Хығырығҷыларның сурығлары

Библияда тост чоохтирынаңар пір дее ниме чоохталбинча. Ноға андағда Иегованың киречілері анзында араласпинчалар?

Арағалығ чірчені тудынып алып, тост чоохтааны прай чир-ӱстӱне тарап парған кибір. Пасха-пасха хазналарда аны аймах-пасха оңдайларнаң иртірчелер. Пірееде, тост чоохтаан соонда, чірчелерні хағыстырчалар. Тост чоохтапчатхан кізі кемні-де часкалығ, хазых ползын паза ӱр чуртазын тіп алғастапча. Пасхалары, ол алғастарға хозылып, арағалығ чірчелерні кӧдіріп, ісчелер. Кӧбізі пу кирек олаңай ла кибір тіп санапчалар. Че Иегованың киречілерінің пу кибірде араласпинчатханына аарлығ сылтағлар пар.

Христианнар пу кибірде араласпинчатсалар даа, пасхалары хазых паза часкалығ ползыннар тіп хынчалар. Кӧзідімге, пастағы вектегі устапчатхан чӧп ӧмелерзер айланған пічіктің халғанҷы сӧзін піди тілбестирге чарир: «Хазых полыңар!», «Хазығыңар чахсы ползын!» алай «Амыр-хазыхнаң!» (Илҷілернің 15:29). Пірееде сын Худайның нымысчылары ханнарзар піди айланҷаңнар: «Минің пигім вектерге чуртазын!» алай «Хан вектерге чуртазын!» (1 Царей 1:31; Неемия 2:3).

Тосттарны чоохтирға кибір хайдаң килген? 1968 чылда, 1 кӱрген айында сыххан «Сторожевой башняда» (англ.) 1910 чылда сыххан «Британскай энциклопедиядаң» цитатазы кӧзіділген: «Пурунғыдағылар худайларның алай ӧлген кізілернің аттарына чарыдылған религиознай кибір итчеңнер. Амғы туста кемнің-де хазығының ӱчӱн іскені андартын алылған полар. Гректер паза римдегілер, кӱлеттепчетселер, постарының худайларына араға урҷаңнар. Паза ритуальнай пайрамнарында, оларның паза ӱреен кізілернің аттарына чарыдып, араға ісчеңнер». Аннаң андар ол энциклопедияда чоохталча: «Пірее кізілернің ӱчӱн араға іскені худайға тайығлар салчатхан кибірлернең уғаа чағын палғалыстығ» (13-ҷі том, 121-ҷі страница).

Амғы тустағы пічіктерде ниме чоохталча? Аймах-пасха чоннар хайди араға ісчеткеннеңер 1995 чылда сыххан справочникте піди пазылча: «Тосттар чоохтааны пурунғыдағы кибірлердең сыххан полар. Ол кибірлер тузында, ызых сыйыхтарны — ханны алай арағаны — пазырыстарын толдырзыннар тіп, худайларға тайыға пирҷеңнер. Оларның пазырыстарын „Ӱр чуртаңар!“ алай „Сірернің хазығыңар ӱчӱн!“ тіп тілбестирге чарир» (International Handbook on Alcohol and Culture).

Пірее хоостар алай кибірлер пурунғыдағы языческай кибірлернең палғалыстығлар. Че анзы сын христианнарға ол нимелернең тузаланарға чарабас полчатханын таныхтабинча. Кӧзідімге, гранаттар алай, хайди олар Библияда адалчалар гранатовай яблокалар. Пір библейскай энциклопедияда чоохталча: «Язычествода гранаттар священнай символларға саналҷаңнар». Андағ даа полза, Худай иң улуғ абыстың кӧгенегінің идегінде чіптернең гранатовай яблокалар ит саларға, ідӧк Соломонның храмындағы чис колонналарны гранаттарнаң чазап саларға чахаан (Исход 28:33; 2 Царей 25:17). Обручальнай кольцо хаҷан-да чой религиянаң палғалыстығ полған. Че пӱӱн кӧп кізі аннаңар пілбинче. Оларға обручальнай кольцо кізілер хоных хон салғанын на таныхтапча.

