Genda ha biroho

Kuhika ha Mitima ey’Abanyabuzaale Abatali omu Mananu

Kuhika ha Mitima ey’Abanyabuzaale Abatali omu Mananu

YESU Kristo akagamba ati: “Genda omuka yawe hali abowanyu, obagambire okubiri ebikuru Mukama ebyakukoliire, kandi okwakuganyiire.” Obwire obu n’asobora kuba akaba ali Gadara, omu masirimuka g’enyanja ya Galiraaya nabaza n’omusaija ow’akaba n’agonza kufooka omuhondezi we. Ebigambo bya Yesu nibyoleka ngu akaba namanya nk’oku abantu bagonza muno kubalizaaho abanyabuzaale ebintu ebirukusemeza kandi ebikuru.​—Marako 5:19.

Ekintu kinu tukirora n’omu kasumi kanu, nobukiraaba ngu kirorwa omu buhangwa obumu kukira obundi. Nahabweki, omuntu obwatandika kuramya Yahwe, Ruhanga ow’amananu, akira kugonza kugambiraho abanyabuzaale be okwikiriza kwe okuhyaka. Baitu eki asemeriire kukikora ata? N’asobora ata kuhika ha mitima y’abanyabuzaale abali omu diini erukwahukana rundi abataine kwikiriza nakati? Baibuli erumu obuhabuzi oburungi kandi oburukwetegerezebwa.

“TUZOIRE MASIYA”

Omu kyasa eky’okubanza, Andereya ali omu hali abo abaabandize kumanyirra Yesu nka Masiya. Kandi nooha ouyabandize kugambira ekintu kinu ekyakaba azoire? “Uwe [Andereya] akabanza okuzora mugenziwe Simoni, yamugambira ati tuzoire Masiya (nukwo kugamba obukumanyisibwa ngu Kristo).” Andereya akaleeta Petero hali Yesu, kandi aho akamuha omugisa gw’okufooka omu hab’ebegeswa ba Yesu.​—Yohana 1:35-42.

Hanyuma y’emyaka mukaaga, Petero obw’akaba naikara omu Yopa, akaraalizibwa kugenda omu matemba ga Kaisaliya kubungira eka ya Koruneryo, omukuru w’ekihanda ky’abaserikale. Nibaha Petero abayasangire besoroliize omu nju? “Koruneryo akaba nabategereza [Petero hamu n’abo abaakaba ali nabo] amazire kusoroza aborugandarwe nabakaba bali enganjanize.” Nahabweki, Koruneryo akaha abanyabuzaale be omugisa ogw’okuhurra Petero nabaza n’okwekorra encwamu kusigikirra habibaahuliire.​—Eng. 10:22-33.

Kiki ekitusobora kwegera ha mulingo Andereya na Koruneryo baatwaizemu abanyabuzaale baabo?

Andereya na Koruneryo bataleke abanyabuzaale baabo kuzoora amananu habwabo. Andereya akanjura Petero hali Yesu, kandi Koruneryo akakora entekaniza nukwo abanyabuzaale be bahurre Petero eby’akaba nagamba. Baitu Andereya na Koruneryo batahambirize rundi batakozese orugezigezi kuletera abanyabuzaale baabo kufooka bahondezi ba Kristo. Haroho isomo eryorukwegamu? Naitwe nukwo tusemeriire kukora. Nitusobora kugira ebitwagambiraho abanyabuzaale baitu n’okutekaho enyikara ezisobora kubaletera kuhurra amananu ga Baibuli n’okuba hamu n’Abakristaayo bagenzi baitu. Baitu, tutekamu ekitiinisa obugabe bwabo obw’okwecweramu kandi twetantara kubasindikiriza. Kutukonyera kurora omulingo tusobora kukonyera abanyabuzaale baitu, tekerezaaho ekyokurorraho kya Jürgen na Petra, abaswerangaine abali Bugirimaani.

Petra akega Baibuli n’Abakaiso ba Yahwe kandi hanyuma y’obwire y’abatizibwa. Iba arukwetwa Jürgen, akaba ali munyamahe. Ha kubanza, Jürgen akaba atasemeriirwe habw’emcwamu ya mukazi we. Baitu hanyuma y’akasumi, akakyetegereza ngu Abakaiso ba Yahwe batebeza amananu kuruga omu Baibuli. Nauwe akahayo obwomeezi bwe hali Yahwe, kandi kasumi kanu n’aheereza nk’omugurusi omu kitebe. Buhabuzi ki hati obwarukuha obusobora kutukonyera kuhika ha mutima gw’omunyabuzaale ow’ali omu diini endi?

