Bibliam yanapashqa jukläyana kawakuyänampaq

¿IMATAN yanaparqan punk niyanqan grüpupita nunata nuna mayinkunata kuyanampaq y pëkunapaq yarpachakunampaq? ¿Imatan Mëxicupita jövinta yanaparqan jukwan jukwan oqllanakuyta dejanampaq? ¿Imanirtan biciclëtata alli manejanqampita reqishqa nuna carrërakunachö cörrirqannatsu? Pëkuna willakayämunqanta rikärishun.

“Mana respetakoq, allish tukoq y lïsu nunam karqä” (DENNIS O’BEIRNE)

YURIKUNQAN WATA: 1958

NACIONNIN: INGLATËRRA

MAS REQINAPAQ: PUNK NIYANQAN GRÜPUCHÖMI KARQAN

PUNTA KANQÄ: Papänïpa familian Irlanda nacionpita kaptinmi, wamrallaraq karqa Irlanda nacionpita catölicu karqä. Peru familiäqa atska kutim iglesiaman japalläta mandamaq y tsëqa manam gustamaqtsu. Tsënö kaptimpis, Diospa kaqta mas yachakuytaqa munaqmi kä. Tsëmi cada paqas padrenuestruta rezaq kä. Cämä jananchömi tsë oracionchö ninqankunaman pensaq kä.

Jövinna karqa rastafäri niyanqan grüpupitam masta musyëta munarqä. Nazi niyanqan grüpupa contran kaqkunapitapis musyëta munarqämi. Tsënö kaptimpis, punk niyanqan grüpuchö rurayanqanmi masqa gustamarqan. Cäsi llapan junaqmi drogakoq kä, masqa marihuäna niyanqanwan. Alläpam upyaq kä, vïdätam peligruman churaq kä y manam wakinkunapaq ichikllapis yarpachakoqtsu kä. Manam jukkunawan juntakoqtsu kä, manam fötukunata tomayämänanta munaqtsu kä y imatapis yachatsimänan kaptinllam piwampis parlaq kä. Ruranqäkunaman yarparmi cuentata qokü, mana respetakoq, allish tukoq y lïsu nuna kanqäta. Amïgükunallatam alli trataq kä y pëkunallawanmi alli kaq kä.

20 watayoq këkarmi Bibliapita masta musyëta munarqä. Drögakunata rantikoq amïgümi carcelchö këkarnin Bibliata leyir qallashqa kanaq. Juk junaqmi religionkunapita, Iglesia Catölicapita y Diablu kë Patsachö imata ruranqampita alli unë parlayarqä. Bibliata rantïkurmi yachakur qallëkurqä. Amïgüwanmi Bibliata cada ünu leyiyaq kayä. Tsëpitanam yachakuyanqäpita parlayänäpaq juntakäyaq kayä y Bibliachö ninqanta yachakuyaq kayä. Atska killapam tsënö rurayarqä.

Bibliachö këkunata ninqantam yachakuyarqä: ushanan tiempuchöna kawëkanqantsikta, cristiänukunaqa Diospa Gobiernumpita alli noticiakunata willakuyänampaq kaqta, nunakuna rurayanqanman ni polïticaman mana mëtikuyänampaq kaqta, y alli portakunapaq Bibliachö shumaq consëjukuna kanqanta. Bibliachö rasumpa kaqta ninqantaqa segürum këkäyarqä, tsëmi alli kaq religiontapis tarita puëdiyanqäta pensayarqä. Peru mëqan alli kaq religion kanqantaqa manam musyayarqätsu. Mas reqishqa kaq religionkunachö rurayanqanmanmi pensayarqä. Peru polïticaman mëtikuyanqanta y imëka rurayanqanta rikarmi, Jesus yachatsikunqannö mana rurëkäyanqanta cuentata qokuyarqä. Tsë religionkunaqa manam Diospa rikëninchö allitsu këkäyarqan, tsëmi mana alläpa reqishqa religionkunamanna pensar qallëkuyarqä.

