1-2. Ka unô vea fatyô u wasen orhenen Bibilo nana za hemen a kuma u eren batisema?

KWASE ugen ken tar u Fiji, u i yer iti na ér Amy yô, kaa ér: “Yange m ngur henen Bibilo yô, akaa a m lu henen ken Bibilo la doom, shi m fa je mer ka mimi je ne. Nahan kpa, lu shighe u m va hii kohol imôngo vea anmgbianev mba nomso man mba kasev la, m hii u geman uma wam shi m za hemen zan zan m kuma u a erem batisema ye.” Kwagh u Amy ne tese se kwagh u injaa ugen. Ashighe kpishi ka iwasen i orhenen Bibilo nan zough a mi hen mbagen ken tiônnongo la ka i wase nan, nan za hemen nan kuma u a er nan batisema ye.

² Hanma orpasenkwagh nana fatyô u wasen mba hev u van ken tiônnongo. (Ef. 4:16) Pania ugen u a lu ken icile i Vanuatu, i yer un ér Leilani yô, kaa ér: “Or tsahan wan tswen ga. M nenge mer tom u geman ior hingir mbahenen la kpa kape u lu je la. Ka tiônnongo jimin cii ka a wase u van a or ken mimi ye.” Mbayev kpaa, ka mbamaren kua anmgbianev mba hen tsombor man azende aa tsombor la kua atica a ken makeranta cii ka ve kohol ve tsaha wanye nan vese nan hingir organden ye. Ka ve er kwagh ne sha u taver wanye la ishima shi tesen nan akaa a injaa aa wase nan yô. Mbapasenkwagh kpaa, vea fatyô u wan mbahenen Bibilo kwagh shi taver ve ishima shi veren ve ikyav i dedoo i ia wase ve, vea za hemen a kuma u eren batisema je la.—Anz. 15:22.

3. Ka nyi u hen ken kwagh Ana man Dorin man Leilani ve ôr laa?

³ Er nan i doo u orpasenkwagh u nan lu henen Bibilo a or, nana lumun iwasen i mba ken tiônnongo vea na orhenen Bibilo laa? Nenge ase kwagh u anmgbian u kwase Ana, u a lu ikpur pania ken tar u Moldova a ôr ne. A kaa wener, “Ka i gba u a wase orhenen Bibilo  kpoghuloo ve nana via ken jijingi ye, man kwagh ne ka tom u or môm ga.” Anmgbian u nomso ugen u i yer un ér Dorin, un kpa a lu ikpur pania ken tar shon yô kaa wener, “Ashighe kpishi mbapasenkwagh mbagen ka ve ôr kwagh a kôr orhenen Bibilo ken ishima man i lu kwagh u mo iyol yam ma m tse ma m hen sha mi ga yô.” Leilani u i vande ôron kwagh na la shi ôr ityôkyaa igen i i ne ve i doo u se lumun ser mbagenev kpa ve wase orhenen Bibilo yô. A kaa ér, “Orhenen Bibilo ka nana nenge er nan doo anmgbianev mba nomso man mba kasev ishima shi ve we nan ikyo yô, kwagh la a wase nan u fan je ér se mba ior mba Yehova jim jim.”—Yoh. 13:35.

4. Ka nyi se lu timen sha mi ken ngeren nee?

⁴ Nahan kpa, alaghga u pine wer, ‘Me er nan ve me wase orhenen Bibilo nana za hemen zan zan nana kuma u eren batisema er i lu mo m henen Bibilo a nan ga nee?’ Hegen se time sha kwagh u se fatyô eren shighe u orpasenkwagh nan kaa a vese ér se za ver nan nana hen kwagh a or yô, man kwagh u se fatyô u eren zum u orhenen Bibilo la nan hii u van mbamkombo yô. Shi se nenge er mbatamen vea fatyô u wasen orhenen Bibilo nana kuma u eren batisema yô.

5. Ka nyi i doo u u er shighe u or nan lôhô u ér u za ver nan nana hen Bibilo a oro?

⁵ Shighe u i tem u henen Bibilo a or yô, ka orpasenkwagh u nan henen Bibilo a or la jighilii i lu tom u nan u wasen orhenen Bibilo shon u kaven Mkaanem ma Aôndo ye. Aluer or u i lu orhenen Bibilo u nan la kaa ér u za ver nan yô, tôô wer u ngu ikyartom tsô. Tom wou yô, ka u wasen nan tseegh. (Orpa. 4:9, 10) Kpa u er nan ve u lu ikyartom i dedoo shighe u i tem u henen kwagh a oro?

