Mguytyunëp ko mjënäˈänët oy
“Dëˈënyë mjënäˈändët oy o kyaj.” (MAT. 5:37)
1. ¿Wiˈixë Jesus jyënany ko mayë jäˈäy twandäˈäktë ko tëyˈäjtënë kyäjpxtë, ets tiko?
KYAJ tyimjëjpˈamëty etsë Dios mëduumbëty twandäˈäktët ko tëyˈäjtënë kyäjpxtë, pes yëˈë pyanëjkxtëbë Jesusë yˈijxpajtën, diˈib ojts jyënaˈany ets duˈunyë njënäˈänëm oy. Diˈib yä ojts tmaytyäˈägäˈäny, yëˈë ko tsojkëp nguytyuˈunëm ja nˈayukˈäjtëm. Pes të netyë Jesus yˈokjënäämbë ets kyaj niwiˈixtsoo nduˈunëmë wandakën. Ets duˈun jyënany mët ko mayë jäˈäy twandäˈäktë tijaty ets kyaj tnekykyuytyundë. ¿Ti yaˈijxëp tuˈugë jäˈäy ko ti twandaˈaky ets kyaj tkuytyuny? Ko kyaj mbäät ndukjotkujkˈäjtëm ets ko “tyäˈädë dëˈën miimp mä yëˈë kaˈoybyë” (käjpxë Matewʉ 5:33-37).
2. ¿Tiko kyaj wyiˈixëty ko näˈäty nduˈunëmë wandakën?
2 Ko duˈunë Jesus jyënany, ¿yëˈë yˈandijpy ko kyaj yˈoyëty ko tuˈugë jäˈäy twandäˈägët ko tëyˈäjtën diˈibë nyigajpxypy? Kyaj. Pes mä ja tuˈukpë artikulo ojts nˈijxëm ko Jyobaa mëdë Abrahán ojts twandäˈäktë ko tëyˈäjtënë diˈib nyigäjpxtë. Mä ja Ley diˈibë Dios yäjk nan jënäämp ijty etsë jäˈäy ttundëdë wandakën ko tëyˈäjtën diˈib nyigäjpxtë parë dyaˈoyëdët ja jyotmay (Éx. 22:10, 11; Núm. 5:21, 22). Pääty, mbäät näˈäty tuˈugë Dios mëduumbë twandaˈaky ko tëyˈäjtën diˈib nyigäjpxäämpy mä kuduunk justisë. O mbäät tim näˈäty twandaˈaky ko diˈib tyunaampy tëyˈäjtën o parë dyaˈoyët tuˈugë jotmay. Extëm nˈokpëjtakëm, Jesus tëyˈäjtën mëët ojts kyajpxy ko ja saserdotë wintsën yˈanmääyë ets xyëëgyëjxmë Dios tnigäjpxët ja tëyˈäjtën (Mat. 26:63, 64). Kyaj nety jyëjpˈamëty etsë Jesus pën ttukwandäˈägët ko tëyˈäjtënë kyajpxy, per ojts duˈun ttuny. Yëˈë xëmë ojts dyajtëyˈäjtëndëkë yˈää yˈayuk ko duˈun jyënany: “Jantsy tëyˈäjtënëts miits nˈanëëmëdë” o “tyam ndimˈanëëmë tëyˈäjtën” (Fwank 1:51; 13:16, 20, 21, 38). Min nˈaknijäˈäwëm ti xytyukniˈˈijxëmë Jesusë yˈijxpajtën, Pablo etsë wiinkpë Dios mëduumbë diˈib kyuytyuundë ko jyënandë oy.
JESUS TUˈUGË OYBYË IJXPAJTËN
Jesus kyuytyuun ti tyukwandakë Tyeety, desde mä nyëbejty axtë ko yˈoˈky
3. ¿Wiˈixë Jesus tˈanmääyë Tyeety, ets wiˈix yˈatsoojë?