Религиознай кибірлерде хызыл арағанаң хайди тузаланҷаңнар? Кӧзідімге, Ваалға пазырчатхан Сихем тіп саарның чуртағҷылары постарының худайның туразынзар парып, Гедеонның оолғын Авимелехті харғап, ісчеңнер паза чіҷеңнер (Судей 9:22—28). Хайди сағынчазар, Иеговаа киртістіг нымысчылар пасха худайлардаң Авимелеххе хомай идерге сурынчатхан кізілернің аразында кӱлеттирҷіктер бе? Израильтяннар Худайдаң хыйа парыбысхан тустаңар Амос піди пасхан: «Хайдағ ла полза тайығ салҷаң орыннарда чатчалар. Пыролаттырған кізілердең алылған арағаны постарының худайларының тураларында ісчелер» (Амос 2:8). Сын Худайның нымысчылары чой худайларны саблапчатхан паза оларға араға урчатхан кізілер аразында кӱлеттирҷіктер бе? (Иеремия 7:18). Алай сын Худайның нымысчызы, хайдағ-да ӧӧркі кӱсті кемнің-де алнындағы чуртазын алай кемні-де алғастазын тіп, чірчені кӧдірерҷік пе?

Че Иегованың нымысчылары даа пірееде ідӧк, холларын кӧдіріп, пазырҷаңнар. Че олар сын Худайзар холларын кӧдіргеннер. Кӧзідімге, Библияда чоохталча: «Соломон, Иеговаа тайығ салҷаң орын алнында турып алып... холларын тигірзер кӧдіріп, теен: „Израильнің Худайы, Иегова, син осхас Худай... чоғыл! ...Тигірдең, син чуртапчатхан орыннаң, ис паза пыро таста“» (1 Царей 8:22, 23, 30). Мына паза пір кӧзідім: «Анаң Ездра Иегованы, сын паза илбек Худайны, саблаан. Прайлары, холларын кӧдіріп: „Аминь! Аминь!“ — тееннер. Анаң, тізекке тӱзіп алып, Иегованың алнында, чирге читіре мӧкейіп, пазырғаннар» (Неемия 8:6; 1 Тимофейге 2:8). Пілдістіг, Худайның киртістіг нымысчылары, хайдағ-да талаанның худайынаң полызығ сурынып, холларын тигірзер кӧдірбееннер (Исайя 65:11).

Кӧп кізі, тост чоохтапчатса, хайдағ-да худайдаң полызығ сурынчабыс тіп сағынминчалар паза ноға арағалығ чірчені кӧдірчеткенін дее чоохтап полбинчалар. Че оларның ноға ол кибірні итчеткенін пілбинчеткені сын христианнар ол кибірҷе тудынарға кирек полчатханын таныхтабинча.

Прайзы пілчелер: Иегованың киречілері кӧп кізілер араласчатхан пасха даа кибірлерде араласпинчалар. Кӧзідімге, хазна гербіне алай флагына кізілер честь пирчеткені хайдағ-да нимее пазырчатханына санабинчалар. Сын христианнар пасха кізілерге андағ церемонияларда аралазарға харығ полбинчатсалар даа, постары араласпинчалар. Андағ церемония поларын піліп алзалар, Иегованың киречілері пасхаларын хыпчыхтандырбас ӱчӱн, ипти тудынчалар. Патриотическай церемониялар Библияда чоохталчатхан нимее тоғырланчалар, аннаңар Иегованың киречілері ол киректерде араласпинчалар (Исход 20:4, 5; 1 Иоанның 5:21). Пӱӱн кӧп кізілер тост чоохтаанын религия кибірлеріне санабинчалар. Че андағда ноға Иегованың киречілері тост чоохтабинчалар? Ол кибір пурунғы религиялардаң килген. Паза амғы даа туста анзы тигірзер айланғанына алай хайдағ-да ӧӧркі кӱске пазырғанына саналча (Исход 23:2).