apin bikɔs di peshɛnt in bɔdi riakt to di blɔd we dɛn gi am, i gɛt bɛlɛ, ɔ dɛn du transplant.” We dɛn kin du tɛst dɛn bifo dɛn gi pɔsin blɔd, dɛn nɔ kin “no aw di tin dɛn we de na di peshɛnt in bɔdi we fɔ fɛt sik go riakt to di blɔd we dɛn go gi am.” Akɔdin to Dailey’s Notes on Blood, rɛd blɔd sɛl dɛn kin day “ilɛksɛf dɛn gi peshɛnt smɔl blɔd we nɔ mach wit in yon. We di kidni stɔp fɔ wok, dat de pɔyzin di peshɛnt smɔl smɔl bikɔs di kidni nɔ de ebul fɔ pul di dɔti we de insay di blɔd.”

Di tɛm we dis tin bin apin, mi nɔto bin Jiova Witnɛs. Dɛn bɔn mi insay 1943 na Sɛnday, na wan siti na di nɔt pat na Jepan. Bikɔs mi papa na bin pathologist ɛn psychiatrist, a bin disayd fɔ stɔdi bɔt mɛrɛsin. Insay 1970, we a de sɛkɔn ia na mɛdikal skul, a mared wan yɔŋuman we nem Masuko.

A Bigin fɔ Wok as Pathologist

Masuko bin de wok fɔ ɛp fɔ sɔpɔt wi as a de dɔn mi mɛdikal kɔz. A bin rili lɛk fɔ stɔdi bɔt mɛrɛsin. A bin de kɔle di we aw Gɔd mek mɔtalman bɔdi! Bɔt pan ɔl dat, a nɔ bin ɛva tink se Pɔsin de we mek ɔltin. A bin fil se we a stɔdi bɔt mɛrɛsin, dat go mek mi layf gɛt minin. So afta a bi dɔktɔ, a bin disayd fɔ kɔntinyu fɔ stɔdi bɔt mɛrɛsin bay we a stat fɔ stɔdi pathology, dat na, di we aw sik de biev, wetin de kɔz am, ɛn aw i de afɛkt pɔsin.

We a de du posmotin pan kansa peshɛnt dɛn we dɔn day, a bigin fɔ dawt if fɔ gi pɔsin blɔd na di bɛst tin fɔ du. Peshɛnt dɛn we gɛt kansa we de na di las stej nɔ kin gɛt bɛtɛ blɔd bikɔs dɛn de blid. Bikɔs chemotherapy kin mek peshɛnt nɔ gɛt blɔd, dat kin mek bɔku tɛm dɔktɔ kin tɛl dɛn fɔ tek blɔd. Bɔt a kam fɔ sɔspɛkt se, we dɛn gi peshɛnt blɔd, dat de mek di kansa prɛd mɔ ɛn mɔ. Di tru tin na dat, tide dɔktɔ dɛn dɔn kam fɔ no se we dɛn gi peshɛnt blɔd, dat de sɔprɛs in imyun sistɛm we kin mek am pɔsibul fɔ lɛ di peshɛnt in tyumɔ kam bak ɛn mek i nɔ izi fɔ lɛ di kansa peshɛnt sɔvayv. *

Na insay 1975 a bin gɛt di kes we a bin tɔk bɔt na dis atikul in biginin. Na di profɛsɔ bin de in chaj ɔf di kes ɛn in na bin spɛshalist pan hematology. So no wɔnda i bin vɛks we i yɛri a tɔk se di peshɛnt day bikɔs dɛn gi am blɔd! Bɔt a kɔntinyu fɔ gi mi prizɛnteshɔn ɛn smɔl smɔl in at bin kol.

Sik ɔ Day Nɔ Go De Igen

Na arawnd da tɛm de wan ol uman we na Jiova Witnɛs kam fɛn mi wɛf. I yuz di wɔd “Jiova” we i de prich, ɛn mi wɛf aks am wetin dat min. Di uman ansa se: “Jiova na di tru Gɔd in nem.” Masuko bin dɔn de rid di Baybul frɔm we i smɔl, bɔt di Baybul we i bin de yuz pul Gɔd in nem ɛn chenj am to “LƆD.” Naw i dɔn no se Gɔd gɛt nem!