3 “Tyääts ëj, [...] esëts ndunäˈäny diˈibë mij mtsejpy.” (Eb. 10:7.) Duˈunë Jesus jyënany ko Dios twinguwäˈkë parë ttunäˈäny tukëˈëyë diˈibë nety të yajnigajpxy mä ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak, axtë parë dyaˈˈadëwäˈäny ko netyë Satanás yajtsayutäˈänyëty mä “tyekyˈixpoˈkxën” (Gén. 3:15, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés [MNM]). Ninäˈänëm duˈun tuˈugë naxwinyëdë jäˈäy kyanayˈawanëty parë ttunäˈäny diˈib mëjwiin kajaa. Jyobaa ojts jyënaˈany desde tsäjpotm ko tyukjotkujkˈäjtypy ja yˈUˈunk oyë nety të tkaˈˈanëëmë ets twandäˈägët (Luk. 3:21, 22).
4. ¿Axtë nuˈunë Jesus tkuytyuuny ko jyënany ttunäˈäny diˈibë Tyeety tsyejpy?
4 Jesus ojts tjantsy kyuytyuny extëmë nety të jyënaˈany, ko ttunäˈäny diˈibë Dios tsyejpy, kyaj tnasˈijxë ets ti yajtuˈudukëdët parë kyaj ttunët diˈibë netyë Tyeety të tyuknipëkyëty: tkäjpxwäˈkxët ja Diosë yˈAnaˈamën ets ttukniˈˈixët pënatyë Dios mëjwoojëp (Fwank 6:44). ¿Axtë nuˈunënë Jesus tkuytyuuny diˈib wyandak? Biiblyë jyënaˈany: “Mä yëˈën yajkuytyuny tëgekyë diˈibë Dios wyandak” (2 Kor. 1:20). Extëm nˈijxëm, Jesus ojts xymyoˈoyëm tuˈugë oybyë ijxpajtën, ko tkuytyuuny extëmë Tyeety tˈanmääy. Minë net nˈokˈijxëm jatuˈugë jäˈäy diˈib ojts ttunyë mëjää parë ojts tpanëjkxë Jesusë yˈijxpajtën.
PABLO, TUˈUGË YETYËJK DIˈIB KYUYTYUUNË YˈAYUK
5. ¿Ti ijxpajtënë ojts dyajwëˈëmyë apostëlë Pablo?
5 “¿Tits ndunëp?, Wintsën.” (Apos. 22:10.) Pablo, diˈibë nety yaˈixyˈäjtp extëmë Saulo, duˈun tˈatsooyë Jesus ko yˈanmääyë ets kyaj tnekypyajëditët ja yˈëxpëjkpëty. Saulo ojts jyodëmbity mä tijatyë nety të ttuny, ta nyëbejty ets tkupëjky ja tuunk parë tnimaytyäˈägäˈänyë Jesus mäjatyë nasionk. Duˈunyëm ojts ttijˈyë Jesus “Wintsën” ets tmëmëdooy extëm pyaatyëty axtë mäbäät jyukyˈajty yä Naxwiiny (Apos. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8). Pablo kyaj dyuˈunˈäjty extëm pënatyë Jesus yˈanmääy: “¿Tiko miits xyˈanëëmëdëts: “Wintsën, Wintsën”, es kyaj xytyundë extëmts njënäˈänyën?” (Luk. 6:46). Pën nˈaxäjëmë Jesus extëmë Wintsën, yëˈë yˈawijxypy ets nguytyuˈunëm ja nˈayukˈäjtëm duˈun extëm ttuunyë apostëlë Pablo.
6, 7. 1) ¿Tiko Pablo kyaj tëyë ojts nyijkxy Corinto? 2) ¿Tiko kyaj tyëyˈäjtënëty ko ja jäˈäy jyënandë ko Pablo kyaj tëyˈäjtënë kyajpxy? 3) ¿Wiˈix mbäät njäˈäyˈäjtëm mëdë jäˈäyëty diˈib nyikëjxmˈäjttëbë tuunk parë xytyuˈumoˈoyëm?
