Juan 6:1-71
6 Tsaypitanami Tiberias nishqan Galilea qochata Jesús tsimparqan.
2 Qeshyaqkunata aliyätsishqanta rikarmi Jesúspa qepanta atska runakuna aywapäkurqan.
3 Qocha tsimpanchönami jirkanman aywaykur discïpulunkunawan jamakurqan.
4 Tsay junaqkuna Israel runakunapa *Pascua fiestan chayaykämurqannami.
5 Paykuna kaykashqanman atska runakuna chayashqanta rikarmi Felipita Jesús kayno nirqan: “Kaytsika runakunapaqqa ¿maypitataq mikuyta rantimushun?”
6 Tsayno nirqan “mä ima nimanqashi Felipe” nishpanmi. Jesúsqa musyarqannami imata rurananpaq kashqantapis.
7 Tsawraqa Felipe kayno nirqan: “Ishkay pachak (200) junaq arur gänashqantsiwan rantimuptintsipis manami ichik ichikla yawarkunalanpaqpis aypanqatsu”.
8 Tsayno niptinmi Jesúspa discïpulun Andrés kayno nirqan (Andrésqa Simón Pedrupa wawqinmi karqan):
9 “Kaycho juk wamra tsararaykan pitsqa cebäda tantata y ishkay pescädulatami. Tsaylaqa manami aypanqatsu lapan runakunapaq”.
10 Tsawraqa discïpulunkunata Jesús kayno nirqan: “Lapan runakunata jamakärinanpaq nipäkuy”. Discïpulunkuna jamakärinanpaq niptinmi atska qewa jananman runakuna jamakärirqan. Runakuna pitsqa waranqanömi (5,000) kaykarqan.
11 Tsay pitsqa tantata Jesús aptarkurmi Tayta Diosta manakur yusulpäki nirqan. Nirkurnami jamaraykaq runakunata [discïpulunkuna] aypurqan. Tsaynölami pescädutapis aypurqan. Aypuptinmi lapanpis saksashqa mikupäkurqan.
12 Runakuna mikurkuptinnami discïpulunkunata kayno nirqan: “Putsuqkunata lapanta shuntapäkamuy. Ama imatapis perditsishuntsu”.
13 Tsayno niptinmi pitsqa cebäda tantalapita putsuq kaqta shuntapäkurqan chunka ishkay canastata.
14 Tsay milagru rurashqanta rikaykurmi runakuna kayno nipäkurqan: “¡Kay runaqa Tayta Dios kachamunanpaq kaq profëtami kaykan!”*
15 Tsayno nipäkushpanmi mandaqnin rey kananpaq imaykanöpapis churayta munapäkurqan. Tsayta tantiyarmi jirkapa Jesús japalan aywakurqan.
Yaku jananpa Jesús aywashqan
Mateo 14.22-27; Marcos 6.45-52
16 Patsa tsakaykaptinnami Jesúspa discïpulunkuna kutipäkurqan qocha kuchunman.
17 Patsa tsakashqanyaqpis Jesús mana kutimuptinmi *büquiman witsarkur Capernaúm markaman aywapäkurqan.
18 Aywarkaykaptinmi fiyupa wayraptin yaku pulchaqyayta qalaykurqan.
19 Tsaypita juk lëwatano aywarkaykashqanchömi Jesústa rikapäkurqan yaku jananpa paykuna kaqman aywaykaqta. Tsayta rikaykurmi fiyupa mantsakarqan.
20 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “¡Noqami kaykä! ¡Ama mantsakamaytsu!”
21 Niptinmi Jesús witsänanpaq büquita ichitsirqan. Tsaypita rätulami qocha kuchunman chayarqan.
Imayyaqpis kawatsikuq tanta kashqanta Jesús nishqan
22 Patsa wararkuptinnami quëdaq runakuna tantiyakärirqan tsaycho kaykaq juklayla *büquiwan discïpulunkuna aywakärishqanta. Tsaynöpis cuentata qokärirqan paykunawan Jesús mana aywashqantami.