Cada religionchö kaqkunatam Bibliachö ninqampita tapuyarqä. Bibliapita yachakushqana karmi, niyämanqankuna Diospa Palabranchö ninqanwan igualanqanta o mana igualanqanta musyëta puëdiyaq kayä. Juk religionchö nunakunawan parlarirqa, alli kaq religionchö kayaptinqa, pëkunata yapë rikëta munanäpaqmi Diosman mañakoq kä. Atska killapanam tukuyläya religionpita nunakunawan parlëkäyarqä. Tsënö kaptimpis, manam mëqan religionchö kaqkunapis Biblia ninqanwantsu tapuyanqäta contestayämarqan y manam mëqan grüpuchö kaqkunatapis yapë rikëta munarqätsu.

Ultimutanam Jehoväpa testïgunkunawan parlayarqä. Tapukuykäyanqäta tapuyaptïqa, pëkunaqa Biblia ninqanwanmi contestayämarqan. Niyämanqanqa Bibliachö yachakuyanqäwanmi igualarqan. Tsënam drögakunapaq y tabäcupaq Teyta Dios imata pensanqanta tapuyarqä (tsëkunapa respuestantaqa manam musyayarqätsu). Pëkunaqa yapëmi Bibliachö ninqanwan contestayämarqan. Tsëpitanam juntakäyanqan wayichö reunionman ëwayänäpaq quedayarqä.

Reunionman ëwëqa manam fäciltsu karqan. Wakinkunawan mana juntakuptïmi, alli vistishqa nunakuna shumaq saludayämaq shayämuptinqa gustamarqantsu. Imatapis logrëta munarlla shumaq saludayämanqanta pensarmi, reunionkunaman ëwëta munarqänatsu. Tsënö kaptimpis, alli kaq religionchö kayaptinqa pëkunawan yapë parlëta munanäpaqmi Diosman mañakurqä. Tsënö këkarmi Jehoväpa testïgunkunawan Bibliapita yachakuyta alläpa munarqä.

¿IMANÖTAN BIBLIA YANAPAMASHQA JUKLÄYANA KAWAKUNÄPAQ? Drögakunata dejanäpaq kaqta musyarmi, jinan höra drögakunata dejarqä. Peru atska kuti dejëta munarpis, tabäcutaqa manam dejëta puëdirqätsu. Wakinkunaqa cigärruta jitarirmi yapëqa fumayannatsu nir willayämaptinqa, noqatapis yanapëkamänampaqmi Jehoväman mañakurqä. Tsëpitaqa manam yapëqa fumarqänatsu. Cuentatam qokurqä Jehoväta imatapis cläru mañakunqantsikqa alläpa yanapakunqanta.

Imanö vistikunqäta y altsapäkunqätapis cambianämi karqan. Punta kutipa Salonta ëwaptïqa llapan aqtsämi shärëkarqan y azul colormi karqan, tsëpitanam anaranjädu colorman pintatsirqä. Letrakunayoq qara casacäwan y azul color pantalon jeanwanmi ëwarqä. Imanö vistikunqäta cambianäpaq Testïgukuna kutin kutin niyämaptimpis, “¿imanirtan imanö vistikunqätaqa cambiashaq?” nirmi pensaq kä. Tsëpitanam 1 Juan 2:15-17 ninqanman pensarqä, tsëchömi kënö nin: “Ama kë munduchö nunakunata ni kë munduchö kaqkunata kuyayëtsu. Pï nunapis kë munduchö nunakunata kuyarqa, manam Teytata kuyantsu”. Imanö vistikunqäwanqa kë munduchö kaqkunata kuyëkanqätam rikätsikuykarqä, tsëmi Diosta kuyanqäta rikätsikunäpaqqa imanö vistikunqäta cambianä karqan, y tsënömi rurarqä.