6 Pablo jyotmooy ja Diosë tyuunk ets ojts kyäjpxwaˈkxy mä ja yˈit lyugäärë Asia Menor ets Europa, mä dyajnaxkëdakyë naymyujkën ets ojts jatëgok tnijëmbity parë tkuˈijxë. Ets näˈäty ojts ttukäjpxpetyë Dios parë dyaˈijxë ko tëyˈäjtën diˈib ja myëguˈuktëjk tyuknijäˈäyë (Gal. 1:20). Ko nääk ja Corinto jäˈäy tniwäämbajttë Pablo ko kyaj tëyˈäjtën myaytyaˈaky, ta jyënany: “Diosë dëˈën nyijäˈäp ko ëj kyajts nˈëguyaty ngäjxkuyaty” (2 Kor. 1:18). Ko Pablo duˈun jyënany të nety tsyoony Éfeso ets nyaxy Macedonia parë jyäˈtäˈäny Corinto. Per të nety tˈoktukniwijtsëbë ko jawyiin nyëjkxäˈäny Corinto ets oknëm nyaxäˈäny Macedonia (2 Kor. 1:15, 16). Näˈätyë sirkuitë wyijtstëgäjtstëbë xëë poˈo näˈä tkuˈixäˈäny tuˈugë naymyujkën, per tam tiko twijtstëgatstë. Nanduˈunë Pablo, ko oknëm ojts nyijkxy Corinto, yëˈë parë ttukˈoyˈatët ja naymyujkën. Min nˈokˈijxëm tiko.
7 Ko netyë Pablo yˈity Éfeso, ta tnijäˈäwë ko mä ja naymyujkën diˈib Corinto myëdäjttëbë netyë jotmay, kyaj nety tuˈugyë yˈittë ets tamˈäjtpë nety diˈib axëëgë jyukyˈäjtën myënëjkxtëp (1 Kor. 1:11; 5:1). Parë yˈoyëdë tyäˈädë jotmay, ta ttuknijäˈäyë ja tim jawyiimbë nyeky. Pääty kyaj ojts nyijkxy tëyë Corinto, parë tmooytyë tiempë ets tpadundët ja käjpxwijën, net ko ja Pablo jyäˈtët jam, kyaj pën axëëk nyayjawëdët. Mä ja myëmajtskpë neky diˈibë Pablo jyaay, jap ttukmëtmaytyaky ja Corinto jäˈäy tiko nety kyaj të tninëjkxtë, tkujäˈäyë: “Diosë dëˈën nyijäˈäp wiˈixëtsë njot nwinmäˈäny, es waˈants yëˈë xytyukkumëdoy pën kyajts ngajxy tëyˈäjtën. Tyambäätnëmts nganejxy Korintë mët ko ngaˈoojäˈändë es ngayajjotmaytyuktëkëyäˈändë” (2 Kor. 1:23). Ninäˈä duˈun ngaˈˈadëtsëm extëm ja jäˈäy diˈib yˈëbat kyäjpxpattë Pablo; niˈigyë mbäät nwintsëˈkëm pënaty nyikëjxmˈäjttëbë tuunk parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm. Oy ko nbanëjkxëmë Pablo yˈijxpajtën duˈun extëm yëˈë ojts tpanëjkxyë Kristë (1 Kor. 11:1; Eb. 13:7).
WIINKPË IJXPAJTËNË
8. ¿Ti ijxpajtënë ojts dyajwëˈëmyë Rebeca?
8 “Oyëts nbanëjkxëty.” (Gén. 24:58, MNM.) Mëdë tyäˈädë ää ayuk, Rebeca tˈanmääyë tyääk ets ja yˈay ko tsoonäämbë nety mä tadë xëë ets tyuˈuyoˈoyaˈany 800 kilometrë naxy parë tpëkäˈänyë Isaac, ja myäängë Abrahán (Gén. 24:50-58). Rebeca kyuytyuun ko jyënany oy, ninäˈä ojts tkamastuˈutyë Dios ets oy yˈijty mëdë nyaˈay. Nuˈun ja xyëë jyukyˈäjtën dyajnäjxy witëjk patkëˈëy, jyukyˈajty extëmë atsënaabyë mä ja Nax diˈib Yajtukwinwäˈänëdë. Ojtsë Dios kyunuˈkxyëty ko tkuytyuunyë yˈayuk, pes mä yëˈë jam myiinyë Jesukristë ja Tëëm Ääts diˈib yajwandak (Eb. 11:9, 13).
9. ¿Wiˈixë Rut tkuytyuunyë yˈayuk?
