يەھۋا، ئۇ كىم؟
بىز بىرەر كىشىنىڭ پەزىلەتلىرى ھەققىدە كۆپرەك بىلگەنسېرى، ئۇنى تېخىمۇ ياخشىراق تونۇيالايمىز. شۇنداق قىلىپ، دوستلىقىمىز تېخىمۇ مۇستەھكەملىنىدۇ. شۇنىڭغا ئوخشاش، يەھۋانىڭ پەزىلەتلىرى ھەققىدە كۆپرەك بىلگەنسېرى، ئۇنى ياخشىراق تونۇيالايمىز ۋە دوستلىقىمىز مۇستەھكەملىنىدۇ. يەھۋا خۇدانىڭ تۆت ئەڭ ئاساسىي ئېسىل پەزىلىتى — ئۇنىڭ كۈچ-قۇدرىتى، دانالىقى، ئادالىتى ۋە مېھىر-مۇھەببىتى.
خۇدا كۈچ-قۇدرەتلىك
«ئەي ئالىي ھۆكۈمران يەھۋا! سەن چەكسىز كۈچ-قۇدرىتىڭ ۋە كۈچلۈك قولۇڭ بىلەن ئاسمانلار بىلەن يەرنى ياراتقانسەن».—يەرەمىيا 32:17 .
ئاللانىڭ كۈچ-قۇدرىتى ئۇنىڭ ياراتقان مەۋجۇداتلىرى ئارقىلىق كۆرۈنىدۇ. مەسىلەن، يازدا ھاۋا ئوچۇق كۈنلىرى سىرتقا چىققاندا، نېمىنى ھېس قىلىسىز؟ قۇياش نۇرىنىڭ ئىسسىق ھارارىتىنى ھېس قىلىسىز. ئەسلىدە بۇ يەھۋانىڭ كۈچ-قۇدرىتىنىڭ ئىپادىسى. قۇياش قانچىلىك كۈچلۈك؟ ھەيران قالارلىق يېرى شۇكى، ئۇنىڭ يادروسىنىڭ تېمپېراتۇرىسى 15 مىليون گرادۇسقا كۆتىرىلىدۇ. قۇياشنىڭ بىر سېكۇنت ئىچىدە تارقاتقان ئىسسىقلىق ئېنېرگىيىسى يۈز مىليونلارچە ئاتوم بومبىسى پارتلىغاندا تارقالغان ئېنېرگىيە قۇۋىتىگە باراۋەر.
لېكىن، كائىناتتىكى مىلياردلىغان يۇلتۇزلارغا سېلىشتۇرغاندا، قۇياش كىچىككىنە. ئالىملارنىڭ ئېيتىشىچە، UY Scuti [ۋىيۇ سكيۇتى] ناملىق ئەڭ چوڭ يۇلتۇزنىڭ دىئامېتىرى قۇياشنىڭ دىئامېتىرىنىڭ تەخمىنەن 1700 ھەسسىسىگە تەڭ بولۇپ، قوياش بىلەن يۇپېتىر ئارىسىدىكى ئارقىلىقتىنمۇ ئېشىپ كېتىدۇ. بەلكىم بۇ مىسال، خۇدانىڭ ئاسمان-زېمىننى، يەنى كائىناتنى زور قۇدرىتى بىلەن ياراتقانلىقى ھەققىدىكى يەرەمىيا پەيغەمبەرنىڭ ئېيتقان سۆزلىرىنى ياخشىراق چۈشىنىشىمىزگە ياردەم بېرىدۇ.