Jürgen nagamba ati: “Titusemeriire kulengaho kubahambiriza kandi tukaikara nitubabaliza ebintu eby’omwoyo buli kaire. Eki nikisobora kubaletera kweyongera kugumangana. Nikisobora kuba kirungi kakuba omu mulingo ogw’amagezi twikara nitubegesa bike bike. Kandi kirungi kuleetera abanyabuzaale baitu kumanya ab’oruganda abali omu myaka erukwingana n’eyabo kandi abagonza ebintu ebirukusisana. Kukora kinu nikisobora kubairiza haihi.”

“Titusemeriire kulengaho kubahambiriza kandi tukaikara nitubabaliza ebintu eby’omwoyo buli kaire.”​—Jürgen

Omukwenda Petero hamu n’abanyabuzaale ba Koruneryo bakanguha kwikiriza obutumwa bwa Baibuli. Baitu abandi ob’omu kyasa eky’okubanza abaahuliire amananu kikabetaagisa obwire bwingi kukora encwamu.

KANDI BAGENZI BA YESU?

Abanyabuzaale ba Yesu baingi bakamwikiririzaamu obw’akaba n’atebeza omu rwijwire. Ekyokurorraho. Nikisisana ngu omukwenda Yakobo n’omukwenda Yohana baali baana ba nyinento Salome. N’asobora kuba yabaire omu h’abakazi “baingi ababaherezaga [Yesu nabakwenda be] nebintu byabu.”​—Luk. 8:1-3.

Abanyabuzaale ba Yesu abandi batamwikiririzeemu aho naaho. Ekyokurorraho, kiro kimu hanyuma y’okubatizibwa kwe, abantu baingi bakesorooleza omu nju kumuhuliiriza. “Kandi abe obubahuliire, baturuka okumukwata, baitu bakagamba ngu, agwire iraro.” Hanyuma y’akasumi, bagenzi be obubaamukagwize entekaniza ye ey’okugenda, atabagambire entekaniza ye yonyini. Habwaki? Habwokuba “benebabu nabo batamuikirize.”​—Mar. 3:21; Yoh. 7:5.

Kiki ekiturukwegera ha mulingo Yesu yatwaizemu abanyabuzaale be? Kitamubiihize obu bamu hali bo bagambire ngu agwire iraro. Nahanyuma y’okwitwa n’okuhumbuuka kwe, Yesu akongera yagarramu abanyabuzaale be amaani obu yayeyolekere hali mugezi we Yakobo. Kinu nikisobora kuba kyakonyiire kugumya hatali mugenzi we Yakobo wenka baitu na bagenzi be abandi ngu nuwe akaba ali Masiya. Nahabweki, bakaba bali bamu h’abakwenda hamu n’abandi abakaba bali omu kisiika ekya haiguru omu Yerusalemu kandi nabo bakatunga omwoyo ogurukwera. Hanyuma y’akasumi, Yakobo hamu na Yuda mugenzi wa Yesu ondi, bakeyongera kwegondeza omu bujunanizibwa obundi.​—Eng. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kol. 15:7.

ABAMU NIBETAAGA OBWIRE BWINGI

“Harugamu ebirungi bingi obw’ogumiisiriza, okagumiisiriza, kandi okagumiisiriza kwo.”​—Roswitha

Nk’oku kikaba kiri omu kyasa eky’okubanza, abanyabuzaale abamu betaaga obwire bwingi kurora batandika kurubatira omu muhanda ogw’obwomeezi. Ekyokurorraho, Roswitha, akaba ali Mukatuliki iba obuyabatiziibwe nk’omu h’Abakaiso ba Yahwe omu mwaka 1978. Habwokuba Roswitha akaba nagonza muno enyikiriza ze, hakubanza akahakaniza iba. Baitu hanyuma y’emyaka, akalekeraho kuhakaniza iba kandi akakirora ngu Abakaiso ba Yahwe nibegesa amananu. Omu mwaka gwa 2003 nauwe akabatizibwa. Kiki ekyalesereho empindahinduka? Omu kiikaro ky’okubiihirwa habw’okuhakanizibwa, iba akamuha omugisa ogw’okuhindura entekereza ye. Naha buhabuzi ki? “Harugamu ebirungi bingi obw’ogumiisiriza, okagumiisiriza, kandi okagumiisiriza kwo.”

