Mogani

Akulu wachikhrisitu ni—‘Anyabasa anzathtu otipasa chimwemwe’

Akulu wachikhrisitu ni—‘Anyabasa anzathtu otipasa chimwemwe’

‘Ndise anyabasa anzanu kuti mukhale na chimwemwe.’2 AKOR. 1:24.

1. Ko Paulo adakondwa padabva chani pakulewa va Akhrisitu wa ku Korinto?

 MU GOLE ya 55 EC, mtumi Paulo wenze mu thaundi ya Torowa. Koma ali muko, alibe kuleka kuganizira abale wa ku Korinto. Minyezi yanganani kumbuyo, vidamuwawa mumtima padabva kuti abale wa ku Korinto ambagegedzana. Pakuti angawadera nkhawa ninge wana wake, iye adawanembera kalata yowapasa malangizo. (1 Akor. 1:11; 4:15) Iye adatumiza pomwe nyabasa mwanzake Tito kuti akawathandize. Adamuuza kuti akakawathandiza abwere ku Torowa nkudzamuuza momwe vinthu viliri kumuko. Pamwapo Paulo ambadikhirira Tito ku Torowa ndipo ambafunisisa kubva momwe vinthu viliri ku Korinto. Koma Tito alibe kubwera. Ko Paulo adachita chani? Iye adanyamuka ulendo wapamadzi woyenda ku Makedoniya ndipo adakondwa maninge padagumana naye kumuko. Tito adafotokoza kuti abale wa ku Korinto adatewedza malangizo ya m’kalata yake ndipo enze ofunisisa kumuwona. Pomwe Paulo adabva vimwevi, ‘adakondwa maninge.’—2 Akor. 2:12, 13; 7:5-9.

2. (a) Ko Paulo adanembera Akorinto mawu yaponi yolewa va chikhulupiriro komasoti chimwemwe? (b) Ko tidawire mibvunzo yaponi mu nkhani ino?

2 Pakalibe papita nthawe ikulu, Paulo adanemberasoti Akorinto kalata inango. Iye adawauza kuti: ‘Sikuti ndise wotonga chikhulupriro chanu, koma ndise anyabasa anzanu kuti mukhale na chimwemwe, pakuti ndimwe okhazikika ndawa ya chikhulupiriro chanu.’ (2 Akor. 1:24) Ko mawu ya Paulo mwaya yambatanthauza chani ? Ndipo mawu mwaya yangathandize tani akulu ntsiku zino?

ATITHANDIZA KUKHALA NA CHIKHULIPIRIRO NA CHIMWEMWE

3. (a) Ko Paulo angathandauza chani pakulewa kuti: ‘Ndimwe wokhazikika ndawa ya chikhulupiriro chanu . . .’? (b) Ko akulu angatewedze tani chitsanzo cha Paulo?

3 Paulo adafotokoza mbali ziwiri zodikana maninge za kutumikira Mulungu, adalewa va chikhulupiriro komasoti chimwemwe. Polewa va chikhulupiriro iye adanemba kuti: ‘Sikuti ndise wolamurira chikhulupiriro chanu . . . pakuti ndimwe okhazikika ndawa ya chikhulupiriro chanu.’ Mwapa Paulo adawonesa kuti angadziwa kuti abale wa ku Korinto enze olimba muchikhulupiriro, osati ndawa iye panango munthu munango aliyese, koma ndawa yakuti iwo angakhuluprira Mulungu. Pamwapa adaona kuti achadekanalini kulamulira chikhulupiriro cha abale wake mwawa komasoti wenze alibe maganizo mwaya. Iye angakhulupirira kuti abale mwawa enze Akhrisitu wokhulupirika ndipo ambafuna kukodweresa Mulungu. (2 Akor. 2:3) Ntsiku zino, akulu atewedza chitsanzo cha Paulo pakukhulupirira abale wawo omwe anachikhulupiriro komasoti achatumikira Mulungu na vakulinga vabwino. (2 Ates. 3:4) Akulu achakhazikisalini malamulo yoshupa mu mpingu. Koma iwo achathandiza abale kutewedza mpfundo za m’Malemba komasoti malangizo yomwe gulu ya Yahova ichapereka. Akulu wa ntsiku zino niwolamuliralini chikhulupiriro cha abale wawo.—1 Pet. 5:2, 3

4. (a) Ko Paulo angatanthauza chani ponena kuti: ‘Ndise anyabasa anzanu kuti mukhale na chimwemwe’?(b) Ko Akulu ntsiku zino atewedzera tani Paulo?

