Ir al contenido

Ir al índice

Munakusqanchejqa ruwasqasninchejpi yachakuchun

Munakusqanchejqa ruwasqasninchejpi yachakuchun

“Hermanosninchejtaqa ama simillamantachu munakuna, astawanpis ruwasqasninchejpi munakusqanchejqa sutʼi yachakuchun, tukuy sonqotaj kachun” (1 JUAN 3:18).

106, 100 TAKIYKUNA

1. 1) ¿Imaynatá Dios jina runasta munakusunman? 2) ¿Imastataj ruwasunman wajkunata munakusqanchejrayku? (Patapi kaj dibujosta qhawariy).

BIBLIAQA nin: “Munakoyqa Diosmantamin”, nispa (1 Juan 4:7). Dios jina runasta munakunapajtaj, mana simillamantachu munakunanchej tiyan, manaqa ruwasqanchejpi yachakunan tiyan. Ajinata ruwaspaqa Diospa yuyaychasqanman jina ruwasunchej. Chay jina munakuymanta parlaspataj, griego parlaypi Bibliaqa, agápe palabrata oqharin. Chantapis runasta munakuspaqa allinninkuta maskʼanchej. Wajkunaj allinninkuta maskʼaspataj, may kusisqas kanchej.

2, 3. Jehová Dios munakuwasqanchejrayku, ¿imastataj ruwasqa?

2 Jehová Diosqa munakuwasqanchejrayku, kay jallpʼata ruwarqa. Kay Jallpʼapitaj tukuy ima necesitasqanchejta churarqa, kusisqa kausakunanchejpaj. Chantá Adanta Evatawan ruwarqa, kay jallpʼapi wiñaypaj tiyakunankupaj.

3 Adanwan Evawantaj Jehová Diosta mana kasukusqankurayku juchallikorqanku. Paykuna mana kasukojtinkupis, Diosqa yacharqa ashkha runas kasukunankuta. Chayrayku Diosqa munakuwasqanchejrayku nerqa, juchamanta kacharichinawanchejpaj kʼata Wawanta qonanta (Gén. 3:15; 1 Juan 4:10). Chayta nisqanmantapacha, 4.000 watasninman jina Diosqa ‘runasta munakusqanrayku, kʼata Wawanta qorqa’. Ajinamantataj nisqanta juntʼarqa (Juan 3:16). Chayta ruwasqanmantataj, Jehová Diosman may agradecesqa kashanchej.

4. ¿Pikuna jinataj Diosta munakunanchej kanman?

4 Jehová Diospa rijchʼayninman jina ruwasqa kasqanchejrayku, runasta munakuyta atinchej. Jinapis juchasapas kasqanchejrayku runasta munakunapaj mayta kallpachakunanchej kanqa. Adanpa wawan Abelqa, Jehová Diosta munakusqanrayku sumajnin ovejata Diosman jaywarqa (Gén. 4:3, 4). Noepis Diosta munakusqanrayku, runasman Diosmanta willallarqapuni, mana uyarejtinkupis (2 Ped. 2:5). Abrahanpis Diosta munakusqanrayku, “wawan Isaacta altar pataman churarqa”, Diosman jaywananpaj (Sant. 2:21). Noqanchejpis paykuna jina, Diosta munakunallapuni imapi rikukuspapis.

“AMA SIMILLAMANTACHU MUNAKUNA”

5. ¿Imasta ruwasqanchejpitaj runasta munakusqanchej yachakonqa?

5 Bibliaqa nin: “Hermanosninchejtaqa ama simillamantachu munakuna, astawanpis ruwasqasninchejpi munakusqanchejqa sutʼi yachakuchun, tukuy sonqotaj kachun”, nispa (1 Juan 3:18). Kay versículo nishan, mana “munakuyki” ninallachu kasqanta (1 Tes. 4:18). Astawanpis nishan, aswan allin kasqanta hermanosninchejta munakusqanchej ruwasqasninchejpi yachakunan. Ichapis “uj hermano chayri uj hermana ropamanta pisisqa kanman chayri sapa pʼunchay mikhunamanta pisichikunman”. Ajinata paykunata rikuspa, munakusqanchejrayku yanaparina (Sant. 2:15, 16). Ajinallatataj Jehová Diosta, runa masinchejtapis munakusqanchejrayku astawan predicamuna. Nitaj Diosmanta mañakunallachu, astawan runas llajtanman yaykumunankuta (Mat. 9:38).

6, 7. 1) ¿Hermanosninchejta simillamantachu munakuna kanman? 2) Diablowan Ahitofelwan, ¿imaraykutaj puraj uya kasqankuta nisunman? 3) Kay tiempopi, ¿pikunataj Diospa llajtanta tʼaqanachiyta munanku?