Puntataqa Testïgukunalla reunionkunaman ëwanäta munayanqantam pensarqä. Peru tsëpitaqa Hebrëus 10:24, 25 ninqanchömi yachakurqä kikin Teyta Dios reunionkunam ëwanantsikta munanqanta. Llapan reunionkunaman ëwanqä y wawqi panikunata mas reqinqämi yanapamarqan, Jehovällatana sirwinäpaq änikur bautizakunäpaq.

¿IMAKUNACHÖTAN YANAPAMASHQA? Pëwan amïgu kanapaq Jehovä imanö yanapamanqantsikman pensarqa alläpam kushikü. Llakipäkoq y kuyakoq kanqanmi yanapamashqa noqapis pënö këta munanäpaq y tsurin Jesucristu ruranqannölla kawanäpaq (1 Pëdru 2:21). Dios munanqannö kawanäpaq kallpachakuykarpis manam jukläya këtaraqtsu wanä. Yachanëpaq y kuyakoq kanäpaqmi kallpachakurqö. Warmïta y tsurïtapis Cristu ruranqannölla tratanäpaqmi kallpachakü, y cristiänu mayïkunapaqpis yarpachakümi. Cristunö kanäpaq kallpachakunqämi yanapamashqa, kikïta respetakunäpaq, kuyakunäpaq y nuna mayïkunata kuyanäpaq.

“Shumaqmi tratayämarqan” (GUADALÜPE VILLARREAL)

YURIKUNQAN WATA: 1964

NACIONNIN: MËXICU

MAS REQINAPAQ: JUKWAN JUKWANMI OQLLANAKOQ

PUNTA KANQÄ: Noqa, y joqta wawqïkuna y panïkunaqa, Mëxicuchö Hermosïllu niyanqan markachömi winayarqä. Tsë markachö nunakunaqa alläpa waktsam kayan. Papänïqa wamrallaraq këkaptïmi wanukurqan, tsëmi mamänïlla llapäkunata manteniyämarqan. Tsënö wamrallaraq këkarmi gastukunawan yanapakunäpaq trabajar qallarqä. Tsënö kaptimpis, zapatuta rantiyänäpaq qellënïkuna mana kaptinmi, cäsi imëpis qala chakilla trabajaq ëwaq kä. Tsë markachö wakin nunakunanömi noqakunapis taksha wayillachö kawayarqä.

Tardiyaq trabajarmi mamänïqa mana alli nunakunapita cuidayämëta puëdeqtsu. Joqta watayoq këkaptïmi 15 watayoq jövin violamarqan, y atska tiempupam tsënö ruramarqan. Tsërëkurmi ollqukuna gustamanqan allilla kanqanta pensarqä. Yanapayämänanta munar doctorkunawan y sacerdötikunawan parlaptïqa, alli këkanqäta y ollqukuna gustamanqanqa allilla kanqantam niyämarqan.

14 watayoq këkarmi ollqukuna gustamanqanta willakurqä. 11 watapam tsënö karqä y atskaq ollqu mayïkunawanmi oqllanakurqä. Aqtsa rutuyta yachakurirmi aqtsata rutur trabajanäpaq localta kicharqä. Tsënö kaptimpis, manam kushishqatsu kawarqä, imëka sufrimientupam pasarqä y atska kutim traicionayämarqan. Mana allita rurëkanqätam cuentata qokur qallëkurqä, y “¿mëllachöpis kantsuraq allita ruraq y alli shonquyoq nunakuna?” nirmi pensaq kä.

Tsënö këkarmi Bibliapita yachakurir Jehoväpa testïgun kanampaq bautizakushqa panïta yarpärirqä. Pëqa imakunata yachakuykanqantam willamaq, peru noqaqa manam cäsoqtsu kä. Tsënö kaptimpis, panï imanö kanqan y qowanwan o runanwan imanö kawakuyanqanmi alläpa gustamaq. Panïwan cuñädüqa kuyanakuyaqmi, shumaqmi tratanakuyaq y respetanakuyaqmi. Tiempu pasariptinnam Testïgu warmiwan Bibliapita yachakur qallëkurqä. Qallananllachöqa manam rasumpa yachakuyta munartsu yachakurqä, peru tsëpitaqa jukläyanam karqan.