4 Mukalata yake, Paulo adanemba kuti: ‘Ndise anyabasa anzanu kuti mukhale na chimwemwe.’ Pakulewa kuti ‘anyabasa anzanu,’ Paulo ambalewa va iye komasoti anzake wa pamoyo tinkulewa tene ndawa yakuti m’kalata mweyi, Paulo adakumbusa Akorinto va anzake wapamoyo awiri pakunemba kuti: ‘Yesu yemwe adalalikira pakati panu kudzera mwa inepano, silivano na Timoteyo.’ (2 Akor. 1:19) Komasoti m’makalata yake, iye ambanena kuti: ‘Anyabasa anzake,’ nthawe zose ambalewa va anzake wa pamoyo ninge Apolo, Akula, Purisika, Timoteyo, Tito komasoti anzake anango. (Aroma 16:3, 21; 1 Akor. 3:6-9; 2 Akor. 8:23) Pomwe adati: ‘Ndise anyabasa anzanu kuti mukhale na chimwemwe,’ Paulo angatsimikizira Akhrisitu wa ku Korinto kuti iye komasoti anzake wale ambafunisisa kuchita vose vomwe angakwanise kuthandiza wose mu mpingu muyo kukhala na chimwemwe. Akulu wachikhrisitu ni wofunisisambo kuchita vimwevi. Iwo achada kuchita vose vomwe angakwanise kuthandiza abale wawo ‘kutumikira Yahova mokondwa.’—Sal. 100:2; Afil. 1:25.

5. Ko abale na alongo anango abvunziwa m’bvunzo uponi, ndipo timbaganizire chani tikambakambirana va iwo?

5 Manjemanjepa, abale na alongo anango okhulupirika m’madziko yosiyanasiyana adakumbiriwa kuti adawire m’bvunzo. M’bvunzo wake wenze wakuti, “ko ni vinthu viponi vomwe nkulu adalewa panango kuchita vomwe vakuthandizani kukhala na chimwemwe?” Tiyeni tikambirane vomwe abale na alongo mwawa adalewa. Tikambakambirana linganizani na vomwe imwepo mudakanena podawira m’bvunzo moyu. Mumbaganizire pomwe vomwe mungachite pothandiza wanthu mu mpingu wanu kukhala na chimwemwe. a

‘MONI KWA PERESIDA WOKONDEWA WATHU’

6, 7. (a) Ko akulu angatewedzere tani Yesu, Paulo na Atumiki anango wa Mulungu? (b) Ndawa chani abale na alongo akondwa akambakumbukira madzina yawo?

6 Azinji mwa abale na alongo wathu alewa kuti akondwa maninge akulu akambawonesa kuti awaganizira. Akulu angachite vimwevi potengera chitsanzo cha Davide, Elihu komasoti Yesu. (Lewengani 2 Samueli 9:6; Yobu 33:1; Luka 19:5.) Atumiki wa Yahova wose mwawa adawonesa kuti angaganizira wanthu anango powatomola madzina. Nayembo Paulo adadziwa kufunika kokumbukira komasoti kuphatisa basa madzina ya Akhrisitu anzake.pomalizira mukalata yake inango,adapereka moni kwa abale wopitirira 25 ndipo adawatomola wose madzina yawo. Mwakulinganiza adatomola Peresida, yemwe wenze mulongo yemwe Paulo adalewa va iye kuti: ‘Moni kwa Peresida wokondewa wathu.’—Aroma 16:3-15.

7 Akulu anango ashupika kukumbukira madzina. Koma nkulu akambayesesa kukumbukira, viri ninge ankuwuza abale na alongo kuti, ‘ndimwe wodekana kwa ine.’ (Eks. 33:17) Akulu achitisa abale kukondwa akambakumbukira madzina yawo powatomola kuti apereke ndemanga pa pfunziro ya Ntsanja ya ulonda komasoti pamisonkhano yanango.—Linganizani na Yohane 10:3.

