Ir al contenido

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

Biblia chi̱ndeétáʼan xíʼinna ña̱ na̱samana

¿NDÁAÑA chi̱ndeétáʼan xíʼin iin ta̱a ta̱ kininí xi̱keʼé ña̱ va̱ʼa ki̱xaa̱ra ni̱ki̱ʼvi-inira xi̱nira na̱ yiví? ¿Ndáaña ke̱ʼé iin ta̱ loʼo ta̱ íyo chí México xa̱ʼa̱ ña̱ sa̱ndákoora ña̱ kǒo níkeʼékara ña̱ kini? ¿Nda̱chun sa̱ndákoo iin ta̱a ta íyo chí Japón ña̱ kǒo níxi̱xikakara carrera tú bicicleta? Yóʼo kivi kunda̱a̱-iniún xa̱ʼa̱na.

Kininí xi̱keʼéra, ni̱nuní xi̱kunira ta saátu kue̱ʼe̱ní ni̱xi̱yora (TA̱ DENNIS O’BEIRNE)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KURA: 1958

PAÍS: INGLATERRA

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱RA: KǑO NÍXI̱KUNIRA KITÁʼANRA XÍʼIN INKANA

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Ta̱ católico irlandés ni̱xi̱yoi̱. Yivái̱ ta̱ ñuu irlandés xi̱kuura. Na̱ veʼi̱ ku̱a̱ʼání yi̱chi̱ chi̱ndaʼána iinlá miíi̱ ña̱ ku̱ʼi̱n veʼe-ñu̱ʼu, ta kǒo níxi̱kutói̱ ña̱yóʼo. Ndákaʼíi̱n ña̱ xi̱kutóovai̱ kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱ Ndióxi̱, xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kutóoníi̱ ña̱yóʼo ndiʼi ñuú xi̱ka̱ʼi̱n padrenuestro; tá xi̱kundúʼíi̱ nu̱ú cama, xi̱ndataʼví oración yóʼo ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inii̱ xíʼinña.

Tá ni̱xi̱yo loʼi̱ xi̱kuni̱ kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱ na̱ rastafari ta saátu xi̱kutói̱ ña̱ política ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ na̱ antinazi. Na̱ xi̱kitáʼankai̱ xíʼin xi̱kuu na̱ xi̱naní punk. Ndiʼi ki̱vi̱ xi̱xiniñúʼíi̱ droga, ta ña̱ xi̱xiniñúʼukai̱ xi̱kuu marihuana. Xi̱xiʼiníi̱ ta kǒo níxi̱kiʼi̱n kuenta xíʼin miíi̱ ta saátu kǒo níxi̱ndiʼi-inii̱ xa̱ʼa̱ inkana. Kǒo níxi̱kutói̱ ka̱ʼi̱n xíʼin nda̱a̱ ni iinna, xi̱kundasíníi̱ ña̱ tavána na̱ʼná miíi̱, soo xi̱ka̱ʼi̱n xíʼin na̱ yiví tá íyo iin xa̱ʼa̱ ña̱ ndáyáʼviví saáví xi̱ka̱ʼi̱n xíʼinna. Tá ndákaʼíi̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kíʼi̱n kuenta ña̱ kininí xi̱keʼíi̱, ni̱nu xi̱kuni̱ ta kue̱ʼe̱ní ni̱xi̱yoi̱. Soo iinlá xíʼin na̱ migoi̱ va̱ʼa xi̱kitáʼi̱n.

Tá xa̱a̱ xi̱kuumiíi̱ 20 ku̱i̱ya̱ saá xi̱kuni̱ kunda̱a̱-inii̱ xa̱ʼa̱ Biblia. Iin migoi̱ ta̱ xi̱xi̱kó droga ki̱xáʼara káʼviraña ini veʼe-kaa, ta iin ki̱vi̱ ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ religión, ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ veʼe-ñu̱ʼu, xíʼin xa̱ʼa̱ chiñu ña̱ kéʼé ta̱ Ndi̱va̱ʼa ñuyǐví yóʼo. Sa̱tái̱ iin Biblia ta ki̱xáʼíi̱ káʼviña. Ta̱ migoi̱ xíʼin miíi̱ ka̱ʼvindi̱ ña̱yóʼo ta saá ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ʼvindi̱, ta ku̱a̱ʼá yo̱o̱ ke̱ʼéndi̱ ña̱yóʼo.