Wantɛm wantɛm, Masuko bigin fɔ stɔdi di Baybul wit di ol sista. We a kam na os arawnd wan oklɔk na nɛt, mi wɛf bin gladi ɛn tɛl mi se: “Di Baybul tɔk se sik ɛn day nɔ go de igen!” A tɛl am se: “Dat wɔndaful!” I kɔntinyu fɔ tɔk se: “Bikɔs di nyu wɔl nɔ de fa igen, a nɔ want yu fɔ west yu tɛm.” A ɔndastand am se i want mek a lɛf mi dɔktɔ wok, so a vɛks ɛn dat bin ambɔg wi mared-os.

Bɔt mi wɛf nɔ bin giv-ɔp pan mi. I bin pre to Gɔd ɛn luk fɔ di rayt skripchɔ dɛn fɔ sho mi. Di wɔd dɛn we de na Ɛkliziastis 2:​22, 23 (NWT) bin rili tɔch mi at we se: “Us bɛnifit mɔtalman go rili gɛt frɔm ɔl di tranga wok ɛn di tin we de push am fɔ wok tranga wan na di wɔl? . . . Ɛn ivin na net in at nɔ de kol. Dis bak na vaniti.” Dis bin fit wetin a bin de du. A bin de spɛn ɔl mi tɛm de stɔdi bɔt mɛrɛsin de ɛn nɛt pan ɔl we a nɔ bin de gɛt tru tru gladi-at.

Wan Sɔnde mɔnin insay Julay 1975, we mi wɛf lɛf os fɔ go na Jiova Witnɛs dɛn Kiŋdɔm Ɔl, misɛf bin disayd fɔ go. Mi wɛf bin rili sɔprayz fɔ si mi, ɛn di brɔda ɛn sista dɛn bin wɛlkɔm mi fayn fayn wan. Frɔm da tɛm de, a bigin fɔ atɛnd mitin ɛvri Sɔnde. Afta wan mɔnt, wan brɔda bigin fɔ stɔdi di Baybul wit mi. Mi wɛf bin baptayz tri mɔnt afta da sista bin go prich to am.

A Gri wit di We Aw Gɔd De Si Blɔd

I nɔ tu te a kam fɔ lan se di Baybul tɛl Kristian dɛn fɔ ‘avɔyd blɔd.’ (Akt 15:​28, 29; Jɛnɛsis 9:​4) Bikɔs a bin ɔlrɛdi de dawt if fɔ gi blɔd na di bɛst tin fɔ du, dat bin mek am izi fɔ mek a gri wit di we aw Gɔd de si blɔd. * A tɛl misɛf se: ‘If Pɔsin de we mek ɔltin ɛn na dat i se, a tink se i kɔrɛkt.’

A lan bak se wi de sik ɛn day bikɔs ɔf Adam in sin. (Romans 5:​12) Da tɛm de, a bin de du wan risach bɔt arteriosclerosis. As wi de ol wi arteries de strɔng ɛn smɔl, ɛn dat de mek wi de gɛt sik dɛn lɛk at prɔblɛm, cerebrovascular disorders, ɛn kidni prɔblɛm. I mek sɛns we di Baybul tɔk se wi de sik ɛn day bikɔs wi nɔ pafɛkt. Da tɛm de, mi zil fɔ stɔdi bɔt mɛrɛsin bin bigin fɔ ridyus. Na Jiova nɔmɔ go dɔnawe wit sik ɛn day!

Insay Mach 1976, dat na sɛvɛn mɔnt afta a bigin fɔ stɔdi di Baybul, a lɛf fɔ stɔdi na di yunivasiti ɔspitul. A bin de fred se a nɔ go ɛva ebul fɔ wok as dɔktɔ igen, bɔt a bin gɛt wok na wan ɔda ɔspitul. A bin baptayz insay Me 1976. A bin disayd se di bɛst we fɔ yuz mi layf na fɔ yuz bɔku pan mi tɛm fɔ prich ɔ fɔ payɔnia, we a bin bigin fɔ du insay Julay 1977.

A Bin De Difɛnd di We Aw Gɔd De Si Blɔd

Insay Novɛmba 1979, mi ɛn Masuko bin muv go na wan kɔngrigeshɔn na wan say we nem Chiba Pafɛkchɔ usay dɛn bin rili nid mɔ pipul dɛn fɔ prich. A bin gɛt wok na wan ɔspitul usay a bin de wok wan wantɛm insay di wik. Di fɔs de we a go wok, sɔm dɔktɔ dɛn we de du ɔpreshɔn bin sɔrawnd mi. Dɛn ɔl bin de aks mi se: “As Jiova Witnɛs, wetin yu go du if dɛn kam wit peshɛnt na di ɔspitul we nid blɔd?

