مراجعه به متن

موضوع اصلی این شماره

چگونه از وقت خود به بهترین شکل استفاده کنیم؟‏

چگونه از وقت خود به بهترین شکل استفاده کنیم؟‏

‏«ای کاش وقت بیشتری داشتم!‏» حتماً شما هم بارها این را گفته‌اید.‏ در واقع،‏ چه ثروتمند باشیم چه فقیر،‏ چه مقامی داشته باشیم چه نداشته باشیم،‏ زمان برای همهٔ ما یکسان است؛‏ هیچ کس نمی‌تواند آن را پس‌انداز کند.‏ زمانی که گذشته است،‏ دیگر بر نمی‌گردد.‏ پس چه خوب است که عاقلانه از وقتمان استفاده کنیم.‏ ولی چگونه؟‏ در اینجا چهار روش را که به بسیاری کمک کرده است که از وقتشان به‌خوبی استفاده کنند،‏ بررسی می‌کنیم.‏

روش ۱:‏ داشتن انضباط

اولویت‌ها را تعیین کنید.‏ کتاب مقدّس این راهنمایی را به ما می‌دهد:‏ «تشخیص دهید چه چیزهایی پراهمیت‌تر است.‏» (‏فیلیپیان ۱:‏۱۰‏)‏ لیستی از کارهایتان تهیه کنید؛‏ کارهایی که اهمیت دارند و کارهایی که فوریت دارند.‏ ولی به خاطر داشته باشید که کارهایی که اهمیت دارند،‏ لزوماً فوریت ندارد.‏ مثلاً خرید مواد غذایی،‏ مهم است اما شاید فوریت نداشته باشد.‏ همچنین کارهایی که فوریت دارند،‏ لزوماً بااهمیت نیستند.‏ مثلاً تماشای برنامهٔ تلویزیونی مورد علاقه‌تان که سر ساعت خاصّی شروع می‌شود،‏ شاید فوریت داشته باشد،‏ اما چندان مهم نباشد.‏ *

از پیش برنامه‌ریزی کنید.‏ جامعه ۱۰:‏۱۰ می‌گوید:‏ «اگر تبر کُند باشد و تیغه‌اش را تیز نکرده باشند،‏ نیروی بیشتری می‌طلبد،‏ اما حکمتْ کامیابی به همراه می‌آورد.‏» از این آیه چه می‌آموزیم؟‏ ما باید به اصطلاح تبرمان را تیز کنیم؛‏ یعنی از پیش طوری برنامه‌ریزی کنیم که به بهترین نحو از وقتمان استفاده شود.‏ پس کارهای غیرضروری‌ای را که وقت و انرژی‌تان را می‌گیرند،‏ یا بعداً انجام دهید،‏ یا کلاً حذف کنید.‏ اگر می‌بینید که در کارتان جلو افتاده‌اید و وقت بیشتری دارید،‏ می‌توانید کارهایی را که برای آینده برنامه‌ریزی کرده‌اید،‏ انجام دهید.‏ برنامه‌ریزی قبلی،‏ مثل کار کردن با تبری تیز است که کارایی‌تان را بالا می‌برد.‏

از مشغله‌های زندگی کم کنید.‏ یاد بگیرید که کارها و فعالیت‌های کم‌اهمیتی که فقط وقتتان را می‌گیرند،‏ کنار بگذارید.‏ داشتن برنامه‌ای فشرده پر از فعالیت‌ها و قرارهای قبلی استرستان را افزایش می‌دهد و شادی را از شما می‌رباید.‏

