Marcos 10:1-52
10 Capernaúmpita aywashpanmi Jesús chayarqan Judea provinciaman. Nirkurnami pasarqan Jordán mayu tsimpanman. Tsaychöpis atska runakuna juntapaptinmi imaypis yachatsishqannöla yachatsirqan.
2 *Fariseukunapis tsayman aywaykurmi lutanta parlatsinan kashqa Jesústa tapupäkurqan kayno nir: “¿Warminpita runa rakikanmanku o manaku?”
3 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Moisés qelqashqancho ¿imatataq niykan?”
4 Tsayno niptinmi fariseukuna kayno nipäkurqan: “Moisés yachatsirqan pipis warminpita rakikayta munarqa papilta firmaparkur qarqunanpaqmi”.*
5 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Moisés tsayno yachatsirqan runakuna chukru shonqu kaptinmi.
6 Tayta Diosqa kay patsata kamarkur olquta y warmitami kamarqan.*
7 Tsaymi runaqa mamanpa y taytanpa makinpita yarqukun warminwan mana rakikaypa tänanpaq.
8 Warminwan tarnami juklaylanöna kaykan. Tsayno kaykaptinqa manami ishkaqnatsu kaykan, sinöqa juklaylanönami.*
9 Tsaymi Tayta Dios juklatsashqantaqa pipis mana rakinmantsu”.
10 Wayicho kaykarnami discïpulunkuna Jesústa tapurqan tsay yachatsishqanpita.
11 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “Mayqan runapis warminpita rakikarkur juk warmiwan tarqa adulteriu jutsatami ruraykan.
12 Tsaynölami mayqan warmipis runanpita rakikarkur juk runawan tarqa adulteriu jutsata ruraykan”.*
Wamrakunapaq Tayta Diosta Jesús manakushqan
Mateo 19.13-15; Lucas 18.15-17
13 Tsaypitanami wamrakunata Jesús kaqman apapäkurqan umankunata yataykur Tayta Diosta manakunanpaq. Apaqkunata discïpulunkuna michaykaqta
14 rikarmi Jesús olqüpar kayno nirqan: “Wamrakunata apakamunanta ama michäpäkuytsu. Wamrano kaqkunapaqmi Tayta Dios *mandaykashqan kaykan.
15 Rasunpami kayno nï: Pipis Tayta Dios mandaykashqanta wamrano mana chaskikurqa manami pay mandaykashqanman yaykunqatsu”.
16 Tsayno nirkushpanmi wamrakunata marqarkur umanta yataykushpan Tayta Diosta manakurqan.
Rïcu runa sasataraq salvakunanpaq Jesús nishqan
Mateo 19.16-30; Lucas 18.18-30
17 Tsaypita Jesús aywaykaptinmi juk mözu cörriyla aywar nawpanman qonqurpakuykur kayno nirqan: “*Rabí, ali runami kanki. ¿Imatataq ruräman *mana ushakaq kawayta tarinäpaq?”
18 Tsawraqa Jesús kayno nirqan: “¿Imanirtaq ali runa kashqäta nimanki? Tayta Dioslami aliqa.
19 Musyankimi mandamientukuna kayno nishqanta: ‘Runa mayikita ama wanutsinkitsu.* Majaykita ama jarukunkitsu.* Ama suwakunkitsu.* Manakaqtaqa pitapis ama tumpankitsu.* Runa mayikita ama lulapankitsu. Mamaykita y taytaykita respitanki’”.*
20 Tsayno niptinmi tsay runa kayno nirqan: “Rabí, tsaykunataqa wamra kashqäpita patsami lapanta cumplishqä”.
21 Tsaymi Jesús rikärishpan kuyapar kayno nirqan: “Pishiykanraqmi cumplinaykipaq. Lapan imaykaykikunatapis rantikuykur tsay qellayta waktsakunata qoykuy. Tsayno ruraptikiqa jana patsachömi riquëzayki kanqa. Nirkur [cruznikita umrukurkur] qatirämay”.
