Ir al contenido

ENTREVISTA | RACQUEL HALL

Jun judía xubʼij jasche xukʼex ri ukojonik

Jun judía xubʼij jasche xukʼex ri ukojonik

Racquel Hall xalax pa jun familia che judía ral jun ixoq Israelí y ri utat austríaco. Ri ratiʼt y ri umam are e sionistas che xebʼe pa Israel pa ri junabʼ 1948, pa ri junabʼ riʼ are xux jun tinamit che kʼo nim utaqanik. Pa ri wuj ¡Despertad! Racquel kuya ubʼixik jasche xukʼex ri ukojonik.

¿Jas ubʼanik ri akʼaslemal ojer?

Xinalax pa ri junabʼ 1979 pa Estados Unidos. Are chiʼ oxibʼ nujunabʼ, ri nutat nunan xkijach kibʼ. Ri nunan xukʼut chnuwach ri kkibʼan ri tradición judía y amaqʼel xinbʼe pa ri kitijobʼal ri judíos che kbʼix yeshivás che. Are chiʼ kʼo siete nujunabʼ xojbʼe pa Israel y xinbʼe pa jun tijobʼal che kʼo pa jun lugar che kbʼix kibutz che, are colonias jawchiʼ kbʼan wi tikoʼn. Chiʼ qʼaxinaq chi jun junabʼ xojbʼe pa México.

Paneʼ kʼo ta jun sinagoga chunaqaj ri wachoch, are kʼu amaqʼel xinbʼan ri kʼutum chnuwach. Kintzij candela pa taq ri qʼij sábado, kinsikʼij ri Tora [ri tyox taq wuj che kkikoj ri judíos] y kinbʼan nuchʼawem rukʼ ri utobʼanik ri sidur, o jun wuj re chʼawem. Kinya ubʼixik chke ri wachiʼl ri nukojonem rumal che sibʼalaj nim kwilo. Nijun mul insikʼim uwach ri Nuevo Testamento, che kchʼaw chrij ri uchak y ri ukʼutunem ri Jesús; ri nunan xubʼij chwe che utz taj kinsikʼij uwach rumal che kukʼex ri nuchomanik

¿Jasche xasikʼij uwach ri Nuevo Testamento?

Are chiʼ 17 nujunabʼ, xintzalij pa Estados Unidos rech kinkʼis ri tijobʼal. Jun wachiʼl xubʼij chwe che are cristiano y che we kinkojon ta chrij ri Jesús kinkikot ta riʼ pa ri nukʼaslemal.

Xinbʼij che: Xa e subʼum riʼ ri winaq che kekojon chrij ri Jesús.

Xubʼij chwe: ¿La kʼo jun mul asikʼim ri Nuevo Testamento?

No, xinchaʼ che.

Y xubʼij chwe: Utz taj che kabʼilaʼ ri kachomaj we awetaʼm ta ri kubʼij jun wuj. Rumal che are waʼ ri kkibʼij ri winaq che kʼo ta ketaʼmabʼal.

Ri xubʼij xopan pa wanimaʼ, rumal che jeʼ nuchomanik in. Rukʼ kʼixbʼal xinkʼam ri uBiblia y xinkʼam bʼi cho ja rech kinsikʼij uwach ri Nuevo Testamento.

¿Jas xachomaj chrij ri xasikʼij uwach?

Sibʼalaj xinmayo are chiʼ xwetaʼmaj che ri Nuevo Testamento e judíos xetzibʼanik. Are chiʼ más tajin kinsikʼij uwach, xwilo che ri Jesús are jun achi che kloqʼoqʼenik y kmachʼachʼik, y che kraj keʼutoʼ ri winaq y xubʼan ta wariʼ rumal che xa kʼo kraj kuchʼako. Xuqujeʼ xinbʼe pa ri biblioteca y xinkʼamaʼ lo ri wuj che kchʼaw chrij ri Jesús. Are kʼu ri e wuj riʼ xinutoʼ taj rech kinkojo che ri Jesús are ri Mesías. E jujun winaq kkibʼij che are Dios, are kʼu wariʼ xinkoj taj. Xinchomaj: «¿Jachin che xubʼan wi ri uchʼawem ri Jesús? ¿La chbʼil ribʼ xubʼan uchʼawem?» Xuqujeʼ ri Jesús xkamik, are kʼu ri Biblia kubʼij che ri Dios kkam taj. *

¿Jas kʼu xabʼano?