‘WACHITA BASA ZIZINJI POTUMIKIRA AMBUYA’

8. Ko Paulo adatewedza chitsanzo cha Yahova na Yesu pankhani yofunika iponi?

8 Paulo adawonesa kuti ambaganizira anango powatembeja kuchokera pasi pa moyo. Kuchita vimwevi kuchitisa pomwe akhrisitu anzathu kukhala na chimwemwe. Nkalata mwiyo, yomwe Paulo adanena kuti ambafunisisa kuthandiza abale wake kukhala wachimwemwe, adalewa pomwe kuti: ‘Nichakukondani maninge.’ (2 Akor. 7:4) Mawu mwaya yadalimbikisa maninge abale wa ku Korinto. Paulo adanemba pomwe mawu ninge mwaya m’makalata yake yoyenda kumipingu yanango. (Aro. 1:8; Afil. 1:3-5; 1 Ates. 1:8) Paulo padatomola Peresida m’kalata yake yoyenda ku mpingu wa ku Roma, adanena soti va iye kuti: ‘Mayi moyu wachita basa zizinji pakutumikira Ambuya.’ (Aro. 16:12) Vikuoneka kuti mulongo wokhulupirika moyu adalimbikisiwa maninge na mawu mwaya. Paulo angatewedza chitsanzo cha Yahova komasoti Yesu pankhani yoyamikira anango.—Lewengani Maliko 1:9-11; Yohane 1:47; Chiv. 2:2, 13, 19.

9. Ndawa chani kumbatembejana kuthandiza wanthu mu mpingu kukhala wokondwa?

9 Ntsiku zinombo, akulu adziwa kudekana konena mawu yoyamikira abale na alongo. (Miy. 3:27; 15:23) Nkulu akambachita vimwevi, vikhala ninge ankuuza abale kuti: ‘Nawona vomwe mwachita ndipo nichakukondani.’ Abale na alongo achada maninge kubva mawu yolimbikisa yochokera kwa akulu. Mulongo munango wa magole yopitirira 50 adalewa kuti: “Kubasa kwathu anitembejalini. Iwo akondanalini koma ndipo andokhalira kupikisana. Ndipomwapa nkulu akanitembeja pa vinthu vomwe nachita mumpingu, nichalimbikisiwa komasoti nikhala na mphanvu. Vinichitisa kubva kuti ababa wangu wakudzulu achanikonda.” M’bale munango yemwe akulera yekha wana awiri angabvambo chibodzibodzi. Chamanjemanjepa, nkulu munango adamuyamikira mochokera pasi pa ntima. Ko m’bale moyu adabva tani? Iye adati: “Vomwe nkulu moyu adalewa vidanipasa mphanvu maninge.” Nkulu akambatembeja abale na alongo mochokera pasi pa moyo, achawalimbikisa maninge ndipo awathandiza kukhala wokondwa. Vimwevi vingawathandize pomwe kuti apitirize kufamba ‘mosaneta’ pa njira yoyenda ku moyo.—Yes. 40:31.

‘MUNYANG’ANIRE MPINGU WA MULUNGU.’

10, 11.(a) Ko akulu angatewedzere tani chitsanzo cha Nehemiya? (b) Nchani chingathandize nkulu kugawira mphaso yauzimu pa ulendo waubusa?

10 Pananjira inango yodekana yomwe akulu angawonesere kuti aganizira abale na alongo komasoti kuwathandiza kukhala wokondwa. Akulu akawona wanthu womwe akufunika kuwalimbikisa, achadekana kuwathandiza mwakankulumize. (Lewengani Machitidwe 20:28.) Akulu akambachita vimwevi, akhala akutewedzedzera atumiki wakalekale. Mwakulinganiza, Nehemiya padawona kuti abale wake anango wa Chiyuda abwerera m’mbuyo potumikira Mulungu, nthawe mwiyo letu adawalimbikisa. (Neh. 4:14) Ntsiku zinombo akulu achadekana kuchita vimwevi. Iwo angachite bwino kuchita vomwe angakwanise kuti athandize Akhrisitu anzawo kukhala na chikhulupiriro cha mphanvu. Peno ni vokwanisika, ambawazungire m’manyumba mwawo kuti awalimbikise. Akambachita vimwevi ayesesa ‘kuwagawirako mphaso yauzimu.’ (Aro. 1:11) Nchani chingathandize akulu kuchita vimwevi?