Wit rɛspɛkt, a tɛl dɛn se a go du wetin Gɔd se bɔt blɔd. A bin ɛksplen to dɛn se ɔda we dɛn de fɔ trit peshɛnt dɛn ilɛk yu nɔ gi dɛn blɔd ɛn a tɛl dɛn se a go du mi bɛst fɔ ɛp mi peshɛnt dɛn. Afta wi dɔn tɔk fɔ lɛk wan awa, di dɔktɔ we de bifo ɔl di wan dɛn we de du ɔpreshɔn tɔk se: “A ɔndastand. Bɔt if dɛn kam wit peshɛnt we dɔn lɔs bɔku blɔd, wi go andul am witawt yu.” Ɔlman bin sabi dis man as pɔsin we at fɔ dil wit, bɔt afta da tɔk we wi bin tɔk, mi ɛn in bi padi ɛn i bin rɛspɛkt wetin a biliv.

Sɔntin Bin Tɛst Wetin A Biliv bɔt Blɔd

Di tɛm we wi bin de sav na Chiba, na da sem tɛm de dɛn bin de bil Jiova Witnɛs dɛn nyu ɛdkwata na Ebina insay Jepan. Mi ɛn mi wɛf bin de drayv go de wan tɛm insay di wik, fɔ kia fɔ di brɔda ɛn sista dɛn wɛlbɔdi we bin de ɛp de ɛp fɔ bil dis os we dɛn kɔl Bɛtɛl. Afta sɔm mɔnt, dɛn bin invayt wi fɔ sav na di Ebina Bɛtɛl ful taym. So insay Mach 1981, wi bin bigin fɔ liv na di os dɛn we dɛn bin bil fɔ di wan dɛn we bin go ɛp fɔ wok. I pas 500 pipul dɛn we bin de de. Na mɔnin, a bin de ɛp fɔ klin di batrum ɛn tɔylɛt dɛn na di say usay dɛn bin de bil, dɔn aftanun, a bin de du mɛdikal chɛkɔp dɛn.

Wan pan mi peshɛnt dɛn na bin Ilma Iszlaub, we kɔmɔt Ɔstrelia ɛn kam as mishɔnari na Jepan insay 1949. I bin gɛt leukemia ɛn di dɔktɔ dɛn bin tɛl am se i jɔs gɛt sɔm mɔnt fɔ liv. Ilma nɔ bin gri fɔ tek blɔd ɛn i bin disayd fɔ de na Bɛtɛl te to de tɛm we i go day. Da tɛm de, mɛrɛsin dɛn lɛk erythropoietin, we kin ɛp fɔ lɛ di rɛd blɔd sɛl dɛn bɔku nɔ bin de. So sɔntɛnde in hemoglobin bin de rili go dɔŋ to 3 ɔ 4 gram! (Di nɔmal lɛvul na 12 to 15) Bɔt a bin du wetin a ebul fɔ trit am. Ilma bin kɔntinyu fɔ sho strɔng fet pan Gɔd te in day insay Janwari 1988, dat na lɛk sɛvɛn ia afta dɛn bin tɛl am se i go day!

Fɔ sɔm tɛm naw, bɔku Jiova Witnɛs dɛn we de ɛp fɔ wok na di Jepan branch ɔfis dɔn nid fɔ du ɔpreshɔn. Wi tɛl di dɔktɔ dɛn we de wok na di ɔspitul dɛn we de nia wi tɛnki fɔ we dɛn gri fɔ du di ɔpreshɔn dɛn we dɛn nɔ yuz blɔd. Bɔku tɛm, dɛn bin de kɔl mi fɔ de na di rum we dɛn de du di ɔpreshɔn fɔ si wetin dɛn de du, dɔn ɔda tɛm dɛn, a bin de ivin ɛp fɔ du di ɔpreshɔn. A de tɛl dɛn dɔktɔ dɛn de tɛnki bikɔs dɛn de rɛspɛkt wetin Jiova Witnɛs dɛn biliv bɔt blɔd. We a de wok wit dɛn, dat dɔn gi mi chans fɔ tɔk to bɔku pan dɛn bɔt wetin a biliv. I nɔ tu te yet we wan pan di dɔktɔ dɛn baptayz as Jiova Witnɛs.