Wetaʼm che are ta waʼ ri qastzij, rumal laʼ xinchomaj utzukuxik. Rukʼ ronojel wanimaʼ y oqʼej xinbʼan nuchʼawem che ri Dios, y are nabʼe mul che xinkoj ta ri sidur. Are chiʼ xinkʼis ubʼanik nuchʼawem, e kʼo kebʼ winaq che e testigos rech Jehová xechʼaw chuchiʼ ri wachoch. Xojtzijon kukʼ y xkiya kan jujun taq wuj chwe. Rukʼ ri tzijonem che xinbʼan kukʼ y ri wuj che xkiya kaq chwe xwilo che ri kkikojo esam pa ri Biblia. Jun kʼutbʼal, ri testigos rech Jehová kkikoj taj che ri Jesús are Dios, xaneʼ are ri «uKʼojol ri Dios» * y che are ri nabʼe che xbʼan chuwach ronojel ri jastaq che kʼolik. *

Qʼaxinaq chi jubʼiqʼ tiempo xintzalij pa México y chilaʼ xwetaʼmaj más chrij ri profecías re ri Mesías kukʼ ri testigos rech Jehová. ¡Sibʼalaj kʼi profecías xwetaʼmaj chrij ri Mesías! Are kʼu, xubʼanaʼ kebʼ nukʼuʼx. Xinchomaj: «¿La xaq xiw ri Jesús xutzʼaqatisaj ronojel ri profecías riʼ? ¿E kʼu we xa xujaluj ribʼ che areʼ ri Mesías rech keʼusach ri winaq?».

¿Jas xkubʼisan akʼuʼx?

Ri testigos rech Jehová xkikʼut jujun taq profecías chnuwach che xukʼutu che nijun winaq kkun che utzʼaqatisaxik. Jun kʼutbʼal, 700 junabʼ nabʼe kanoq ri Miqueas xubʼij che ri Mesías kalax pa Belén. * ¿La kkun jun winaq kuchaʼ ri lugar ri kraj wi kalaxik? Isaías xubʼij che ri Mesías kkamisax na jetaneʼ jun elaqʼom, y che kmuq na chkixoʼl e qʼinomabʼ. * Ronojel ri profecías riʼ xetzʼaqat rumal ri Jesús.

In xinchomaj, che rech kinkubʼsaj nukʼuʼx rajawaxik kinwil ri kibʼiʼ konojel ri ufamilia ri Jesús. Ri Biblia xubʼij che ri Mesías kpe pa ri ufamilia ri David. * Ri judíos qas ketaʼm e jachin taq e petinaq chupam ri ufamilia ri David, y wet ri Jesús pa ri ufamilia ta ri David petinaq wi, ri ukʼulel xkibʼij ta riʼ chke konojel ri winaq. Are kʼu kʼo ta xkibʼij rumal che ketaʼm che petinaq pa ri ufamilia ri David y e kʼi winaq xkibʼij «Rijaʼl ri David» * che ri Jesús.

Pa ri junabʼ 70, are chiʼ qʼaxinaq chi 37 junabʼ che kaminaq ri Jesús, ri Romanos xeʼopan pa Jerusalén y xsach uwach ri wuj che kuya ubʼixik ri kibʼiʼ ri ufamilia ri David. Rumal laʼ rech kchʼobʼotaj uwach che areʼ ri Mesías y che petinaq pa ri ufamilia ri David rajawaxik xalax nabʼe chuwach ri taq e qʼij riʼ.

¿Jas chi akojonik kʼo kimik?

Pa Deuteronomio 18:18, 19, Dios xuya kan ubʼixik che pa Israel kkʼojiʼ na jun profeta che kjunamataj rukʼ Moisés. Y xubʼij: «Ronojel winaq we man kuya ta uxikin che ri kubʼij wa qʼaxal nutzij riʼ pa ri nubʼiʼ ri in kinkʼot na uchiʼ». Unikʼoxik ronojel ri kubʼij ri Biblia xinutoʼo rech xinchʼobʼo che ri Jesús re Nazaret are ri profeta che xutzujuj kan ri Dios.

^ párr. 15 Habacuc 1:12.

^ párr. 17 Juan 1:34.

^ párr. 17 Apocalipsis 3:14.

^ párr. 20 Miqueas 5:2; Mateo 2:1.

^ párr. 20 Isaías 53:3, 7, 9; Marcos 15:43, 46.

^ párr. 21 Isaías 9:6, 7; Lucas 1:30-32. Mateo capítulo 1 kuya ubʼixik ri kibʼiʼ ri ojer taq ufamilia ri utat ri Jesús, y pa Lucas capítulo 3, kuya ubʼixik chrij ri ufamilia ri unan.