1-3. Pheexiroosi mitto barra mayi ikkanna laino? Hakko hashsha mayi tuncu yiinosiyya?

 PHEEXIROOSI hashsha dambalu giddoonni laaqiꞌrate shelleggamanni no. Isi soojjaati widoonni xawaabbu caange laino daafira, ‘Duuꞌmo saaqqanni nookka?’ yee hedino. Seeda saate laaqiꞌranni keeshshino daafira, lowo geeshsha daafurino. Galiilu Baara hembeeltanni noo bubbe Pheexiroosira umu danancho farsha assitanni no. Dambalu yowolote daye gaꞌni kiiro kaatanno wayi Pheexiroosi shanshino. Ikkirono isi laaqiꞌra diagurino.

² Pheexiroosinna miillasi kawira daggu woyite, Yesuusa baaru qaccera agurte daggino. Insa hakko barra, Yesuusi shiima daabbonninna qulxuꞌmenni hudiꞌrinoha lowo kume ikkanno manna itisanna laꞌe kaꞌino. Mannu tenne lae Yesuusa moohisara hedino; isi kayinni poletiku coyira anga wodha dihasiꞌrino. Yesuusi rosaanosino togoo coyira eꞌannokki gede rosiisansara hasiꞌrino. Isi mannu noowiinni hoꞌlihu gedensaanni, rosaanosi yowolotenni baaraho kaꞌiidi qacce hadhanno gede kule, huuccatto assiꞌrara callisi ilaala haꞌri.—Maq. 6:35-45; Yohaannisi 6:14-17 nabbawi.

³ Rosaano umo noowiinni kaꞌu woyite, dukkaadurino agani uminsa taalo no; xa kayinni galchimi widoonni eara kae no. Kayinni insa baaru aana shiima geeshshalla hadhino. Bubbetenna dambalu luulatto kuꞌu yaannore kuꞌu macciishshannokki gede assitino. Pheexiroosi hakkawote duuchare hedanni nooha ikkara dandaanno.

4. Pheexiroosi kaajja lawishsha ikkinonkehu maa qeeꞌlate sharramino daafiraati?

⁴ Addanko Pheexiroosi heda dandaannohu lowo coyi no! Isi Naaziretete Yesuusinni xaadinku hakkawote lamu diri sae no. Pheexiroosi kageeshsha lowore rosino; ikkirono, xaano rosa hasiissannosiri lowori gate noosi. Isi albinni woyyino mancho ikka hasiꞌrino daafira, guficho ikkannosire lawishshaho huluullonna waajja qeeꞌlate sharramino; konni garinni  ninkera kaajja lawishsha ikkinonke. Hatto yineemmohu mayiraatiro hanni laꞌno.

5, 6. Pheexiroosi hiittoo heeshsho heeꞌranno?

⁵ Pheexiroosi Yesuusinni xaadino barra horo dihawanno. Isira “Kiristoosa anfummowe” yee umo hagiirsiisanno duduwo kulinosihu rodoosi Indiriyaasiiti. Pheexiroosi tenne macciishshihu gedensaanni, heeshshosi woꞌmunni woꞌma soorrantino.—Yoh. 1:41.

⁶ Pheexiroosi heeꞌrannohu, Galiilu Baara yinanni garbira aliyye qacce widoonni noohu Qifirinahoomi yinanni katamiraati. Isinna rodiisi Indiriyaasi, Zebidewoosi ooso Yaiqoobinna Yohaannisi ledo mitteenni qulxuꞌme woshshaaxxitanno. Pheexiroosi minaamasi ledo calla ikkikkinni ballosinna rodiisi Indiriyaasi ledo mitteenni heeꞌranno. Qulxuꞌme woshshaande kageeshshi maate towaaxxate, diinaggaawe loosa, wolqanna qarumma hasiissanno. Pheexiroosinna miillasi lame yowolo mereero woshshaado tugge, woshshaado amaddino qulxuꞌme goshooshshe fushshate woꞌnaaltanno gara hanni hedi; haammata hashsha konne looso loossanni mageeshshi geeshsha daafurtannoro heda dandaatto. Qoleno barra barra qulxuꞌme gari garinsanni babbaddanni, hirtanni, woshshaadonsa gophitanni, hattono hayishshitanni hossanno.