¿IMANÖTAN BIBLIA YANAPAMASHQA JUKLÄYANA KAWAKUNÄPAQ? Testïgukunapa reunionninkunaman ëwarmi wakinkunapita jukläya kayanqanta cuentata qokurqä. Wakin nunakunaqa noqapitam burlakuyaq, peru pëkunaqa manam tsënötsu kayarqan. Tsëpa rantinqa, kushishqam saludayämarqan y shumaqmi tratayämarqan. Tsëmi pëkunawan këkarqa alli sientikoq kä.

Reunionninkunaman ëwar rikanqätam asamblëankunaman ëwarpis rikarqä. Tsëchömi rikarqä jatun reunionkunachöpis, panïnölla alli y limpiu shonquyoq kayanqanta. Tsëmi “¿pëkunatsuraq kayan unëpitana ashikanqä alli y humildi nunakuna?” nir pensarqä. Kuyakoq, unïdu kayanqan y llapan tapunqäta Bibliawan contestayämanqanmi alläpa gustamarqan. Cuentatam qokurqä Diospa Palabran ninqanta cäsukur shumaq kawakuyanqanta. Tsë religionchö këta munarqa imëkachömi cambianä karqan.

Noqaqa warminömi portakoq kä, tsëmi imanö kanqäta pasëpa cambianä karqan. Imanö parlanqäta, imanö purinqäta, imanö vistikunqäta, imanö naqtsakunqäta, amïgukunata y maskunatam cambianä karqan. Unë amïgukunaqa kënömi niyämaq: “¿Imanirtan tsëkunata rurëkanki? Allim unë kanqëkinö këkarqëki. Ama Bibliapita yachakur sïguitsu. Qampaqa manam imëkipis faltantsu”. Tsënö kaptimpis, ollqu mayïkunawan oqllanakuyta dejëmi mas difïcilqa karqan.

Bibliachö 1 Corintius 6:9-11 ninqanqa shonqüyaqmi charqan, y cambiëta puëdinqäta musyanäpaqmi yanapamarqan. Tsëchömi kënö nin: “¿Manaku musyayanki mana allita ruraqkunaqa Diospa Gobiernunta mana chaskiyänampaq kaqta? Ama engañayäshunëkita dejayëtsu. Oqllanakur melanëpaqkunata ruraqkuna, santukunata adoraqkuna, mana majanwan oqllanakoqkuna, ollqu mayinkuna oqllayänanta permiteqkuna, ollqu mayinkunata oqllaqkuna[qa...] manam Diospa Gobiernunta chaskiyanqatsu. Tsënö kaptimpis, wakinnikikunaqa tsënömi kayarqëki. Peru [...] limpiuyätsishqa[m] kayarqunki”. Cambiukunata rurayänampaq unë nunakunata yanapanqannömi Jehoväqa noqatapis yanapamarqan. Imanö kanqäta cambianäpaqqa atska watakunaran pasarqan y alliran kallpachakurqä, peru Testïgukuna consejayämanqan y shumaq tratayämanqanmi alläpa yanapamarqan.

¿IMAKUNACHÖTAN YANAPAMASHQA? Kananqa casädunam kä y Bibliachö ninqannö kawanampaqmi jukllëlla wamräta yachatsiyä. Kananqa manam unënötsu kä. Vïdäta cambiarmi mëtsika bendicionkunata y shumaq cargukunata chaskirqö. Kananqa anciänum kä y Diospa Palabrampita yachakuyänampaqmi atskaq nunakunata yanaparqö. Vïdäta cambianqäta rikarmi mamänïqa Bibliapita yachakur qallëkurqan y tiempuwanqa Testïgu kanampaqmi bautizakurqan. Jukwan jukwan kakoq panïpis vïdanta cambiarmi Jehoväpa testïgun tikrarqan.