خۇدانىڭ كۈچ-قۇدرىتىنىڭ بىز ئۈچۈن قانداق پايدىسى بار؟ ھاياتىمىز قۇياش ئېنېرگىيىسى ۋە يەر يۈزىدىكى تەبىئىي بايلىقلارغا، يەنى يەھۋا ياراتقان بارچە نەرسىلەرگە باغلىق. ئۇنىڭدىن باشقا، ھەممىگە قادىر ئاللا ھەربىر ئىنساننىڭ ئېھتىياجىغا قاراپ، ئۇنىڭغا ياردەم بېرىش ئۈچۈن ئۆز زور كۈچ-قۇدرىتىنى ئىشلىتەلەيدۇ. قانداق قىلىپ؟ مەسىلەن، خۇدا بىرىنچى ئەسىردە ئەيسا پەيغەمبەرگە مۆجىزە كۆرسىتىش كۈچىنى بەرگەن. بۇ ھەققىدە مۇقەددەس كىتابتا: «كورلارنىڭ كۆزى ئېچىلىپ كۆرۈۋاتىدۇ، توكۇرلار مېڭىۋاتىدۇ، ماخاۋ كېسىلى بولغانلار ساقايتىلىپ پاكلىنىۋاتىدۇ، گاسلار ئاڭلاۋاتىدۇ، ئۆلۈكلەر تىرىلدۈرۈلۈۋاتىدۇ ۋە كەمبەغەللەرگە خۇش خەۋەر يەتكۈزۈلۈۋاتىدۇ» (مەتتا 11:5). ئۇنداقتا، بۈگۈنكى كۈندىچۇ؟ مۇقەددەس يازمىلاردا: «ئۇ ھېرىپ-چارچىغانلارغا كۈچ بېرەر ، ... قايتا كۈچ-قۇۋۋەتكە تولار يەھۋاغا ئۈمىد باغلىغانلار»،— دەپ يېزىلغان (يەشايا 40:29، 31). ھاياتىمىزدا باشتىن ئۆتكۈزىدىغان قىيىنچىلىقلار ۋە سىناقلارغا سەۋر-تاقەت بىلەن بەرداشلىق بېرىشىمىز ئۈچۈن، خۇدا بىزگە «ئادەتتىكى كۈچتىن ئېشىپ چۈشىدىغان كۈچنى» بېرىدۇ (2-كورىنتلىقلار 4:7). مېھىر-مۇھەببەت بىلەن، ئۆزىنىڭ زور كۈچ-قۇدرىتىنى پايدا-مەنپەئىتىمىز ئۈچۈن قوللىنىدىغان خۇداغا يېقىنلىشىشنى خالامسىز؟
خۇدا دانادۇر
«ئەي يەھۋا، شۇنچە كۆپتۇر ئىشلىرىڭ! سەن ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى ھېكمەت بىلەن ياراتتىڭ».—زەبۇر 104:24 .
پەرۋەردىگار ياراتقان مەۋجۇداتلارنى كۆپرەك تەتقىق قىلغانسېرى، ئۇنىڭ دانالىقىدىن تېخىمۇ ھەيران بولىسىز. بىئومىمېتىكس ياكى بىئومىمىكرى ساھەسىدە ئىشلەيدىغان ئالىملار يەھۋا ياراتقان مەۋجۇداتلارنى تەتقىق قىلىپ، ئۇلارنىڭ ئالاھىدىلىكلىرىنى تەقلىد قىلىپ، ئۆزلىرىنىڭ لايىھىلىرىنى مۇكەممەللەشتۈرۈش ئۈچۈن تىرىشىۋاتىدۇ. ئاددىي چاپلىشىدىغان تۈگمىدىن تارتىپ، تاكى ئايروپىلاننىڭ لايىھىسىگىچە شۇنداق تەقلىد قىلغان.
ئىنساننىڭ كۆزى ھەقىقىي مۆجىزە
خۇدانىڭ دانالىقى ئىنسان تېنى ئارقىلىق ئۆزگىچە ئاشكارا قىلىنىدۇ. ئىنسان تۆرەلمىسىنىڭ قانداق تەرەققىي قىلىشى ھەققىدە ئويلاپ كۆرۈڭ. بۇ جەريان كېرەكلىك گېن كۆرسەتمىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئۇرۇقلانغان تۇخۇم ھۈجەيرىسىدىن باشلىنىدۇ. بۇ ھۈجەيرە ئۆزىگە ئوخشىغان كۆپلىگەن ھۈجەيرىلەرگە بۆلۈنىدۇ. بەلگىلەنگەن پەيتتە ئاشۇ ھۈجەيرىلەر 200 پەرقلىق ھۈجەيرىگە، مەسىلەن قان ھۈجەيرىلىرى، نېرۋا ھۈجەيرىلىرى ۋە سۆڭەك ھۈجەيرىلىرى سۈپىتىدە تەرەققىي قىلىشقا باشلايدۇ. كۆپ ئۆتمەي، ئىنساننىڭ ئەزالىرى شەكىللىنىدۇ ۋە ئىشلەشكە باشلايدۇ. بالا ئانا قوسىقىدا تۆرىلىپ، توققۇز ئايدىن كېيىن مىلياردلىغان ھۈجەيرىلەردىن تەركىپ تاپقان بوۋاق تۇغۇلىدۇ. كۆپ كىشىلەر خۇدانىڭ دانالىقىنى ئەكس ئەتتۈرگەن ئىنسان تېنىنى كۆرۈپ، مۇقەددەس كىتابتىكى «ساڭا مەدھىيە ئېيتىمەن، چۈنكى شۇقەدەر قالتىس، ئاجايىپ يارىتىلدىم مەن» دېگەن سۆزلەرگە قوشۇلىدۇ.—زەبۇر 139:14.
