Rwa ḇeri ḇe roi swewar na

Nwa Mamam Ḇemnis faro Aninem Swan ya

Nwa Mamam Ḇemnis faro Aninem Swan ya

Nwa Mamam Ḇemnis faro Aninem Swan ya

TONY, ḇeyap ro farkarkor ḇepon ya, bisa ismai kenem ḇepyum syadi, fyor ifawi roi ḇefrur samswen iso aninem swan ya. Fama, snar ḇyero aninem swan nabor, ḇo kyara nafrur dafduf ḇe i ḇa, doḇe nakam nari napyum monda. Rosai ḇefnai fa nya mamam ḇesasar rarirya?

Samambraḇ fa byukimam na namnis ḇa kwar kukro daninem swan syadi. Tony ifawi ke roḇa, organ ḇebuki mamwarek ḇaken, kakara, ma sneḇaḇir ḇyena iso akuk ḇyedi, nefararur pyum ḇa kwar snar dinem swan nabor kaku. Dinem nabor kaku ido, nari nafrur fa akuk ḇyena nsamambraḇ ḇa fa myam manggundi kuker pyum kaku.

Roi risuru ḇefnai fa Tony mamam ḇyena nsasar kuker manggundi iso marisen ḇesamambraḇ ḇyena faro aninem swan ya. Albert, ḇeyap ro farkarkor ḇepon na, randak ya fyamyun ḇo doḇe nya samswen kuker aninem swan ya ḇa. Doḇe, ”Nari yafamyun aninem swan yenane, ma nari yawoswarek aya ma yaḇesewar fa yafasnaiḇair snar roi nane nmarḇak manggenem ḇa. Fandun ayedi oser monda iso insama yinem pdef.” Snonggaku ḇese smam kwar snar aninem swan ine ifrur Tony ma Albert suwarai kwar rariryano sumnai ḇa, suyoḇe na roi nakam napyum monda. Manggunsu iso nari ḇemnai ro farandinem swan suḇena. Ḇape, rosai na sufrur kaku ya?

Wafrur Beri!

Snonggaku ḇebor ḇemnai fa ḇeyinem syadadi swan siso mnis kwar Yesus wos ḇyena, ”Rofyor mkamsu ḇar rakuya ḇyeninyan au, weri ḇo wasawen i, snar ipyum syadi faro au rofyor kina oso ro ḇaken bedi ryo, ro ḇaken bedi ḇesiper ḇyeḇesawen ro for ḇembrerḇa.”​—Matius 5:​29.

Inja, rodine Yesus ikofen ḇa insama snonggaku oso kyor parpar ḇaken manggun ḇyedi. Ḇape, isya fyasnaiḇair kuker byuk wos peper snar fandun fa komarisen kowapuk roi oso ro kenem koḇena na ḇeyun samswen ḇe wis koḇena kuker Allah. Kakuḇae, roi kofrur nane nari nafrur koduf kaku. Mboi, roi ani nari kyadaunwarek ko ro nyan kakara ma fafisu na ḇeyun ko faro aninem swan ḇesyadadi. Inja, fyor snonggaku ḇese sikofenḇair roi sḇaḇir kuker aninem swan kinem na ido, fasaw beri kobur na. * Jadi fa wafarmku manggun ro aninem swan Bena ḇa ido, ibye kada wamarisen fa ”wasawenbur na” ro kenem Bena. Imbude roi ani nafrur waduf kaku, ḇoi nama namnis ḇa kuker saneso ḇaḇir na snar kenem ḇeḇye ḇa na.

Imbape auma ḇefarandinem swan risaw ḇa, rariryano ausya wamarisen fa winem nabor syadi swan sya ke? Rarirya ido, nyan ḇepyandam risai monda ḇefnoḇek Au fa nwa mamam ḇemnis faro aninem swan ya?

Mansei na Ḇefnoḇek ya

1. Wakyar faro papoik ro nadi wafrur ker na ma kuker sne ḇesiper. Refo byuk anun ine faro snonggaku kam ḇemarisen ḇefrur Allah Yahwe Imarisen, ”Mkofasna roi ḇeḇor kam marisen mkoḇena faro Allah ro nadi ma fararyor kuker kafkofen kasumasa. Saswar-ḇaḇye ro Allah, ḇesyadi ro kakara, nari nfaduru sne ma kakara mkoḇena snar Yesus Kristus.” (Filipi 4:​6, 7) Rosai na ḇenadi na insama wasmai saswar ḇaḇye ḇesyadi ro kakara ine?