Ña̱yóʼo kúú ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nndi̱ xa̱ʼa̱: íyoyó ki̱vi̱ nu̱ú ndíʼi ñuyǐví yóʼo; na̱ cristiano xíniñúʼu ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ tu̱ʼun va̱ʼa xa̱ʼa̱ ña̱ Reino Ndióxi̱; kǒo xíniñúʼu kitáʼanyó xíʼin na̱ ñuyǐví ni xíʼin na̱ político, Biblia va̱ʼaní consejo táxiña, ta xi̱kunda̱a̱-inindi̱ Biblia káʼa̱nña ña̱ nda̱a̱ ta xíniñúʼu koo iin religión ña̱ nda̱a̱. Soo pregunta ña̱ xi̱kuumiíndi̱ xi̱kuu ¿ndáana kúúna? Na̱ ndukúndi̱ xa̱ʼa̱ na̱ veʼe-ñu̱ʼu ta na̱yóʼo xi̱kitáʼanvana xíʼin na̱ político, ta saátu ki̱ʼinndi̱ kuenta ña̱ kǒo ndíku̱nna yichi̱ ta̱ Jesús. Ta ña̱ xi̱keʼéna kǒo níxi̱kutóo Ndióxi̱ ña̱yóʼo, ta saá ki̱xáʼandi̱ nándukú va̱ʼandi̱ xa̱ʼa̱ religión ña̱ kǒo xíniva̱ʼana xa̱ʼa̱, ta kunda̱a̱-inindi̱ ndáaña kúú ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱.

Ninda̱ka̱tu̱ʼúndi̱ sava na̱ ñúʼu religión ta ni̱ka̱ʼa̱nndi̱ xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n Biblia. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kunda̱a̱-inindi̱ ña̱ káʼa̱n Biblia, kiʼinndi̱ kuenta á kítáʼan ña̱ káʼa̱nna xíʼin ña̱ káʼa̱n Biblia á va̱ása. Ndiʼi yichi̱ tá xi̱ndakutáʼi̱n xíʼinna xi̱ka̱ʼi̱n xíʼin Ndióxi̱, tá na̱yóʼo kúú religión ña̱ nda̱a̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n ña̱ ndakutáʼi̱n xíʼinna. Ña̱ ku̱a̱ʼání yo̱o̱ xi̱nda̱ka̱tu̱ʼúnndi̱ na̱yóʼo ta̱ʼán ndaniʼívíndi̱ grupo na̱ xi̱ndakuin yuʼúndi̱ xíʼin Biblia, ta saátu miíi̱ kǒo níxikuni̱ ndikói̱ ka̱ʼi̱n xíʼinna.

Tá ni̱ya̱ʼa tiempo saá nda̱ni̱ʼíndi̱ na̱ testigo Jehová. Tá ni̱nda̱ka̱tu̱ʼúnndi̱ na̱yóʼo táʼan ña̱ ni̱nda̱ka̱tu̱ʼúndi̱ inka religión, na̱yóʼo ndakuiinna yuʼúndi̱ xíʼin Biblia. Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼindi̱ káxiní ku̱ndaa̱-inindi̱ xíʼinña saáchi ña̱yóʼo kúú ña̱ ku̱ndaa̱-ini miíndi̱ xíʼin. Ta saá ni̱nda̱ka̱tu̱ʼúndi̱ miína xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ kǒo xínindi̱ xa̱ʼa̱, tá kúú ndáaña ndákanixi̱ní Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ droga xíʼin tabaco. Ta xíʼin Biblia ndakuiin tukuna ña̱yóʼo yuʼúndi̱. Tasaá ki̱ndoondi̱ ña̱ ku̱ʼu̱nndi̱ xíʼinna reunión.

Ña̱yóʼo i̱xayo̱ʼvi̱ña xíʼi̱n. Saáchi kǒo níxi̱kutói̱ ka̱ʼi̱n xíʼin nda̱a̱ ni iinna, soo na̱yóʼo ki̱xivana ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n, ta va̱ʼaní ni̱xi̱yo-inina xíʼi̱n ta saátu va̱ʼaní xi̱ndixina. Ni̱ka̱ʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱keʼéna ta va̱ása níxikunikai̱ ku̱ʼi̱n reunión. Soo ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Ndióxi̱ ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n ña̱ kitáʼi̱n xíʼin na̱yóʼo ña̱ tá ndixa kúúmiína religión ña̱ nda̱a̱. Tasaá xi̱kuni̱ní ka̱ʼvii̱ Biblia xíʼin na̱ testigo Jehová.