11 Nkulu akalibe kuyenda ku ulendo wa ubusa, achadekana kuyamba waganizira va munthu yemwe akufuna kukamulimbikisa. Mwakulinganiza, angafunike kudzibvunza kuti: ‘Ko munthu muyu akugumana na mabvuto yaponi? Ko ningalewe vinthu viponi vomwe vingamulimbikise? Ko ni malemba yaponi panango nkhani za wanthu wa m’Baibolo zomwe zikubverana na mabvuto yomwe akugumana nayo? Nkulu akachita vimwevi akalibe kuyenda kukacheza na munthu, vingamuthandize kuti akayankhule vinthu vomwe vingakhaledi volimbikisa. Pomwe akucheza nawo, angachite bwino kuwaleka kuti afotokoze maganizo yawo. Pomwe akufotokoza, iye afunika kubvesera mwatcheru. (Yak. 1:19) Mulongo munango adati: “Vikhala volimbikisa maninge nkulu akambabvesera mwachidwi.”—Luka 8:18.

12. Ko ni mbani mu mpingu omwe achadekana kulimbikisiwa, ndipo ndawa chani?

12 Ko ni wanthu aponi womwe achadekana ulendo wa ubusa? Mtumi Paulo adalangiza akulu wachikhrisitu anzake kuti: ‘Mukhale tcheru na . . . gulu yose ya nkhosa.’ Vimwevi vikuwoneseratu kuti aliyese mu mpingu achadekana kulimbikisiwa, kuphatanidzapo ofalisa komasoti apainiya omwe akhala akutumikira mokhulupirika kwa magole yazinji. Ndawa chani iwombo achadekana kulimbikisiwa na akulu? Ni ndawa yakuti olo wanthu wotumikira Mulungu mokhulupirika nthawe zinango ashupika kupirira mabvuto ya m’dziko yoipa iyi. Pa nkhani mweyi, kukambirana vomwe vidachitikira Mpfumu Davide kungatithandize kubvesa kuti nawombo atumiki okhulupirika wa Mulungu achadekana thandizo kuchokera kwa atumiki anzawo.

‘ABISAI . . . ADATHANDIZA DAVIDE’

13. (a) Ko Isibi-benobi adaukira Davide pa nthawe iponi? (b) Nchani chidathandiza Abisai kupulumusa Davide?

13 Padandoti Davide wadzozewa kukhala mpfumu, adamenyana na Goliyati. Goliyati wenze wa m’dzinza ya Arefai omwe enze viwanthu vitalivitali. Davide wenze wolimba ntima maninge ndipo adapha Goliyati. (1 Sam. 17:4, 48-51; 1 Mbiri 20:5, 8) Payadapita magole yazinji, Davide adamenyana pomwe na chimunthu chitali chinango pomwe Aizirayeli enze pa nkhondo na Afilisiti. Chimunthu chimwichi dzina yake yenze Isibi-benobi, wa m’dzinza ya Arefai. (2 Sam. 21:16) Koma panthawe mweyi Davide wenze adasala pang’ono kuphewa. Sikuti vimwevi vidachitika ndawa yakuti Davide adasiya kulimba ntima neye, koma ni ndawa yakuti adachepa mphanvu basi. Baibolo ichati: ‘Davide adaneta.’ Isibi-benobi padandowona kuti Davide waneta, ‘adaganiza vakuti amuphe.’ Koma akanati kuponya chibemba, ‘nthawe mwiyo letu Abisai mwana wa Zeruya adathandiza Davide ndipo adakunkhuntha Mfilisiti ule na kumupheratu.’ (2 Sam. 21:15-17) Tingalewe kuti pamwapa Davide adapulumukira m’kamwa mwa mbuzi. Ni vosakaikisa kuti Davide adatembeja maninge kuti Abisai wenze tcheru na vomwe vingamuchitikira ndipo adamuthandiza mwakankulumize pomwe moyo wake wenze pa ngozi. Ko nkhani mweyi inkutipfunzisa chani?

