“Agbalot naparaan na anggan anton gatas ya titimplaen parad saray kapangiyanak so gatas na ina,” so kuan na sakey ya libro parad saray midwife. Say sakey ya rason no akin ya sankaabigan so gatas na ina parad baby to et lapud uumanen itan na laman to pian ombagay ed no antoy kaukolan na anak to.

 Nonot mo pa: Kada manpasuso so sakey ya ina, manguuman so gatas to manlapud gapo anggad sampot na pampasuso to. Diad kagapo na pampasuso to et mas dakel so protina, bitamina, mineral, tan danum na gatas to. Pero diad bandad sampot, mas dakel lay taba kanian napesel la so baby to. Manguuman met so gatas na ina depende ed panaon tan edad na anak to.

 Diad gatas na ina, mas dakel so arum ya hormone ya singa say melatonin no labi, pero say arum et mas dakel no agew. Depende ed oras no agew, sarayan panguuman-uman na hormone et nayarin paugipen odino paligsaen toy ugaw tan makatulong itan pian walay napasalan ton oras na kababangon tan kakaugip.

 Diad loob na unona iran agew kapananak na sakey ya ina, walay ipaway ton duyawan ya gatas, say tawag ed satan et colostrum. Mainomay ya sepsepen na laman so colostrum tan napnapno itan na sustansia, kanian anggan daiset labat so makasabi ed eges na baby baleg lay epekto to. Karga na colostrum so dakdakel ya importantin panlaban ed sakit ya manproprotekta ed baby pian aga naimpeksion. Makakatulong met itan pian nipaway na baby iray dutak ed eges to.

 Agdapat manaburido iray nanay ya ompan onkulang so gatas da, ta anggano kambal ni anak da et sarag na laman day mamawala na magenap ya karakel na gatas depende ed kaukolan.

 Antoy nibagam? Kasin say makapakelaw ya nagawaan na gatas na ina et basta labat linmesa lapud ebolusyon? Odino walay nandesinyo?