Monika akabatizibwa omu mwaka 1974, kandi batabani be bakafooka Bakaiso ba Yahwe hanyuma y’emyaka ikumi. N’obukiraaba ngu musaija we Hans, akaba atakamuhakanizaaga, akabatizibwa omu mwaka 2006. Kurora ebibaarabiremu, eka enu n’eha buhabuzi ki? “Ikara oli mwesigwa hali Yahwe, kandi otagurukya amaiso ebikaguzo ebirukukwata ha kwikiriza.” Amananu gali, kikaba kiri kikuru muno kwikara nibagumya Hans ngu nibamugonza. Kandi bakaikara nibanihira ngu akasumi nikaija kuhika naikiriza enyikiriza zaabo.

KUHUUMUZIBWA AMAIZI AG’AMANANU

Kiro kimu Yesu akabazaaho obutumwa obw’amananu yabulengesaniza n’amaizi agaleeta obwomeezi obutahwaho. (Yohana 4:13, 14) Nitugonza abanyabuzaale baitu kuhuumuzibwa kurabira omu kunywa amaizi ag’amananu agahehiire kandi amecumi. Amananu gali, titurukugonza gabanige habwokubahambiriza kunywa amaizi maingi bwangu bwangu. Baibuli n’egamba eti; “omutima gwanyakuhikiriire gucumitiriza eby’okugarukamu” kandi ngu “omutima gwowamagezi nigwegesa akanwake, kandi nigwongera okwega ha minwaye.” Nitusobora kuteeka tuta omu nkora obuhabuzi bunu?​—Nfu. 15:28; 16:23.

Omukazi n’asobora kugonza kusoborra okwikiriza kwe hali musaija we. Kakuba ‘ayecumiitiriza atakagarukiremu,’ n’obwegendereza naija kukomamu ebigambo bye kurungi kandi tarukwija kwanguhiriza kugarukamu. Tasemeriire kwoleka ngu ahikiriire rundi ngu nakira iba. Ebigambo bye ebirungi nibisobora kuhuumuza kandi bikaleetaho obusinge. Nidi musaija we obwaba atekaine kandi ayanguhire kuhikirra? Bintu ki ebyagonza kubazaaho rundi kusomaho? Agonza muno ebya sayansi, eby’obulemi rundi eby’emizaano? N’asobora ata kumuleetera kumanya ebiri omu Baibuli kandi akasumi nuko kamu akatamu ekitiinisa enyehurra ye n’entekereza ye? Kutekerezaaho ebikaguzo binu nikisobora kukonyera omukazi kubaza kandi akakozesa amagezi.

Kuhika ha mitima y’abanyabuzaale abatakafookere Bakaiso ba Yahwe tikirukugarukira ha kubasoborra enyikiriza zaitu omu bwijwire. Ebiturukubaza bisemeriire kuba nibisagikwa engeso zaitu enungi.

ENGESO ENUNGI

Jürgen outusangirwe tubalizeeho, nagamba ati; “Ikara n’oteeka omu nkora emisingi ya Baibuli omu bwomeezi bwawe obwa buli kiro. Ogu nugwo omulingo omurungi ogw’okuleetera omunyabuzaale kwerorra wenka, n’obukiraaba ngu tarukwija kwikiriza ebintu ebimu.” Hans, ayabatiziibwe hanyuma y’emyaka 30 mukazi we afookere omu h’Abakaiso ba Yahwe nagamba ati: “Engeso enungi ez’Ekikristaayo nkuru muno, nukwo abanyabuzaale berorre omulingo omurungi amananu gahindwire obwomeezi bwaitu.” Abanyabuzaale baitu basemeriire kurora ngu okwikiriza kwaitu kutufoora b’embaganiza hali abandi omu mulingo omurungi hatali omu mulingo omubi.