6 Apóstol Juan nerqa: ‘Hermanosninchejta munakusqanchejqa ruwasqasninchejpi sutʼi yachakuchun, tukuy sonqotaj kachun’, nispa. Chayrayku hermanosninchejtaqa, ama simillamantachu munakuna, manaqa tukuy sonqo (Rom. 12:9; 2 Cor. 6:6). Simillamanta munakoj runaqa, mana wajkunaj allinninkutachu maskʼan, nitaj tukuy sonqochu wajkunata munakun.

7 Diablomanta parlarina. Payqa puraj uya karqa. Uj kuti payqa, Edén huertapi Evawan parlarisqa. Chaypitaj Diabloqa Evaj allinninta maskʼajman tukorqa. Jinapis Evata engañaykorqa (Gén. 3:4, 5). Ahitofelmantañataj parlarina. Payqa rey Davidpa amigon karqa. Jinapis allinnillanta maskʼasqanrayku, Davidta wasancharqa. Reparanchej jina, Ahitofelpa ruwasqasninpi sutʼi yachakorqa, Davidta mana tukuy sonqochu munakusqanta (2 Sam. 15:31). Kay tiempopipis, Diosta wasanchaj runasqa, allinninchejta maskʼajman tukunku. Chayrayku paykunaqa “miskʼi simiwan, kʼacha palabraswan ima”, Diospa llajtanta tʼaqanachiyta munanku (Rom. 16:17, 18).

8. ¿Imatataj sapa uj qhawarikunanchej kanman?

8 Puraj uya runasqa, wajkunata munakojman tukunku engañanankurayku. Chay jina runasqa runa masinkuta engañankuman, jinapis Jehová Diostaqa manapuni engañankumanchu. Jesustaj nerqa, puraj uya runasqa may ‘sinchʼi jasutʼisqa’ kanankuta (Mat. 24:51). Noqanchejqa Diospa kamachisnin jina, manapuni puraj uyas jina kananchejchu tiyan. Chayrayku sapa uj qhawarikunanchej tiyan, wajkunata tukuy sonqochus munakusqanchejta manachus. Kunanqa qhepan parrafospi yachakusunchej, imaynasmantachus hermanosninchejta tukuy sonqo munakunata.

MUNAKUSQANCHEJQA RUWASQASNINCHEJPI SUTʼI YACHAKUCHUN

9. ¿Allinchu kanman wajkunata yanapasqanchejmanta alabakunanchej?

9 Ama alabakunachu wajkunata yanapasqanchejmanta. Ama runaspa ñaupaqellanpichu wajkunata yanapana. Nitaj runasman ninachu “payta yanaparqani”, nispa (Mateo 6:1-4 leey). Kunantaj Ananiasmanta Safiramantawan parlarina. Paykunaqa nerqanku jallpʼa vendesqanku qolqeta, apostolesman apanankuta. Jinapis paykunaqa wakin qolqeta pakaykorqanku. Llullakuspataj apostolesman nerqanku tukuynin qolqeta apasqankuta. Llullakusqankuraykutaj wañuchisqa karqanku (Hech. 5:1-10). Noqanchejqa hermanosninchejta mayta munakusqanchejrayku yanapakunanchej tiyan, manataj wajkunawan rikuchikunanchejraykullachu. Diospa Llajtanta Kamachejkunata yanapajkunapis ajinata ruwanku. Paykunaqa publicacionesta, videosta ima ruwaysikuspa yanapakunku. Jinapis paykunaqa mana alabakunkuchu. Nitaj pimanpis ninkuchu, ima publicacionestachus ruwaysikusqankuta.

10. ¿Imaynatataj hermanosta jatunpaj qhawasunman?

10 ‘Wajkunata jatunpaj qhawana’ (Romanos 12:10 leey). Jesusqa apostolesninta jatunpaj qhawasqanrayku chakisninkuta mayllarqa (Juan 13:3-5, 12-15). Apostolestaj imaraykuchus Jesús chakisninkuta mayllasqanta, Diospa yanapayninwan aswan qhepamanraj entienderqanku (Juan 13:7). Jesús jina wajkunata jatunpaj qhawanapaj, llampʼu sonqostaj kanapaj mayta kallpachakunanchej tiyan. ¿Imaynatataj hermanosta jatunpaj qhawasunman? Hermanosninchejmanta aswan sumaj kasqanchejta mana yuyakuspa, profesionniyoj kaspapis, qhapaj kaspapis, chayrí Diospa llajtanpi ima ruwanasniyoj kaspapis (Rom. 12:3). Uj hermanota yanapasqanchejpi piensarina. Noqanchej payta yanapajtinchejpis, hermanosqa payta ninkuman “allinta ruwanki”, nispa. Jinapi rikukojtinchejqa ama envidiakunachu. Astawanqa kusikuna, chay hermano ñauparisqanmanta.