14. (a) Nchani chigatithandize kugonjesa mabvuto yakuluyakulu yokhala ninge Goliyati? (b) Ko akulu angathandize tani wanthu kukhala pomwe olimba komasoti okondwa? Linganizani.

14 Wanthu wa Yahova padziko yose yapasi tikutumikira Mulungu podiya kuti Satana na wanthu wake akuyesesa kutisokoneza. Anango ise talimbana na mabvuto yakuluyakulu yokhala ninge Goliyati ndipo tayamalisa ndawa yothemba Yahova. Koma nthawe zinango tineta komasoti kukwinyirira ndawa yakumbandokhala tikulimbana na mabvuto ya mu dziko iyi. Tikafoka teno, tikhala pa ngozi yogonjesewa na mabvuto yomwe tidakakwanisa kulimbana nayo bwinobwino. Pa nthawe ninge zimwezi, thandizo yomwe nkulu angapereke ingatilimbikise komasoti kutithandiza kukhala pomwe okondwa. Vimwevi vachitikira abale na alongo azinji. Mwakulinganiza, mulongo munango wa magole yopitirira 60 yemwe akuchita upainiya, adati: “Nthawe inango m’mambuyo umu, ningabvalini bwino m’thupi ndipo ninganeta maninge nikangena mu umboni. Nkulu munango adazindikira kuti nikuwoneka woneta ndipo adanithandiza. Tidakambirana nkhani inango ya m’Baibolo. Nidatewedza malangizo yake ndipo vidanithandiza.” Mulongo moyu adanena pomwe kuti: “Nichatembeja maninge kuti nkulu moyu adaniwonesa chikondi. Adazindikira kuti nidafoka nkunithandiza.” Vitilimbikisa maninge kudziwa kuti akulu atikonda ndipo achita nase chidwi. Komasoti molingana na Abisai, iwo akhala okonzeka kutithandiza.

‘MUDZIWE CHIKONDI CHOMWE NILINACHO . . . PA IMWE’

15, 16. (a) Ndawa chani abale angakonda maninge Paulo? (b) Ndawa chani tikonda akulu wa mu mpingu?

15 Akulu akhala na basa zizinji. Nthawe zinango usiku iwo agonalini ndawa yodera nkhawa abale na alongo, kuwapempherera panango kuwathandiza. (2 Akor. 11:27, 28) Koma olo nteno, iwo aphata basa yawo ali okondwa komasoti mwakhama ninge momwe Paulo angachitira. Iye adanembera Akorinto kuti: ‘Nidzaphatise basa vinthu vangu vose ndipo nidzadzipereke na moyo wangu wose ndawa ya moyo wanu.’ (2 Akor. 12:15) Ndawa yokonda abale wake, Paulo angadzipereka maninge kuti awathandize. (Lewengani 2 Akorinto 2:4; Afil. 2:17; 1 Ates. 2:8) Ni pake ku abale angamukonda maninge Paulo.—Mac. 20:31-38.

16 Isembo tikonda maninge akulu omwe atisamalira mwachikondi ndipo titembeja Yahova m’mapemphero yathu kuti awaphatisa basa kutithandiza. Iwo atithandiza kukhala wachimwemwe ndawa atiganizira ndipo atilimbikisa akabwera kudzacheza nase. Titembeja pomwe kuti akulu ni okonzeka kutithandiza tikambashupika kupirira mabvuto ya mu dziko iyi. Akulu Wachikhrisitu mwawa ni ‘anyabasadi anzathu kuti tikhale na chimwemwe.’

a Abale na alongo mwawa padabvuziwa kuti, “ko mufuna kuti nkulu aliyese akhale na khalidwe iponi?” Azinji adalewa kuti tichada kuti ambakhale wochezeka. Tidzakambirane khalidwe yodikana mweyi m’magazini yakutsogolo.