6. U dondo kwaghwan u ken Anzaakaa 20:18 la, shighe u or nan kaa ér u za ver nan nana hen kwagh a or nena?

⁶ Wa iyol sha kwaghhenen la. Hiihii yô, pine orpasenkwagh u i lu orhenen Bibilo u nan la, nana pande a ôr u kwagh u or shon kpuaa. (Ôr Anzaakaa 20:18.) U fatyô u pinen wer: “U fa kwagh u orhenen Bibilo la nena? Ka itinekwagh i nyi u lu za henen kwagh a nan sha mi? Ka nyi u soo wer nana zua a mi ken kwaghhenen shono? Kwagh ngu u i doo u me er shin me ôr, gayô me palegh u eren shin ôron zum u se tem u henen kwagh a nan yôô? Ka nyi nahan me fatyô u eren sha u taver orhenen Bibilo la ishima u vesen ken jijingi?” Ka mimi, orpasenkwagh la nana ôr u akaamyer aa orhenen Bibilo la ga, kpa akaa a nana ôr u la aa fatyô u wasen. Kwase mishen ugen u i yer iti na ér Joy yô, ka a lam sha ambaakaa ne vea or u a kaa ér nana za ver un vea hen Bibilo a or yô. A kaa ér: “Iliam ne ka i wase or u m dugh kwaghpasen vea nan la, kwagh u orhenen Bibilo la a hemba gban nan ishima, shi nan fa kwagh u nana ôr ve una wase orhenen Bibilo la yô.”

7. Aluer or lôhô u ér ne za hen kwagh a or yô, er nan i doo u u wa iyol sha kwaghhenen shono?

⁷ Aluer or kaa ér u za ver nan nana hen kwagh a or yô, hemba doon u u vande wan iyol sha kwagh u i gbe u a za hen la. (Esera 7:10) Anmgbian Dorin  u se vande ôron kwagh na la kaa ér: “Or u m lôhô nan mer se za hen kwagh a or la, ka nana wa iyol sha kwaghhenen shon nahan i doom kpen kpen. Shi ka sea za yô, nan ôr kwagh u una wase orhenen Bibilo la yô.” Heela tseegh ga, orhenen Bibilo la ka nana nenge er ne cii ne we iyol tsembelee yô, ne ver nan ikyav i dedoo i nana dondo yô. Aluer u fatyô u wan iyol sha kwagh u i lu u a za hen la vindi vindi ga kpa, nôngo fa akaa a vesen a i gbe u a ter ken kwaghhenen shon la.

8. Shighe u or nan lôhô u ér ne za hen Bibilo a or yô, u er msen nena ve una kôr orhenen Bibilo la ken ishima?

⁸ Ka i gba hange hange u a er msen cii ve a hii u henen kwagh a or ye. Nahan vande henen sha kwagh u a kaa ér u er msen ve u ôr yô. U er nahan yô, msen la una hemba kôron orhenen Bibilo la ken ishima. (Ps. 141:2) Hanae u a lu ken tar u Japan yô, ka a umbur mbamsen mba anmgbian u kwase ugen u yange a za vea anmgbian u kwase u henen Bibilo a na la yange a er yô. A kaa ér: “Yange m nenge er Yehova doo un ishima kpishi yô, nahan mo kpa m soo u lun er un nahan. Yange una er msen una terem nahan m fa je mer m doo un ishima.”