7. Pheexiroosi Yesuusi daafira maa macciishshino? Hakku duduwi lowo geeshsha hagiirsiisannoho yineemmohu mayiraati?

⁷ Qullaawu Maxaafi, Indiriyaasi Cuuaanchu Yohaannisi rosaancho ikkinota kulanno. Indiriyaasi, Yohaannisi duduwanno sokka abbe Pheexiroosira kulanno woyite isi quqquxame macciishshannoti dihuluullissannote. Mitto barra Indiriyaasi, Yohaannisi Naaziretete Yesuusa lae “Maganu Wiliiꞌlichi kuneeti” yaanna macciishshi. Indiriyaasi hakkawoyintenni Yesuusi rosaancho ikkino; qoleno, Mesihichu dayino yee konne hagiirsiisanno duduwo Pheexiroosira kulino! (Yoh. 1:35-40) Hakkawaro mitu 4,000 diri albaanni Edenete Addaaminna Heewani finqilihu gedensaanni, Maganu Yihowa mannu oosora addu hexxo aannohu baxxino sirchi daannota kule qaale eino. (Kal. 3:15) Indiriyaasi xa konni Gatisaanchinni yaano Kiristoosinni xaade kaino! Pheexiroosino Yesuusinni xaadara rahe mari.

8. Yesuusi Pheexiroosira fushshino suꞌmi mayi tiro afiꞌrino? Mitootu kuni suꞌmi Pheexiroosira dimalinoho yitannohu mayiraati?

⁸ Hakko barri geeshsha, Pheexiroosi suꞌmi Simiooniiti. Yesuusi kayinni iso seekke lae kae togo yiisi: “Ati Yoona beetti Simiooniiti. Kunni kaꞌa, Keefa (Pheexiroosi yaate) yinannihe.” (Yoh. 1:42) “Keefa” yaa “kincho” woy “jawa kincho” yaate. Yesuusi hatto yaasi masaalote. Isi, Pheexiroosi albillitte kinchu gedeeha yaano shashshafamannokkiha, muratinoha, hattono ammaꞌninanniha ikke Kiristaana kaaꞌlannota masaalanni no. Pheexiroosi kayi ani hattooho yee hedino ikka? Hedinoha dilawanno. Xaa yannara Wongeella nabbawannohu mitu manni nafa,  Pheexiroosi kinchu gede shashshafamannokki manchooti yee dihedanno. Mitootu Qullaawu Maxaafi Pheexiroosi daafira kulannore hendiro, isi ammaꞌninannikkihonna yiinotenni hosannokkiho yitanno.

9. Yihowanna Beettisi maa illachishshanno? Insa lao gara ikkitinota addaxxa hasiissannonkehu mayira lawannohe?

⁹ Hige Pheexiroosino laanfe noosi manchooti. Yesuusino tenne seekke afino. Ikkollana Yesuusi Annisi Yihowa gede, woꞌmanka woyite mannunniha dancha akata laꞌꞌanno. Isi Pheexiroosira lowohu danchu akati noosita wodanchino; qoleno tini dancha akattasi roore xabbe leeltanno gede kaaꞌlasira hasiꞌrino. Xaa yannarano Yihowanna Beettisi dancha akatanke illachishshanno. Ninke kayinni, danchu akati mama nooeha laꞌanno yine hendeemmoha ikkara dandaanno. Ikkirono, Yihowanna Yesuusi lao gara ikkitinota addaxxanna Pheexiroosi gede qajeelatenna woyyaawate maahoyye yaa hasiissannonke.—1 Yohaannisi 3:19, 20 nabbawi.

10. Pheexiroosi maa lainoha ikkara dandaanno? Ikkirono isi agure maaho higino?

¹⁰ Yesuusi hakkuyi gedensaanni sabbakara haꞌri woyite, Pheexiroosi ledosi haꞌrikki digatino. Hakko daafira, isi Yesuusi Qaanaho sargete jiliwa waa woyinete soorre umi maalale loosi woyite lainoti dihuluullissannote. Roorenkanni Pheexiroosi, Yesuusi Maganu Mangiste daafira duduwinota dhagge ikkitannotanna hexxo uyitanno sokka macciishshino. Ikkirono, isi Yesuusi ledo haꞌra agure qulxuꞌme woshshaaxxate higino. Ikkollana boodu agani gedensaanni, Pheexiroosi Yesuusi ledo galagale xaadino; hatte yannara Yesuusi iso woꞌma yanna ledosi sabbakanno gede koyisinosi.

11, 12. (a) Pheexiroosi hashsha hiittoo looso loosanni galino? (b) Pheexiroosi, Yesuusi rosiisanna macciishshi woyite mayyee hedinoha ikkara dandaanno?