9 “Kyaj, nbajëmbitandëp mä mnax mgäjpn.” (Rut 1:10.) Duˈunë Rut mëdë Orpá tˈanmääytyë janääm jatsojk ja xyakxy Noemí diˈibë nety nanduˈun të kyuˈoˈknë, ko jyëmbijnë mä ja kyäjpn Belén. Mëktaˈagyë Noemí yˈanmääyëdë parë wyëˈëmdët Moab, ok, ta Orpá ojts jyëmbijnë. Perë Rut ko jyënany kyaj, kyaj jyëmbijty (käjpxë Rut 1:16, 17). * Rut pyanëjkx ja Noemí, ets nyikak ja fyamilyë ets ja ryelijyonk diˈibë nety myëdäjtypy Moab. Mët ko xëmë tmëduunyë Jyobaa nuˈun ja xyëë jyukyˈäjtën, ta ojts yajkunuˈkxy ets ojts yajkuwitsë mä nimëgoxkpë toxytyëjk diˈib tyëëmˈäjt yˈäätsˈäjtë Kristë diˈibë Mateo jyaaybyajt (Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16).
10. ¿Ti oybyë ijxpajtënë ojts dyajwëˈëmyë Isaías?
10 “¡Tyamëts ëjts! Kajxkëts.” (Is. 6:8.) Mä duˈunë Isaías kyaˈˈatsoynyëm yëˈë yˈijxë Jyobaa yˈuˈunyë mä yˈunyaaytyakn. Ta tmëdooy ko Jyobaa dyajtëëy: “¿Pënëts nˈokkaxëp, ets pën xyˈokkunëjkxëm?”. Jyobaa yëˈë nety tsyejpy pën nëjkx yajkajpxynyaxy mä ja kyäjpn diˈib kyaj nyekymyëdoy. Isaías kyuytyuun ja yˈayuk ko jyënany oy, ja tyuuny kugajpxy 46 jëmëjt naxy. Ojts tnaskäjpxë ja kastiigë diˈibë nety yajmoˈoyandëp ja jäˈäyëty ets nan ojts tnaskäjpxë ko nety jatëgok yaˈˈawdatäˈänyë Jyobaa extëm ttseky.
11. 1) ¿Tiko jyëjpˈamëty nguytyuˈunëmë nˈayukˈäjtëm? 2) ¿Pënatyë yˈijxpajtën xytyukˈijxëm ko kyaj tkuytyuundë yˈayuk?
11 ¿Tiko Jyobaa ojts jääybyety dyajwëˈëmyë tyäˈädë ijxpajtën? ¿Ets tiko jyëjpˈamëty nguytyuˈunëmë nˈayukˈäjtëm ko njënäˈänëm oy? Biiblyë jyënaˈany ko pënaty “kyaj tkuytyundë yˈayuk [...] nitëjkëp ja oˈkën” (Rom. 1:31, 32). Ja faraon diˈib Egipto, rey Sedequías diˈib Judá etsë Ananías mëdë Safira yajwëˈëmdë ijxpajtën ko ojts tkupëktë ets kyaj tkuytyuundë yˈayuk. Extëm jyäjt kyëbajttë, yëˈë xytyukˈijxëm ko kyaj yˈoyëty ets duˈun nˈadëtsëm (Éx. 9:27, 28, 34, 35; Ezeq. 17:13-15, 19, 20; Apos. 5:1-10).
12. ¿Ti mbäät xypyudëjkëm parë nguytyuˈunëmë nˈayukˈäjtëm?
12 Mä tyäˈädë tiempë jyëjpkëxanë, jaˈäjtpë jäˈäy diˈib kyaj tkuytyundë yˈayuk ets diˈib nayajnäjxëdëp “extëmxyëp myëbëktë, per kyaj [...] jyikyˈattët extëmë Dios ttseky” (2 Tim. 3:1-5). Pääty tsojkëp njëjpkudijëmë duˈumbë jäˈäy, ets nduˈukmujkëm mët pënaty kyuytyuundëp ko jyënäˈändë oy (Eb. 10:24, 25).
TË NGUPËJKËM DIˈIB MAS JËJPˈAM
13. ¿Näˈä Dios mëduumbë tkupëktë diˈib mas jëjpˈam?