9. Yakobu 1:19 pase ér, u er nan ve u lu ikyartom i injaa shighe u i ze u henen Bibilo a oro?

⁹ Wase or u nan lu henen Bibilo a or la. Anmgbian u kwase ugen u a lu ikpur pania ken Najeria, i yer un ér Omamuyovbi yô, kaa ér: “Ikyartom u injaa ka nan kegh ato zulee shighe u i lu henen kwagh a or yô. Ka nana seer kwagh kpa, nan seer sha inja shi nan lamen kpishi ga, ka nan fa je ér ka orpasenkwagh u i lu orhenen Bibilo u nan la nan lu hemen ye.” Ka hanma shighe i doo u u ôr kwagh, man ka nyi i doo u u ôrôô? (Anz. 25:11) Zum u orpasenkwagh la nan lu lamen a orhenen Bibilo yô, kegh ato zulee. (Ôr Yakobu 1:19.) Aluer u er nahan yô, u fa shighe u i doo u u wa zwa yô. Nahan kpa, gba u u hen sha kwagh u u soo u ôron la cii ve u ôr ye. U tesen ikyav yô, de lamen kpishi ga, shi de nyer orpasenkwagh la sha zwa shighe u nan lu tan iwanger sha kwagh ga shi de za hiin kwagh ugen kposo va nyôron a mi ken kwaghhenen la ga. Kpa u fatyô u ôron kwagh tiônôô shin tesen ikyav gayô pinen mpin u una seer tan iwanger sha kwagh u i lu lamen sha mi la wang yô. Ashighe agen je yô, alaghga u nenge wer u ngu a kwagh u seer sha kwaghhenen la kpishi ga. Kpa aluer u wuese orhenen Bibilo la shi u tese wer kwagh u nan gba u ishima tseegh kpa, kwagh la una wase nan kpishi u seer vesen ken jijingi.

10. Akaa a a er u ken uma la aa fatyô u wasen orhenen Bibilo nena?

¹⁰ Ôr ve akaa a a er u ken uma yô. Aluer gba sha mi yô, sav ôron orhenen Bibilo la er yange u fa mimi yô man er u hembe ma mtaver, shin er Yehova a wase u yô. (Ps. 78:4, 7) Alaghga kwagh u u ôr la una wase orhenen Bibilo la kpen kpen. Alaghga una taver jighjigh u nan shin una taver nan ishima nana za hemen zan zan nana kuma u eren batisema. Shi alaghga kwagh la una tese nan er nana hemba ma mtaver u nan lu nôngon a mi yô. (1 Pet. 5:9) Gabriel u a lu pania ken tar u Brazil  yô, umbur kwagh u yange wase un shighe u lu henen Bibilo la yô. A kaa ér: “Yange anmgbianev ve ôr akaa a a er ve ken uma yô, nahan akaa la wasem, m mase kaven er Yehova ka a fa mbamzeyol mba se tagher a mi yô. Shi er yange ve hemba mbamtaver mban nahan, mo kpa me fatyô u hemban ve.”

11-12. Er nan i doo u se ngohol orhenen Bibilo sar sar shighe u nan ve mkombo?

¹¹ Cii ve orhenen Bibilo nana kuma u a er nan batisema yô, gba u nana zaan mbamkombo mba tiônnongo hanma shighe. Kwagh la una wase nan. (Heb. 10:24, 25) Ka keng orpasenkwagh u nan henen Bibilo a or la nana lôhô orhenen Bibilo shon mkombo sha kwa u hiihii. Zum u nan ve yô, se cii se fatyô u taver nan ishima ser nana za hemen u van mbamkombo ken Iyou i Tartor. Ka sha nyi igbenda nahan se fatyô u eren kwagh nee?

¹² Ngohol nan sar sar. (Rom. 15:7) Aluer se ngohol nan sar sar yô, a hemba maan nan iyol u hiden shi van mkombo ken Iyou i Tartor. Sugh nan sar sar shi ôr nan iti you, kpa er kwagh ne sha gbenda u ishima ia za nan iyol ga yô. De gbe kuren ikyaa tsô wer orgen vande sughun nan ga. Lam a nan, sha ci u alaghga or u nan henen Bibilo a nan la nan ngu a va ga, shin nan ngu eren ma kwagh ugen ken Iyou i Tartor. Kegh ato a nan zulee shi tese wer kwagh u nan gba u ishima. Aluer u ngohol orhenen Bibilo sar sar yô, kwagh la una wase nan nena? Nenge ase kwagh u anmgbian ugen u i yer un ér Dmitrii, u yange er batisema anyom kar kpuaa maa hingir orshiren tiônnongo la. A ôr kwagh u yange un za mkombo kwa hiihii ve er yô. A kaa ér: “Yange m tile ken won, lu cier mo iyol u nyôron ken Iyou i Tartor man anmgbian ugen nenge a mo man va kua a mo se nyôr ken atô. Ior kpishi va, va sughum. Yange kpiligh mo iyol kpen kpen. Kwagh la yange doom je yô, lum er hanma iyange yô i lu mkombo nahan. Kwagh u za hemen ken Iyou i Tartor ne lu kwagh u m vande nengen a mi ijiir i môm i môm ga yô.”