روش ۲:‏ اجتناب از وقت‌کشی

عقب انداختن کارها و دودلی در تصمیم‌گیری.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «دهقانی که منتظر هوای مناسب باشد،‏ نه چیزی می‌کارد و نه چیزی درو می‌کند.‏» (‏جامعه ۱۱:‏۴‏،‏ مژده برای عصر جدید‏)‏ از این آیه چه می‌آموزیم؟‏ عقب انداختن کارها،‏ هم وقتتان را می‌کشد و هم کارایی‌تان را پایین می‌آورد.‏ دهقانی که منتظر شرایط ایده‌آل برای بذرپاشی و برداشت محصول باشد،‏ هیچ‌وقت دست به کار نمی‌شود.‏ ما هم شاید به خاطر بی‌ثباتی موقعیت،‏ در تصمیم‌گیری دودل باشیم.‏ یا شاید برای تصمیم‌گیری منتظر باشیم که تمام اطلاعات را با جزئیات آن به دست آوریم.‏ البته واضح است که برای تصمیمات مهم نیاز به بررسی و تبادل‌نظر داریم.‏ در امثال ۱۴:‏۱۵ آمده است:‏ «عاقل قدمهای خود را می‌سنجد.‏» اما واقعیت امر این است که برای گرفتن بسیاری از تصمیمات ما نمی‌توانیم همه چیز را با قطعیت از قبل بدانیم.‏—‏جامعه ۱۱:‏۶‏.‏

وسواس در کار.‏ در یعقوب ۳:‏۱۷ آمده است:‏ ‹حکمتی که از بالاست [یا از خداست]،‏ معقول است.‏› هر چند داشتن معیارهای خوب در کار تحسین‌آمیز است،‏ نباید معیارهایمان را آنقدر بالا قرار دهیم که به دلسردی و حتی شکست بینجامد.‏ برای مثال،‏ شخصی که زبانی جدید می‌آموزد،‏ می‌داند که اشتباهاتی خواهد کرد و از اشتباهاتش درس می‌گیرد.‏ اما شخصی وسواسی از این که اشتباه کند می‌ترسد و این مانع پیشرفت او می‌شود.‏ پس بهتر است انتظار نامعقول از خود نداشته باشیم.‏ امثال ۱۱:‏۲ می‌گوید:‏ «حکمت با فروتنان است.‏» شخص فروتن خود را خیلی جدّی نمی‌گیرد و حتی به اشتباهات خود می‌خندد.‏

‏«شما قیمت هر چیز را نه با پول،‏ بلکه با وقت خود می‌پردازید.‏»—‏از کتاب «آنچه از گهواره تا گور باید انجام داد» (‏چاپ به زبان انگلیسی)‏

روش ۳:‏ حفظ تعادل و واقع‌بین بودن

بین کار و تفریح تعادل را حفظ کنید.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «یک مُشت با آرامش،‏ بِه از دو مُشت با مشقّت و از پیِ باد دویدن!‏» (‏جامعه ۴:‏۶‏)‏ شخصی که فقط به کار فکر می‌کند،‏ خود را از ثمرهٔ «دو مُشت با مشقّت» محروم می‌کند؛‏ چون دیگر نه رمقی برایش می‌ماند و نه وقتی.‏ برعکس آن،‏ شخص تنبل که ترجیح می‌دهد «دو مُشت» استراحت کند،‏ وقت باارزش خود را تلف می‌کند.‏ کتاب مقدّس ما را تشویق می‌کند که متعادل باشید،‏ سخت کار کنیم و از دسترنج خود لذّت ببریم و می‌گوید که این دسترنج «موهبتی از جانب خداست.‏»—‏جامعه ۵:‏۱۹‏.‏

در خوابیدن صرفه‌جویی نکنید.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «آسوده به بستر می‌روم و می‌خوابم.‏» (‏مزمور ۴:‏۸‏،‏ مژده برای عصر جدید‏)‏ اکثر افراد بزرگسال برای بازیافت نیرو بدنی،‏ قوای ذهنی و حفظ تعادل عاطفی خود هر شب به هشت ساعت خواب نیاز دارند.‏ در رابطه با قوای ذهنی،‏ خواب باعث بهتر شدن تمرکز و حافظه‌مان می‌شود و در نتیجه قدرت یادگیری‌مان را بالا می‌برد.‏ برعکس،‏ کمبود خواب توانایی یادگیری را پایین می‌آورد،‏ شخص را زودرنج می‌کند و احتمال تصادف و اشتباه را بالا می‌برد.‏