13 Ko Dios ojts ndukëdëjkëmë jukyˈäjtën, yëˈë ja wandakën diˈib mas jëjpˈam ojts nduˈunëm. Pënaty pyanëjkxandëbë Jesus, tëgëkˈok tkupëktë ko ja nmëguˈukˈäjtëm yajtëwëdë pën jyantsy pyanëjkxandëbë Kristë (Mat. 16:24). Tëgok, ja ko majtskë mëjjäˈäytyëjk dyajtëwdë ja diˈib tunäämp käjpxwäˈkxpë: “¿Mjantsy Tyestiigëˈatäämp?”. Myëmajtskˈok, ja ko niˈigyë wyimbety etsë net jyënaˈany ko nyëbatäˈäny, ta mëdë mëjjäˈäytyëjk tyuˈukmuktë ets yajtëwëdë: “¿Të mnuˈkxtaˈaky parë të mnaytyukëdëkëtyë Jyobaa?”. Ets myëdëgëkˈok, ja xëë mä nyëbety, ta yajtëwëdë: “Mët yëˈëgyëjxm ko xymyëbëky ko Jesukristë ojts xykyuˈoˈkëm, ¿të mjodëmbity mä mboky mgaytyey ets të mnaytyukëdëkëtyë Jyobaa parë xytyunäˈäny ti yëˈë tsyejpy?”. Ta tkupëktë extëm të tˈanëëmëdë Jyobaa ko xëmë tmëdunäˈändë, ets yˈatsowdë mayjyaˈay winduuy.
¿Mguytyuumpy diˈib mas jëjpˈam të xykyupëky ko të mjënäˈäny oy?
14. ¿Ti mbäät nnayajtëˈëwëm näˈäganäˈäty?
14 Oy mijts të mnëbety näämnëm o tëëyëp, jëjpˈam ets näˈäganäˈäty mnayajtëwëdët: “¿Nguytyuumbyëts tijëts ngupëjk extëm ttuunyë Jesus? ¿Duˈunyëmëts nmëmëdoyë Jesus kojëts jëjpˈam nbëjtaˈaky mäjëts ngäjpxwaˈkxy ja Diosë Kyutujkën ets nyaˈëxpëjktëkëtsë jäˈäy?” (käjpxë 2 Korintʉ 13:5).
15. ¿Mäjaty tsyekyëty nguytyuˈunëm ja wandakën ko të njënäˈänëm oy?
15 Per kyaj jeˈeyë tsyekyëty nguytyuˈunëm ja wandakën ko ojts nnaytyukëdëjkëmë Dios, nan tsojkëp nguytyuˈunëmë wiinkpë wandakënë diˈib jëjpˈam. Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtsk. ¿Të mijts mbëjknë? Kuytyun ko të xywyandaˈaky xytsyokäˈäny ets xykyuentˈatäˈäny ja mjamyëët. ¿Të xyfyirmaraty tuˈugë kontratë o të xyajtuktuky tuˈugë neky parë xytyunäˈänyë Diosë tyuunk? Pes kuytyun ja kompromisë diˈib të xytyuny. ¿Të xykyupëky mnëjkxäˈäny kaabyë mä tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib ayoop? Pën tëë, këdii mwinmääytyëgatsy ko wiinkpë mwowëdët diˈib kyaj duˈun yajpääty. ¿Të xytyukwandaˈaky tuˈugë jäˈäy mä mgäjpxwaˈkxy ko jatëgok mjëmbitäˈäny parë xypyudëkëyaˈany mëdë Diosë yˈayuk? Pes kuytyun ko të mjënäˈäny oy etsë Jyobaa nëjkxp tkunuˈkxyë mduunk (käjpxë Lukʉs 16:10).
¿WIˈIX NDUKˈOYˈÄJTËM KO NMËDÄJTËMË SASERDOTË WINTSËN ETSË REY?
16. ¿Ti mbäät nduˈunëm pën nbëjkëmë kuentë ko kyaj nguytyuˈunëmë nˈayukˈäjtëm?