¹¹ Pheexiroosi hashsha woꞌma beebba daafuranni galino. Isinna miillasi qulxuꞌme woshshaaxxitara woshshaadonsa baaru giddora duucha higge tugginoha ikkirono, mitte qulxuꞌmichono diamaddino. Pheexiroosi egennosinna dandoosi baala horoonsiꞌre, qulxuꞌme heedhanno yee hedino bayicho baala hasinoti dihuluullissannote. Qulxuꞌme woshshaaxxannohu wolu manninte gede, Pheexiroosino ‘Mayi wayi giddo qulxuꞌme noowa lae woshshaadoꞌya giddoralla eessiꞌro!’ yee halchinoha ikkara dandaanno. Kayi hatto yee heda roore caaccaawanno gedella assitannosi. Pheexiroosi qulxuꞌme woshshaadannohu boohaarate yee ikkikkinni minisi mannira sagale afiꞌrateeti. Jeefote, mitte qulxuꞌmichono amadikki mulla anganni fuli. Xa woshshaado hayishsha hasiissannosi. Hakko daafira, Yesuusi isiwa mari woyite isi woshshaado hayishshiꞌranni anga mitiiꞌme no.

¹² Hakkawote lowo manni Yesuusa dukkise, rosiisannore macca wore macciishshanni no. Mannu cifamino daafira, Yesuusi Pheexiroosi yowolo gidde yowolo baaru giddora qole shiqqi assanno gede kulisi. Yesuusi  yowolote aana heeꞌre rosiisannori dancha gede ikke macciishshaminsa. Pheexiroosino baaru qaccera noohu wolu manninte gede seekke macciishshanni no. Isi, Yesuusi soqqanshosita qara cuꞌmo ikkitinote Maganu Mangistere xawise rosiisanna macciishsha diceeꞌmino. Kiristoosi tenne jawaachishshanno sokka Israeelete gobba baalate duduwanno gede kaaꞌla lowo ayirrinyeeti! Kayi Pheexiroosi tennera kaaꞌla dandaanno? Hatto ikkiro maatesi hiitto ikke towaaxxanno? Pheexiroosira hakkawote hakku mitte qulxuꞌmichono amadikki gali hashshi qulli yiinosiha ikkara dandaanno.—Luq. 5:1-3.

13, 14. Yesuusi Pheexiroosira hiittenne maalale loosino? Pheexiroosi hiitto ikkiyya?

¹³ Yesuusi manna rosiise kaihu gedensaanni, Pheexiroosira togo yii: “Jaallakki ledo yowolo giddora shiqqi assitine qulxuꞌme amadate woshshaadoꞌne baaru giddora tugge.” Pheexiroosi kayi huluullamino daafira togo yii: “Rosiisaancho, hashsha woꞌma daafurre mitto qulxuꞌmichono diamandoommo; ati yiittoro kayinni woshshaado tugeemmo.” Pheexiroosi woshshaado xaallalla hayishshe kaino. Isi hakko iso qulxuꞌme anfannikkite hattee saatera galagale woshshaado baaru giddora tuga horo dibaxino! Ikkirono isi Yesuusi yiinore assino; hakkawote layinki yowolora noo miillasino qiphi asse woshshikki digatino.—Luq. 5:4, 5.

¹⁴ Pheexiroosi woshshaado goshooshita lowo geeshsha ayirritusi. Lowo geeshsha dhagge assiꞌre, noosi wolqa baalatenni goshooshe laꞌꞌanno woyite, woshshaadote giddo lowo qulxuꞌme shaaꞌmaltanni no! Hakkiinni Pheexiroosi layinki yowolora noo miillasi kaaꞌlitasira woshshiꞌri. Insa kaaꞌlitara dagguhu gedensaanni, kageeshshi qulxuꞌme mitte yowolo calla haadhannokkita wodanchitu. Lamente yowolora wonshituhu gedensaanni nafa lowo qulxuꞌme gattino; qoleno qulxuꞌme woꞌmiteenna lamenti yowolo itama hanaffu. Pheexiroosi tenne laita yaannori baisi. Isi, Kiristoosi maalale loosanna konni albaanni laino; xaati kayinni isira yee loosino maalaleeti. Ada qulxuꞌme woshshaadote giddora eꞌanno gede nafa assa dandaanno manchi no! Pheexiroosi tenne lae lowo geeshsha waajji. Hakko daafira guluphe Yesuusa togo yii: “Mooticha, ani cubbaataamohona anewiinni hoꞌli.” Pheexiroosi Maganu wolqanni togoo maalale loosannohu ledo hiitto ikke jaala ikka dandaanno?—Luqaasi 5:6-9 nabbawi.