اهداف واقع‌بینانه قرار دهید.‏ کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «بهتر است به آنچه که دارید و با چشم خود می‌بینید قانع باشید تا اینکه همیشه در آرزوی داشتن چیزهایی باشید که ندارید.‏» (‏جامعه ۶:‏۹‏،‏ مژده برای عصر جدید‏)‏ از این آیه چه می‌آموزیم؟‏ عاقلانه نیست که اجازه دهیم خواسته‌ها یا اهدافی نامعقول و امکان‌ناپذیر زندگی‌مان را جهت دهد.‏ شخصی با چنین اهدافی به‌راحتی جذب تبلیغات فریبنده و وام‌های وسوسه‌انگیز می‌شود.‏ پس چقدر بهتر است که به اهدافی واقع‌بینانه قانع باشیم،‏ اهدافی که می‌توانیم ‹به چشم خود بینیم.‏›‏

روش ۴:‏ داشتن ارزش‌های والا

ارزش‌های خود را بررسی کنید.‏ ارزش‌های ما تعیین می‌کنند که چه چیز در نظرمان خوب،‏ مهم و مفید است.‏ اگر زندگی خود را به یک نیزه تشبیه کنیم،‏ ارزش‌های ما تعیین می‌کنند که این نیزه به چه سمت نشانه رفته است.‏ پس داشتن ارزش‌های والا،‏ به شما کمک می‌کند که اولویت‌های خود را درست تعیین کنید و از هر روز و ساعت خود به بهترین نحو استفاده کنید.‏ این ارزش‌های والا را کجا می‌توان یافت؟‏ بسیاری از افراد به این نتیجه رسیده‌اند که حکمت موجود در کتاب مقدّس ما را با چنین ارزش‌های والایی آشنا می‌کند.‏—‏امثال ۲:‏۶،‏ ۷‏.‏

محبت،‏ والاترینِ ارزش‌ها.‏ در کولُسیان ۳:‏۱۴ آمده است:‏ ‹محبت کاملاً متحد می‌سازد.‏› محبت به خصوص در محیط خانواده احساس گرمی و امنیت به وجود می‌آورد.‏ کسانی که این واقعیت را نادیده می‌گیرند و به شغل و ثروت اولویت می‌دهند،‏ خود را از شادی و سعادت محروم می‌کنند.‏ بی‌دلیل نیست که کتاب مقدّس صدها بار به ارزش والای محبت اشاره کرده است.‏—‏۱قُرِنتیان ۱۳:‏۱-‏۳؛‏ ۱یوحنا ۴:‏۸‏.‏

برای امور روحانی وقت بگذارید.‏ جِف را در نظر بگیرید.‏ او همسری مهربان،‏ دو فرزند و شغلی پردرآمد به عنوان بهیار دارد.‏ اما به خاطر شغلش اغلب شاهد درد و عذاب یا حتی مرگ انسان‌هاست.‏ او از خود پرسید:‏ «آیا زندگی همین است؟‏» سپس یک روز جِف یکی از نشریات شاهدان یَهُوَه را خواند و در آن نشریه جوابی‌هایی قانع‌کننده به سؤالاتش یافت؟‏

او با همسر و فرزندانش در مورد مطلبی که آموخته بود،‏ صحبت کرد و آنان هم علاقه‌مند شدند.‏ پس شروع به مطالعهٔ کتاب مقدّس کردند و این زندگی‌شان را بسیار پربار ساخت و کمکشان کرد که از وقت خود بسیار عاقلانه‌تر استفاده کنند.‏ مطالعهٔ کتاب مقدّس همچنین امیدی فوق‌العاده پیش رویشان قرار داد؛‏ امید به زندگی ابدی در دنیایی که در آن نه کارهای پوچ و عبث انجام می‌شود و نه درد و عذاب وجود دارد.‏—‏مکاشفه ۲۱:‏۳،‏ ۴‏.‏

شرح حال جِف ما را به یاد سخنان عیسی مسیح می‌اندازد که می‌گوید:‏ «خوشا به حال کسانی که به نیاز روحانی خود آگاهند.‏» (‏مَتّی ۵:‏۳‏)‏ آیا شما هم مایلید برای برطرف کردن نیاز روحانی خود وقت بگذارید؟‏ مسلّماً این کار به شما کمک می‌کند که از ساعت‌ها و روزهای عمر خود به بهترین نحو ممکن استفاده کنید.‏

^ بند 5 مقالهٔ ‏«۲۰ راه برای خریدن وقت»‏ در بیدار شوید!‏ آوریل ۲۰۱۰ ملاحظه شود.‏ به فارسی ترجمه نشده است.‏