ÑA̱ BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼANÑA XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Tá ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ sandákoi̱ droga, ndi̱ku̱n sa̱ndákoi̱ña. Ña̱ i̱xayo̱ʼvi̱ka xíʼi̱n ña̱ sandákoi̱ xi̱kuu cigarro. Ku̱a̱ʼání yichi̱ xi̱kuni̱ sandákoi̱ña soo va̱ása níkivi. Tá ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ inkana kamaní sa̱ndákoona cigarro, ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n ña̱ va̱ása kaʼmii̱, ta saá va̱ása níxaʼmikai̱. Ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ ndáyáʼviní ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová.

Inka ña̱ na̱samai̱ kúú ki̱ʼva ña̱ xi̱ndixíi̱. Yichi̱ nu̱ú ña̱ ni̱xa̱ʼi̱n reunión kininí ni̱xi̱yo yixí xi̱níi̱, saáchi ka̱ʼyíña color azul ta saátu color naranja. Ndíxii̱ iin xatu ña̱ vaquero xíʼin iin chamarra ni̱xa̱ʼi̱n. Kǒo níxikuni̱ nasamai̱ ni ku̱a̱ʼání yichi̱ ni̱ka̱ʼa̱n na̱ testigo Jehová xíʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. Soo tándi̱ʼi ndakanixi̱níi̱ xa̱ʼa̱ ña̱ káʼa̱n 1 Juan 2:15-17: “Va̱ása kuʼvi̱-inindó kunindó ñuyǐví yóʼo ni ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱úña. Tá iin na̱ yiví kúʼvi̱-inina xínina ñuyǐví yóʼo, va̱ása kúʼvi̱-inina xínina yiváyó”. Saá kiʼin kuenta xíʼin ki̱ʼva ña̱ ndíxii̱ náʼi̱ ña̱ kúʼvi̱ka-inii̱ xíni̱ ñuyǐví yóʼo, ta ña̱ va̱ʼa na̱ʼi̱ ña̱ kúʼvi̱-inii̱ xíni Ndióxi̱ xi̱niñúʼu nasamai̱, ta saá na̱samai̱.

Tá ni̱ya̱ʼa tiempo ki̱ʼin kuenta ña̱ su̱ví na̱ testigo kúú na̱ káʼa̱n xíʼi̱n ña̱ ku̱ʼi̱n reunión saáchi Ndióxi̱ kúú ta̱ káʼa̱n xíʼi̱n, nda̱a̱ táki̱ʼva káʼa̱n Hebreos 10:​24, 25. Tá ki̱xáʼíi̱ xáʼi̱n ndiʼi reunión ta saátu ki̱xáʼíi̱ kítáʼi̱n xíʼin na̱ hermano, saá xi̱kuni̱ ndataxii̱ miíi̱ ndaʼa̱ Jehová ta ndakuchi.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Ndákanda̱ní-inii̱ ña̱ táxi Jehová ña̱ ná kutáʼanyó xíʼinra. Ña̱ kúndáʼvi-inira xínira miíi̱ xíʼin ña̱ kúʼvi̱-inira, chíndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ ná kundikui̱n yichi̱ se̱ʼera ta̱ Jesucristo (1 Pedro 2:21). Ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ kiviva nasamai̱ tá ná kundiku̱i̱ yichi̱ ta̱ Jesús. Chíkaa̱ní ndee̱ ña̱ va̱ʼa koo inii̱ xíʼin ñá síʼi̱ ta saátu xíʼin se̱ʼi̱ ña̱ va̱ʼa kundiku̱i̱n yichi̱ ta̱ Cristo. Ta saátu ndíʼi̱-inii̱ xa̱ʼa̱ na̱ hermano. Ña̱ kundiku̱i̱n yichi̱ ta̱ Cristo chíndeétáʼanña xíʼi̱n ña̱ va̱ása ndakava-inii̱ ta saá ku̱ʼvi̱-inii̱ kuni̱ inkana.

