Imaymanatan ninku pipas wañupuqtinqa, ichaqa manan llapan nisqankuchu yanapawanchis. Wakinkunaqa yaqapaschá ninkuman “ama chay jina sientekuychu, ama waqaychu” nispa. Wakinkunataq ninkuman “chay jinapi tarikuspaqa atisqaykita waqay” nispa. Biblian ichaqa jujnirayta nin, kay tiempopi investigacionkunapas yanapanmi Bibliaq nisqanta.

Wakin llaqtakunapiqa mana allinpaqmi qhawarinku qharikunaq waqasqanta. Ichaqa, ¿p’enqakunachu jujkunaq rikusqan waqayta? Uma onqoymanta wakin especialistakunan ninku: “Waqaspaqa llakikuypi tarikusqankutan rikuchinku”, nispa. Chayraykun waqayqa yanapasunki wañuqniykimanta ama sinchita llakikunaykipaq. Llakikuyta sonqopi waqaychakuymi ichaqa onqochisunkiman. Bibliaqa manan ninchu “manan allinchu waqayqa otaq manan qharikunaqa waqanankuchu” nispaqa. ¿Yuyashankichu Jesusta pasasqanta? Payqa atiyniyoqmi karan wañusqakunata kausarichinanpaq, chaywanpas amigon Lázaro wañupuqtinqa jujkunaq rikusqanmi waqaran, manan p’enqakuranchu (Juan 11:33-35).

Qonqaylla wañurapuqtinkun astawanqa imataraq mana ruwayta atinkuchu. Wakinqa juj niraytan reaccionanku, ¿imarayku? Mayninpiqa respetasqanku runa mana allinta piensaspa imatapas rimaruqtin. Sudáfrica ladomanta Mike nin: “14 wataypi kashaqtiymi papay wañukapuran chaypin pastor anglicano niran: ‘Dosmi sumaq runakunata cielopi necesitan chaymi apakapun’, nispa. * Chay niwasqanmi nishutapuni sonqoyta k’iriran, noqaykuqa necesitaraykun papaytaqa. 63 watakunañan pasarun, ichaqa chay nisqanta yuyariqtiyqa nananraqmi sonqoy”, nispa.

Wakinqa juchachakunkun. Astawanqa pipas qonqaylla wañuruqtinmi ninman: “Kayllata kay jinata ruwayman karan chayqa, mana wañunmanchu karan”, nispa. Otaq yaqapaschá último kutita rimaspa discutiranku, chaywantaq astawanraq juchachakunku.

Sichus sinchita juchachakunki otaq renegasqapas kanki chayqa, ama sonqollaykipi chayta waqaychakuychu. Willakuy amigoykiman payqa yanapasunki entiedechisunki iman, chay jina sientekuyqa normal kasqanta. Biblian kayta niwanchis: “Tukuy tiempon amigoqa munakun, llaki-phutiy tiempopipas wayqe jinan khuyapayakun”, nispa (Proverbios 17:17).

Chay jina amigoqa Jehová Diosmi, paymanmi willakunanchis chay jinapi tarikuspaqa. Sonqoykita payman kichariy, payqa interesakunmi qanpi (1 Pedro 5:7). Chayta ruwanki chayqa ‘Diosmi thaj-kayta qosunki runakunaq mana aypay atisqan thaj-kayta’ (Filipenses 4:6, 7). Chaymantapas payqa simin qelqawanmi consolasunki. Allinmi kanman yanapaqniyki versiculokunata listapi churay, wakintataq umaykipi grabakuwaq (qhaway recuadrota). Chaykunapi  piensaymi yanapasunkiman tutakuna mana puñuypas kaqtin otaq sapayki sientekusqayki ratokunapi (Isaías 57:15).

Jackpa esposanqa manan unayraqchu wañukapun cáncer onqoywan, payqa 40 watanpin kashan. Mayninpiqa sinchi sapallanmi sientekun ichaqa Diosman orakuymi paytaqa yanapan. Paymi nin: “Dioswan rimaqtiyqa manan sapaychu sientekuni. Tutakunan rijch’aruni jinaspa manaña puñuyta atiniñachu. Ichaqa Bibliatan leeni nisqanpi ima piensani, chaymantapas Diosmanmi willani imayna sientekusqayta, chayraqmi tranquilo sientekuni. Chhaynapin yuyayniypas sonqoypas thaj niykun, jinan puñupuni”, nispa.

Vanessaq mamitanmi wañukapuran juj onqoywan, paytapas yanaparanmi oracionta ruwakusqan, paymi nin: “Sinchi llakisqa kashaspan mana thaniyta waqaq kani, jinaspa sapa kuti Diospa sutinta wajakuq kani. Payqa wajakusqayta uyarispan yanapallawaqpuni”, nispa.

Especialistakunan wañuqniyoqkunata consejanku, ama sinchita llakikunankupaqqa jujkunarayku imallatapas ruwapunankupaq. Chhaynapi llakikuyninku pisiyananpaq (Hechos 20:35). Chhaynapi tarikuq cristianokunataqa yanaparanmi jujkunapaq imallatapas ruwapuy, chhaynapi jujmanta kusisqa sientekunankupaq (2 Corintios 1:3, 4).