Agllashca temata ricungapaj

Gentecunaca tapunmi

Gentecunaca tapunmi

Gentecunaca tapunmi

Bibliapica ni maipipash na brindista ruranamandaca parlajunllu. Shinaca ¿imamandata testigo de Jehovacunaca na brindista rurana costumbretaca charin?

Gentecunaca punda punda tiempomandapachami cai brindista rurana costumbretaca charishca. Shinallata huaquin llactacunapica de diferente manerami cai brindis rurana costumbretaca ruran. Por ejemplo shujcunaca copata shujcunapa copahuan huactachishpami, salud nishpa, causaipipash ali richun nishpa, ali causaiguta charingui o shuj cosascunata nishpa brindistaca ruran. Ñacutin shuj gentecunaca ima shimicunatapash nishpa o copata jahuaman vichai alzashpami brindistaca ruran. Cai costumbretaca gentecunaca normaltami ricun. Pero testigo de Jehovacunaca chaicunata ama rurangapaca alipacha razongunatami charin.

Jesusta ali catijcunaca gentecuna ali causaiguta charichun y ali saludtapash charichunmi munapanchi. Ashtahuangarin punda tiempopi tiashca Cuerpo Gobernantepash congregaciongunaman shuj cartata escribishpaca, cartapa último partepica ali saludta charinguichi, ali capanguichi o ali yalipanguichi nishca shimicunatami escribishpa tucuchishca (Hechos 15:29, TNM). Shinallata punda tiempopi Taita Diosta ali sirvij runacunapashmi chai tiempocunapi tiashca reycunataca cashna nirca: ‘Ñuca amo jatun mandaj [...] para siempre causajuchunlla’, y shinallata “Jatun mandajlla, canga causaita causajupailla” nishpa (1 Reyes 1:31; Nehemías 2:3).

Shinapash brindista rurana costumbreca ¿maimandata llujshimushca? 1 de marzo de 1968​pi llujshishca La Atalaya revistapica, la Encyclopædia Britannica libropi nishcata japishpami brindismandaca cashna nirca: “Punda tiempocunapica yanga dioscunamanda y huañushcacunamanda brindista rurana costumbremi tiashca. Shinaca talvez más seguromi brindista ruranajuj horas ‘salud’ nina costumbreca llujshirianga. Shinallata griego gentecuna y romano gentecunapashmi paicunapa dioscunamanda nishpa imapash vinocunata regan cashca. Ashtahuanbash paicunapa yanga dioscunapa jatun ceremoniacunapicarin chai dioscunamanda y huañushcacunamandami brindista ruran cashca”. Shinallata “chai costumbrecunapica causaj gentecuna ali saludta charichun nishpami siempre brindista ruran cashcanga”.

Shinallata 1995​pi La obra International Handbook on Alcohol and Culture nishca libropipashmi brindismandaca cashna nin: “Brindista rurana costumbreca punda tiempomandapachami tian. Por ejemplo, gentecunaca paicunapa yanga dioscuna paicunata bendiciachun nishpami, paicunamanga ofrendacunata cushpa imapash vinocunata o gentepa yahuarta carana costumbreta charin carca. Shinallata ‘para siempre causangui’ o ‘a tu salud’ nishpami paicunapa dioscunataca oracionda ruran carca”.

Jehová Diosta sirvijcunaca punda tiempopi tiashca huaquin cosascunata o huaquin ruraicunataca nalicachishpaca na ricunllu. Bibliamanda parlaj shuj enciclopedia libropica, Bibliapi parlashca granada frutamanda parlashpami cashna nin: “Panda religionda catij gentecunaca granadas frutastaca como algo sagradomi charin cashca” nin. Shinallata punda tiempollatami Jehová Diosca paipa sirvijcunataca, sumo sacerdotepa ropa filopica granadas fruta adornota siranguichi nishpami mandarca. Shinallata Salomón rurashca templo huasipa columnacunatapash chai granadas frutata rurashpa churanguichi nishpami mandashca carca (Éxodo 28:33; 2 Reyes 25:17). Cutin anillo de bodamanda parlashpaca, shuj tiempoca anillo de bodatapashmi iglesiacunaca shuj significadohuan utilizan carca. Shinapash gentecunaca chaitaca na yachanllu. Chaimi gentecunaca anilloca ña cazarashca cashcata ricuchingapaj cashcatalla nin.