“Va̱ʼaní ke̱ʼéna xíʼi̱n” (TA̱ GUADALUPE VILLARREAL)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KURA: 1964

PAÍS: MÉXICO

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱RA: NINA ÑA̱ KINI XI̱KEʼÍI̱

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Xa̱ʼnui̱ xíʼin i̱ñu̱ na̱ ñanii̱ chí Hermosillo (Sonora, México), ñuu nu̱ú xa̱ʼnui̱ ndáʼviníña. Yivái̱ ni̱xi̱ʼi̱ra tá ni̱xi̱yo loʼi̱, ta siʼíi̱ kúú ñá sa̱kúaʼnu miíndi̱. Loʼoní ki̱xáʼíi̱ káchíñui̱ ña̱ va̱ʼa chindeéi̱ na̱ veʼi̱, ta kǒo nduxa̱ ní xíndika̱a̱ xa̱ʼíi̱ saáchi kǒo xu̱ʼún ña̱ satándi̱ña. Inkáchi xi̱ndakutáʼandi̱ xíʼin na̱ veʼi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼé inka familia.

Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kachíñu siʼíi̱ ndiʼi ki̱vi̱, kǒo níkivi kundaañá miíndi̱ nu̱ú inkana. Tá kúúmií i̱ñu̱ ku̱i̱ya̱ iin ta̱ loʼo ta̱ xi̱kuumií 15 ku̱i̱ya̱ tiin kuíʼnara yi̱ʼi̱, ta ku̱a̱ʼá tiempo ke̱ʼéra ña̱yóʼo xíʼi̱n. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ndo̱ʼi̱ yóʼo xi̱ndakanixi̱níi̱ ña̱ va̱ʼava kúú ña̱ kutói̱ na̱ ta̱a. Tá ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin na̱ doctor ta saátu xíʼin na̱ su̱tu̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ña̱ ná chindeétáʼanna xíʼi̱n, na̱yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ ndóʼi̱ iin ña̱ va̱ʼava kúúña ta kǒo ku̱a̱chiví xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo.

Tá xi̱kuumiíi̱ 14 ku̱i̱ya̱ ni̱na̱ʼi̱ ña̱ kútói̱ na̱ ta̱a. Xi̱keʼíi̱ ña̱yóʼo ki̱ʼva 11 ku̱i̱ya̱ ta ku̱a̱ʼánína ni̱xi̱ka xíʼi̱n. Sa̱kúaʼi̱ ña̱ va̱ʼa koi̱ peluquero ta saátu xu̱nái̱ iin salón ña̱ belleza. Va̱ása si̱í níxíyoi̱ saáchi ni̱xo̱ʼvi̱níi̱ xíʼin ña̱ ndo̱ʼi̱. Ta xi̱ndakanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa kúúña ta ni̱nda̱ka̱tu̱ʼíi̱n miíi̱ á íyo na̱ yiví va̱ʼa nu̱ú ñuyǐví yóʼo.

Ndakaʼíi̱n xa̱ʼa̱ ku̱ʼvai̱, ña̱ ki̱xáʼañá káʼviñá Biblia ta ni̱xa̱a̱ñá nda̱kuchiñá xíʼin na̱ testigo Jehová. Ñákán ni̱xa̱a̱ñá xi̱ka̱ʼa̱nñá xíʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱sakúaʼañá, soo miíi̱ kǒo níxiniso̱ʼi̱ ña̱ xi̱ka̱ʼa̱nñá xíʼi̱n. Soo nda̱kanda̱ní-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ viíní íyoñá xíʼin na̱ veʼeñá. Miíñá xíʼin yii̱ñá va̱ʼaní-ini xíʼin táʼanna, kúʼvi̱-ini táʼanna ta íxato̱ʼó táʼanna. Tá ni̱ya̱ʼa tiempo ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ Biblia xíʼin iin ñá testigo. Tá xa̱ʼa̱ ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ xíʼinñá xa̱ʼa̱ ña̱ ki̱ndoo kuitíi̱ xíʼinñá, soo kǒo níxi̱kusi̱í-inii̱, soo tá ni̱ya̱ʼa loʼo na̱samava ña̱yóʼo.

ÑA̱ BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼANÑA XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Ni̱xa̱ʼi̱n iin reunión na̱ testigo ta kiʼi̱n kuenta ña̱ síínva íyo na̱yóʼo. Na̱ ñuyǐví yóʼo xi̱kusikindaana yi̱ʼi̱, soo na̱ testigo kǒo níkeʼéna saá. Va̱ʼaní chindeéna miíi̱ ta vií ke̱ʼéna xíʼi̱n ta va̱ʼaní ku̱nii̱.