22 Tsayno niptinmi pasaypa rïcu kar tsay mözu lakishqa aywakurqan.
23 Aywakuptinnami wakpa kaypa rikachakurir discïpulunkunata Jesús kayno nirqan: “¡Pasaypa sasami kaykan rïcu runakuna Tayta Dios *mandaykashqanman yaykunanpaq!”
24 Tsayno niptinmi discïpulunkuna mantsakashqa rikakurqan. Tsaymi Jesús yapay kayno nirqan: “Kuyay tsurïkuna, ¡pasaypa sasami kaykan [rïcu kashqanman atiënikuq runakuna] Tayta Dios mandaykashqanman yaykapäkunanpaq!
25 Rïcu runa Tayta Dios mandaykashqanman yaykushqanpitaqa mas raslami *camëllupis awjapa uchkunpa ushturinman”.*
26 Tsayno niptinmi discïpulunkuna masraq mantsakar kikinpura kayno ninakurqan: “Tsayno kaptinqa ¿piraq salvakunqa?”
27 Tsawraqa paykunata rikärishpan Jesús kayno nirqan: “Runakuna salvakunanpaqqa aläpa sasami kaykan. Tayta Diospaqmi itsanqa imapis sasatsu kaykan”.
28 Tsawraqa Pedro kayno nirqan: “Noqakunaqa lapan imaykäkunatapis kachaykurmi qamta qatirpaykä, tayta”.
29 Tsayno niptinmi Jesús kayno nirqan: “Rasunpami kayno nï: Pipis wayinta, wawqinkunata, paninkunata, mamanta, taytanta, [warminta,] tsurinkunata y chakrankunatapis noqa rayku y ali wilakuynï rayku kachariq kaqqa
30 kay vïdacho pachak (100) kuti mastami chaskinqa. Tsawraqa wayinkuna, wawqinkuna, paninkuna, mamankuna, tsurinkuna y chakrankuna paypa kanqa. Chaskikamashqanpitami itsanqa chikipäkunqa. Tsayno kaptinpis juk vïdacho mana ushakaq kawaytami tarinqa.
31 Atskaqmi respitashqa kaykaqkuna manakaqman churashqa kanqa. Manakaqman churashqa kaqkunanami respitashqa kanqa”.
Wanutsipäkunanpaq kashqanta Jesús yapay wilakushqan
Mateo 20.17-19; Lucas 18.31-34
32 Jerusalénpa aywar discïpulunkunapa puntantami Jesús aywarqan. Jerusaléncho wanutsiyta munapäkushqanta musyarmi discïpulunkuna y paywan aywaqkunapis mantsakuykar aywapäkurqan. Tsaymi chunka ishkay discïpulunkunata juk läduman qayaykur ima pasananpaq kashqantapis wilar Jesús kayno nirqan:
33 “Musyapäkunkimi Jerusalénman aywaykashqantsita. Tsaychömi *Runapa Tsurinta prësu tsarirkur mandaq cürakunaman y ley yachatsiqkunaman apapäkunqa. Paykunami wanutsinanpaq nipäkunqa. Mana Israel autoridäkunapa makinman churaptinmi
34 asipanqa, astanqa, toqapanqa y wanutsipäkunqa. Tsayno kaptinpis kimsa junaqtaqa kawarimunqami”.
Santiago y Juan ruwakushqan
Mateo 20.20-28
35 Tsaypitanami Zebedeupa tsurinkuna Santiago y Juan Jesús kaqman witiykur kayno nipäkurqan: “*Rabí, ruwakuläshayki”.
36 Niptinmi Jesús kayno nirqan: “Mä nimay”.
37 Tsaymi kayno nipäkurqan: “Mandaq kanaykipaq Tayta Dios churashuptiki juknïta jamatsimanki alawqaykiman y juknïtana itsuqnikiman”.