Iḇye kada wakofenḇair kaku snar wasmai samswen kuker aninem swan ya, manggundaw iso na ḇekamar samswen Bena. Kuker ḇenadi wakofenḇair ḇe Allah rosai wamarisen wafrur kuker roi ani, nari ḇyebarakas sasewar Bena insa wasmai sneprei ma binggwanburo samswen ḇeba ya. ”Snonggaku ḇeyokef sasar ḇyena nari ismai royoḇa. Ḇape snonggaku ḇekofenḇair ma ḇeburna nari ismai sawarwar ya.” (Amsal 28:13) Yesus ikofen kako na koḇenadi radine, ”Wun nkoḇe fafrowes na awer, mḇoi faspar nko bur Ibirisya.” (Matius 6:​13) Ḇape, moḇsa waso mnis roi wakofen ro nadi ani, ma rodiso wasmai kankarem faro rosai wor na?

2. Wasmai samambraḇ ro Allah Wos Ḇyena. ”Snar Allah wos ḇyena wos ḇekenem ma ḇepok . . . isof ifrur fakakara ma swaruser ro kosnesna nbaḇer kam.” (Ibrani 4:​12) Snonggaku ḇebor randak sima snonggaku ḇefarandinem swan syadi kaku sismai fanfnoḇek kwar kuker siwasya ma skarauser mnuk-mnuk ḇero Refo ro ras ḇe ras. Ḇefas Mazmur oso ḇemgak faro Allah doḇe, ”Aski isya faro snonggaku ḇembran kuker farkankin snonggaku ḇeḇarḇor sya ḇa, . . . ḇape marisen ḇyena iso Yahwe sasoser Ḇyena, ma sasoser Ḇyena iwasya kuker sne ḇerun ro ras ma roḇ. . . . Roi ifrur nakam nbuk bon ḇepyum.”​—Mazmur 1:​1-3.

Albert, ḇefarkor Refo kuker Saksi-Saksi Yahwe ma ismai samambraḇ kwar fa ibur aninem swan ḇesyadadina, doḇe, ”Yakyar kaku, snar Refo ma wos farkarkin ro Refoya ḇefnoḇek aya ḇa ido, na yamar kwar.”

3. Fasnai farmku manggun. Refo ikofenḇair snonggaku ro Sidang Kristen sya randak ya sima snonggaku ḇemarsarser ḇape sifasren si kwar snar ’sna Allah sedi rur Ḇyedi’. (1 Korintus 6:​9-​11) Nyan ya rarso? Oser ya iso, sifnoḇek si fa simnai simarsarser ma siso pesta pora ḇa kuker sifasnai farmku manggun, ine iso rari oso fandun fa konai kuker kor fafnoḇek ro Allah rur ḇesren Ḇyedi. ”Mkinem awer anggur ḇefrur masaser mko, snar anggur ifrur rarmomen-nafsu, mboi mkoḇesewar insa mkofo kuker Rurya.” (Efesus 5:​18; Galatia 5:​21-​23) Yesus Kristus ḇyeasas snar ”Kma mkoḇedi ro boiyaswa! Nari ḇyuk Rur Ḇesrenya faro mansei ḇeyor faroiya.” Inja, ”Mkore, nari neḇeḇuk faro mko.”​—Lukas 11:​9, 13.

Snonggaku ḇemarisen ḇesyom Yahwe bisa fyasnai farmku manggun isoine kuker iwasya ma fyarkor Refo ma ḇyenadi ḇesya kwar kuker sne ḇesiper. Ḇardibur wasusu snar wafafko ḇaido ḇesanekar, waso anun ḇero Refo anine, ”Snar mansei ḇeker ma ḇekekef imnis rari snonkaku, nari dinek marmarya ro rari ḇyedi. Ḇape rofyor kyer ma kyekef imnis farkankin ro Allah Rur ḇyedi, nari dinek kankenem ḇekaku ma ḇekain fyoro ro Allah Rur ḇyedi. Inja komor awer ro kofrur roi ḇeḇye, snar rofyor fafisuya ryama, nari kinek bon na rofyor ani.”​—Galatia 6:​8, 9.