15. Yesuusi, Pheexiroosi huluullamasinna waajjasi gara ikkitinokkita rosiisinosihu hiittoonniiti?

¹⁵ Yesuusi shaqqillunni togo yiisi: “Waajjitooti; kunni kaꞌa manna woshshaadattoha ikkatto.” (Luq. 5:10, 11) Hatti yanna Pheexiroosi huluullama woy waajja hasiissannosita diꞌꞌikkitino. Pheexiroosi ‘Qulxuꞌme woshshaaxxa agurummoro maateꞌya hiikkita ikka?’ yee yaadasi, hattono  loosino soꞌronna laanfesi hedanni waajjasi gara diꞌꞌikkitino. Yesuusi loosanni noo loosi mannu oosota albillittete heeshsho gudise soorrannoho. Soqqamannohuno “maarosi batiꞌra ikkitino” Maganiraati. (Isa. 55:7) Yihowa Pheexiroosira maalaamittetenna ayyaanaamittete hasattosi wonshannosi.—Mat. 6:33.

16. Pheexiroosi, Yaiqoobinna Yohaannisi Yesuusi hoodesi hadhara koyisinsata ma assitino? Insa doodhitinori wolere baalankare roorannoreeti yineemmohu mayiraati?

¹⁶ Yaiqoobinna Yohaannisi gede, Pheexiroosino Yesuusira bayichonko hajajamino. “Insa yowolonsa baaru qacce fushshituhu gedensaanni, woꞌmanka coye agurte Yesuusi hoode hadhu.” (Luq. 5:11) Pheexiroosi Yesuusanna Yesuusa soyino Magano addaxxino. Isi heeshshosi giddo wolu baalunkunni roorino doorsha doodhino. Xaa yannara huluullonna waajja qeeꞌle Maganoho soqqama doodhanno Kiristaanino  ammana noonsata leellishanni no. Insa konni garinni Yihowa addaxxino daafira horo diꞌꞌirraawanno.—Far. 22:4, 5.

17. Pheexiroosi, Yesuusi ledo xaadihu gedensaanni noohu lamu diri giddo ikkinoha hiikkoye hiikkoye coye hedinoha ikkara dandaanno?

¹⁷ Pheexiroosi Yesuusi ledo xaadihunni mitu lamu diri gedensaanni, tenne fooliishshora bitimaho xawinsinte gede, mitto hashsha Galiilu Baara bubbe hembeeltanna laaqiꞌranni no. Hige Pheexiroosi hakkawote maa hedanni nooro gunde dianfoommo. Isi hakkawote heda dandaannohu lowo coyi no! Hakkuyira albaanni Yesuusi Pheexiroosi ballo hursino. Ilaalu aanano sabbake kaino. Yesuusi rosiisino rosinnino ikko loosino maalalenni, Yihowa doodhino Mesihicha ikkinota duucha hige leellishino. Yanna saꞌanni hadhuta, Pheexiroosi mite laanfesi lawishshaho waajjanna huluullo mito geeshshano ikkiro qeeꞌlino. Isinni Yesuusi iso 12 soqqamaasinesi wido ikkanno gede doodhinosi! Ikkollana mulenni, Pheexiroosi waajjanna huluullo woꞌmunni woꞌma qeeꞌlinokkita huwatasi digattanno.

18, 19. (a) Pheexiroosi Galiilu Baari aana maa lainoro xawisi. (b) Yesuusi, Pheexiroosi xaꞌmiꞌrinore wonshinosihu hiittoonniiti?

¹⁸ Yanna, hashsha mite honse saatenni soodimaru geeshsha noote; hatte yannara Pheexiroosi baaru aana laaqiꞌranni heeꞌre, hedeweelcho mase jalli yii. Baaru aana haꞌrayi noorichi no! Aganu caange dambalu kaachishino wayi aana ubbeenna kalaqantino misileeti ikka? Hatto yinayikki gede, bae bae leellannore diꞌꞌikkino. Baaru aana waa kaxxe haꞌranni noo manchooti! Kuni manchi rosaanonniwa shiqqi yee dayita, sae haꞌrannoha lawinsa. Rosaano lowo geeshsha waajjite ekerate yite heddu. Hakkiinni hakku manchi, “Galfatte! Aneetina waajjitinoonte!” yiinsa. Kuni manchi ada Yesuusaati!—Mat. 14:25-28.