38 Tsaymi Jesús kayno nirqan: “Imata manakamashqaykitapis manami musyapäkunkitsu. ¿Noqa upunäpaq kaq cöpata* upunkimantsuraq? ¿Awantankimantsuraq bautizamänanpaq kashqanno bautizapäkushuptiki?”*
39 Tsaymi kayno nipäkurqan: “Awmi, tayta”.
Tsayno niptinmi Jesús kayno nirqan: “Rasunpami noqa upunäpaq kaq cöpata upupäkunki y bautizamänanpaq kashqanno bautizapäkushunki.
40 Tsayno kaptinpis alawqäman ni itsuqnïman jamatsinäpaq manami noqapitatsu kaykan. Tsaymanqa jamakärinqa Taytä nishqan kaqkunalami”.
41 Tsay ruwakushqanta mayarmi wakin kaq discïpulunkuna Juanta y Santiaguta rabyaparqan.
42 Tsawraqa discïpulunkunata qayaykur Jesús kayno nirqan: “Musyashqaykinöpis nación mandaq runakunaqa runakunata munashqantami ruratsipäkun.
43 Qamkunachöqa manami tsayno kanmantsu. Mayqaykipis mandaq kayta munarqa ashmaynöla runa mayikita yanapay.*
44 Ali rikashqa kayta munarqa pïmaypaqpis esclävunöla kapäkuy.*
45 *Runapa Tsurinpis manami sirvishqa kananpaqtsu shamushqa, sinöqa sirvinanpaq* y runakuna rayku wanur atskaqta salvananpaqmi”.
Bartimeuta Jesús aliyätsishqan
Mateo 20.29-34; Lucas 18.35-43
46 Tsaypitanami Jericó markaman chayarqan. Jericópita discïpulunkunawan y mas atska runakunawan yarqurkaykaptinmi Timeupa tsurin Bartimeo limushnata manakur nänicho jamaraykarqan. Payqa qaprami karqan.
47 “Nazaretpita kaq Jesúsmi pasaykan” nir wilaptinmi qayakur kayno nirqan: “¡*Davidpa Tsurin Jesús, kuyapaykalämay!”
48 Tsayno qayakuptinmi runakuna olqüparqan upälakunanpaq. Olqüpaptinpis masraqmi qayakur kayno nirqan: “¡Davidpa Tsurin, kuyapaykalämay!”
49 Qayakushqanta mayarmi Jesús ichiykur tsay qaprata qayatsirqan. Tsaymi qaprata runakuna kayno nirqan: “Ama lakikuytsu. Jesúsmi qayaykäshunki. Jukla aywashun”.
50 Tsayno niptinmi jukla sharkurkur punchunta jitariykur Jesús kaqman aywarqan.
51 Chayaykuptinmi tapurqan kayno nir: “¿Imacho yanapanätataq munaykanki?”
Tsawraqa qapra kayno nirqan: “¡Nawï rikanantami munä, *rabí!”
52 Niptinmi Jesús kayno nirqan: “Kananqa aywakuyna. Yärakamashqaykipitami nawiki rikanqa”.
Tsayno niptinmi jinan höra nawin kicharkurqanna. Tsaynami Jesúspa qepanpa aywarqan.
Ichic wilacuycuna
^ fariseo runa Fariseukunaqa Moisés qelqashqan leykunata lapantami yachakärirqan. Tsay leykuna jananmanmi mas leykunata y costumbrikunata yapapäkurqan (Mar. 7.1-4). Tsaykunata yachaykarpis runa mayinta manami kuyarqantsu (Mat. 16.5-12; 23.1-36).
^ 10.4 Deut. 24.1-4; Mat. 5.31.
^ 10.6 Gén. 1.27; 5.2.
^ 10.11-12 Mat. 5.32; 1Cor. 7.10-11.