¿Imapash religioso cosascunapi vinota ufiashpa participanaca alichu can? Por ejemplo, Siquem llactamanda gentecunaca Baal shuti yanga diostami adoran carca. Y shuj punllaca Gedeonba churi Abimelectami shuj runacunahuan maldicinajurca. Paicunaca “paicunapaj dioscunapaj huasiman yaicushpami micushpa, ufiashpa Abimelec runataca, ima llaquipash japishpaca alichari canman ninajurca” (Jueces 9:22-28). Shinapash ¿Jehová Diosta ali sirvijca, chai nali runacunahuan ufiashpa, Abimelecta maldicichun nishpa shuj yanga diosta mañanmanllu carca? Na shina ruranmanllu. Shinallata shuj tiempopica ashtaca israelitacunami Jehová Diospa contra tucurca. Chaimi profeta Amosca paicunamanda parlashpa cashna nirca: “Maijan altar ladopi cashpapash siririnajun. Paicunapaj dioscunapaj huasipica, multashca vinotami ufianajun” (Amós 2:8). Shinaca ¿Taita Diosta sirvijca, chai yanga dioscunaman carashca vinotaca ufianmanllu carca? Na, no cierto (Jeremías 7:18). Shinaca ¿imatata yuyapangui? ¿Talvez Jehová Diosta sirvij runaca yanga dioscunata sirvijcunahuan tandanajushpa vino copata jahuaman fichai alzashpa pitapash causaipi ali richun nishpa o denoca paipa favorllata imatapash ruranmanllu? Na, no cierto.

Jehová Diospa sirvijcunapashmi maquicunata jahuaman fichai alzashpa Jehová Diostaca mañarca. Por ejemplo, “Salomonga, Mandaj Diospaj altar ñaupajpi shayarishpa, tandanajushca tucuilla israelcuna ricujta, jahua pachaman maquita chutashpa, cashna nijurca: “Israelcunata Mandaj Taita Dioslla, can Taita Diosman rijchajca [...] na tianllu. [...] Cai huasipi canda mañanajujtaca, cambashmi can causajuj jahua pachamanda uyapangui. Shina uyashpaca, juchacunata cungapangui”” nirca (1 Reyes 8:22, 23, 30). Shinallatami Esdras runagupash rurarca. “Esdrasca, Mandaj jatun Taita Diosta alicachirca. Shina alicachijpimi, tucui gentecuna maquita vichai churashpa: “¡Shina cachun! ¡Shina cachun!’ ninajurca. Shinallata alpapi cungurishpa ninanda llaquirishpami, Mandaj Diostaca alicachinajurca” nin (Nehemías 8:6; 1 Timoteo 2:8). Shinaca caipi maquicunata alzashpa mañashca israelitacunaca na suertepa nishpa yanga diosta mañashpachu shina rurashca (Isaías 65:11).

Cunan tiempocunapi gentecuna vino copahuan brindista rurashpaca maijan diostapash ayudahuai nishpa mañajujtashnaca na ricunllu. Shinapash vino copata imamanda jahuaman vichai churashpa brindan cashcatapash na yachanllu. Na yachashpapash chaicunataca ruranllami. Shinapash Jehová Diosta ali sirvijcunaca gentecuna imata rurajta ricushpallaca na chashnallata ruranachu can.

Shinallata testigo de Jehovacunaca na banderata saludanchichu o na shuj cosascunata rurashpa yapata alicachinchichu. Por ejemplo, gentecunaca chaicunata rurashpa, chai cosascunata adoranajujtashnaca na ricunllu. Testigo de Jehovacunaca gentecuna chaicunata ama rurachunga na obliganchichu, paicunataca respetanchimi. Pero shinapash ñucanchicunaca chaicunataca na ruranchichu. Shujcuna banderata saludanajujpi o shuj cosascunata ruranajujpi ama paicunata pingaichingapaca imata ruranatapash ali alimi pensarina canchi. Pero ima cajpipash gentecuna rurashcamandallaca ñucanchica na rurashunllu. Shina rurashpaca Jehová Diospa mandashcacunataca na ali pactachinajunchimanllu (Éxodo 20:4, 5; 1 Juan 5:21). Ashtaca gentecunaca brindista ruranataca normaltami ricun. Paicunaca yanga dioscunata ayudahuai nishpa mañanajujtashnaca na ricunllu. Pero chai ruraicunaca yanga dioscunata mañaillatami can. Chaimandami Jehová Diosta ali sirvijcunaca chaicunataca na rurapanchi (Éxodo 23:2).