“Ichá pillapis ninman Dioswan, Churiwan, espíritu santowan kikinkamalla kasqanku yachachiyqa, tawa kaq siglop tukukuynillanpiraq rikhurimusqanta. Chay nisqantaq chiqa kanman [...]. Imaraykuchus, tawa kaq siglop tukukuynillanpiraq chay yachachiy rikhurirqa. Chaywanpis niraq chay siglo qallarichkaptin chiqa cristianosqa, mana chaytachu yachachiq kanku.” (New Catholic Encyclopedia, 1967.)

“Kay 325 watapi, mayo killapi 20 pʼunchayninpi, Romamanta kamachiq Constantino, Concilio de Nicea sutichasqa tantakuypi [...] Churiwan, ‘Tatawan kikinkamalla’ kasqankuta yachachikunanta nirqa, chaymanjinataq credo nisqata wakichikunantapis. Chaypacha Constantinop nisqanta sacerdotes mana allinpaqchu qhawaspapis, yaqha tukuyninku Constantinota manchachikusqankurayku credo nisqata ajinata wakichikunanpaq juk papelta firmarqanku, iskaylla mana firmarqankuchu.” (Encyclopædia Britannica, 1970.)

“Estebanrí Espíritu Santowan juntʼa karqa, janaj pachata qhawarispataj, Diospa jatun kaynimpa kʼanchayninta rikorqa; Jesustapis rikullarqataj Diospa pañampi sayashajta. Estebantaj nerqa: Qhawariychej, janaj pachata kichasqata rikushani, Runaj Churintataj Diospa pañampi sayashajta, nispa.” (Hechos 7:55, 56.)

Kay pʼiti nisqanmanjina Estebanqa, espíritu santowan juntʼa kachkaspa, Jesusta “Diospa pañampi sayashajta” rikurqa. Chay rikusqantaq Jesús janaqpachaman kutipuytawan mana Diosmanchu tukusqanta rikuchiwanchik, chayrayku mana nisunmanchu Jesuswan Tatanwan kikinkamalla kasqankuta. Chantapis Estebanqa, mana espíritu santota Diospa ladonpi juk runatajinachu rikurqa. Tiempo pasasqanmanjina Dios Tata, Dios Churi, Dios espíritu santo nisqa yachachiypi creeqkunaqa, kay yachachiy chiqa kasqanta rikuchinankupaq Bibliapi kay yachachiyta maskʼarqanku, chaywanpis kay yachachiyqa ni juk kutillatapis Bibliapi rikhurinchu, chayrayku juk sacerdote nirqa: “Musuq Testamentopiqa, ni maypi Dioswan, Churiwan, espíritu santowan kikinkamalla kasqankuta ninchu”, nispa (À lʼaube du christianisme—La naissance des dogmes [Cristianismop qallariynin: musuq yachachiykuna rikhurisqan], de Marie-Émile Boismard).

Constantinoqa, tawa kaq siglopi kay yachachiyta rikhurichirqa, Iglesiamanta tukuy sacerdotes juk yuyaylla kanankupaq. Chaywanpis kay yachachiyta rikhurichisqanqa, juk tapuyta rikhurichirqa: Jesuspa maman María, ¿“Diospatapis Mamallantaqchu”?

Kay pʼitikunap nisqanpi tʼukuriy: Mateo 26:39; Juan 14:28; 1 Corintios 15:27, 28.