Mana cambianäpaq niyämaq wakin nunakunapis, mas alli kawakunqätam cuentata qokuyashqa. Noqaqa musyämi imanir cambianqäta. Yanapayämänampaq doctorkunaman ëwaptïpis manam allitsu consejayämarqan, peru Jehoväqa rasumpam yanapamashqa. Mana väleqnö sientikuykaptïpis, noqachö alli kaqta rikarmi pacienciayoq y kuyakoq kanqanta musyatsimashqa. Alläpa kuyakoq y yachaq Diosnintsik noqaman pensanqan y mas alli vïdata änimanqanmi cambianäpaq yanapamarqan.

“Japallämi sientikurqä y manam kushishqatsu karqä” (KAZUHÏRU KUNIMÖCHI)

YURIKUNQAN WATA: 1951

NACIONNIN: JAPON

MAS REQINAPAQ: BICICLËTAWAN CÖRRIYANQANCHÖMI IMËKANÖPA GANËTA MUNAQ

PUNTA KANQÄ: Japonchö prefectüra de Shizuoka ninqanchö këkaq barcukuna chäyänan tranquïlu markachömi winarqä. Familiachöqa puwaqmi kayarqä, y llapäkunam taksha wayillachö kawayarqä. Papänïqa biciclëtakunatam rantikoq y wamrallaraq kaptïqa biciclëtawan cörriyanqan carrërakunamanmi pushamaq, tsëmi noqapis biciclëtawan cörrita munarqä. Biciclëtawan cörrichö profesional kanäta munarmi, papänïqa 14 watayoqllaraq këkaptï yachatsimar qallëkurqan. 16 watayoq kanqäpita 18 watayoq kanqäyaqqa, entëru nacionpita cörriyanqan carrërachömi kima kuti seguïdu ganarqä. Juk universidäpitam tsëman estudiaq ëwanäpaq niyämarqan, peru carrërakunapaq yachatsikuyanqan escuëlaman ëwanäpaqmi decidirqä. 19 watayoq këkarqa biciclëtawan cörrichömi profesionalna karqä.

Tsë tiempuqa Japonchö biciclëtawan cörreqkunapita mas alli cörreqmi këta munarqä. Familiä tranquïlu y següru kawakunampaqmi atska qellëta ganëta munarqä, tsëmi alläpa entrenaq kä. Mëtsika ejerciciukunata ruranqä o carrërachö këkaptï imapis qelanätsimaptinqa, “qamqa biciclëtawan cörrinëkipaqmi yurirqunki, manam qelanänëkitsu” nirmi pensaq kä. Ichik tiempullachönam premiukunata ganar qallëkurqä. Cörrir qallanqä wataqa, wakinkunapita mas alli kaptïmi tsëllaraq cörreqkunapaq premiuta entregayämarqan. Qateqnin kaq watanam, Japonchö pï mas alli cörreq kanqanta musyayänampaq mas alli kaqkuna cörriyanqan carrërachö cörrirqä. Tsëpitaqa joqta kutichömi segundu puestuchö quedarqä.

Alli tsarakuptï y wakinkunapita mas carrërakunata ganaptïmi, Locomotöra de Tokai nir reqiyämarqan (Tokaiqa Japonchö juk markapa jutinmi). Imëkanöpa ganëta munaptï y carrërachö pitapis mana llakipaptïmi wakin cörreqkunaqa alläpa mantsayämaq. Mas qellëta ganarmi, llapan munanqäta rurëta puëdeq kä. Juk wayita, ejerciciuta ruranäpaq mas alli kaq mäquinakunata y juk nacionman mandayanqan cärrutam wayïpa chaninchönö rantirqä. Shamoq tiempuchö tranquïlu kawakuyänäpaqmi wayikunata y chakrakunata rantirqä y qellënïta churakurqä.

Tsënö kaptimpis, japallämi sientikurqä y manam kushishqatsu karqä. Tsë tiempupaqqa casäduna y kima tsuriyoqnam karqä. Warmïwan y tsurinkunawanqa imallapitapis jinan höram cölerakoq kä. Tsëmi cäräta rikarlla imanö këkanqäta musyëta yachakuyarqan.