23 Tsayno karkaykaptinmi Tiberias markapita büquikuna chayarqan Señor Jesús tantata qarashqan cercanman.
24 Jesústapis ni discïpulunkunatapis mana tarishpanmi tsay büquikunawanna Jesústa ashir Capernaúm markaman aywapäkurqan.
25 Capernaúmcho tariykurmi tapupäkurqan kayno nir: “*Rabí, ¿imaytaq kayman shamushqanki?”
26 Tsaymi Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Manami qamkunaqa milagrukunata rikartsu ashirkaykämanki, sinöqa saksaqpaq mikushqalaykipitami.
27 Pachalaykipaq arunaykipa trukanqa imayyaqpis kawatsikuq mikuypaq arupäkuy. Tsay mikuytaqa *Runapa Tsurinmi kamaripäshunki. Tsaypaqmi Tayta Dios kachamushqa”.
28 Tsayno niptinmi kayno tapupäkurqan: “Tayta Diospa aruynincho arunäpaq ¿imatataq rurapäküman?”
29 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Tayta Diospa aruyninqa kaykan kachamushqanman yärakärishqaykimi”.
30 Tsayno niptinmi kayno nipäkurqan: “Tayta Dios kachamushushqaykita criyipäkunäpaqqa mä juk milagruta ruray.
31 Unay ayluntsikunaqa chunyaq jirkacho *manátami mikupäkurqan. Tayta Diospa palabranchöpis kaynömi qelqaraykan: ‘Jana patsapita kaq tantatami mikunanpaq kamariparqan’ ”.*
32 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Manami Moiséstsu jana patsapita kaq tantata kamariparqan, sinöqa Taytämi. Paymi jana patsapita rasunpa kawatsikuq tantataqa qarapäkushunki.
33 Tsay tantaqa jana patsapita shamuq runami kaykan. Paymi pïmaytapis *mana ushakaq kawayta qonqa”.
34 Tsawraqa kayno nipäkurqan: “Tayta, tsay tantataqa imaypis kamaripaykalämay”.
35 Tsayno niptinmi Jesús kayno nirqan: “Noqami kawatsikuq tanta kaykä. Noqata chaskikamaq kaqqa imaypis manami mikananqanatsu ni yakunanqanatsu.
36 Nawpata nishqänölami rikaykämarpis criyipäkamankitsu.
37 “Taytä qomashqan runakunaqa lapanmi chaskikaman. Noqata chaskikamaqkunataqa manami pitapis qarqushaqtsu.
38 Manami kikï munashqäta ruranäpaqtsu jana patsapita shamushqä, sinöqa kachamaqnï munashqanta ruranäpaqmi.
39 Kachamaqnï [Taytä] manami munantsu qomashqan runakunata ni juklaylatapis oqranäta, sinöqa lapantapis juiciu final junaqcho kawaritsimunätami.
40 Payqa munan lapanpis Tsurinman criyiqkuna mana ushakaq kawayta tarinantami. Paykunataqa juiciu final junaqchömi kawaritsimushaq”.
41 “Noqaqa jana patsapita shamuq tantami kaykä” niptinmi tsaycho kaykaq Israel runakuna Jesústa manakaqman churar
42 kayno nipäkurqan: “Kay runaqa ¿manaku Josépa tsurin Jesús kaykan? Musyantsimi maman y taytan pï kashqantapis. ¿Imanirtaq payqa ‘jana patsapitami shamushqä’ niykämantsi?”
43 Tsayno niptinmi Jesús kayno nirqan: “Manakaqman ama churapäkamaytsu.
44 Kachamaqnï Taytä mana tantiyatsiptinqa manami pipis chaskikamanmantsu. Chaskikamaqkunataqa juiciu final junaqchömi kawaritsimushaq.
45 Profëtakuna qelqashqanchöpis kaynömi niykan: ‘Lapan runakunata kikïmi yachatsishaq’.* Tsay nishqannölami Tayta Dios tantiyatsishqanta chaskikuq kaqkunaqa lapanpis chaskikaman.
46 Tayta Diosta manami pipis rikashqatsu. Diospita shamuq runalami paytaqa rikashqa.
47 Rasunpami kayno nï: Noqata chaskikamaqkunaqa mana ushakaq kawaytami taripäkunqa.
48 “Noqaqa kawatsikuq tantami kaykä.