4. Kwinfir bati ḇepyum. ”Snonggaku ḇembran kuker snonggaku ḇefawinanem nari fyawinanem, ḇape snonggaku ḇeso kuker snonggaku ḇenawnower nari ismai roi ḇemun.” (Amsal 13:20) Wakofenḇair ḇe bati ḇesya snemuk Bedi fa waḇe wamnai winem swandi. Ḇape Allah wos Ḇyena nbuk swarapepen snar fyor wamnai ”ḇaḇemasaser, munara ḇefnak pipi, farandinem,” nafrur bati ḇeḇeso Bedi ro ḇepondi nari skandor ’snar waso si fa waksun ro aner raris kankenem sena ḇa, eḇedari sonef au.’ (1 Petrus 4:​3, 4) Iḇye kada ḇebati awer kuker snonggaku ḇeawyae snemuk Bena fa wamnai ro aninem swan ya.

5. Wap ḇepon barbor ro swan nari winem ya. ”Mkoso awer nyan famfnom ro supswan ine. Naek buk mankundaw fa Allah ifrur fa babo wer, insa beḇesadwer. Rarirya naek wafawi Allah marisen ḇyena -- isoine rosai ḇeḇye ma ḇefrur sneprei Allah ma ḇemnis.” (Roma 12:​2) Rofyor buk Allah wos farkankin Ḇyena nafnoḇek Au fa wap ḇepon barbor ro swan imbe winem na bardibur mam ḇo bati ḇesya ḇaido ”nyan famfnom ro supswan ine” ifrur na, nari wasmai marisen kuker nyan kenem Allah imarisen na. Ḇape rariso wap ḇepon barbor ro swan imbe winem ya?

Barbor ro swan ḇefrur rusak kakara ḇepyum Bena ma ḇefrur swaruser Bena namar ido, barbor ro swan ani nabor manggenem kwar. Rarirya, fyor kwinfir fa winem ido, ipyum ḇa fa wakofen barbor ro swan winem nari nafrur fa wamser ḇa. Wapok wakyar manggundaw awer snar nari nawninyan mamam ḇepyum bena kuker aninem swan ine. Inja wap ḇepon, barbor ro swan imbe winem ya insama nasyadadi ḇa ma nadwarek Au fa wafrur rmomen nafsu ya ḇa.

6. Farkor fa wakofen roḇa. ”Rofyor mḇoi, iḇye mkokofen: mḇoi, rofyor roḇa, iḇye mkokofen: roḇa.” (Matius 5:​37) Fyor snonggaku bena rum ḇefasnai snemura ma ḇeyor ker fa wakinem ido ḇesewar fa wapampum na mboi wawos myaren yoḇ i. ”Iḇye mkawawos kuker saswar, ma wos anna mbuar awer, isof mkofawi, rariso nari mkokarem faro snonkaku oser-oser.”​—Kolose 4:6.

7. Swewar fafnoḇek ro snonggaku ḇese. Wor fafnoḇek ro bati na ḇesambraḇser snemuk Bena fa wamnai ro aninem swan ya ma ḇebuk fafnoḇek ro rurya. ”Ḇesuru ipyum syadibur ro ḇeyemire, snar ḇaḇyak ḇepyum isya faro fararur marḇak suḇena. Fyor oso ya isapi, min ḇyedi na ifnoḇek i fa dores.” (Pengkhotbah 4:​9, 10; Yakobus 5:​14, 16) Lembaga Penyalahgunaan dan Kecanduan Alkohol Nasional ro Amerika Serikat kako ḇyuk anun, ”Aninem swan ine fyorno ido imbude samswen fa wamnai na. Inja, wor kaku fafnoḇek ro bati ma kina besi fa sifnoḇek Au insama wamnai ro roi ḇeḇesyan anna.”

8. Wuffepen nako snemuk Bena. ”Ḇape mkuffarmyan wos ani ma mkorower monda awer; snar rarirya ḇaido mkoḇeankar mankun mko. Ḇape mansei ḇekukeḇ sasoser ḇemnis anna isoine sasoser ḇeḇuk ḇaḇemkei faro snonkaku, ma ḇyenamu faḇyeuserna, inja ryower monda ma fyananderna ḇa, ḇape ifrur kakuḇerina, nari isma aski ro fararur ḇyena.”​—Yakobus 1:​22, 25.