خۇدانىڭ دانالىقىنىڭ بىز ئۈچۈن قانداق پايدىسى بار؟ ياراتقۇچىمىز شاد-خۇرام ھايات كەچۈرۈشىمىز ئۈچۈن نېمە كېرەكلىكىنى بىلىدۇ. ئۇ چوڭقۇر بىلىم ۋە چۈشەنچىگە ئىگە بولغاچ، ئۆز سۆزى مۇقەددەس كىتاب ئارقىلىق بىزگە دانا مەسلىھەتلەرنى بېرىپ كەلمەكتە. مەسىلەن، مۇقەددەس كىتاب بىزنى «بىر-بىرىڭلارنى ئەپۇ قىلىڭلار» دېگەن سۆزلەرگە داۋاملىق ئەمەل قىلىشقا ئۈندەيدۇ (كولوسىلىقلار 3:13). بۇ دانا مەسلىھەتمۇ؟ ئەلۋەتتە. تەتقىقاتچىلار شۇنى كۆرسىتىدۇكى، كەچۈرۈمچان بولۇش ئىنساننىڭ ئۇيقۇسىنى ياخشىلايدۇ، قان بېسىمىنى چۈشۈرىدۇ، چۈشكۈنلۈككە چۈشۈش خەۋپىنى ئازايتىدۇ ۋە باشقا كېسەللىكلەرنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ. دانا ۋە غەمخور دوستقا ئوخشاش، ياراتقۇچىمىز يەھۋا بىزگە ئەمەلىي ۋە پايدىلىق مەسلىھەتلەرنى بېرىشكە ھەردائىم تەييار (2-تىموتىي 3:16، 17). شۇنداق ياخشى دوستنى تېپىشنى خالامسىز؟
خۇدا ئادالەتلىك
«يەھۋا سۆيەر ئادالەتنى».—زەبۇر 37:28 .
خۇدا ھەردائىم ئادالەت بىلەن ھەرىكەت قىلىدۇ. دەرھەقىقەت، « ھەق خۇدا ھەرگىز رەزىللىك قىلمايدۇ، ھەممىگە قادىر خۇدا ھەرگىز ئادالەتسىزلىك قىلمايدۇ» (ئايۇپ 34:10). ئۇنىڭ ھۆكۈملىرى توغرىدۇر. زەبۇر يازغۇچىسى يەھۋا توغرۇلۇق مۇنداق دەپ يازغان: «سەن خەلقلەرنى ئادىل ھۆكۈم قىلىسەن» (زەبۇر 67:4). تەڭرى يەھۋا «قەلبكە قارايدۇ»، شۇڭا ساختىپەزلىك قىلىپ، ئۇنى ئالدىغىلى بولمايدۇ ۋە ئۇ ھەمىشە ھەقىقەتنى ئېنىقلايدۇ ۋە توغرا ھۆكۈم چىقىرىدۇ (1-سامۇئىل 16:7). بۇنىڭدىن باشقا، ياراتقۇچىمىز يەر يۈزىدە يۈز بېرىۋاتقان ئادالەتسىزلىك ۋە يامانلىقنى كۆرۈپ تۇرىدۇ ۋە ئۇ شۇنداق ۋەدە بەرگەنكى، پات-يېقىندا «رەزىللەر يەر يۈزىدىن كېسىلىپ تاشلىنار».—پەندى-نەسىھەت 2:22.
بىراق، ھەممىگە قادىر يەھۋا پەقەت جازالاش ئۈچۈنلا باھانە-سەۋەب ئىزدەۋاتقان شەپقەتسىز سوتچى ئەمەس. ئەكسىنچە، ئۇ رەھىم-شەپقەت كۆرسىتىش پۇرسىتىنى ئىزدەيدۇ. مۇقەددەس كىتاب شۇنداق دەيدۇكى، ھەتتا ئېغىر گۇناھ سادىر قىلىپ، چىن قەلبىدىن توۋا قىلغان ئىنسانلارغا قارىتا، يەھۋا خۇدا «رەھىمدىل، شەپقەتلىكتۇر»، مانا بۇ ھەقىقىي ئادالەت شۇنداق ئەمەسمۇ!—زەبۇر 103:8؛ 2-پېترۇس 3:9.
