Ve Ũla Woombie? | Kwa Nzĩa ya Ũĩ

Ũtonyi wa Kwĩka Maũndũ

Ũtonyi wa Nyamũ wa Kwĩka Tũmaũndũ twa Mwanya—Ve Ũla Woombie?

Nĩtũtonya kwona nyamũ syĩ na malangi mavangĩtwe kwa nzĩa ya mwanya mũno.

Nzĩa Ĩla Mĩtĩ Ĩtũmĩaa Kũseũvya Lĩu—Ve Ũla Woombie?

Mĩtĩ ĩtũmĩaa nzĩa yĩva kũseũvya lĩu, na nzĩa ĩsu ĩtũtethasya ata?

Kyeni Kĩla Kyumawʼa Nĩ Syũmbe Imwe—Ve Ũla Woombie?

Syũmbe imwe syumasya kyeni kingĩ mũno na itũmĩĩte vinya mũnini mũno kwĩ syĩndũ ila iseũvĩtwʼe nĩ mũndũ sya kumya kyeni. Ũu ũtonyekaa ata?

Mwĩĩ wa Mũndũ

Ĩia ya Mũndũ Mũka Ũkwongya—Ve Ũla Woombie?

Ĩia ya mũndũ mũka yĩvĩndũkaa ata kwosana na mavata ma kana?

Nzĩa ya Kũtwaa Oxygen Mwĩĩnĩ—Ve Ũla Woombie?

Nũtonya kwĩmanyĩsya ĩũlũ wa nzĩa ya kũsengyʼa ya kwosa, kũtwaa na kũtũmĩa nzeve ya oxygen mĩĩnĩ yitũ.

Nyamũ sya Nthĩ Nyũmũ

Mũwʼongo wa Nzou—Ve Ũla Woombie?

Asomi nĩmendeeawʼa mũno nĩ ũndũ mũwʼongo wa nzou wĩkũnzaa kwa nzĩa sya mwanya. Ĩmanyĩsye wone kĩla kĩtumaa wĩkũnza kwa nzĩa ya kũsengyʼa.

Ũĩmĩ wa Mbaka—Ve Ũla Woombie?

Mbaka ya mũsyĩ no ĩtũmĩe lovo ya ĩvinda yĩla ĩtakomete kwĩthesya. Nĩ kyaũ kĩmĩtetheeasya kwĩthesya?

Ĩnyũũ ya Ngitĩ

Nĩ kyaũ kĩtumĩte andũ ma saenzi menda kũseũvya syĩndũ iũthũkũma ta ĩnyũũ ya ngitĩ?

Kĩmia Kĩthĩawa na Ngamu Kyumawʼa Nĩ Ĩnyonga

Ĩvinda yũkĩte matakĩtalĩ ala mathĩnzanaa makeethĩwa matonya kũtũmĩa ngamu ĩla ĩseũvĩtwʼe ta kĩmia kya ĩnyonga vandũ va kũtuma andũ maitũmĩa ndii kana tũvĩnĩ (staples) yĩla mamathĩnza.

Syĩndũ Ila Imeaa Kana Syĩkalaa Kĩwʼũnĩ

Kĩkonde kya Pilot Whale Nĩkĩtheasya

Nĩkĩ kambunĩ ila iseũvasya meli ikwendeewʼa mũno nĩ ũtonyi wa pilot whale?

Ũtonyi wa Dolphin wa Kũtũmĩa Wasya Ĩmanye Mawĩthyũlũlũko Mayo

Andũ ma saenzi nĩmaendeee kũtata kũseũvya syĩndũ syĩ na ũtonyi wa nyamũ isu wa kũtũmĩa wasya kũmanya mawĩthyũlũlũko masyo na ũndũ iendete.

Kĩmia kya Ĩkũyũ Yĩtawa Hagfish—Ve Ũla Woombie?

Kĩthĩawa ũthatyo kwa makũyũ ala maĩsaa angĩ, ĩndĩ nĩkĩsengʼasya andũ ma saenzi. Nĩkĩ?

Kĩkonde kya Kũsengyʼa kya Sea Cucumber

Nĩ kyaũ kĩtumaa mavinda amwe kĩkonde kya nyamũ ĩno ya kĩwʼũnĩ kĩthĩwa kĩ kyololo mũno, na mavinda angĩ kĩyũma vyũ?

Ũndũ Ĩkũyũ Yĩtawa Grunion Yĩlekasya Matumbĩ—Ve Ũla Woombie?

Ĩmanyĩsye ũndũ kũmanya ĩvinda yĩla yaĩle kũlekya matumbĩ mayo na ũndũ ĩmalekasya kũyĩtetheeasya kũendeea kwĩkala thayũ.

Maeo ma Kũsengyʼa ma Limpet

Nĩ kyaũ kĩtumaa maeo ma limpet methĩwa me vinya o na kwĩ ũlũalũĩ wa mbũambũĩ?

Ngamu ya Barnacle

Ngamu ya barnacles yĩ vinya kwĩ ngamu o na yĩva yaaseũvwʼa nĩ mũndũ. Ĩndĩ twʼo tũsamũ tũu twĩtawa barnacles tũtonyaa ata kwĩkwatĩlĩĩlya kũndũ kwĩ na kĩwʼũ?

Kwʼoko kwa Kũsengyʼa kwa Octopus

Maingyinia nĩmaseũvĩtye kwʼoko kwa lomboti kũtonya kwĩanĩsya maũndũ ma ũsengyʼo mũno.

Tũsũni

Wasya wa Nyũnyi ila Sinaa—Ve Ũla Woombie?

Nĩ kyaũ kĩtetheeasya nyũnyi kwina mbathi syĩ kĩvathũkanyʼo na syĩ vinya?

Ũĩmĩ wa Kasevela—Ve Ũla Woombie?

Kasũni kaa kanini katũmĩaa nzĩa ya mwanya mũno kũtava mũloo.

Nyũnyi Yĩtawa Gannet yĩ Ũtonyi wa Mwanya wa Kwĩthika Kĩwʼũnĩ—Ve Ũla Woombie?

Nyũnyi nene yĩtawa gannet ĩkimaa kĩwʼũ na vinya ũthonokete kũndũ 20 kwa vinya ũla kĩndũ kĩ na ũito wayo kyaĩle kũkima nthĩ nawʼo kĩvalũkĩte kuma vala yeelekelya. Yũmĩĩasya ata kũkima kĩwʼũ ĩtheeete na vinya wĩana ũu?

Malangi ma Nyũnyi Matetĩkaa

Malangi ala methĩawa mawianĩ ma nyũnyi matetĩkaa matetheesye andũ ma saenzi ata kũseũvya malangi ma kũvaka matetĩkaa na itambaa itesa kwĩtĩka?

Ndala ya Nyũnyi Yĩtawa Mallee—Ve Ũla Woombie?

Nyũnyi ĩno nĩseũvasya kĩvumbu kĩthĩawa na muutĩa ũla ũtetheeasya matumbĩ mayo nginya makesa kwalĩka. Yĩkaa ata nĩ kana yĩĩkĩĩthye ndala yayo nĩyeethĩwa na ũvyũvu ũla waĩlĩte kwa ĩvinda ya mwaka mũima o na kũtwʼĩka nzeve nĩalyũkangaa?