¹⁹ Hakkiinni Pheexiroosi, “Mootichaꞌya, ateetiro baaru aana haꞌranni atewa dayemmo gede hajajie!” yii. Pheexiroosi umi qara bashshino diassino. Tenne baxxitino maalale lae dhagge assiꞌrino daafira, isino ammanasi leellisha hasiꞌrino. Hakko daafira, isino wayi aana haꞌra hasiꞌrino. Hakkiinni Yesuusi amo yee koyisisi. Pheexiroosi yowolote midaadoonni hige dirre, hembeelamanni noo baari aana uurri. Hanni hakkawote Pheexiroosi baaru giddo itamikkinni waa kaxxe uurra dandii woyite hiitto ikkinoro hedi! Hakkiinni wayi aana qaafanni Yesuusiwa hige haꞌri woyite lowo geeshsha maalaꞌlinoti dihuluullissannote. Ikkollana, mulenni wolere heda hanafi.—Maatewoosi 14:29 nabbawi.

20. (a) Pheexiroosira hedosi bebbeehantinohu hiittoonniiti? Tini hiitto ikkanno gede assitinosi? (b) Yesuusi Pheexiroosira maa rosiisinosi?

²⁰ Pheexiroosi illesi Yesuusi aaninni hoola dihasiissannosi. Yihowa uyinosi wolqanni, iso hembeelamanni noo baari aana uurra dandaanno gede assinosihu Yesuusaati. Yesuusi hatto assinohu Pheexiroosi ammana laeeti. Kayinni Pheexiroosira hedosi bebbeehantu. Qullaawu Maxaafi,  “[Pheexiroosi] bubbete wolqa lae waajji” yaanno. Pheexiroosi lowo dambali yowolote gaꞌne higanno garanna waa iima qole kaachishanno gara hixamanye laiti, lowo geeshsha waajji. Isi hakkawote baaru giddo itame gatannoti leeltinosiha ikkara dandaanno. Waajjasi lexxituta, ammanasi ajjanni hadhu. Albillitte murata ikkanno daafira Jawa Kincho yine suꞌma fushshinoonnihu Pheexiroosi, ammanasi hembeelanteenna shiimu kinchi gede itama hanafi. Pheexiroosi waa daaha lowo geeshsha dandaannoha ikkirono, xa dandoosi diaddaxxino. Hakko daafira isi, “Mootichaꞌya gatisie!” yee raari. Yesuusino anga amade goshooshe fushshisi. Hakkiinni lamunku hakko wayi aana uurrite heedheennanni, Yesuusi mitto lowo geeshsha hasiisanno roso rosiisinosi; togo yiinosi: “Ati ammaꞌna xeꞌinohehu, mayira huluullamitto?”—Mat. 14:30, 31.

21. Huluullo gawajjitannonkehu hiittoonniiti? Huluullo qeeꞌla dandiineemmohu ma garinniiti?

²¹ Yesuusi, “Mayira huluullamitto?” yaasi garankolla! Huluullo wolqa huntankeranna gawajjitankera dandiitanno. Huluullammeemmoha ikkiro, ammananke hoshooshantaranna baꞌara dandiitanno. Hakko daafira, huluullo seekkine gargadha hasiissannonke! Tenne assa dandiineemmohu hiittoonniiti? Illachisha hasiissannonkere illachinsheeti. Waajjineemmo gede, hexxo mudhineemmo gedenna Yihowanna Beettosi illachinsheemmokki gede assannonkere hiincineemmoha ikkiro, huluullonke lexxitanni hadhanno. Hatteentenni Yihowanna Beettosi, hattono insa baxxannonsarira xaa geeshsha assitinore, xa assitanni noorenna albillitte assitannore illachinsheemmoha ikkiro, ammananke hoshooshshanno huluullo qeeꞌla dandiineemmo.

22. Pheexiroosi ammanatenni dancha lawishsha ikkinonke yineemmohu mayiraati?

²² Pheexiroosinna Yesuusi yowolo giddituhu gedensaanni, dambalu sunu sununni sammi yii. Galiilu Baari gudisame qaxaqaꞌa yii. Pheexiroosinna wole rosaano Yesuusa, “Halaalinta ati Maganu Beettooti!” yitu. (Mat. 14:33) Insa garbaho heedheenna duuꞌmo saaqqu woyite, Pheexiroosira galatu woꞌminositi dihuluullissannote. Isi waajjanna huluullama hasiissannosikkita rose kaino. Kayinnilla isira, Yesuusi yii gedeeha kinchu gede shashshafamannokki Kiristaancho ikkate woyyeessiꞌrannori lowori gate noosi. Ikkirono woyyaawanni haꞌratenna ayyaanaamittetenni lophate murciꞌre kaino. Atino hatto murciꞌrootto? Pheexiroosi ammanatenni dancha lawishsha ikkinonketa ammanattoti dihuluullissannote.