49 Unay ayluykikuna chunyaq jirkacho manáta mikurpis wanupäkurqanmi.
50 Jana patsapita shamuq tantata mikuqkunami itsanqa mana wanunqatsu.
51 Noqami jana patsapita shamuq kawaykaq tanta kaykä. Pipis kay tantata mikurqa mana ushakaq kawaytami tarinqa. Kay tantaqa kikïpa aytsämi kaykan. Runakuna mana ushakaq kawayta tarinanpaqmi aytsäta sacrificiutano Tayta Diosta qoykushaq”.
52 Tsayno niptinmi Israel runakuna kikinpura rimanakurqan kayno nir: “¿Imanöpataq kay runa aytsanta mikatsimäshun?”
53 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Runapa Tsurinpa aytsanta mana mikurqa y yawarninta mana upurqa manami mana ushakaq kawayta taripäkunkitsu.
54 Aytsäta mikur y yawarnïta upurmi itsanqa mana ushakaq kawayta taripäkunki y juiciu final junaqchöpis kawaritsimushayki.
55 Noqapa aytsäqa rasunpa kaq mikuymi y yawarnïpis rasunpa kaq yakumi.
56 Aytsäta mikuq kaqqa y yawarnïta upuq kaqqa noqawanmi juklaylano kanqa y noqapis paywanmi juklaylano kashaq.
57 “Noqa kawaykä kachamaqnï y imayyaqpis kawaq Taytä kawayta qomaptinmi. Taytäpita kawayta chaskishqänölami aytsäta mikuq kaqkunapis noqapitaraq kawayta chaskinqa.
58 Jana patsapita shamuq tantaqa noqami kaykä. Tsay tantaqa manami unay ayluykikuna manáta mikushqannötsu kaykan. Paykunaqa manáta mikurpis wanurqanmi. Kay tantata mikuqkunami itsanqa imayyaqpis kawapäkunqapaq”.
59 Jesús tsayno yachatsirqan Capernaúmcho kaykaq *sinagögachömi.
Jesús yachatsishqankuna mana ushakaq kawayta qomänantsipaq kashqan
60 Tsayno yachatsishqanta mayashpanmi Jesúspa atska discïpulunkuna kayno nipäkurqan: “Kay yachatsikuykunaqa sasa tantiyaymi kaykan. Tsayno parlaptinqa ¿piraq payta criyinqa?”
61 Tsayno nirkaykashqanta tantiyarmi Jesús kayno nirqan: “¿Yachatsishqaläpitaku rabyapäkunki?
62 Tsayno rabyakurqa ¿imataraq nipäkunki *Runapa Tsurin jana patsaman kutiykaqta rikapäkushpayki?
63 Manami pipis kikilanpitatsu *mana ushakaq kawayta tarin, sinöqa Espïritupitaraqmi. Noqa yachatsishqäqa Espíritu Santupita karmi mana ushakaq kawayta qoshunaykipaq kaykan.
64 Tsayno kaykaptinpis wakinnikiqa nishqäkunata manami criyinkitsu”.
Jesús tsayno nirqan mayqan runakuna payta mana chaskikushqanta musyarmi. Tsaytaqa qalaykunanpita patsami musyarqan. Tsaynölami musyarqan mayqan discïpulun payta rantikunanpaq kashqantapis.
65 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Wakinniki mana criyipäkushqaykitaqa maynami kayno nishqä: ‘Taytä mana tantiyatsiptinqa manami pipis chaskikamanmantsu’ ”.
66 Nishqankunata mayaykurmi atska discïpulunkuna Jesústa kacharir aywakärirqan.
67 Aywakäriptinmi chunka ishkay akrashqan kaq discïpulunkunata Jesús kayno tapurqan: “¿Qamkunapis aywakuytaku munarkaykanki?”
68 Tsawraqa Simón Pedro kayno nirqan: “Tayta, qampita mas jukqa manami pipis kantsu qatiränäpaq. Nishqaykikunaqa mana ushakaq kawayta taripäkunäpaqmi kaykan.
69 Noqakunaqa qammanmi criyipäkü. Qamqa Tayta Dios kachamushqan *santu runami kaykanki*”.*
70 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “¿Manaku discïpulükuna kanaykipaq qamkunata chunka ishkayta akrashqä? Tsayno kaptinpis jukqa diablupa munayninchömi kaykan”.
71 Jesús tsayno nirqan Simónpa tsurin Judas Iscariotipaqmi. Payqa apostolnin kaykarpis Jesústa wanutsinanpaqmi rantikurqan.