خۇدانىڭ ئادالىتىنىڭ بىز ئۈچۈن قانداق پايدىسى بار؟ خۇدانىڭ خىزمەتچىسى پېترۇس مۇنداق دېگەن: «خۇدا ھەممىنى تەڭ كۆرىدىكەن. قايسى مىللەتتىن بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، ئۇنىڭدىن قورقۇپ، توغرا ئىشلارنى قىلىدىغان ھەرقانداق كىشىنى قوبۇل قىلىدىكەن» (ئەلچىلەر 10:34، 35). پەرۋەردىگار ھەممە كىشىگە تەڭ قارايدۇ. ئىرق، مىللەت، ئالغان بىلىم ۋە جەمئىيەتتە قىلىدىغان ئىشلىرىمىزنىڭ پەرقلىق بولۇشىمىزغا قارىماي، يەھۋا ھەممىمىزنى قوبۇل قىلىدۇ ۋە ھەممىمىز ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلالايمىز.
پەرۋەردىگار ھەممە كىشىگە تەڭ قارايدۇ. ئىرق، مىللەت، ئالغان بىلىم ۋە جەمئىيەتتە قىلىدىغان ئىشلىرىمىزنىڭ پەرقلىق بولۇشىمىزغا قارىماي، بىز بۇنىڭ پايدىسىنى كۆرىمىز
ھەممىگە قادىر ياراتقۇچىمىز ئادالەتنى چۈشىنىپ، ئۇنىڭ پايدىسىنى كۆرۈشىمىزنى خالىغاچ، بىزگە ۋىجدان بەرگەن. مۇقەددەس كىتابتا ۋىجدان ئىش-ھەرىكەتلىرىمىزنىڭ توغرا ياكى ناتوغرىلىقىغا گۇۋاھلىق بېرىدىغان ۋە قەلبىمىزگە يېزىلغان قانۇن سۈپىتىدە تەسۋىرلەنگەن (رىملىقلار 2:15). بۇنىڭ بىز ئۈچۈن قانداق پايدىسى بار؟ توغرا تەربىيىلەنگەن ۋىجدانىمىز بىزنى زىيانلىق ياكى ئادالەتسىز ئىش-ھەرىكەتلەردىن قېچىشقا ئۈندەيدۇ. بىراق، خاتا قىلساق، ۋىجدانىمىز بىزنى توۋا قىلىشقا ۋە توغرا يولدا مېڭىشقا دەۋەت قىلىدۇ. خۇدا ئادالىتىنى چۈشىنىش ھەقىقەتەن بىزگە ياردەم بېرىدۇ ۋە بىزنى ئۇنىڭغا يېقىنلاشتۇرىدۇ!
خۇدا ئۆزى مېھىر-مۇھەببەتتۇر
«خۇدا ئۆزى مۇھەببەتتۇر».—1-يۇھاننا 4:8 .
خۇدا كۈچ-قۇدرەت،، دانالىق ۋە ئادالەتنى كۆرسىتىدۇ. لېكىن، مۇقەددەس كىتابنىڭ ھېچبىر يېرىدە خۇدانىڭ ئۆزى كۈچ، دانالىق ياكى ئادالەتتۇر دەپ يېزىلمىغان، ئەكسىنچە خۇدا ئۆزى مېھىر-مۇھەببەتتۇر دېيىلگەن. نېمە ئۈچۈن؟ ئۇ ئۆز كۈچ-قۇدرىتى ئارقىلىق زۆرۈر بولغان ئىشنى قىلالايدۇ، ئادالىتى ۋە دانالىقى ئارقىلىق بولسا، ئۇ ھۆكۈم ۋە قارار چىقىرىدۇ. بىراق، تەڭرىنىڭ مېھىر-مۇھەببىتى ئۇنى ھەرىكەت قىلىشقا ئۈندەيدۇ. خۇدا ھەرقانداق ئىشنى مېھىر-مۇھەببەت بىلەن قىلىدۇ.