Ta ña̱ nda̱ka̱nda̱níka-inii̱ xíʼin kúú ña̱ ni̱xa̱ʼi̱n yichi̱ nu̱ú ña̱ asamblea, ndiʼi na̱ yiví na̱ ni̱xa̱ʼa̱n kán íyona nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ñá ku̱ʼvai̱ ña̱ va̱ʼaní-inina, ta ndakanixi̱níi̱ ¿á na̱ yiví yóʼo kúú na̱ ná ndukúi̱ tá xa̱ʼa̱ví? Xa̱ʼa̱ ña̱ kúʼvi̱-inina xínitáʼanna xíʼin ña̱ inkáchi kítáʼanna nda̱kanda̱ní-inii̱ xíʼi̱n, ta saátu ña̱ xi̱niñúʼuna Biblia ña̱ nda̱kuiinna pregunta ña̱ ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna. Ki̱ʼi̱n kuenta, tu̱ʼun Ndióxi̱ va̱ʼaní chíndeétáʼanña xíʼinna, ta saá ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ xíniñúʼu nasamai̱ ña̱ va̱ʼa kitáʼi̱n xíʼinna.

Na̱samai̱ saáchi ni̱xi̱yoi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva íyo iin ñaʼá, xi̱niñúʼu nasamai̱ ki̱ʼva ña̱ xi̱kaʼi̱n, ki̱ʼva xi̱keʼíi̱, ki̱ʼva xi̱xikai̱, na̱samai̱ ti̱kotói̱, xa̱ʼndai̱ yixí xi̱níi̱, na̱samai̱ na̱ xi̱kitáʼan xíʼi̱n ta saátu ndiʼika ña̱ xi̱keʼíi̱. Na̱ xi̱kitáʼan xíʼi̱n ni̱sa̱a̱na ta nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n: “¿Nda̱chun kéʼún saá? Xa̱a̱ va̱ʼava kéʼún. Kǒo káʼviún Biblia. Xa̱a̱ íyo ndiʼiva ña̱ʼa nu̱ú”. I̱xayo̱ʼvi̱níña xíʼi̱n ña̱ sandákoi̱ keʼíi̱ ña̱ kini.

Ña̱ káʼa̱n 1 Corintios 6:9-11 ni̱xa̱a̱ña nda̱a̱ níma̱i̱ ta ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ va̱ʼava nasamai̱. Yóʼo káchiña: “¿Á va̱ása xíni̱vandó ña̱ va̱ása ki̱ʼvi na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa ti̱xin Reino Ndióxi̱? Va̱ása sandáʼvindó miíndó. Tá kúú na̱ yiví na̱ kéʼé ku̱a̱chi kini, na̱ ndásakáʼnu ndióxi̱ vatá, na̱ kísi̱ xíʼin na̱ kǒo nítindaʼa̱ xíʼinna, ta̱a ta̱ kísi̱ xíʼin inka ta̱a [...] va̱ása ki̱ʼvina ti̱xin Reino Ndióxi̱. Soo sava ndóʼó xi̱keʼéndó ña̱yóʼo. Soo xa̱a̱ ndu̱undó na̱ yiví limpio, xa̱a̱ ndu̱undó na̱ yi̱i̱”. Jehová chi̱ndeétáʼanra xíʼin na̱ yiví na̱ xi̱ndoo tiempo xi̱naʼá ña̱ na̱samana, ta saátu chi̱ndeéra yi̱ʼi̱. Ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ chi̱kai̱ ndee̱ ña̱ sa̱ndákoi̱ ña̱yóʼo, ta consejo xíʼin ña̱ xi̱kuʼvi̱-ini na̱ testigo xi̱xina miíi̱ chindeétáʼanníña xíʼi̱n.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Tiempo vitin xa̱a̱ ti̱ndaʼíi̱, ta sanáʼa̱ndi̱ se̱ʼendi̱ ña̱ ná kundiku̱nna ña̱ káʼa̱n Biblia. Ña̱ xi̱keʼíi̱ xi̱naʼa̱ xa̱a̱ ni̱ya̱ʼavaña, ta vitin xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ndákiʼi̱n ti̱xin ñuu Ndióxi̱. Vitin kúi̱ anciano ti̱xin ña̱ congregación ta chíndeétáʼi̱n xíʼin ku̱a̱ʼá na̱ yiví ña̱ ná xa̱a̱na kunda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ tu̱ʼun Ndióxi̱. Xa̱ʼa̱ ña̱ na̱samai̱ chi̱ndeétáʼanña xíʼin siʼíi̱ ña̱ ni̱xa̱a̱ñá ka̱ʼviñá Biblia ta saá ndakuchiñá. Iin ñá ku̱ʼvai̱ xi̱keʼéñá ña̱ kini, saátu ñáyóʼo ni̱xa̱a̱ñá na̱samaña ta nduuñá testigo Jehová.