Ichic wilacuycuna
^ Pascua fiesta Pascua fiestata Israel runakuna rurapäkun Tayta Dios Egiptupita jorqamushqanta yarpapäkurmi. Moisés qelqashqan leykunacho nishqannölami lapan olqu kaqkuna chunka ishkay watayuqpita janaman tsay fiestaman aywapäkuq. Warmikunapis tsay fiestaman aywapäkuqmi (Éxo. 12.1-28; Deut. 16.1-8; Mar. 14.12; 1Cor. 5.7).
^ 6.14 Deut. 18.15-18.
^ büqui Büquiqa yaku jananpa purinanpaq tablapita rurashqa jatunkaray artësanömi kaykan. Tsay büquikunawanmi lamarcho y jatun qochakunacho pescäduta tsaripäkun y juk lädu markakunapapis aywapäkun. Bibliata qelqashqan witsanqa qeruta cruztano ruraykurmi büquicho ichitsipäkurqan. Tsay cruzmanmi rakta tëlata ishkan jana kaq kuchunkunapita watarqan. Ura kaq kuchunkunatanami büquiman watapäkurqan wayraptin aywananpaq (Luc. 8.22-25; Hech. 27.17).
^ büqui Büquiqa yaku jananpa purinanpaq tablapita rurashqa jatunkaray artësanömi kaykan. Tsay büquikunawanmi lamarcho y jatun qochakunacho pescäduta tsaripäkun y juk lädu markakunapapis aywapäkun. Bibliata qelqashqan witsanqa qeruta cruztano ruraykurmi büquicho ichitsipäkurqan. Tsay cruzmanmi rakta tëlata ishkan jana kaq kuchunkunapita watarqan. Ura kaq kuchunkunatanami büquiman watapäkurqan wayraptin aywananpaq (Luc. 8.22-25; Hech. 27.17).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ 6.31 Éxo. 16.4, 15; Sal. 78.24.
^ maná Manáqa karqan culandrupa murunno y jachapa weqin niraq qarwashlami. Tsay mikuytami Israel runakunata Tayta Dios kamariparqan chunyaq tsaki jirkacho. Tsaytami ankaypapis machkaypapis y tantata ruraykurpis mikupäkurqan. Israel runakunaqa chusku chunka (40) watami tsay mikuyta mikupäkurqan (Éxo. 16; Núm. 11.4-9; Juan 6.31).
^ mana ushakaq kaway Mana ushakaq kawayqa Tayta Diospa nawpancho imayyaqpis kawanantsipaqmi kaykan. Tsay kawayta tarirqa Tayta Diosta reqintsimi (Juan 17.3). Mana ushakaq kawayqa kay patsachömi qalaykun (Juan 5.24). Tsay kawayta tarintsi Jesucristuta chaskikurmi (Juan 3.16, 36; 6.40, 47; 14.6; 20.31).
^ 6.45 Isa. 54.13.
^ sinagöga Sinagögaqa Israel runakuna juntakänan wayimi karqan. Tsaymanmi juntakäriq Tayta Diosta manakärinanpaq, Moisés qelqashqan leykunata yachakärinanpaq, sesionkunata rurapäkunanpaq y wamrakuna liyiyta yachakärinanpaq (Mar. 1.21; Juan 9.34; Hech. 15.21).
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ mana ushakaq kaway Mana ushakaq kawayqa Tayta Diospa nawpancho imayyaqpis kawanantsipaqmi kaykan. Tsay kawayta tarirqa Tayta Diosta reqintsimi (Juan 17.3). Mana ushakaq kawayqa kay patsachömi qalaykun (Juan 5.24). Tsay kawayta tarintsi Jesucristuta chaskikurmi (Juan 3.16, 36; 6.40, 47; 14.6; 20.31).
^ santu; sagrädu Tayta Dios santu kashqanta nirqa jutsaynaq kashqanta y pipis ni imapis payman mana tinkushqantami niykan (Isa. 5.16; 6.3; Apoc. 4.8; 15.4).
^ 6.69 Wakin qepa kaq griego copiakunaqa kaynömi nipäkun: Qamqa kawaykaq Tayta Diospa Tsurin Cristumi kaykanki.
^ 6.68-69 Mat. 16.16; Mar. 8.29; Luc. 9.20.