گەرچە يەھۋا ھېچ نەرسىگە مۇھتاج بولمىسىمۇ، مېھىر-مۇھەببىتى ئۇنى ئاسماندىكى ۋە يەردىكى بارچە ئەقىللىق مەۋجۇداتلارنى يارىتىشقا ئۈندىگەن. ئۇلار خۇدانىڭ سېخىيلىق بىلەن كۆرسەتكەن مېھىر-مۇھەببىتى ۋە غەمخورلۇقىنى ھېس قىلالايدۇ. ياراتقۇچى ئىنسانىيەتنىڭ ياشىشىغا ماس ئاجايىپ ئۆي-ماكاننى، يەنى يەر يۈزىنى ياراتتى. خۇدا داۋاملىق بارچە ئىنسانلارغا مېھىر-مۇھەببەت كۆرسىتىپ، «يامغۇرنىمۇ ئادالەتلىكلەرگىمۇ، بىلەن ئادالەتسىزلەرگىمۇ ياغدۇرىدۇ».—مەتتا 5:45.
بۇنىڭدىن تاشقىرى، يەھۋا خۇدا «مېھىر-شەپقەتلىك ۋە رەھىمدىل» (ياقۇپ 5:11). ئۇنى تونۇشقا ئىنتىلىدىغان ۋە ئۇنىڭغا يېقىنلىشىشنى خالايدىغان ئىنسانلارغا ئۆز مېھىر-شەپقىتىنى كۆرسىتىدۇ. ئۇ بۇنداق ئىنسانلارنىڭ ھەر بىرىنى ئالاھىدە بىر شەخس دەپ قارايدۇ. شەك-شۈبھىسىزكى، يەھۋا «سىلەردىن خەۋەر ئالىدۇ».—1-پېترۇس 5:7.
خۇدانىڭ مېھىر-مۇھەببىتىنىڭ بىز ئۈچۈن قانداق پايدىسى بار؟ بىز كۈننىڭ پېتىش مەنزىرىسىدىن بەھرىمان بولىمىز. بوۋاقنىڭ كۈلكىسىنى ئاڭلاپ، خۇشال بولىمىز. ئائىلە ئەزالىرىمىزنىڭ سۆيگۈ-مۇھەببىتىنى قەدىرلەيمىز. بەلكىم بۇ ھايات كەچۈرۈش ئۈچۈن ئەڭ ئېھتىياج نەرسە ئەمەس بولسىمۇ، ئۇلار ھاياتىمىزنىڭ مەنىلىك ئۆتۈشىگە ياردەم قىلىدۇ.
خۇدانىڭ مېھىر-مۇھەببىتىنىڭ يەنە بىر ئىپادىسى — بۇ دۇئا. مۇقەددەس كىتاب بىزنى ئىشەندۈرۈپ: «ھېچ نەرسىدىن غەم قىلماڭلار. ئەكسىچە ھەر قانداق تەلىپىڭلار بولسا، دۇئا-تىلاۋەت ئارقىلىق خۇدادىن تىلەڭلار ۋە شۈكۈر ئېيتىڭلار»،— دەيدۇ. يەھۋا مېھرىبان ئاتا كەبى، ئۇنىڭغا يۈرەك-باغرىمىزنى تۆكۈپ بېرىشىمىزنى خالايدۇ. شۇنداق قىلساق، ئۇ بىزنى «ھەرقانداق ئوي-پىكىردىن ئۈستۈن تۇرىدىغان خۇدانىڭ تىنچلىقى»غا ئېرىشتۈرىدۇ.—فىلىپىلىكلەر 4:6.
خۇدانىڭ كۈچ-قۇدرەت، دانالىق، ئادالەت ۋە مۇھەببەت قاتارلىق پەزىلەتلىرىنى قىسقىچە كۆرۈپ چىقتىڭىز، بۇ ئۇنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بىلىشىڭىزگە ياردەم بەردىمۇ؟ خۇداغا بولغان مىننەتدارلىقىڭىزنى تېخىمۇ ئاشۇرۇش ئۈچۈن، ئۇنىڭ سىز ئۈچۈن نېمىلەرنى قىلغانلىقى ۋە كېلەچەكتە نېمىلەرنى قىلىدىغانلىقى ھەققىدە بىلىم ئېلىشقا سىزنى تەكلىپ قىلىمىز.
يەھۋا، ئۇ كىم؟ يەھۋانىڭ كۈچ-قۇدرىتى، دانالىقى، ۋە ئادالىتى تەڭداشسىز. ئەمما، ئۇنىڭ كىشىنى ئەڭ جەلپ قىلىدىغان ئاساسىي پەزىلىتى — مېھىر-مۇھەببەتتۇر.