11. 1) ¿Ima kutispitaj mana allinchu kanman wajkunata “allinta ruwanki” ninanchej? 2) Pillatapis “allinta ruwanki” nejtinchej, ¿allinchu kanman wasanmanta rimananchej?

11 Sonqomantapacha hermanosta “allinta ruwanki” nina. Hermanosninchejta “allinta ruwanki” ninapaj kallpachakuna. Hermanosta “allinta ruwanki” nispaqa, “kallpachasqa kanankupaj” yanapasunchej (Efe. 4:29). Wajkunata sonqomantapacha allinta ruwasqanta ninanchej tiyan, nitaj llunkʼukunanchejraykullachu. Chantapis hermanosninchej imatapis mana allinta ruwajtinkoqa, mana ninallachu “allinta ruwanki” nispaqa. Manaqa yuyaycharina kajtin, yuyaycharina (Pro. 29:5). Pillatapis “allinta ruwanki” nejtinchejqa, nillataj wasanmanta rimanachu. Imaraykuchus wasanmanta rimaspaqa, puraj uyas kasunman. Apóstol Pablomanta parlarina. Payqa Corintomanta hermanosta sonqomantapacha munakorqa. Chayrayku allinta ruwasqankumanta ‘mayta kusikusqanta’ nerqa (1 Cor. 11:2). Corintomanta hermanosta yuyaycharinan kajtintaj, kʼachallamanta yuyaycharej, pantasqankuta reparachinanpaj (1 Cor. 11:20-22).

Hermanosta munakusqanchejrayku necesitasqankuwan yanaparina. (12 parrafota qhawariy).

12. Biblia nisqanman jina, ¿pikunatataj wajyarikunanchej kanman?

12 Tukuyta wasinchejman wajyarikuna. Jehová Diosqa munan hermanosninchejta wasinchejman wajyarikunanchejta, qorikunanchejtapis (1 Juan 3:17 leey). Hermanostaqa tukuy sonqo wajyarikunanchej tiyan. Chantapis sumajta qhawarikunanchej kanman, pikunallatachus wasinchejman wajyarikusqanchejta. Ichapis amigosnillanchejta chayrí rejsisqa hermanosllata wajyarikushanchej. Jinapis Biblia nisqanman jina, aswan allin kanman mana rejsisqanchej hermanosta chayri wajchasta wasinchejman wajyarikunanchej. Chantá pi hermanollatapis wajyarikuspaqa, ama suyanachu aynita jina kutichipunawanchejta (Luc. 14:12-14). Ichapis noqanchejqa uj hermanota wasinchejman wajyarikorqanchej llakiypi kashajtin. Paytaj ichá mana agradecekuwarqanchejchu. Ajinapi rikukorqanchej chayqa, hermanosninchejta ‘wasinchejman wajyarikunallapuni, mana thutuspa’ (1 Ped. 4:9). Hermanosninchejta tukuy sonqo wajyarikojtinchej, aswan kusisqa kasunchej (Hech. 20:35).

13. 1) ¿Pikunamantataj pacienciakunanchej kanman? 2) ¿Imaynatataj creeypi pisi kallpayojkunata yanapasunman?

13 Creeypi pisi kallpayojkunata yanapana. Bibliaqa nin: ‘Llauchhiyajkunata yanapaychej, tukuypajtaj pacienciayoj kaychej’, nispa. Kayta kasukusunchej chayqa, hermanosninchejta munakusqanchej sutʼi yachakonqa (1 Tes. 5:14). Wakin hermanosqa creeypi pisi kallpayoj kanku. Hermanos yanapasqankuraykutaj, paykunamanta wakenqa, pisi tiempopi creeypi sumaj sayasqasman tukorqanku. Wakintaj yanapanallatapuni necesitanku. Paykunawanqa pacienciakuna tiyan. Paykunataqa yanapasunman Bibliawan kallpacharispa, paykunawan predicamuspa, chayri parlarikuspa. Chantapis mana allinchu kanman ninanchej, pi hermanochus creeypi sumaj sayasqa kasqanta, pitajchus mana. Astawanqa yuyarikunanchej tiyan, wakin kutis kallpayoj kasqanchejta, wakin kutistaj pisi kallpayoj kasqanchejta. Apóstol Pablopis wakin kutis,“pisi kallpayoj” kasqanta nerqa (2 Cor. 12:9, 10). Chantapis yuyarikuna, tukuypis kallpachanawanchejta necesitasqanchejta.