Ta sava na̱ yiví na̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼi̱n ña̱ ná va̱ása nasamai̱ kíʼinna kuenta ña̱ va̱ʼaní íyoi̱ vitin. Ta yi̱ʼi̱ kúnda̱a̱-inii̱ ndáa xa̱ʼa̱ kúú ña̱ na̱samai̱. Tá xi̱naʼá na̱ ndukúi̱ na̱ xíni va̱ʼa ña̱ ná chindeétáʼanna xíʼi̱n soo nina consejo ña̱ va̱ása va̱ʼa ta̱xina ndaʼíi̱, ta Jehová kúú ta̱ chi̱ndeétáʼanní xíʼi̱n. Ni nda̱kanixi̱níi̱ ña̱ va̱ása ndayáʼvíi̱ soo kúeeva ni̱xi̱yo inira xíʼi̱n ta kúʼvi̱-inira xínira miíi̱. Ña̱yóʼo kúú ña̱ nda̱kanda̱ní-inii̱ xíʼi̱n, Ndióxi̱ ta kúʼvi̱ní-ini xíni miíyó ki̱ʼinra kuenta xíʼi̱n ta ta̱xira ña̱ vií ná koi̱.

“Va̱ása níxi̱kusi̱í-inii̱ ta xi̱kuni mitúʼi̱n (TA̱ KAZUHIRO KUNIMOCHI)

KU̱I̱YA̱ ÑA̱ KA̱KURA: 1951

PAÍS: JAPÓN

INKAKA ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱RA: TA̱ XI̱KUTÓONÍ KAKA CARRERA TÚ BICICLETA

ÑA̱ NDO̱ʼI̱: Ka̱kui̱ iin ñuu ña̱ táxi̱nní káa ña̱ ndíkaa̱ yatin yuʼú mar ña̱ naní Shizuoka (Japón), kán ni̱xi̱yoi̱ xíʼin na̱ veʼi̱ ta u̱na̱ xi̱kuundi̱. Yivái̱ xi̱kuumiíra tienda tú bicicleta, ta tá loʼi̱ xi̱niʼira miíi̱ xi̱xaʼi̱n carrera tú bicicleta, ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo xi̱kutóoníi̱ carrera tú bicicleta. Ña̱ xi̱kunira kúú ña̱ ná kuxinivaʼi̱ kakai̱ xíʼin tú yóʼo, ta ki̱xáʼara sanáʼa̱ va̱ʼara miíi̱ tá yatin xi̱nui̱ 14 ku̱i̱ya̱. Tá xi̱kuumií 16 nda̱a̱ 18 i̱xaganái̱ u̱ni̱ título xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní xi̱xinui̱ xíʼin tú yóʼo. Iin universidad ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n ña̱ ná ku̱ʼi̱n sakúaʼi̱ kán, soo nda̱kaxii̱n ku̱ʼi̱n nu̱ú sanáʼa̱ va̱ʼana ña̱ kunui̱ xíʼin tú bicicleta. Ta tá xi̱kuumií 19 ku̱i̱ya̱ iin ta̱ xíni va̱ʼa xi̱kui̱.