16 Biiblyë jyënaˈany ko “nidëgekyë nbekytyuˈunëm” ko nyajtuˈunëmë yaˈan o toots (Sant. 3:2). ¿Ti mbäät nduˈunëm pën nbëjkëmë kuentë ko kyaj nguytyuˈunëmë ayuk? Mä ja Ley diˈibë Dios myooy ja israelitëty jënäämp ijty ko mbäät yajpokymyeˈkxy ja diˈib käjpxp ets kyaj jawyiin të tniwinmayë (Lev. 5:4-7, 11). Tyam nan mbäät yajmaˈkxtë Dios mëduumbë diˈib kyaj tkuytyundë ti të tkupëktë. Pën ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa ko kyaj të nguytyuˈunëm extëm të njënäˈänëm, ta nëjkx xymyaˈkxëm mët yëˈëgyëjxmë Jesukristë diˈib tuump Saserdotë Wintsën (1 Fwank 2:1, 2). Ets parë xëmë oy nˈijtëm mëdë Jyobaa, tsojkëp ndukˈijxëm ko njantsy jodëmbijtëm. Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko xëmë ndunäˈänëmë mëjää parë nguytyuˈunëm diˈib të ngupëjkëm ets nyaˈoˈoyëm tijaty të nyajmäˈtëm mëdë ää ayuk (Prov. 6:2, 3). Pääty oy ko yajxon niwinmäˈäyëm pën nguytyunäˈänëm diˈib ngupëjkëm (käjpxë Eclesiastés 5:2). *
17, 18. ¿Ti yˈawijx jyëjpˈijxtëp pënaty kyuytyuundëp ko jyënäˈändë oy?
17 ¿Ti yˈawijx jyëjpˈijxtëbë Dios mëduumbë diˈib kyuytyuundëp ko jyënäˈändë oy? Yëˈë 144,000 yˈaxäjëdëbë jukyˈäjtënë winë xëë jam tsäjpotm ets yˈanaˈamäˈändë “mët ja Kristë tuk mil jëmëjt” (Diˈibʉ Jat. 20:6). Ets miyonkˈamë jäˈäy jyukyˈatäˈändë yä Naxwiiny mä ja it lugäärë tsujpë ko netyë Kristë yˈaneˈemy, mä yajpudëkëyäˈändë jäˈäy parë tmëdattët wäˈäts ja nyiniˈkx kyëbäjk etsë jyot winmäˈäny (Diˈibʉ Jat. 21:3-5).
18 Pën nmëmadakëm ja jotmay diˈib nwinguwäˈägëyäˈänëm ko jyëjpkëxët ja Tuk Mil Jëmëjtpë mä Kristë yˈAnaˈamäˈäny, ta ninäˈä nëjkx nganekywyinmäˈäyëm ko kyaj tyëyˈäjtënëty extëm pën xyˈanmäˈäyëm (Diˈibʉ Jat. 20:7-10). Nan nëjkxëp nguytyuˈunëm ko njënäˈänëm oy, ets ko njënäˈänëm kyaj, nan kyaj nëjkx nduˈunëm. Mä tadë tiempë, niˈamukë nëjkx niˈˈijxtuˈudäˈänëmë Jyobaa wiˈix jyaˈayˈaty, yëˈë “Dios diˈib myëdäjtypyë tëyˈäjtën” (Sal. 31:5).
^ parr. 9 Rut 1:16, 17: “Këdiijëts mëktaˈaky xyˈanëëmë ets nmastuˈudët, ets kyaj njamyëdatët; yëˈko mä mijts mnëjkxy jamëts nnëjkxäˈäny, ets mä mijts xyajnaxyë tsuˈum jamëts nyajnaxäˈäny. Yëˈë mgäjpn yëˈëjëts ngäjpnˈataampy, etsë mDios yëˈëjëts nDiosˈataampy. Mä mijts mˈooky, jamëts nˈoogäˈäny, ets jamëts naxtëkëyaˈany. Yëˈëyë oˈkën diˈib mbäät xyajnaywyäˈkxëm, per pën kyaj yëˈëjëty, waˈanëtsë Jyobaa xytyukumëdoy”.
^ parr. 16 Eclesiastés 5:2: “Këdii mˈää xyajjotëgoy; ets mä mgorasoon, këdii xyajpëtsëëmgojy tuˈugë ayuk mä Dios diˈib tëyˈäjtën. Yëˈko Diosë tëyˈäjtënbë yˈity tsäjpotm, per mijts mˈity naxwiiny. Pääty kyaj nëgoo ää ayuk xyajpëtsëmët”.