14. Tukuywan allinpi kausakunapaj, ¿imatataj ruwasunman?

14 Wajkunawan allinyakuna. Tukuy atisqanchejta ruwana, tukuywan allinpi kausakunapaj. Chaypajqa pillawanpis allinyakunapaj wakichisqa kana. Ichá pi hermanollapis sonqonchejta nanachiwasunman, ajinapi rikukuspaqa chay hermanowan allinyakuyta maskʼanapacha (Romanos 12:17, 18 leey). Pejpa sonqollantapis nanacherqanchej chaytaj, paywan allinyakuyta maskʼanapacha. Tukuy sonqotaj perdonta mañakuna. “Perdonaway phiñachisusqaymanta”, ninamantaqa, aswan allin kanman, “perdonariway ari, mana yuyaychakuspalla parlarparerqani”, nispa ninanchej. Qhariwarmispis sumajtapuni kausakunanku tiyan. Mana allinchu kanman qhariwarmisqa, runaspa ñaupaqellankupi kʼachas kanankoqa, wasinkupitaj alqowan misiwan jina kausakunankoqa.

15. ¿Yuyarikunallapunichu kanman sonqonchejta nanachiwasqanchejta?

15 Sonqomantapacha perdonana. Pillapis sonqonchejta nanachiwajtinchejqa, perdonanapacha qonqaymantaj churana, mana “perdonariway” niwajtinchejpis. Sonqomantapacha perdonaspaqa, paykunawan allinta kausakusunchej, ujchasqallapunitaj kasunchej. Chaypajtaj, Diospa atiynin yanapawasunchej (Efe. 4:2, 3). Chantapis hermanosta munakusunchej chayqa, mana ‘yuyarikullasunpunichu contranchejpi ima sajrata ruwasqankumantapis’ (1 Cor. 13:4, 5). Yuyarikullasunpuni chaytaj, chay hermanowan mana allintachu kausakusun. Jehová Diospis juchasninchejta mana perdonawasunchu (Mat. 6:14, 15). Tukuy sonqo perdonasunchej chaytaj, pichus sonqonchejta nanachiwarqanchej chay hermanopaj, Diosmanta mañapusun (Luc. 6:27, 28).

16. Diospa llajtanpi ima ruwanallatapis japʼispa, ¿imaynatataj wajkunaj allinninkuta maskʼasunman?

16 Wajkunaj allinninkuta maskʼana. Diospa llajtanpi ima ruwanallatapis japʼispaqa, ama allinnillanchejtachu maskʼana, manaqa wajkunaj allinninkuta maskʼana (1 Cor. 10:24). Jatun tantakuypi yanapakoj hermanosmanta parlarina. Paykunaqa laqha laqhataña jatun tantakuyman rinku. Chayrayku ichá paykunaqa, familiankupaj sumaj lugarespi asientosta japʼiyta munankuman. Jinapis mana chaytachu ruwanku. Astawanqa maypichus yanapakushanku chaynejpi asientosta familiankupaj japʼinku. Chayta ruwaspaqa wajkunaj allinninkuta maskʼasqanku, sutʼi yachakun. Noqanchejpis paykuna jina ruwanapaj kallpachakuna.

17. Pi hermanollapis jatun juchapi urmajtin, ¿imatataj ruwanan allin kanman?

17 Pakaypi juchallikusqanchejta rimarina. Wakin hermanosqa jatuchaj juchasta ruwasqankuta pakaykorqanku. Ichapis paykunaqa ancianosman mana willakorqankuchu, mana pʼenqaypi rikhuriyta munaspa. Chayri juchankuta pakaykorqanku, hermanos paykunamanta mana sajrata yuyanankuta munaspa (Pro. 28:13). Jinapis juchata pakayqa mana allinchu. Imajtinchus juchallejqa mayta ñakʼarinman, wajkunatapis ñakʼarichinman. Congregación ukhupitaj, ashkha chʼajwas rikhurinman. Jehová Diospis chay congregacionta manaña atiyninwan yanapanmanchu, ñaupajman rinanpaj (Efe. 4:30). Pi hermanollapis jatun juchapi urmajtenqa, allinpuni kanman hermanosta munakusqanrayku, ancianosman willakunan, yanapachikunanpaj (Sant. 5:14, 15).

18. Tukuyta munakusunchej chay, ¿imastataj runas reparanqanku?

18 Bibliaqa nin, ‘creeymanta, suyakuymanta nisqaqa munakuy aswan kuraj kasqanta’ (1 Cor. 13:13). Tukuyta munakusunchej chayqa, runasqa reparanqanku Jesuspa yachachisqasnin kasqanchejta, Jehová Diostataj yupaychasqanchejta (Efe. 5:1, 2). Uj kutipi, Pablo nerqa: “Manataj munakuyniyojchu kayman chayqa, tukuy ima ruwasqayqa qhasillapaj kanman”, nispa (1 Cor. 13:2). Arí, “hermanosninchejtaqa ama simillamantachu munakuna, astawanpis ruwasqasninchejpi munakusqanchejqa sutʼi yachakuchun, tukuy sonqotaj kachun”.