Tiempo saá xi̱kuni̱ ña̱ iinlá miíi̱ koo ta̱ xíni̱ va̱ʼa kunu xíʼin bicicleta ñuu Japón. Ña̱ xi̱kuni̱i̱ kúú ña̱ ixa̱ganái̱ ku̱a̱ʼá xu̱ʼún ta taxii̱ ndiʼi ña̱ xíniñúʼu na̱ veʼi̱ ña̱ va̱ʼa kundoona, xa̱ʼa̱ ña̱kán ndakundéníi̱ ña̱ sakúaʼi̱ kakai̱ xíʼin bicicleta. Tá xi̱ndakava-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱ xuxan xixikai̱ xíʼin bicicleta á xa̱ʼa̱ ejercicio ña̱ yo̱ʼvi̱ní xi̱keʼíi̱, xi̱kaʼi̱n xíʼin miíi̱ ña̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kúú ña̱ ka̱kui̱ ta va̱ása xíniñúʼu ndakava-inii̱. Tá ni̱ya̱ʼa loʼo tiempo ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa nda̱kiʼi̱n xa̱ʼa̱ ña̱ chi̱kaa̱níi̱ ndee̱. Tá yichi̱ nu̱ú ña̱ ni̱xa̱ʼi̱n xi̱nui̱ xíʼin bicicleta nda̱ka̱xínna miíi̱ ña̱ kúii̱ iin ta̱ loʼo ta saátu iin ta̱ sa̱kán ki̱xáʼa xínu, ta yichi̱ u̱vi̱ nda̱ka̱xínna miíi̱ ña̱ kunui̱ carrera xa̱ʼa̱ iin título ña̱ campeón chí ñuu Japón. Ta ki̱ʼva i̱ñu̱ yichi̱ ki̱ndoi̱ segundo lugar.

Xi̱kuumiíníi̱ ndee̱ xa̱ʼa̱ ña̱kán ku̱a̱ʼá yichi̱ xi̱ ixaganái̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán xi̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n Lo­comotora ñuu Tokai, xi̱kutóoníi̱ kunui̱ carrera ña̱kán ndiʼi na̱ xi̱xinu xi̱yiʼvína miíi̱. Xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼá xu̱ʼún xi̱kiʼi̱n, xi̱kuumiíi̱ ndiʼi ña̱ xi̱kuni̱. Sa̱tái̱ iin veʼe ña̱ xi̱kuumií ku̱a̱ʼá ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa keʼíi̱ ndiʼi ejercicio ta saátu sa̱tái̱ iin carro tú ya̱ʼvi nda̱a̱ táki̱ʼva ya̱ʼvi iin veʼe. Tá ku̱a̱ʼání xu̱ʼún xi̱kuumiíi̱ ta̱íi̱nña banco.

Ni ku̱a̱ʼání ña̱ʼa xi̱kuumiíi̱ va̱ása si̱í níxíyo inii̱ ta xi̱kuni mitúʼi̱n. Tiempo saá xa̱a̱ ti̱ndaʼíi̱ ta íyo u̱ni̱ se̱ʼíi̱. Kamaní xi̱sa̱i̱, xíʼin ñá síʼíi̱, se̱ʼíi̱ xa̱ʼa̱ nda̱a̱ ndáaka ña̱ʼa, ta iinlá nu̱úi̱ xi̱xitona á ta̱ sáa̱ kúii̱ á va̱ása.

Iin kivi ñá síʼíi̱ ki̱xáʼaña káʼviñá xíʼin na̱ testigo Jehová ta ku̱a̱ʼání ña̱ʼa na̱samañá kéʼéñá. Ñákán ni̱ka̱ʼa̱nñá ña̱ kúni̱ñá kuʼunñá reunión, ta miíi̱ ni̱ka̱ʼi̱n ña̱ kuʼun ndiʼindi̱. Ta ndákaʼánkai̱ ña̱ iin xi̱kuaá ni̱xa̱ʼa̱n iin ta̱ anciano veʼi̱ ña̱ sanáʼa̱ra miíi̱ xa̱ʼa̱ Biblia. Ta nda̱a̱ níma̱i̱ ni̱xa̱a̱ ña̱ sa̱kúaʼi̱.