I fayn fɔ no se, di tray we dɔktɔ dɛn de tray fɔ trit Jiova Witnɛs dɛn we dɛn nɔ de yuz blɔd dɔn rili impruv di mɛdikal tritmɛnt we dɛn de gi peshɛnt dɛn. Ɔpreshɔn dɛn we dɛn de du we dɛn nɔ yuz blɔd dɔn rili sho se bɛnifit dɛn de we dɛn nɔ gi blɔd to peshɛnt. Risach dɔn sho se dɛn kayn peshɛnt dɛn de kin wɛl kwik ɛn dɛn nɔ kin gɛt bɔku prɔblɛm dɛn afta di ɔpreshɔn.

A Kɔntinyu fɔ Lan Frɔm di Bɛst Dɔktɔ

A kin tray fɔ lan di nyu tritmɛnt dɛn we de naw. Bɔt a de kɔntinyu fɔ lan bak frɔm Jiova, we na di bɛst Dɔktɔ. I nɔ jɔs de si wetin de pantap bɔt i de si ɔltin bɔt udat wi rili bi. (Fɔs Samiɛl 16:​7) As dɔktɔ, a nɔ jɔs de pe atɛnshɔn pan di sik we mi peshɛnt dɛn gɛt, bɔt a de tray fɔ trit dɛn as udat dɛn rili bi. Dis de ɛp mi fɔ trit peshɛnt dɛn fayn fayn wan.

A stil de wok na Bɛtɛl, ɛn we a de ɛp ɔda pipul dɛn fɔ lan bɔt Jiova, ɛn aw i de si blɔd, na wan pan di tin dɛn we de mek a rili gladi. A de pre se i nɔ go te igen, Jiova Gɔd, we na di Bɛst Dɔktɔ go mek sik ɛn day nɔ de igen.​—Di pɔsin we tɛl wi dis stori na Yasushi Aizawa.

[Futnot Dɛn]

^ par. 4 Akɔdin to di tɛksbuk we gɛt di taytul Modern Blood Banking and Transfusion Practices we Dr. Denise M. Harmening rayt, dɛn tɔk se “di day we di rɛd blɔd sɛl de day de apin bikɔs di peshɛnt in bɔdi riakt to di blɔd we dɛn gi am, i gɛt bɛlɛ, ɔ dɛn du transplant.” We dɛn kin du tɛst dɛn bifo dɛn gi pɔsin blɔd, dɛn nɔ kin “no aw di tin dɛn we de na di peshɛnt in bɔdi we fɔ fɛt sik go riakt to di blɔd we dɛn go gi am.” Akɔdin to Dailey’s Notes on Blood, rɛd blɔd sɛl dɛn kin day “ilɛksɛf dɛn gi peshɛnt smɔl blɔd we nɔ mach wit in yon. We di kidni stɔp fɔ wok, dat de pɔyzin di peshɛnt smɔl smɔl bikɔs di kidni nɔ de ebul fɔ pul di dɔti we de insay di blɔd.”

^ par. 9 Di Ɔgɔst 1988 Journal of Clinical Oncology, tɔk se: “Peshɛnt dɛn we dɛn de gi blɔd bifo ɔ dyurin di tɛm we dɛn de du dɛn ɔpreshɔn, kin gɛt siriɔs sayd ifɛkt pas peshɛnt dɛn we dɛn de du kansa ɔpreshɔn pan we dɛn nɔ gi blɔd.”

^ par. 17 Fɔ lan mɔ bɔt wetin di Baybul tich bɔt blɔd, rid di brosho we gɛt di taytul How Can Blood Save Your Life? we Jiova Witnɛs dɛn mek.

[Blɔb]

“A bin ɛksplen to dɛn se ɔda we dɛn de fɔ trit peshɛnt dɛn ilɛk yu nɔ gi dɛn blɔd ɛn a tɛl dɛn se a go du mi bɛst fɔ ɛp mi peshɛnt dɛn”

[Blɔb]

“Ɔpreshɔn dɛn we de du we dɛn nɔ yuz blɔd dɔn rili sho se bɛnifit dɛn de we dɛn nɔ gi blɔd to peshɛnt”

[Pikchɔ]

Ɔp: A de gi tɔk frɔm di Baybul

Raytan: Mi ɛn mi wɛf, Masuko