“Engeso enungi ez’Ekikristaayo nkuru muno, nukwo abanyabuzaale berorre omulingo omurungi amananu gahindwire obwomeezi bwaitu.”​—Hans

Omukwenda Petero akaha obuhabuzi oburungi hali abakazi abaine abasaija abaine enyikiriza ezirukwahukana n’ezaabo: “Nukwo inywe abakazi mworoberege baiba inywe inywenka; nukwo rundi obuhalibaho abamu abatarukuhurra ekigambo batungwe ahatali ekigambo obwengeso zabakazi babu; nibarora engeso zanyu ezisemiire ahamu nokutina. Okwecuma kwanyu kutaba okwokuzigisa isoke okwa haruguru, nokujwara, ebya zabu, nokujwara engoye: baitu kube kwomuntu owomunda, omu mutima, omu kyokujwara ekitarukusisikara ekyomwoyo omuculezi, ogutanyina emyehembo, oguli ogwomuhendo omwingi omu maiso ga Ruhanga.”​—1 Pet. 3:1-4.

Petero akahandiika nagamba ngu omusaija akaba n’asobora kusikiirizibwa engeso za mukazi we. Natekerezaaho ekyahandiikirwe eki, munyaanya itwe arukwetwa Christa aikaire nalengaho kuhika iba ha mutima kurabira omu bikorwa bye kurugira kimu ha kiro ekiyabatiriziibwemu omu 1972. N’obukiraaba ngu haroho akasumi iba obuyayegereho n’Abakaiso ba Yahwe, amananu takagatwaire nk’ekintu ekikuru omu bwomeezi bwe. Abaireho omu nsorrokano ezimu ez’Ekikristaayo kandi anywana naabo abali omu kitebe. Hanyuma nabo batekamu ekitiinisa obugabe bwe obw’okwecweramu. Christa nalengaho ata kumuhika ha mutima?

“Ncweriiremu kimu kukora Yahwe ekyarukugonza nkole. Akasumi nuko kamu, ndengaho kusikiiriza ibanyowe ‘ahatali ekigambo’ kurabira omu ngeso zange enungi. Obuhaba hataloho omusingi gwa Baibuli ogundukucwa, nkora kyona ekirukusoboka kwikiranganiza n’ebyarukugonza. Kandi amananu gali, ntamu ekitiinisa obugabe bwe obw’okwecweramu kandi ebindi mbirekera omu mikono ya Yahwe.”

Ekyokurorraho kya Christa nikyoleka obukuru obw’okutagumangana. Aikara n’entekaniza enungi ey’eby’omwoyo erukutwarramu kugenda omu nsorrokano obutoosa n’okwejumbira omu buheereza. Baitu akimanyire ngu asemeriire kwoleka iba okugonza, amuhe obwire, kandi amufeeho. Kwoleka okwetegereza n’okutagumangana kyamagezi hali buli omu haliitwe anyakwine abanyabuzaale abaine enyikiriza ezitarukusisana n’ezaitu. Baibuli esoborra ngu; “Ebigambo byona biroho empiko zabyo.” Kinu nikitwarramu obwire obwomara n’abeka yaawe kukira muno, ogu owoli nauwe omu buswere anyakwine enyikiriza erukwahukana n’eyaawe. Kumara hamu obwire kibakonyera kubaza hamu. Obwakaiso nibwoleka ngu kubaza hamu kurungi kikehya amasu, kuhurra osigirweho rundi ihali.​—Mug. 3:1.

OTAJWAHA

Holger anyakwine ise ayabatiziibwe hanyuma y’emyaka 20 eka y’owabu yoona emazire kubatizibwa, nagamba ati: “Kikuru kwoleka ngu nitugonza ab’omu ka yaitu kandi nitubasabira.” Christa ayongeraho nagamba ati, ‘talihwamu okunihira ngu kiro kimu iba aligonza amananu.’ Tusemeriire kuba n’entekereza ey’ehikire hamu n’okunihira hali ab’omu maka gaitu abanyakwine enyikiriza ezirukwahukana n’ezaitu.

Ekigendererwa kyaitu kiri kwikara twine enkoragana nabo, kurora twabaha omugisa ogw’okumanya mananu, n’okuhika ha mitima yabo nitukozesa obutumwa bwa Baibuli. Omu byona tusemeriire kuba abaculeezi kandi tutwaze abandi omu mulingo ogw’ekitiinisa.​—1 Pet. 3:15.