Wamkeibur manggundaw ro Farandinem Swan ya

Snonggaku sya kam ḇa ḇeyinem syadadi sḇe snonggaku ḇefarandinem swan ya. Ḇape, ono sia insape sinem nabore​—ḇaido sinem ker​—​inja aninem swan ya nafrur si fa siwarai ro aninem swan ya. Snar swan ya nsun ro ḇaken ma kakara sena rya nawarai kwar, inja snonggaku ḇeyinem swan ra ḇewarai kwar ma simarisen simkei ro anna ido inema ndrama ro manggunsi, fyor sḇesewar kaku ma sisewar fafnoḇek rurya ido na simnai na. Albert iswarepen kaḇer ḇo doḇe, ”Rofyor yamnai ro aninem swan ya, ine nafrur fa yaḇoryae kaku. Insape yafawi snar yafandun fafnoḇek ro rurya monda ḇa ḇape ro dokter kako.”

Ḇebor ḇeyinem swan sya sfandun perawatan medis fa sambraḇser rur sena insa simkei ma sbinggwanbur aninem swan ḇesyadadi na. * Ono sisya sun si ḇe rum ḇeduf fa seḇerobat si insa dafduf na nemarḇak syadi ḇa snar aninem swan ya ḇaido infa sismai pengobatan insa nameruk marasrisen aninem swan ḇesyadi na ma sibur na ḇeri. Allah rumkun Ḇyedi ḇefrur mujisat doḇe, ”Snonkaku ḇepre syama sefandun dokter ḇa, imboi ḇeduf sya kada.”​—Markus 2:​17.

Kosmai Payamyum Snar Kosouser Allah Akurfasnai Ḇyena

Anun ḇepyum ro Refo faro swan sya ndrama ro Allah ḇekaku, ḇemarisen roi ḇepyum ḇe ko​—inema faro marisen koḇena ro kirine monda ḇa ḇape faro payamyum koḇena ro ras iyama kako. Taun samfur risuru seser rifyak rofyor Albert imnai ro aninem swan ya, iwasen kaḇer ḇo doḇe, ”Ipyum kaku fyor yafawi bisa yafrur fararwe, yafawi snar Yahwe imarisen ifnoḇek aya fa yamam roi ḇesasar yafrur ro kenem ayena, ma snar I . . .” Albert imnai koper insa mkarui ḇyena nadai ḇa kukro iwasen kaḇer roi ifrur na nafrur kyanes. ”Emmm, . . . fyor yafawi snar Yahwe ifawi pyum ma iswar ma byuk fafnoḇek yafandun na, inema roi ḇepyum kaku dirya.”

Inja, wawarai kwar ro aninem swan ine ido, wasusu fasaw awer ḇo woḇo na jadi ḇa kwar. Albert ma snonggaku ḇebor sya sakmnis ra Au kako ḇape kirine simasaser wer ḇa kwar ḇaido simewer sinem swan werdi. Sfafko ḇaḇeri; inja inggokyar Au kako na wakfafko ḇa.

Wakinfir ro manggundaw fa winem swan kermgun ke ḇaido wamnai winem ḇaḇeri ido, wasouser anun ḇepyum ḇerama ro Allah, ”Yamarisen kaku insama mgosouser parenta Ayena, snar nari aski mgoḇena namnis ra warḇeki, ma fararur ḇekaku mgoḇena namnis ra risen ro soren.”​—Yesaya 48:18.

[Fasfas Kasun]

^ syos 24 Moḇ seterapi rona, rum ḇeduf, ma program rehabilitasi na ḇefnoḇek naisya nabore. Menara Pengawal ikofenḇair pengobatan oso ḇa. Snonggaku oser-oser fandun fa isasori rofyor myam kaḇer terapi iḇe kyinfir na ramnai dun snemuk ro manggundi minsai ḇemnis ḇa kuker farkankin ro Refoya.

[Kotak/​Sonin ro ram 8]

 Aninem Swan Ibawef Aya Ke?

Wafuken manggundaw:

• Kirine yinem swan sya nabor syadibur randak ya ke?

• Ro kirine yinem swan sya ker bardibur randak iwara ke?

• Swan yinem sya alcohol ḇyena nek syadi kaku ke?

• Yinem swan sya fa nafrur yaḇe stress ḇa ke ḇaido nafrur fa yakrenbur samswen yena ke?