^ mandaykashqan, Tayta Dios mandaykashqan Tayta Dios mandaykashqan nishqanqa Tayta Dios shamur fiyu runakunata ushakätsinanpaq y ali kawayta apamunanpaq kashqantami niykan (Isa. 13.9-10; 65.17-25; Joel 1.14-16; Zac. 14.9). Tayta Dios mandaykashqantami Israel runakuna atska wata shuyarqan (Mar. 15.43).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ mana ushakaq kaway Mana ushakaq kawayqa Tayta Diospa nawpancho imayyaqpis kawanantsipaqmi kaykan. Tsay kawayta tarirqa Tayta Diosta reqintsimi (Juan 17.3). Mana ushakaq kawayqa kay patsachömi qalaykun (Juan 5.24). Tsay kawayta tarintsi Jesucristuta chaskikurmi (Juan 3.16, 36; 6.40, 47; 14.6; 20.31).
^ 10.19a Éxo. 20.13; Deut. 5.17.
^ 10.19b Éxo. 20.14; Deut. 5.18.
^ 10.19c Éxo. 20.15; Deut. 5.19.
^ 10.19d Éxo. 20.16; Deut. 5.20.
^ 10.19e Éxo. 20.12; Deut. 5.16.
^ mandaykashqan, Tayta Dios mandaykashqan Tayta Dios mandaykashqan nishqanqa Tayta Dios shamur fiyu runakunata ushakätsinanpaq y ali kawayta apamunanpaq kashqantami niykan (Isa. 13.9-10; 65.17-25; Joel 1.14-16; Zac. 14.9). Tayta Dios mandaykashqantami Israel runakuna atska wata shuyarqan (Mar. 15.43).
^ camëllu Camëlluqa jatunkaray uywami kaykan. Camëllukunataqa ashmapäkun maypapis aywar cargakunanpaq y muntakunanpaqmi. Tsaynöpis camëllupa milwanta putskarkurmi awapäkuq. Camëllupa milwanpitami Bautizaq Juanpa röpanpis karqan (Mat. 3.4; Mar. 10.25).
^ 10.23-25 Prov. 11.28.
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
^ 10.38a Cöpapaq parlarqa Tayta Dios rabyar jutsa ruraqkunata castigananpaq kashqanpitami parlarqan. Tsaypita masta musyanaykipaq liyinki Sal. 75.8; Isa. 51.17; Jer. 25.15-29; Hab. 2.16.
^ 10.38b Bautizamänanpaq kashqanno bautizapäkushuptiki ninanqa wanutsimänanpaq kashqanno wanutsipäkushuptiki ninanmi.
^ 10.42-43 Luc. 22.25-26.
^ 10.43-44 Mat. 23.11; Mar. 9.35; Luc. 22.26.
^ Runapa Tsurin Runapa Tsurinpaq parlarqa Jesucristo kikinpaqmi parlarqan (Juan 9.35-37). Tsaynöpami tantiyatsirqan Daniel 7.13-14-cho qelqaraykashqanno Runapa Tsurin kashqanta, kutimunanpaq kashqanta (Mat. 13.41-42; 24.27, 30, 44; 25.31) y lapanpaq munayniyuq kashqanta (Mar. 2.10; 2.28).
^ 10.45 Luc. 22.27; Juan 13.12-15.
^ Davidpa Tsurin Davidpa Tsurin nirqa Tayta Dios kachamushqan Cristupaqmi nirqan. Tsayno nipäkurqan rey Davidpa miraqninkunapita Cristo yurinanpaq Tayta Dios promitishqa kaptinmi (2Sam. 7.10-16; Sal. 89.1-4, 19-37; 132.11-12; Isa. 11.1-10). Jesucristo salvakuq Cristo kashqanta tantiyarmi Davidpa Tsurin kashqanta nipäkurqan (Mat. 9.27; 12.23; 21.9; 22.41-46).
^ rabí Rabíqa Tayta Diospa palabranta yachaq y yachatsiq runami karqan. Jesucristo kawashqan witsanmi Tayta Diospa palabranta yachatsir markan markan rabíkuna puripäkurqan. Rabíkunawanmi wakin runakunapis yachakuyta munar puripäkurqan. Tsay runakunatami rabípa discïpulun kashqanta nipäkurqan. Jesucristupis rabími karqan (Juan 1.38; 3.2, 26; 4.31; 6.25).