ÑA̱ BIBLIA CHI̱NDEÉTÁʼANÑA XÍʼI̱N ÑA̱ NA̱SAMAI̱: Kǒo nándósói̱ ña̱ ka̱ʼvii̱ nu̱ú Efesios 5:5. Nu̱ú káʼa̱nña: “Ni iin na̱ kéʼé ku̱a̱chi kini, ni na̱ kéʼé nda̱a̱ ndáaka ña̱ yaku̱a̱, ni na̱ kútóo kuumií ku̱a̱ʼání ña̱ʼa (ña̱yóʼo nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ ndásakáʼnuna inka ndióxi̱ saá íyoña) va̱ása ki̱ʼvina ti̱xin Reino Ndióxi̱ nu̱ú xáʼndachíñu ta̱ Cristo”. Ku̱ndaa̱-inii̱ na̱ xíka carrera xíʼin tí bicicleta kúni̱na koo ku̱a̱ʼá xu̱ʼúnna xa̱ʼa̱ ña̱kán ña̱ xínitúni̱ ki̱xáʼa sa̱ndíʼi̱níña-inii̱. Ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ tá kúni̱ sakúsi̱í-ini Jehová xi̱niñúʼu sandákoi̱ carrera tú bicicleta, ta ña̱yóʼo i̱xayo̱ʼvi̱níña xíʼi̱n.

Va̱ʼaní xi̱kuni̱ koi̱ saá, tasaá xi̱kuni̱ koi̱ ndiʼi tiempo. Soo xi̱kunda̱a̱-inii̱ ña̱ tá ná ka̱ʼvii̱ Biblia va̱ʼaníka koi̱ saá, ta va̱ása va̱ʼa níxikuni̱ tá xi̱xinui̱ carrera tú bicicleta. Tá ki̱xáʼíi̱ káʼvii̱ Biblia u̱ni̱ yichi̱ kuití ni̱xa̱ʼi̱n carrera, soo xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼi̱n chi xi̱kuni̱kai̱ ku̱ʼi̱n carrera, soo va̱ása ní kunda̱a̱-inii̱ ndáaña keʼíi̱ ña̱ va̱ʼa taxii̱ ña̱ kuxu na̱ veʼi̱. Ndiʼi ña̱yóʼo xi̱ ixayo̱ʼvi̱ña xíʼi̱n saáchi na̱ veʼi̱ va̱ása níxikutóona ña̱ ná sakúaʼi̱ ña̱ káʼa̱n Biblia. Yivái̱ nda̱kavaní-inira xa̱ʼa̱ ndiʼi ña̱yóʼo. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndi̱ʼi̱ní-inii̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo nda̱a̱ úlcera ka̱na inii̱.

Ña̱ chi̱ndeétáʼan xíʼi̱n kúú ña̱ ka̱ʼvii̱ ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia ta saátu ña̱ xi̱xaʼi̱n reunión na̱ testigo Jehová. Loʼo tá loʼo ki̱xáʼa ndúndakúka ña̱ ndásakáʼnui̱ Jehová. Ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin Jehová ña̱ ná chindeétáʼanra xíʼi̱n ña̱ kunda̱a̱-inii̱ ña̱ xíniso̱ʼora ña̱ káʼa̱nyó xíʼinra. Ta saátu va̱ʼaní kuni̱ tá ni̱ka̱ʼa̱n ñá síʼi̱ xíʼi̱n ña̱ kǒo xíniñúʼundi̱ iin veʼe káʼnuví ña̱ va̱ʼa koo si̱í-iniñá. Loʼo tá loʼo xa̱ʼnui̱ xíʼin tu̱ʼun Ndióxi̱.

ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ NDA̱KIʼI̱N: Sa̱kúaʼi̱ ña̱ ndixaní kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Jesús nu̱ú Mateo 6:33, nu̱ú káchiña: “Ña̱kán, siʼnaka Reino Ndióxi̱ kundi̱ʼi̱-inindó xa̱ʼa̱ xíʼin chiñu ña̱ xáʼndara, tasaá miíra taxi ndiʼi ña̱yóʼo ndaʼa̱ndó”. Nda̱a̱ ni iin yichi̱ ta̱ʼán ixama̱ní nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa nu̱úndi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n mií ta̱ Jesús. Ni loʼova xu̱ʼún kéʼíi̱ vitin nu̱ú ña̱ xi̱keʼíi̱ tá ya̱chi̱, ti̱xin ña̱ o̱ko̱ ku̱i̱ya̱ yóʼo kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa íxama̱ní nu̱úndi̱.

Kúsi̱íní-inii̱ ña̱ káchíñui̱ nu̱ú Jehová xíʼin ndiʼi na̱ hermano ta kamaní yáʼa ki̱vi̱ nu̱úndi̱, ta saátu va̱ʼaní íyondi̱ vitin. U̱ni̱ ta̱a se̱ʼíi̱, ta saátu xíʼin ñá síʼina káchíñuna nu̱ú Jehová.