• Bati ma ḇero kina ayesi raso sikofenḇair simarisen ḇa faro aninem swan ayenane ke?

• Aninem swan ayena bisa naser samswen ḇe aya ro rum, ro moḇ yafararur roya, ḇaido rofyor ayaisya ro marandan ya ke?

• Ro minggu oser yinem swan sya ḇa ido na samswen ḇe aya ke?

• Na yaḇorfamnom fyor ḇesesya sinem swan sya ḇa ke?

• Na yakofenḇair ḇa barbor ro swan yinem sya ke?

Rofyor wakarem imbo faro oser ḇaido suru fakfuken, iḇye kada ḇesewar fa farmku manggun kuker rari aninem swan Bena.

[Kotak/​Sonin ro ram 9]

Wafrur Snemuk Ḇepyum faro Aninem Swan ya

Rofyor winem swan ya ḇaim kwarapan roi nane:

Na Ipyum ḇe aya fa yinem swan ya ke aroḇa?

Anun: Snonggaku oso na ḇepok ḇa ḇedwarek aninem swan ḇyenane, ipyum ya dinem awer na.

Barbor ro aninem swan ayena nasof rodiso?

Anun: Mam rawo swan sya nakyaren kakara bena ido, fyor winem ḇaim na wap ḇepon ḇarbor ro swan winem na.

Fafisu risai nari yinem ya?

Anun: Winem awer fyor wun oto ḇaido wafrur fararur ḇemarḇak na; winem awer fyor ḇeari; winem awer rofyor fadores; wapok winem awer ro ras wasmai pengobatan oso.

Ro moḇ diso nari yinem ya?

Anun: Ro moḇ ḇemnis ḇaido ḇepyum; winem fasis ro moḇ oso awer; ro ḇarpon snonggaku ḇemewer ḇeyinem swan sya snar nari simsor.

Yinem kayam kuker mansei?

Anun: Kuker bati ḇaido kina ḇepyum sya; kuker ḇefarandinem sya awer ḇaido kuker ḇemasaser sya ḇa.

[Kotak/​Sonin ro ram 10]

Allah Wos Ḇyena Nafnoḇek Snon Ḇemasaser Oso

Supot, ḇeḇarek ro Thailand, randak iwara ya ima snon ḇemasaser sambraḇ kaku. Ro randak ya, dinem monda ro roḇ na. Faḇye mura, dinem ro arwo ma ro anan arkok na kako. Dinem ker insa imser monda. Ḇarpurya, insape dakfarkor Refo kuker Saksi-Saksi Yahwe. Rofyor Supot fyarkor snar Allah Yahwe imarisen faro masaser ya ḇa, mura roi ine nafrur Supot imnai dinem swan sya. Ḇape, swaf ḇeḇeso ramnai, rari aninem swan ḇyedi kyaḇer wer. Kina ḇyesi sesneso kaku.

Imbape, Supot iswar Yahwe kaker ma imarisen isyom faro I kuker nyan imarisen na. Supot bati ḇyesya sifnoḇek i pdef ma sanun ḇe kina ḇyesya insama srowus ker i ma seḇirḇar awer fa sifnoḇek i. Ro ras ani, wos ḇero 1 Korintus 6:​10 isnai kaku snar ’snonggaku ḇemasaser nari sakḇe kina ro Allah kawasa Ḇyesi ḇa’. Wos ani nafnoḇek Supot myam kenem ḇyedi nabyeḇa kaku. Ifawi fandun fa ḇyesewar kaku fa ibur rari aninem swan ḇyena.

Inja, fafisu ya Supot dun snemuk fa byinggwan ḇeri aninem swan ya. Mura, kuker papoik ro Allah rur ḇesren Ḇyedi, farkankin ro Allah Wos Ḇyena, ma fafnoḇek ro kina ḇyesi ma Sidang jemaat, Supot ismai samambraḇ rurya ma ḇyesewar fa ibur marasrisen aninem swan ḇyena. Kina ḇyesi simarisen kaku rofyor ḇyuk kenem ḇyedi ḇe Allah kuker ḇyebaptis. Kirine, Supot ismai wis ḇefanam kuker Allah myanen kaku ya, ma ḇyepake oras ḇyena fa dakfnoḇek snonggaku ḇesesya ro rurya.