13. Ka sha nyi gbenda nahan ieren you i dedoo ia wase orhenen Bibilo?

¹³ Ver ikyav i dedoo. Ieren you i dedoo ia na orhenen Bibilo nana fa je ér ka mimi je ne. (Mat. 5:16) Anmgbian ugen u a lu pania ken tar u Moldova, i yer un ér Vitalii yô, kaa ér: “Yange m nenge ieren i mbagen ken tiônnongo kua mlu ve man gbenda u ve henen kwagh la. Nahan kwagh la wasem u lun a vangertiôr mer kwaghaôndo u Mbashiada mba Yehova ka u mimi.”

14. Ikyav you i dedoo ia fatyô u wasen or u vesen ken jijingi nena?

¹⁴ Cii ve orhenen Bibilo nana kuma u a er nan batisema yô, gba u nana lu eren akaa a nan lu henen la. Man ashighe kpishi kwagh ne ka i lu zange ga. Kpa orhenen Bibilo ka nana nenge er u lu dondon akaawan a Bibilo ve a wase u yô, nan kpa kwagh la mgbegha nan u dondon ikyav you la. (1 Kor. 11:1) Nenge ase kwagh u anmgbian u kwase Hanae u se vande ôron kwagh na la. A kaa ér: “Yange anmgbianev mba nomso man mba  kasev eren akaa a m lu henen la. Nahan mo kpa m nenge er me fatyô u taver mbagenev ishima shi den ve kwaghbo man er me fatyô u eren kwagh a ve sha dooshima yô. Ka ve ôron akaa a dedoo sha iyol i mbagenev. Nahan mo kpa m soo u dondon ikyav ve la.”

15. Anzaakaa 27:17 tese ér doo u se ya ijende a orhenen Bibilo shighe u nan lu van mbamkombo la sha ci u nyi?

¹⁵ Ya ijende a orhenen Bibilo la. Er orhenen Bibilo nan lu van mbamkombo la, za hemen u tesen nan wer kwagh u nan gba u ishima. (Fil. 2:4) Nôngo seer fan nan. U fatyô u wuese nan sha igbenda i nan lu geman uma u nan la, shi u fatyô u pinen nan er kwaghhenen u nan a lu zan kua mlu u tsombor u nan man tom u nan. Kpa de pinen nan kwagh sha gbenda u u hee nan ga. Iliam la ia fatyô u wasen ne u lun kôôsôô. Aluer u ya ijende vea orhenen Bibilo la yô, u wase nan nana vese a kuma u eren batisema. (Ôr Anzaakaa 27:17.) Hanae ngu pania u keke hegen. A ôr kwagh u za hemen shighe u hii u zan mbamkombo la ér: “Yange m hiin u kôron azende a ior ken tiônnongo yô, mbamkombo hii u maan mo iyol nahan mea vôr je kpa, m nôngo m za. Yange mea za lu vea azende am a he ne nahan i doom kpen kpen. Kwagh ne wasem m pav ijende a ior mba ngise ve lu azende am, mba ve civir Yehova ga la. Yange sarem pe seer kporom ikyua a Yehova man anmgbianev, nahan m er batisema.”

16. Ka nyi igen kpa u fatyô u eren i ia nan a saan orhenen Bibilo iyol ken tiônnongo?

¹⁶ Er orhenen Bibilo nan lu sôron uma u nan seer a seer la, wase nan nana fa ér, nan kpa nan hingir or u ken tiônnongo. U fatyô u eren kwagh ne sha u lôhôn nan hen ya wou je kpaa. (Heb. 13:2) Anmgbian ugen u a lu ken tar u Moldova i yer un ér Denis yô, umbur kwagh u yange za hemen shighe u henen Bibilo la yô. A kaa ér: “Ashighe kpishi anmgbianev yange ve lôhôm ahumbe a man vea kwase wam. Yange ve ôr se er Yehova a wase ve yô, nahan ishima i taver se kpen kpen. Kwagh la yange na isharen i se lu a mi i civir Yehova la seer taver, shi se fa je ser uma una va hemba doon ken hemen.” Zum u orhenen Bibilo nan hingir orpasenkwagh yô, u fatyô u lôhôn nan wer ne due kwaghpasen imôngo. Anmgbian ugen ken tar u Brazil u i yer un ér Diego yô, kaa ér: “Anmgbianev kpishi yange ve lôhôm ér m due kwaghpasen vea ve. Man lu gbenda u hemban doon u me seer fan ve je ne. Yange mea due vea ve yô, m hen akaa kpishi. Kwagh la na m seer kporom hen Yehova man Yesu.”