Juk junaqmi warmïqa Jehoväpa testïgunkunawan Bibliapita yachakur qallëkurqan y imëkachömi cambiarqan. Testïgukuna rurayanqan reunionman ëwanampaq kaqta nimaptinmi, llapäkuna ëwayänäpaq decidirqä. Bibliapita yachatsimänampaq juk anciänu wayïman shamunqan tarditaqa kananyaqmi yarparëkä. Yachakunqäqa shonquyaqmi chärirqan.

¿IMANÖTAN BIBLIA YANAPAMASHQA JUKLÄYANA KAWAKUNÄPAQ? Efesius 5:5 ninqanchö leyinqätaqa manam imëpis qonqashaqtsu. Tsëchömi nin, “oqllanakur melanëpaqkunata ruraqkuna, melanëpaq rurëkunata ruraqkuna y santukunata adoraq cuenta imatapis ërayëpa munaqkunaqa, Teyta Diospa y Cristupa Gobiernunchö ima herenciatapis mana chaskiyänampaq kaqta”. Cuentatam qokurqä biciclëtawan cörriyanqan carrërakunachöqa nunakuna apuestata rurayanqanta y imatapis ërayëpa munayanqanta. Tsëmi concienciächöqa allinatsu sientikurqä. Jehoväta kushitsita munarqa, tsë carrërakunatam dejanä karqan, y tsëta rurëqa noqapaqqa manam fäciltsu karqan.

Tsë wata imëkata lograshqa karmi, qateqnin kaq watapis tsënölla rurëta munarqä. Bibliapita yachakunqäqa yamë y tranquïlu sientikunäpaqmi yanapamaq, peru carrërakunachö cörrirqa manam tsënötsu sientikoq kä. Bibliapita yachakur qallanqäpitaqa kima kuti masllanam cörrirqä, peru shonqüchöqa tsë carrërakunachö cörritaran munëkarqä. Manam tsëllatsu, familiäta manteninäpaqqa manam maskunata rurëta yacharqätsu. Manam imata ruranäpaq kaqta musyarqätsu, y familiäkunapis manam Testïgu këta munanqäwan acuerdutsu kayarqan. Papänïqa mana allichö quedatsinqätam nimarqan. Alläpa yarpachakuptïmi pachä rurinchöpis herïda yurirqan.

Bibliapita yachakur sïguinqä y Testïgukunapa reunionninkunaman ëwanqämi, tsë tiempuchöqa alläpa yanapamarqan. Ichikllapa ichikllapam Diosman mas markäkurqä o yärakurqä. “Mañakunqäqa wiyëkullë y contestamänëkipaq kaqta següru kanäpaq yanapëkamë” nirmi Jehoväman mañakurqä. “Kushishqa kanapaqqa manam jatun wayitaraqtsu wanä” nirmi warmïpis ichik mas tranquïlu kanäpaq yanapamarqan. Ichikllapa ichikllapam Diospa kaqchö mas alliyarqä.

¿IMAKUNACHÖTAN YANAPAMASHQA? Mateu 6:33 textuchö Jesus ninqan rasumpa kanqantam cuentata qokurqö, pëmi kënö nirqan: “Diospa Gobiernunta puntata ashir y pëpa rikëninchö alli kaqta rurar sïguiyë, y wanayanqëkitaqa manam Teyta Dios faltatsimunqatsu”. Jesus ninqannömi kawayänäpaq ‘wanayanqäkunaqa’ imëpis faltayämashqatsu. Unë gananqäpita mënusllatana ganaptïpis, manam kë pasaq veinti watakunachö imatapis faltapakuyarqötsu.

Cristiänu mayïkunawan Jehoväta sirwir alli y kushishqa sientikurmi, junaqkuna pasanqantapis cuentata qokütsu. Familiäwampis mas allinam kawakuyä. Manam tsëllatsu, kiman tsurïkunawan warminkunapis llapan shonqunkunawanmi Jehoväta sirwiyan.