17. Mbatamen vea fatyô u wasen mbahenen Bibilo nena?

¹⁷ Naan mbahenen Bibilo shighe wou. Mbatamen ka vea tese mbahenen Bibilo ér ve doo ve ishima shi kwagh ve gba ve ishima yô, kwagh la a wase ve, ve vese ken jijingi ve kuma u a er ve batisema. U lamen a mbahenen Bibilo shighe u ve ve mkombo kpa? Aluer u nôngo u fa ati a ve hemban je yô, shighe u ve hii u nan mlumun ken mkombo yô, vea fa ér mimi je kwagh ve gba u ishima. U fatyô u sôron shighe zan vea orpasenkwagh  sha u za henen Bibilo vea or u orpasenkwagh la nan henen Bibilo a nan kpa? Alaghga mze wou la una wase orhenen Bibilo la a hemba er u hen la. Anmgbian u kwase ugen u a lu ken Najeria, i yer iti na ér Jackie shi a lu pania yô, kaa ér: “Mbahenen Bibilo kpishi ka vea fa er anmgbian u m ze vea nan u za henen kwagh a ve la i lu ortamen yô, i kpiligh ve iyol. Orhenen Bibilo ugen yange kaa ér: ‘Pastô wam una tsa a er kwagh la ga. Ka mbanyarev tseegh a ze hen a ve ye shi saa ka ve kimbi un inyaregh!’ ” Orhenen Bibilo la gema van mbamkombo hegen.

18. Mbatamen vea fatyô u dondon kwaghwan u ken Aerenakaa 20:28 la nena?

¹⁸ Tesen shi taver mbapasenkwagh mba ve henen Bibilo a ior la asema. Mbatamen, ne mba a tom u vesen u wasen mbapasenkwagh sha er vea za ikyura ken tom ve u pasen kwagh la yô. Sha nahan yô, gba u ne wase mbapasenkwagh u fan kwaghpasen kua ityesen. (Ôr Aerenakaa 20:28.) Aluer u za vea orpasenkwagh hen orhenen Bibilo u nan, man orpasenkwagh la ngu cian ashe sha ci u u ngu her yum yô, kaa a nan wer nana soo yô, u hemen kwaghhenen shon. Anmgbian u kwase Jackie u se vande ôron kwagh na la kaa wener: “Ashighe kpishi mbatamen ka ve pinem kwagh u mba m henen Bibilo a ve la. Ka mea henen Bibilo a or man mea va tagher a mtaver yô, ve wam kwagh u una wasem yô.” Mbatamen vea fatyô u taver mbapasenkwagh mba ve henen Bibilo a ior la ishima ér, ve de gbe uwer ga. (1 Tes. 5:11) Jackie shi kaa wener: “Mbatamen ka vea taver mo ishima shi vea wuese mo sha tom u m lu eren kpoghuloo la yô, i saan mo iyol. Mkaanem mara ka ma na i kundum iyol er oo ka ua ta u kpishi ve wea va ma mngerem ma ndôhôr nahan. Ka vea wuese mo nahan ishima i taver mo shi m fa je mer Bibilo i m lu henen a ior la ka tom u injaa, nahan i saan mo iyol.”—Anz. 25:25.

19. Ka nyi ia fatyô u nan se cii iembere?

¹⁹ Aluer se mba henen Bibilo a or hegen ga kpa, se fatyô u wasen orgen nana vese ken jijingi a kuma u eren batisema. Se er kwagh ne sha u wan iyol tsembelee shighe u orpasenkwagh nan kaa a vese ér se za ver nan nana hen kwagh a or yô. Shi zum u i tem kwaghhenen yô, se fatyô u wasen or u nan lu henen kwagh a or la kpaa. Nahan kpa se palegh u lamen kpishi. Se fatyô u yan ijende a mbahenen Bibilo shighe u ve ve mkombo ken Iyou i Tartor la, shi veren ikyav i dedoo sha ieren yase i vea dondo yô. Shi mbatamen vea fatyô u taver mbahenen Bibilo ishima sha u nan ve shighe ve, shi taver mbapasenkwagh mba ve henen Bibilo a ior la ishima sha u tesen ve shi wuese ve. Sha mimi yô, aluer se er kwagh shin a lu an-kwagh u cuku je kpaa sha er se wase or nana va hingir u soon Yehova shi civir un yô, kwaghmôm u nan se msaanyol hemban kwagh la kpa ngu ga.